Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 21, 26 May 1894 — MEA HOU KILAKILA! Make Kanu Loa ka Hoihoi Alii! Palekana na Waiwai Hawaii! Makemake o Cleveland i Ripubalika Kumukanawai ma Hawaii. [ARTICLE]

MEA HOU KILAKILA!

Make Kanu Loa ka Hoihoi Alii!

Palekana na Waiwai Hawaii!

Makemake o Cleveland i Ripubalika Kumukanawai ma Hawaii.

E Law? r.na Adimarala Walker i ke Awa o Puuloa. Ma ke ku ana mai o ka mokuahi "Australla" I ka hora 7 kakahiaka o ka la 19 o Mei mai Kapalaklko mai iloko o na la holo ehiku, ua loaa mai ia makou na mea hou kllakila loa e pili ana ia Hawaii nei: Ua lawe mai ka mokuahi holo kuwaena maluna ae no keia awa, ia 60 mau ohua kapena, 38 mau ohua oneki a me 37 mau eke leta. O ke kumukuai o ke kopaa ma ka lono hope loa ma ka makeke o Ame rika, he 2 9-10 mau "keneta o ka paona. KA ME\ lIOIJ KILAKILA LOA NO lIAWAII, K A OI 1101 NO KA MANAWA MUA PALAPALA MAI KE KEENA KUHINA lIAWAII MAI MA WA3INETONA. Keena Kanikela Aupuni Kuikawa o ko Hawaii Paeaiua, Kapalakiko, 12,1894—(11e1u 20, 1894)—Alojia.—xJa loaa mai ia'u ka elele malalo iho mai ke Keena Kuhina Hawaii inai ma Wasinetona: "E hai aku oe i ke Kuhlna F. M. [latch, ua hoololi aenei ke Komite Waiwai i ka bila Auhau Dute ma o ka hookuu loa ana i na dute o na waiwai Hawaii. Ua kau īa ke dute maluna o ke kopaa ma ke 40 hapahaneri ael val. a pii aku iluna. O keia hana, he hooia ana mai ia i ka manao makamaka mawaena o na Domocarata o ke Senate i ke Aupuni Kuikawa. E hooikaika ana o Luna Senate G 1 na noi o ka Kakina leta a e loaa ka noonoo koke ia o ka olelo hooholo a Turpie. Ua haawi mai oia I kana olelo hoola kue loa i ka hoihoi aupuni alii ma Hawaii ma na ano a pau, a ua komo pu kona mau hoa raa ia manao. Ke olelo nei kekahi lala o ke Komite Waiwai a me ke Komite o na aina e o ka Hale Ahaolelo Lunamakaainana nui, e ae ana ka Peresidena i Ripubalika Kumukanawai ma Ilawaii." Owau iho, kau kauwa hoolohe loa, Chas. T. Wilder. Kanlkela Nui o Hawaii. [Ia F. M. llatch, Kuhina o ko na aina e.] KO CLEVELAND KULANA. NO lIA- | WAII. j Wasinetona, Mei 9. —Uu hoouna aku o Peresidena Cleveland i ka Aha Senate, he palapala mai a Kuhina Willis mai ma Honolulu meka hookomo pu ana i na olelo hooholo a na anee alii e hoike ana i ko lakou hoole i ka lawe ana i na olelo hoohiki e kupaa mahope o ke Aupuni Kuikawa a aole e koho nō na eiele i ka Ahaelele Hana Kumukanawai. Ua hoike aku o Peresidena Cleveland naahope koke mai nei i hekahi lala o ke komite o ko na aina e o ka Hale Lunamakaainana nui, ua loaa mal na lonn mai Hawaii mai e olelo ana aole he haunaele e hoea maiana mahope iho o ke kukulu ia ana o ke aupuni hou, a oia hoololi ana e pau koke ana rae ka maalahi iloko o na hebedoma kakaikahi loa. Ko hilinai nei ka Peresidena, ua maopopo loa ke kukuluia aku o ke ano aupuni ripuballka no na mokupuni o Hawail, i hookahuaia maluna o ke kumukanawai i ano likeme ko Amerika Huipuia, a o ka mana uana e hooko na ka poe no ia i maheleia mawaena o ka aoao o ke Aupuni Kuikawa e ku nei a me ka hapa kue i ka Moiwahine ikipakuia a i loaa ole ona elele no lakou iloko 0 ka Aha Kuhinao Peresidena Dole. O na lono hope mai Honolulu mai oia ka malamaia o ka halawai o ka Ahaelele Hana Kumukanawai ma keia hebedoma aku, a ia wa e lawe ia mai ai e ka aoao o ke Aupuni Kuikawa ke kope i hoolala ia o ke Kumukanawai no ka noonoo ana o ka Ahaelele. E kiai iaana ko ke Aupuniaoaoe umikumamaiwa mau elele, oiai hoi he umikumamawalu elete e kohoia ana e ka lahui. He haawi ana keia 1 ke aupuni he a oia ka raea nana e paa i ka Ahaelele no

Peresidena Doie a me kona Aha Kuhina. Ke puhee mai nel ny lono oka A(limarala Walker mlsioua i hoouna ia ai I Hawaii no ka manao ia ka oia ka mea nana e hookekena i ka Ahaelele e hoolohe wale no i ka mea a ka aoao e noho mana nei, a e haawi pu i ko Amerika Huipuia mau kokua pono i mea e holopono ai na hana, aole loa he wahi mea oiaio o ia lono. Ma ka olelo ae la a ka Peresidena e maopopo ai o ko Adiaaarala hoololi la ana, aole loa In co kekahi mea piii i na hanao Hawali, aka no ka inanao hookahi wale no o ka lawe ae i ke awa o Puuioa I kuhua hoolulu mokukaua, i haawi ia ai ia Amerika Huipula malalo o ke kuikahi he mau makahiki loihi aenei i hala. Un hoike aku ka Pi ieauUua i keia mea i kipa aku i ona la, ua loaa aku ia Adimara!a Walker na hoonaauao e lawe mua ae i ka alna, e ana i kona mau wahi e hiki aku ai mai Ue kai aku, e ana i ka hohonu o ko kai e komo aku ai mai ka moana a iloko o ke awa, a e hoonohonoho I na lilo o ka eli ana i ke awa e komo al na mokukaua nui o kakou.

E una pu aku ana ka adimarala i ka aina a koho iho i kahi kupono e ku ai na uapo, na hale papaa no ka hoahu lanahu ana a me na hale e ae e kupono ai no ka haawi ana i ka mahele moknkaua o ka Pakipika i wahi helu ekahi no ka hoahu lako a me lanahu, a I wahi e kapili ai i na poino liilii o nn mokukaua. KA PUALI PALAUALELO HOOHAUNAELE. Ua hopu la ma» nei he ekoiu o na alakai o ka Puali Palauaelelo o Amerlka iluip Jia ma ke kulanakauhale o Wasinetona, no lakou na inoa Coxey, Browne a me Jones, no ka hewa kue i na kanawai «;a o ka lakou mau hana hookahakaha la ma ke kahua o ke kulauakauhale poo aupuni, hookolokolo iu a ho®pai ia o Coxey. Aia ke laha la mawaena o keia puali palaualelo o Coxey ma Waslnetona ka ma'i piva taifoida, a ke pihoihoi a kau ka weli nui la kela wahi a pau e piii kokoke mai la ilaila. Ke emi mai 1a ka puali a uuku mamuli o ka haalele mai o kahi poe a me ka uluhua mai o kahi poe ma keia hoololoiele. NA AMEHIKA MA NIOARaGUA. Ua hiki ae i Wasinetona i ka la 10 o Me), he mau lono ano uui mai a Kapena Watson aku o ka mokukaua Amerika Kapalakiko e ku ana ma Bluefields, Nicaragua, he e'.ua mau elele palapala aia ke paa ia la e ka Oihana Mokukaua o Amerika Huipuia ma ke ala aku o Nu Oliana ma na mokuahi kaawale elua, a ma ke telegarapa aku i ke Keena Mokukaua. Ua hai aku o Kapena Wataon, a ua hookikina aku oia i nā Nicaragua, e hookol«)kolo koke ra o Arguello, ka mea e oielo ia nei nana i pepehi ka haole A-merika o Wilson ka inoa. Ua hoike pu aku oia i ke aupuni o Nicaragua I kona manao, aole i palekana loa ka malama ia ana o na kamaaina Amerika ano ia kumu ke hoolala nei oia e hoolele aku i puali kaua no ko lakou palekana. A aia oia ke hana la no ia hopena.

E hoounaia aku ana ka mokukaua Amerika Nu loka i Blueflelda, Nicaragua. Oiai, aohe alanui teiegarapa pololei inni Bluefie]ds a 2 Auaerika Huipuia, noiaila, ina makemake o Kapena Watson e hoouna elele i Wasinetona, aiaiia e huki ana oia i ka heleaina a hoio no ke awa o Limon. A ilaila no hoi oia e holo ai e hooili lanahu. Ma keia mau holo ana, e haaiele wale ia ai na Araerika me ka mea ole nana e maiama ina Biuefields no ka manawa, a ua manao ia, aole he hana pono keia mau lilo ana i o a ianei e haaieie wale ai me ke ku kokoke mai o na pualikoa Nicaraeua i k« kulanakauhaie. AUIIEE NA KIPI MA SALAVADOA. He mau hoouka kaua kai uleie ia mawaena o na puallkoa o ke aupuni o Sana Salavadoa a me ka aoao o ka poe kipi ma kahi kokoke i Santa Ana, a ke oleio nei ke aupuni, ua hele lanakiia ioa iakou maiuna o na enemi) a no ia mea ke pue mai nei na kipi e hoopauia ke kaua malalo o na kumu e hoohoioia ai. Ua manaoia e hoi ae ana o Peresidena Ezeta i Sana Saivadoa i kala 11 o Mei, a o Genera!a Antonio Ezeta, ka hoahanau ponol o ka Peresidena, oiai ua pii ae kona palekana, oia ke noho poo iho ana no ka puali. Ua lilo mai i ke aupuoi he puu nui o na pu a ka enemi, o ka hapanui he mau pu Amerika wale no. Ua halihali ia keia mau mea kaua i Sana Salavadoa. NAKA NA KULI O KA EMEPEP.A 0 ItUSIA. Ua ohikihiki ia a kaulai ia ae nei he hoolala ohumu ino hou e iawe i ke ola o ka emepera o Rusia. I pakui mawaho ae o na haamana kula he kanaha i hopuia, ua paa mai nei i ka hopu ia he mau haumana kula hou aku ma Mosecao a me Bmolesk. O ka papapai palapala a na haumana kuia I hoohana ai, ua ioaa aku nei a ua paa i ka hopuia ma Moaeeao. Makena poe 9 hopuhopuia nei inahope o ka ioaa ana aku nei o kekahi hui i palahaiaha kahi o ke kooao ana o na lala, a i kapaia ««na Hoaloha 0 ke Kalaiaina Lanakila." Ua manaoia ua hiki aku i ka haneri ka nui 0 ka poe i paa i ka hopu la, a mawaena o ia heiuna he heluna o na luna aupuni ano koikoi. KAUOHAIA E HOLO NO 3AMOA. B«reiina, Mei 11—O na mokuka-

ua Geremania e ku nei ma uji kni o Berazila } ua kauohaia aku nei eholo lakou no >Simoa. Ke manaoia nei ma kekahi mau puuluuiu kalaiaina, e haalele ana o Amerika HuipuiA i kana mau kol ma Samoa, a e kahea aku ana i kona kanikela maluila e hoi mai a e haalele aku ia Enelani a me Geremania na kua e hooponopono.