Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 23, 9 June 1894 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

O kela hoopii koi poho la Knpena Bayward o ka Mariposa imua o ke kiure o Oahu nei no ke koi he $10,DOO, ua hookuu ia. • Ua hoi aku o R. W. Irwln, ko Hawaii Kuhina noho ma lapana maluoa oka mekuahi Oaelie o ke ahiahi Poalua nei i niau aku la no lokahama. Ua hoopaiia ō James Steiner o ka halekuai ko omoomo o alanui Hotele imua o ka aha apana o keia kulaoakauhale, no ka hewa kue i ka maluhia o ka la Sabati, he kuui ko enaoomo i ka la i papa ia. Eia no ka puali aliimoku Amerika ana i ka hohonu o ka nuku o Puuloa, maiaio o Lutanela Wood, ke ai hoepau mai nei i ka iakou hana I Uoonoho ia ai, a mulia o hooki ka lakou ana a me hakilo ana i keia pule. Eia na hapauea wati nunui o Kawaiahao ke himeni hou mai nei mahope o ka lapaau hou ia ana iho nei a loaa ka papaana paikau hele, alaila paka hou ia na leo a ua kani pono hoi i keia wa e mele mai nei oka po a me ke ao. Ma keiae hoike ia aku nei, ke hiki aku ikala 9 o lune, 1894. E akoakoa ae na haumaua Kula Sabati a paa o Kaumakapili, Kalihi a me Moanalua, mamua ae o ka hora 10 a.m. ma ka luakini o Kawaiahao no ka malama ana i ka hoike hui o keia makahiki me ke kai huakai ule ma na alanui ia la. 0 na make o Honolulu nei no ka malam i o Mei aku nei i hala, oia he 34 mau kane a he 10 mau wahine, i mahelehele ia ma na lahui penei: he 21 Hawnii, 9 Pake, 4 Pukiki. 2 15. ritania, 2 Amerika, 2 lapana a «ue 4 o na lahui e ae. Huina 44. jJailoko mal o keia heluna, ho 8 i make lapauu ole ia a he 2 o na uiake he mau malihini. Ua hookohu ia aku nei » W. A. Kukamana i Lunakanawai Apana no ka mokupuni o Molokai, ma kahi <> D. Kalauokalani i pau ka manawa a i hoehiki ma ka manao a ma ka hana e kue mau mai i ke aupunl nona na kanawai a ua iwi maloo lu • h >oko paewaewa ana. E hele aku oe e Kukamana i tnua me ka malanaa pon« i ka hana a me ka hoopololei me ka naauao. Aia he hauoli nui malokoo Albati llale, ma ke kulanakauhale o Ladana i ka la € o lune nei, no na Elele ona Ahahui Opiopio Imipono Karistiano a puni ke ao nei i akoakoa ae malaila, no ka hoomanao i ka puoi ana o ka lubile Makahiki o ke ku ana o ka Ahahui, no ka mea ma lune 6, 1844, i hoomaka mai ai ke kukulu la ana o keia mea he ahahui opiopio. |&»HAIOLELO MIBIONA KULOKO. —Aia ia Rev. 8. L. Desha (Kiwini), kahu ekalesia o Haili ma Hilo, ka haioleio makahiki no ke Kumuhana Misiona Kuloko, maloko o ka luakini o Kaumakapili i ka hora 7:30 o ke ahiahi Sabati (apopo) imua o na anaina hui o na ekalesia o Kaumakapili ame Kawaiahao. Mahope o ka pau ana o ka haiolelo, he lulu 'lala iho no ia naisiona. 1 ka Poakolu iho nei, i wehe ia ai ke kau kiure kaapuui o na "Hono a Piilani'' raa Wailuku i ka Poakolu mun o lune nei. A ma ka Poalua iho nei, i holo aku ai ka Hope Loio Kuhina G. K. Wilder e malama i n i hihia hewa ma ka aoao o ke nupuni. Ua kaukoo pu aku ma la huakai hookahi na loio J. W. Kalua, W. e. Aehi, V. V. Ashford am® A. Rosa. O ka nui o ka puu dala a ke Komlte Hooiala Hnna no ke Kulaia ana i ka La Eha Kilakila o lulai ae nei, aia ftia kahi o ka $2,500, aua lawa hoi ia no ka uku ana i na mea a pau e aie ole ai. Ke olelo nei no hoi ke Komite, aohe he hana luhi ka hookupu ana i kela huina. OKH hana ana Iho la no ia ana poe i iokahi ka manao a i kuonoono na «ke, he hoeu ae no, nakeke ana ko kipuahi.

Ua kau aku o Lunakanawal Kaapuni H. E. Cooper o Oahu nel maluna o ka mokuahi "Waila" o ke ahiahi Poalua nel a holo aku la no Wailuku, e noho lunakanawai ai no hookahi hihia hewa e lawe ia mai ana imua o ke kiure kaapuni o na mokupuni o Maui i keia kau, no ke kumu ua pili ka mea i hoopii ia i ke kahu mau o ka aha. Nolaila, oia hihia ana paha ka makamua e lawelawe ia ana i ka wa e wehe ia ai ke kau ma ka Poakolu iho nei. O kela haoie hana ihepa noim ka inoa o Bota a makou i huai ae nei ma ka aoao mua o ka pepa o keia la me kona kii i kahaia e ko ke Kuokoa kaha kii ponoi, ua lohe mai makou aole e hiklana iaia ke kukulu I kana iiana holona ma ka Paredaiso 0 ka Pakipika oia o Hawaii nei, no ka mea he wahi naauao ioa keia e ku ole ai knna hana hoihoi hou i ke au o Waawaaikinaaupo ke hoohana ia me ka hoiopono. Nolaila, ua holo loa aku oia no Samoa, a inalia paha o hlki ole no a auwana hou aku l kahi e hookipaia ai kanamoe. uhane palaualelo i hoiloli ai. E hookolokoio hou ia ana imua o ke kau kiure o Wailuku i keia malama, kela hoopii uhaki aelike mare a Miss Ayer3 kue ia W. Mahuka. Ua hookolokolo mua ia no heia hihia ma ke kau o Lahaina i ka malama o Dekemaba i hala, a ua haawi ia ka olelo hoohoio no ka pono o ka mea hoopii, ma ka haawl ana i ke koi poho i $400 wale no. Aka, no ka uuku o keia haawina koi poho a ke kiure, ua hoohaiahala ka aoao nana ka hoopii a ua koi hou e hookolokolo hou ia. No ia kumu la, 1 lawe hou ia aku la ka hihia 1 Wailuku. Ua waihoia ae imua o ka aha hookolukolo kiekie ka hoike a na Luna Hooko Kauoha o ka waiwai o James Woods i make, no kela aina hanai holoholona o Puuhue ma Kohala, Hawaii, ma ka lakou lawelawe ana 1 kela waiwai ma ka makahiki i haia, penei na ioaa no ka makahiki i hala, he $17,50G.15; na hoolilo no ia manawa, he $25,889.35; nolaila ua aie ka waiwai i na Luna Hooko Kauoha 110 ka huina he $8,883.20; a ina e hui ia me ka aie inua i na luna hooko he $19,7G1.48, alaila, e pehu ana ka aie oka waiwai i ka huina he $28,147.G9. Ua lawe ia keia hoike mai kekahi nupepa namu kuloko mai o ka la 5 o lune.

Ika la G aku la o lune nei, ua kaalo hou mai ma ke awa o Henolulu nei ka mokukaua lapaua Kongo, mai lokohama loa mai. laia i hookomo mai ai, ua kipu aloha oia i ka hae o Adimarala Walker, alaila i ka hae aupuni mai o Hawaii. Ua kukai aku ka batari pukaa aupuni o Kakuako i na hoomaikai mai a ka malihini. He wahi manuwa keia i papalua konu makaikai ana mai ia Hawaii nei i kela mau makahiki aku nei, ao ke kolu keia. Aia inaluna e kona oneki he heluna ona (»ikimana. Eia oia ma kana huakai holoholo makahiki e hoomaamaa ai. E ku ana oia maanei he mau hebedoma, alaila holo aku i na mokupuni ma kt PaKi pika hema. Mamua iki iho o ka hora 5 ahiahi Poalua nei, ua pii ae la o Dan. Vida iluna o ka lio o kona kaikuaana mahope Iho o ka hale kuai mauu o ka Hui Union Feed Co., ma Papakanene me ka manao e hoihoi mai i ke keena hana oka hui hana. Eia nae laia i kau ae ai, ua hoomaka kalioe oni, a no kona manao e owala ana paha, nolaila, ua puliki paa loa oia i ka huki 1 hope i ke kaiilawaha; ma ia hana ana, ua moku mai ke kaula opu o ka noho a ua wala pu mai ka lio i hope a hlna iho la maluna ona pili lea ka hanu, pau ka ike. Ua hoounaia na kauka Makalu ame Emekona, aua hoihoi ia ika hule. Ua hopohopo ia kona eha i kela wa, aka, mahope mai nei ua manao ia e pilekana ana no ke ola o keia keiki hanau o ka aina. I ka po Poaono aku nei i 4iala, ua komo mai ma ke awa nei o Kou ka mokuahi "Arawa" okalaiaahooholo mokuahi Canada-Australia iloko o na la holo he 14 mai Kikane mai ma ke ala ae o Fiji. Ua lawe mai oia he 50 mau tona waiwai piepiele no keia awa, aolo nae mau ohua. Aia maluna ona, be 77 mau ohua kapena ame 44 mau ohua oneki no na awa ma Beiitauia Columebia, a oia paha kana huakui piha ohua hookahi i hoohikihiki ai mawaena o na panalaau o Ausetaralia a me Canada mai kona wa mai i komo ai malalo o ka hoolimalima ia eka laina mamua ae. Ma ka auioa la Sabati mai, lune 3, ua niau loa aku oia no kona pahu hopu, me 7 mau ohua kapena r mau ohua oneki ame na wkiwai Hawaii he 1,300 mau ahui noa»a ame 2,000 mauoke laiki.