Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 17, 28 April 1894 — Heaha ka Hala nui e Hoino loa ia nei o na Misionari a me na Mamo a Lakou ma Hawaii nei i keia mau la? [ARTICLE]

Heaha ka Hala nui e Hoino loa ia nei o na Misionari a me na Mamo a Lakou ma Hawaii nei i keia mau la?

Aole anei pela i keia mau la, ua komo ka uhane alakal hewa iloko o ka noonoo o kela poe e pule no ka moiwahine i hoopau ia e hoi hou ae maluna oka noho Moi. Pehea, he apono anei ke Akua ia Saulo, Ahaba a me leroboama i noho alii ai maiuna o kona poe kanaka? Aole, huhu ke Akua no ko iakou lalau, pela no keia, ina e noonoo pono oukou e ka poe e pule lalau nei i na hana i hana ia e na keiki mikanele i ka la 17 o lanuari a me ke kokua ana mai a na poe koa lapulapu walo ae no, e akaka ana ia oukou, a ia pu kekahi mana okoa me ku hana a na kei*i mlkanele, ua aioha ke Akua ia hana, no ka hoino ia e oukou; nolaila, o ua poe ia aoukou i hoino maka ewaewa ai, ua hapai ioa ae la ke Akua a kau maluna o na poo o oukou e ka poe hoino mamo mikanele, oia o Dole e noho nei ma ka noho Peresidena ou e Hawaii. E nana oukou e ka poe hoino i ka moolelo o Moredekui a <ue Hamana mn ka buke o Esetera mokuna 3:4 5,6,7; muhaio au ia oukou e ka poe e pule nel no ka Molwahine i hoopau ia, ina e pule pono oukou i ke Akua, e aloha mai iiiia, e hoohauau bou mai 1 kona tnau manuo, e haawi mai i kooa naau ika mihi oiaio, ina peia, ua pono ia. Pela ka'u e pule nei nona, i ola al kona uhane, a I liio ai oia i wahine noho haipuie ma keia hope aku.

| Owai e hoino nei? Eia ka f u wo- | h«wehe mnlalo o koia maheie, e huii nku kakou a nanu ma kabuke •nooieio o ka Haku o ke ao nei, e I*6 aua no kakou, o kekahi poe hoino iuia t oia no ka poe kanaka • ko na aina E, peia i hoike mai al o ma kana moolelo 1 kakau ai, inai ka wa opiopio mai ka hoino a hoomaauia, a imi pu ia o pepehi e bler<»de ke alii kiaaiua a hiki i kona wa i hupuia ai ma ka mala o Gegenemane e ka poe kanaka o na aina E, oia hoi na koa Boma, pela no ke nana iho kakou ma ka moolelo o tlawaii nei, mai ka hiki mua ana mai o Binamu ma i ka makahUl 1820. O kekahl foe iii keokeo no o iukou mai na aina E mai, oia no kekahi poe hoino ia iakou. Eia ka oleio a kanaka waiwai ia mau la no Binamu, <<ua heie ka puupuu a keia haoie a ka maka, aoie wahi mea a hana ia mai, i nana maikai wale ia mai no." He poe kanaka io no keia no ke Akua, aua pololei ka iakou mea iao mai ai. Pela no o Mika a me Likeke na kapena oia i hoino, he kanaka no na alna E, pehea i keia nau ia? Eia no he nui ka hoino o kekahi poe haole, Pake a me īapana i na mikaneie. Eia ko'u manao no keia poe o na aina E e hoino nei, lie poe oi ioa aku keia a ka naaupo haalele, ua kupono iakou nei e hoihoi la i Kawalhao ma Hawaii a ine Kawaapae ma Maui nei, kupono keia mau aina e haawi ia e ke Aupuni Kuikawa i wahi e noho ai no keia poe hoino oko na aina E. Eia kekahi poe e hoino nel, oia no na kanaka Hawaii, aia i waena o ka poe hoo* maioka, aia i waena o ka poe o na hoomana mawaho aku o ka hoomana Kristiano, aia no i waena o na hoahanau o ka hoomana Hoole Pope ma Hawaii nei, nui loa ka hoiao mikaneie ma keia aina. Heaha la ka lakou nei mea i iiio i na mikaneie, i nui ai na iili ame ka nauki ana ina mikanele. Eia kekahi poe e hoino nei, oia no na nupepa, oia no na nupepa Hawaii Holomua, i noho luna nui a hooponopono nui iae

AberahaiDH Ferii tndez a me T. P. Spencer. Ma oa manao o keia wahl nupepa, he ku whlo no 1 ka holno i na mlkanele, he ku i ka hoowahawaha a me ka holhol oI« o ka poe naauao lo a haipule a aloha 1 na misionarl a me na keikl a Inkou ke nana iho i na rannxo, ak«, no ka poe hoino mikanele, ua nui ko lakou makemnke i keia nupepa, peia ko'u ike ana i kekahi nianno I hoopuka ia ma ka helu 1 o ka Hawaii Holomua o keia makahiki 1894, nona ke poo manao, ««Na kahunapuie inoino ioa." A ua hoike ia iho no na inoa malalo, nolaiia, ua pono ka'u 1 hai ae la maluna, o keia nupepu keknhi e hoino nei i na mikanle a me na keiki a lakou. A peia ma ka helu 3 uoao 4, nona ke poo manae, he mau manao kokua ia 8. K. Kamakaia. 1 ko'u heluhelu ana i na manao uialaio iho o keia poo manao a mu na kumu elima a W. A. Kiha I manao ai, ua pono a poioiei oia, a piha naauao palu, a ua manao paha oia » pau ioa aku ana kona mau hoahanau o ka lahui hookahi i ko apono i kona mau manao alakai laiau a me ka hupo haalele loa, i kupono 010 loa keia mau manao alakai no keia au maiamalama loa o liawaii nei, eia ko'u manao e hai aku nei ia oe eW. A. Kiha. E like ine ka hiki oie ia oe ke hoololi ae i ke pena eleele a ke Akua i pena ai no kou hale kino i keokeo, peia no ka hiki ole ia oe ke hoololi ae I ka oiaio o na mea a na mikanele ame na keiki a lakou i ao mai ai i pono no na hana Ekalesia o Hawaii nel. E iike me kou manao make kumu ekolu a me eha au 6 olelo nei, he hana hiki ole ioa i na kanaka Hawaii ka manao ana pela e iike me kau e Kiha e manao koho waie nei, aohe kahua, ina oe he naauao io, a ua huli paha oe e nana i ka buke moolelo makahiki o na Ekaiesia Hawaii a me ka iakou kekua mahina hou, e ike ponoaua no oe, pehea, ina e ninuu aku ana au ia oe. Ehla au mau daia mahina hou i haawl ai e W. A. Kiha no hookahi makahiki? Aole ioa au i ike i kou ' iuoa maioko oia buke mooielo o na hana o na ekalesia Hawaii no ka makahiki o 1893 i haia, ua haawi ia hoi oe i mau haneii eial.i uo ia olhana kuwaho ōia ka mahina hou, e hiki al la hoi ke hilinai ia aku kou mau manao aiakai lalau. Eia no ka poe i ike ia e kokua nui ana no ia eihana mahina hou, oia o Mr. M. Eiee, ka makuahine haipule io a me kekahi poe e ae o lakou na hoahanau ili keokeo o kakou na Ha • waii maoil ka poe no au e Klha o haikaika hoomaewaewa nei, a e kokua mai nei ia kakou na ekal«sia Hawail. Heaha ke kumu o lakou e kokua mai nei? Ela no. No ke aloha no e noho ana iioko o lakou no kakou, no ka moa, ua ike mai iakou i ka nawaiiwnii o na ekaleeia Hawaii ma ka mokupunl o Hawaii a hiki i ka mokupuni o Kauui, oia hoi he 62 mau •kaieaia no keia oihana, oia ka mahlna hou. Eia ke* kahi no ko iakou aloha i na makua o lakuu e moe nei i ka lepo ou e Hawaii, no ka hana a lakou i mauna mai ai i ko lakon ola no ka pono o keia lahui pouil.

Mai pane ole au ia oe e Kiha no keia mau manao au e hoopuka nei ma ka Hawali Holoinua, ina oe he kanaka no kekahi hoomana e ae, a i ole he kanaka nauupo paha, aka, aole pela he kanaka oe i hoonaaua< maikai ia e kekahi o ua poe ia au < hoino nei, o?a o M. B. Bekuiki, oia kou mea nana i ao a akamai ai oe i ka olelo Beritania, a i ia'e ai oe he kumukula a he loio hoi i keia wa. Poiolei wale ka mea i olelo ia ma ka Baibal*, <<Aia a momona o le--Buruna, elaila, peku mai." Eia no ka mea maopopo, he makemake oe ame na auna hookahi o kou aoao lalau, e hoohaunaele i na ekaiesia Hawaii a na iunaoieio a lesu Kristo i kukulu ai, oia na raisionari, e iike me ka hoomana naauao («le wale) au e paikano mai nei, aloha ino oukou na hoomalau a me na mamo a Balaama, pehea e puni aku ai na ekalesia Hawaii oiaio i kou mau manao lalau a a-e ae lakou mai ka oiaio aku i kukuiu ia e na misionari. Ke hoao na ekaleaiu Hawaii e hana peia a kue aku i ka Papa Hawaii, o ko lakou Isaboda ana no ia. Heaha ka hopena no ia mau ekaleeia? E lnai mai auanel ke Akua ia mau ekaleaia, aka, o na ekalesia olaio iwaena o ka hooma na Karlstiano e hoahewa ioa ana iakou 1 keia mau manao o Kiha. Aole i pau.