Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 23, 9 June 1894 — Na Hunahuna mea Hou o Lihue Kauai. [ARTICLE]

Na Hunahuna mea Hou o Lihue Kauai.

Ma ka la 18 iho nei o ka mahina o Mei, i hoopau loa ai na kamana i ka hana ana i ka uwapo hao o Wailua, iloko o na malama he 11 i hana ia ai mai ka malama mai o Iulai 1893 iho nei, a hiki i ka mahina i hala aku la. A ma ka la 19 ae oia ka Poaono, ua haukawewe iho la na kaalio maluna o kona oneki me ke kanalua ole. Eia na mea a pau ke hele nei me ka noonoo ole ae i wahi kenikeni no ka uku kao e like me ko ka manawa i hala. Ua hana mua ia no he uwapo laau iloko o na makahiki i hala ae nei ma keia muliwai, aka no ka nui palena ole o ka wai kahe ua lilo i mea ole no kona haahaa loa ilalo, aia a palua hou iho kona kiekie alaila loaa ke kiekie o keia uwapo. He

nani a he maikai kona kulana a me kona mau helehelena ke nana aku, o keia hookahi ka uwapo hao nui i kukulu ia ma Hawaii nei, aole mai ke au mai o na moi o kakou i hala aku, aka, no ke au o ke Aupuni Kuikawa keia, nolaila, ua kupono ke kapa ia kona inoa, "Aupuni Kuikawa," mahalo piha. no ka holopono o ka hana ia ana o keia uwapo, ua paa me ka loaa ole o na ulia poino, he ekolu kui o keia uwapo i kokoke aku e like me ko Waimea ka loihi. Elua apahu iwaena no laua ka hohonu i hoomaopopo ia, he 24 kapuai mai ka iliwai aku o luna a komo iloko o ka lepo. A maluna o kona oneki, ua hoopiha ia me ke one malalo a hoonoho ia iho na pohaku liilii maluna, a lu ia iho ka lepo a me ke one hou iho maluna no hookahi kapuai ka manoanoa. Ua pau ka pilikia o na kanaka ma keia wahi, aole mea nana e keakea, ke hele nei i ka po a me ke ao. Eia kekahi poe ke hele nei malaila e makaikai ai, e ike maka i kona mau helehelena a he ku no i ka mahalo ke ike aku. Ma ka mahina no o Mei i hala aku la, i hoomaka ia ai ka eli ia ana o ke alahao no ke ko a keiki a ka mikanele G. N. Wilcox ona miliona o Kauai nei. Eia na pukiki a me na Kelemania ke hoohana nei ia lakou iho no ka pono kino o ka noho ana ma keia ao. A e haukawewe ana no na kaaahi no keia oo ko ana i kiea mau mahina ae. Ua paa mai i ka hopu ia e na makai o Kapaa, ka pake kiu i hoomalu ia ai no ke kau kiure e hiki mai ana i ka mahina. Sepatemaba. He kiu opiuma oia a mahope ua malama pu no oia i ka opiuma, a hopu ia no e na makai o Kapaa, ua holo mahuka aku oia mailoko aku o ka halepaahao o Lihue, ma ka la 26 iho nei o ka mahina i hala me kona manao e nalo ana. Eia ka ua hoi hou no oia i kapaa i kona wahi no i hookolokolo ia ai, a ua hoihoi ia mai oia i ka halepaahao a oki ia kona lauoho i ole oia e kaawe ia ia iho, laki nae i ka loaa ana ina paha ua lele kahi apana barena i ka makani. Nolaila, mai hoohemahema i ka manu i paa i ka llima, oiai no hoi, mai hookuu wale i na paahao me ka malama ole aku, he mea pono no e malama i ka paahao iloko no o ka

hale mamua o ka hele ana , a he hana naauao ia i na luna paahao, aole pono ke hoohemahema, no ka mea, he ia holo ka kekua, o ka Kiilau no nae keia o ka hoakaka, nau no kau e akiku. He nui ka wela o keia mau la o Kauai nei, aole wahi haule pakaua iki, ke hoomaka mai nei ka maloo o ka mauu a me na mea kaua, kahi i loaa ole ka wai e hiki ai ke hoomau iho, malia paha no ka hookahuli aupuni a me ka hoohuiaina ka ikaika loa o ka wela o ka la. Pela io no paha. Malia nae hoi e i ae no ia Eluene Buki ma ka maopopo. Ua piena ae me he lio hou la kekahi makamaka e lawe nei i ka nupepa Kaoioi, no kona ike mau ka i ka ona o ua nupepa la oia o J. E. Buki, e puka mau ana kona mau manao no ke oki ia o ke poo o ka poe i hookahuli i ke aupuni, a me ka poe i hoohiki i ke koho balota a me ka hoohuiaina, oiai, o kahi poe e lawe nei i ka nupepa Ka Oioi, he hoohuiaina a hoohiki i ka balota e kue loa ana i ka hoao hou i aupuni moi. No ka mea o keia makamaka maikai e lawe nei i ka nupepa a J. E. Buki, oia no ia e piena nei, he hoohuiaina oiaio a he hoohiki kue i ka imi loaa a J. E. Buki. Pehea ana la kona manao, e okiia ana no paha ke poo o ua lawe pepa nei ana, aole paha. I ke aha hoi ka ole o ke oki ia no ka mea, e hooholo mai ana ka hoi ke aupuni o Amerika na J. E. Buki a me ka Moi e oki i ke poo o ka poe i hookahuli ai i ke aupuni. Nolaila, ua manao ka makamaka maikai e lawe nei i ko nupepa e pane aku ia oe, e hooki i ka olelo a kou waha e hau mau nei i ka makani me ka waiwai ole, a ua ike oia i ke poo manao au i hoike ai ma ko nupepa waha kole. Oia keia, "he hopena weliweli e hiki mai ana, malia hoi oia ke kumu o ko ia nei puiwa e io la honua, he oiaio kou ike no ia manawa e hiki mai ana, he kilokilo nui ka hoi oe no ka Poaono a he mamo na Mookini ka mea nana ka ike hohonu. Iloko o na pule i hala aku nei, he lohe ia aku ka mauliawa mai o na wahi aloha aina a me ka moi o makou nei, aka i keia mau la, ua lele loa paha kahi hanu la. I ka mau iki paha i na wahi nupepa waha kole, e aho ia ike ia aku na wahi maka i ka imo mai a moe loa aku,

no ka mea ua pau ka pono a Kakina ke hele nei na hookele aupuni a na keiki a ka poe mikanele me ka lanakila, o ka hana no a ka elepi ke kakani iloko o ka pohaku aohe mea e loaa, pau ka mahina he neo ka mea e ohi ai, loaa mai ka mea a Wilimana aohe i lwelwe iho. AUPUNI KUIKAWA.