Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 22, 2 June 1894 — Na Anoai o Kona Akau. [ARTICLE]

Na Anoai o Kona Akau.

E ka Nupepa Kuokoa, Alolia oe:—

E oluolu kou knio lahililii e hookomo iho i k*<iu muu wahi uianiiilM olelo, m;i kahi kuawale o kou kino, a uau hoi i;i e hoike ae rau ke akea. Mii ku la 19 o Mei nei, ua ku mai ka Maluluni ma Hookena Kona Akau. He raea m»u no i kekahi poe anee alii ka hohwlo ana i ka waopa e hoolohelohe ai no na mt 3 a e pili anu i ka mniwahine, i na no ka hoihoi ia ae nia ka uoho alii. Ua lele mai la kekalii wahi ohun paekaeka, oia kahi keiki i hoopii iho nei ia Hon. C. R. Bihopa no k» waiwai o kekahi aiii ma ke ano he kuleana kona i ua waiwai ala, a ua loaa io no hoi koiiu mau pauku aina o Alanaio a me Haiuohamo, oia ka ka aha i hooholo ai nonu. Ma ka nana ana i keia wuhi taakit ; he aloha i ka moi a i ka alna no hoi a he kue loa i kei i aupuni a me na hooponopono ana no ka uuku ka. o kona aaahele aina Koaa mea i kue ai.

Ua lioopuka mai la oia i keia mau wahi olelo ma ke ano ninau. Owai ke kipi? Ea. Owai ke kipi? Pela no kana olelo ana a liiki i ka hale hooluolu o D. H. Nahinu, aole he mea nana i pane aku ka haina o kana ninau, oiai he mea makehewa ka hoolei ana i na momi imua o na puaa, a ua olelo hou no ua wahi taaka ala, e hoi ae ana ka moiwahine ma ka noho alii, oiai ua hoopuka ka ka elua hapakolu o ka Aha Senate o ka Hipuhalika nui o ke ao nei i nana olelo hooholo e hoihoi ae i ka moiwahine ma ka noho alii; pela io no paha, ke puka raa ka puka hou ina ma ka puka kahiko no e like no me ka ka nupepa Holohope e hoolaha nei a me kekahi mau nupepa e ae, aole no e hoi ae ka moiwahine raa ka noho aiil. Uhu ua nele loa. Ma ka nana ana ma na nupepa Hawaii o keia aupuni, he hookahi wale no nupepa i hoike me ka polo lei, oia no ka nupepa Kuokoa me ko Hawaii Paeaina, ka liona o ka moana Pakipika, ka mea hoi nana e

rula nei i na anee alii. Ma ia nupepa ua hoike oia i ka nuea oiaio mai ke kahuli ana o ka noho moi a hiki i keia wa, aole e hoi ana ka moi ma ka noho uooi, ua ko ia wanana a e ko iuau aku ana no. Ma ka nupepa "Hawaii HJohope" a me kekahi mau nupepa e ae, eia no laua ke hoolaha uei a niu hoi ka mol a kulolo hoi ae ka moi. Nuinui hoopuuipuni ke»a mau nupepa, o na kanuka no hoi kekahi puni wale aku no. Ua pooo no paha ka hoopunlpuni ana a keia raau nupepa, no ka mea, o ke oia ia o keia mau nupepa. īua e hoike ana keia mau nupepa Hawaii Hoio hope, Ka Oiaio a me kekahi uiau nupepa e ae, ua make ka manaolana uo ka hoihoi ae i ka moiwahiue lua i;a noho aiii, oia ka wa a na kanaka e hoolei ai i keia mau nupepa a ulelo ae na kanaka i ka hoopunipuni o keia mau nupepa, oka wa iho la no ia e make ai o keia mau uupepa, no ka mea, o na wahi kenikeni a na kauaka e haawi aku nei uo keia mau nupepa, a ola iho la ku la maka poniuniu. O ke kumukauawai o ka M. H. 1887, oia n<» ke kumukanawai a ka moiwaiiine i hoohiki ai a ua paa ua liuohiki nei, no ka inea, ua hoohiki iuiua o na lunakunawai kiekie a imua hoi oke Akua kiekie loa. O keia no ke kumukanawni ana i manao ai e hoopau a lioole hoi i keia hoohiki ana, nolaila o ka hoao ana a ka moiwahine e kukala 1 kumukanawai hou ua huhu ke Akua a hooiei iaia mailuna ae o ka noho alii, aohe makemake o ke Akua e hoo hiki wahahee i kona inoa e like me kona kanawai ma Pukaana Mokuna 20 Pauku 7, Kanawai 3, Mai hoohiki wahahee oe i ka inoa o lehova o kou Akua; no ka mea, aole loa e hoapono o lehova i ka mea e hoohiki wahahee i kona inoa. A ina pela io, aole ka moiwahine e hoi hou ana a mau loa e like me ka wanana a ka nupepa Kuokoa me ko Hawaii Paeaina. Ma ko'u ano he kokua au i ke Aupuni Kuikawa, a e kokua ana ma na mea a pau.

Ina no e hui ia na aupuni nui o ka honua nei, e like me Amerika, Beritania, Keiemania, Farani a me kekahi mau aupuni e ae, a hooholo lakou i ka iokou oleio hoohoio e kaua i keia aupuni, aoie no ia he mea no ka moiwahine e hoi ai ma kona noho alil. Nolaila, e hoopau ka manao ana o na kanaka e hoi ae ana ka moiwahine ma kona noho alii, a mai hoolohe i na hoolaha hoopunipuni a kekahi mau nupepaeae. JOHN AIWAIU. Aekai o Hookena, Kona, Akau.