Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 24, 16 June 1894 — Page 1
| This text was transcribed by: | Frank Tansey |
| This work is dedicated to: | Mary E. Tansey |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
Ka Nupepa Kuokoa.
KE KILOHANA POOKELANO KA LAHUI HAWAII
ME KO HAWAII PAEAINA I HUIIA.
BUKE XXXIII. HELU 24. HONOLULU, POANO, IUNE 16, 1894. NA HELU A PAU, 2498
Hoolaha Loio.
J. S. SMITHIES (KAMILA,)
NOTALI no ka LEHULEHU
A HE
Agena Haawi Palapala Mare
Mahukona, Kohala, Hawaii. 2378-1y
W. R. KAKELA,
Loio a he Kokua ma ke Kanawai
HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.
2370
ANTONE ROSA,
(AKONI.)
Loio a he Kokua Ma ke Kanawai.
LUNA HOOIAIO PALAPALA.
Keena Hana ma Alanu Kaahumanu.
2370--
ALLEN & ROBINSON
NA MEA UAI PAPA O NA ANO A PAU
E loaa no ma ka Uwapo o PAKAKA, Honolulu make kumukuai makepono loa, no ka pomaikai o ka lehulehu e makemake ana e ku kulu hale. E kipa mai a e ike kumaka.
2396-q
E. G. HITCHCOCK,
(AIKUE HIKIKOKI.)
Loio a Kokua ma na mea a pau e pili ana ma ke Kanawai.
E OHIIA NO NA BILA AIE ME KA AWIWI
Hilo, Hawaii. 2370
WILDER & CO., (WAILA MA.
Mea Kuai Papa a me na Lako kukulu hale o na ano a pau, a me na mea e ae a pau e pono ai o ka hale.
Kihi o Alanui Moiwahine me Papa.
2396-q
JAMES M. MONSARRAT,
(MAUNAKEA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai
HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.
E hana ia no na Palapala Kuai, Palapala Hoolimalima, a me na Palapala Pili Kanawai e ae ma ka olelo Hawaii. Dala no ka e aaie ma ka moraki ma na Waiwai Paa.
Keena Hana: Hale Pohaku hou ma ka aoao ma Waikiki o ka Halewai, alanui Kalepa. 2370
J. T. WATERHOUSE,
(WALAKAHAUKI.)
Halekuai o na Lole Nani Panio!
LAKOHAO.
Na Lako Hana Mahiko,
A PELA AKU HE NUI WALE.
Alanui Moiwahine, - - Honolulu.
2396-q
OLELO HOOLAHA.
MAI KEIA la a mahope aku, aole loa e uku ana ka mea nona ka inoa malalo iho i na aie i hoaie ia e kana wahine ma kona inoa.
2496 THORNE D'AGUIAR,
HOOLAHA HUI.
UA HOOHUI AE NA MEA NONA NA INOA malalo iho ma ka Hui nona ka inoa "Waiaha Ranch Company ・ ma ka Hana Waiu a Hanai Holoholona ma Kailua, Kona Akau, Mokupuni o Hawaii, e hoomaka ana mai Sepatemaba 14, 1892.
A. FERNANDES, FRANK CORREA.
Honolulu, Mei 24, 1891. 2495-2
Hoolaha a ka Lunahooponopono Kauoha.
UA HOOKOHUIA MAI KA MEA NONA KA inoa malalo iho e ka Aha Hookolokolo kaapuni o ka Apana Ekahi i Lunahooko kauoha no ka palapala hooilina a ANNA J BLACKBURN i make, nolaila, ke hoolaha ia aku nei ka lohe i ka poe a pau a ka mea make i aie aku ai, e waiho koke mai i ka lakou mau koina iaia maloko mai o na malama eono mai keia la aku, a i ole ia, e hoole mau 1oa ia aku no.
H. H. PARKER,
Lunahooko Kauoha o ka Palapala Hooilina o Anna J. Blackburn i make.
Honolulu, Mei 16, 1894. 2494 5
KO BIHOPA MA, BANAKO MALAMA DALA
ELAWE NO MAKOU I NA DALA HOOMOE ma ka hoaie ana ma ko makou BANAKO Malama Dala malalo o keia mau kumu:
Ina e hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala Elima Haneri, e uku no makou i ka ukupanee ma ka Elima Hapahaneri o ka makahiki, mai ka wa aku o ka lawe ia ana mai o ke dala, ke waiho ia ke dala hoomoe i ekolu mahina, a ua waihoia paha ke dala a hala na malama ekolu i ka wa e hooponopono ia ai na helu. Aole uku panee e helu ia maluna o na dala hakina no na la elua paha o ka mahina.
Aole uku panee e uku ia i na dala e lawe ia ana maloko o ekolu mahina mai ka waakii o ka hoomoe ia ana mai.
He 30 la mamua ae o ka unuhi ana aku o kekahi kanaka i kana mau dala, e hoike e mai i ka BANAKO, a e luwe pu ia mai ka buke dala i ka wa e kikoo ai.
Aole dala e uku ia, aia wale no ma ke kikoo ka mea nana i hoomoe mai i ke dala me ka lawe pu mai i ka buke hoahu dala.
I ka la mua o Sepatemaba o kela a me keia makahiki e hooponopono ia ai na helu o na mea a pau, a o na uku panee i uku ole ia maluna o na pau dala a pau e waiho ana me ke kikoo ole ia, e helu ia ma ka aoao o ka mea hoomoe dala mai i hala na malama ekolu, a ma ia wa aku e hui ia me kumupaa mua
O na puu dala haomoe mai maluna, elima haneri dala, e lawe ia no mamuli o o aelike ana.
E hamama ana ka Banako ma na la a pau o ka hebedoma koe na la Sabati a me ua la Kulaia.
BIHOPA MA.
Honolulu, Ian 2895q
HE KAAO HOONAUE PUUWAI
NO
PUAKAOHELO
KE
Kaikamahine Alii.
KA
Ui Oi Kelakela o ka Nani a me ka Maikai.
NANA
1 HEHI-KU NA KAPU O KUAIHELANI A ME NUUMEALANI.
KA
Ui i Hiolo ai ke Kapu a me ka Mana o ke Kiowai kupua--kahi e hiolo ai ka nani a me ka maikai o na mea kino kanaka o ka Honua nei.
KE KIOWAI KAPU A ME KA MANA KUPUA E KIAI IA ANA E NA HONU ALII HE UMIKUMAMALUA; UA LILO IA MANA I MEA OLE I KA NANI A ME KA UI O HAWAII.
MOKUNA II.
I hoomanao ae ai ka mea kakau i keia mau wahi lalani mele a ka poe loea.
Nani Kaala ke kuahiwi o Waianae
E huli iho ana nana ia Koiahi Nani ke kino o ka laau waimaka nui
He mea nui ka manao he kona i ka makemake--
A--hanini iwaho--a--
Oia hoi--h--e
I ka pau ana o kona mau aahu i ka wehe ua hoomaka aku la oia e hiamoe maluna o kona moe i hoonani ia me na mea nani lua ole i ike ole ia ma Hawaii nei.
E na hoa, e hookuu kaua ia lakou e hiolani ana, e halawai ana me ka aina moeuhane, oiai ua huli keaia ma kaakaa, hookahi no ia helena o ka hiamoe o ke kahiku no ia o ka la iluna loa. O keia ka ekolu o na po o ko laua hiamoe ana iuka o ka aina a me na la ekolu.
Ma ke kakahiaka nui ae, ua eleu aku la ke kamaaina i ka hoomakaukau ana i na mea ai ono loa no ia kakahiaka, ua makaukau na mea ai.
Ua moa a o ka lawe wale aku no koe i ka papaaina, ia wa i kii aku ai o ke aliiwahine o ka loa e hoala i ka olomana kane a ala mai la ia, a o Puakoolau hoi ua ala mai la no hoi ia mai kona hiamoe ana aia oia me ke kamaaina kane ma ka rumi hookipa kahi i hoolai ai.
O ka ui ua aia ae la ia mai ka hiamoe ae aia iluna o ka noho a o ke kamaaina wahine ua eleu aku la ia i na wai like ole o na pua o ka aina o Kuaihelani, i mea holoi no ka maka o ka ui hookalakupua aole no ka nele i ka wai ole e holoi ia ai kona maka poniponi, ua makaukau mai la ka wai holoi aole nae ka ui i holoi i kela wai.
Oiai oia e kali ana i kona kahu hanai o ka hele mai e hoomakaukau i kona wai holoi maka e like me ka mea maa mau ia laua i na wa a pau a laua e hele nei, mai ka haalele ana i ka aina hanau a hiki wale i ka aina i olelo ia ma ka lakou kanawai paa, o ka mea o haule ka hewa a uhaki i ke kanawai o ka aina, o Kuaihelani ka aina e noho ai a hiki i ka make ana. He mea oiaio e ka mea lehulehu, eia laua iluna o ka aina o Kuaihelani i keia mau po ekolu a me keia mau la ekolu.
Ua hoi aku la ke kamaaina mai ka rumi aku o kaui. I ke kamaaina i haalele aku ai i ka ui, ia manawa i eleu aku ai kona kahu hanai no kana apana hana, i komo aku ka hana o kona kahu hanai e noho mai ana kana luhi a hanai alii hoi, iluna o ka noho nani a maikai.
Ua hele wale a enaena na papalina o ka ui, i lele iho ai kona kahu hanai a honi iho la i ka wawae o kana hanai me ke aloha alii a aloha haku e like me ka mea maa mau i ko Hawaii nei mau rula i hoomakaukau aku ai oia i ke pa wai holoi o kana alii, a o na manu iiwi maka polena hoi, ua lele like mai la laua ma ka laua apana hana.
I ka pau ana o ka holoi ana a na manu i ka maka o ka ui, ua komo iho la ka ui i kona mau aahu alii, oia no na aahu pili paa iaia, a i ka pau ana o ke komo ana i kona aahu ua oi pono ae la ia a luna o kona noho, i ka nana aku a kona kahu hanai ua noho pono iho la ka nani a me ka maikai iluna o ka ui i kela mau minute. Ua hele ka rumi a piha pono i na ula ahi o ka nani, i hoomanao ae ai ka mea kakau i keia mau wahi lalani mele a ka poe kahiko.
Puaehu kamaleua ka uka o Kapaaluhi
Ahu iho ia ka pua wahawaha i Wailua Ha ka iwiaoao o ke Koolau
O puakei--a--
I ka makaukau ana o kona mau aahu, ua naeu mai la no ka rumi aina. Iaia i hiki aku ai i ka rumi aina, ua hele na mea ai i hoomakaukau ia no ia kakahiaka, ua hele wale a luhiehu i ka ua mea o ka nui hewahewa o na mea ai i hoomakaukau ia, iaia i komo aku ai i haawi mai ai ke kamaaina i kona aloha kakahiaka, a pela no hoi ka ui i panai aku ai i kona aloha, i lawe aku ai ke kamaaina a ma ke poo o ka papaaina i noho iho ai ka ui e hoohalaii ka maka poniuniu.
I noho iho ai lakou e paina a piha ka lua o ka inaina a mahope o ka pau ana o ka paina ana, ua hoi aku la lakou a ma ka rumi hookipa i hoolai iho ai, a mahope o ka hoolai ana, ua pai hou aku la ka ui i kana apana hana oia ka ninau o ka wa i hala. Oia hoi ka ninau e pili ana i ka hoopai o ka mea e hana ana i ka hewa me ka hai wahine a me ka hai kane.
E na hoa luhi o keia moolelo, ua hala ka la mua me ka hai ole ia mai o ka haina, o ka ninau a me ka ninau. Eia ke kumu i hai ole ia mai ai ka haina o ka ninau, o ka ike ole ia o kela hewa iwaena o ka aina o Kuaihelani nei mai mua mai a hiki i kela wa e ninau ia nei, oia ke kumu i hiki ole ai ke hai ia mai ka haina.
A penei ma keia moolelo, ua ike ia ka aina o Kuaihelani he aina maluhia e noho ana ke kane na ka wahine hookahi, a pela no ka wahine na ke kane hookahi , o ka poe e noho kane ole ana a wahine ole paha, aole lakou i ike i ka hana hewa, he aina maluhia a hana hewa ole oia ka mea i kanawai ole ai, o na hewa e ae a pau he kanawai wale no.
Aole ka aina o Kuaihelani e like me ko Hawaii nei ka ai i ka mea i papa ia e ke Akua, mai moe kolohe oe--moe kolohe no nae, aole pela keia aina he noho ike ole i keia mea he ono. Ma keia ninau a ka ui, aole he haina, a pau ae la keia ninau. I ninau hou aku ai ka ui i keia ninau.
Ina e pepehi kekahi kanaka i kana wahine a pela ke kanaka i kona hoaloha a me kekahi mea okoa e ae heaha ka hoopai, wahi a na malihini.
O ka hoopai ina e ku ka hewa pepehi kanaka i ke kane a wahine paha he make, oia make na ka liona e ai mai ka io a me ka iwi, o ka lua liona ua hoomakaukau ia io la honua, o na hewa i ku i ka make a pau o keia wale no ka hoopai, a o ka hewa i ku ole i ka make e hoohana ia lakou ma na hana i hooanaakoa ia na ia poe e hana, he hoomaemae i ka paalii i like me elima haneri eka, oia ka ili o ka paalii, wahi a na kamaaina.
A pehea ina owau ke hele ana ma aia ke alanui, a i ole ia ma ka nahelehele paha a loaa au i ke kanaka a hoopoino mai kela ia me ko i ala manao e pepehi ia , aka, no ko ikaika ua eha ia ia, a i ole ia ua make paha ia, ua ike ia nae keia ka e aku, ua hele nae kela kanaka e hoike imua o ke alii ma ke ano hoopunipuni na ka hewa mua i kii iaia e pepehi a make ai oia, owai ka hoike ma ko aoao i ka wa e hookolokolo ia ai ka hihia pepehi kanaka a me ka mea nana ka hewa mua i hana, wahi a na malilihini.
(Aole i pau)
THE UNITED STATES CRUISER NEW YORK.
O ke kii maluna ae, oia no ke kii o ka mokukaua hao Amerika. Nu Ioka i hoouna ia i Rio de Janeiro i ka wa e kaua ana o Berazila me ka poe kipi iho o ka aina. Ua hoolilo koke ia keia mokukaua i moku Lawe Hae no Adimarala Benham o na aumokukaua ma ka Atelanita. A i keia wa, ua hoi ae keia mokukaua malalo o kekahi aliimoku kiekie hou, a aia ma kahi kumoku o Nicaragua ma Bluefields.
HE MOOLELO KAAO
--- NO ---
KE AHIKANANA WI WO OLE O KULA I MAUI.
Ke Koa Kaulana i ke Au o Imaiklani ka Moi o Kauai.
KA MEA NANA I PULUMI PAU NA KAEAEA O KAUAI A PUNI.
KA OLALI AU MOANA O NA KAI EWALU O HAWAII NEI. --KA HIAPAIOLE O NA LA I AU WALE AKU LA.
(Hoopukaia e John K. Ilihia, Lihue, Kauai.)
NA LA OPIO .
Oia hoi ka pane a ka wahine aole o makemake e pepehi mai oe i ke keiki a kaua imua nei o ko alo, ina kou he makemake e pepehi i ke keiki a kaua a make loa, alaila e lawe aku oe iaia a kaawale loa ma kahi e, me ko'u ike ole aku i kona mau helehelena, aka, o kou pepehi mai imua nei o ko alo he manaonao au, oiai o ka kaua keiki hookahi wale no keia, a eia hoi na huaolelo a ua kanaka nei i pane aku ai i kana wahine:
E kala no hoi ke ino o keia keiki he lapuwale kou hookauhua, ono i ka Niuhi i ka ia maka a o kai, a nolaila he keiki lapuwale keia, eia ka hope loa o ka olelo ia oe e kuu wahine, alaila o ka pau ia, he nani hoi ia ua pakele ae nei ke ola o ke keiki a kaua mai ka poho ae nei o ko'u mau lima, a eia ka olelo ia oe, aohe o makemake i ke keiki a kaua e noho pu mai me kaua na makua, noho mai no paha auanei keia keiki a hiki i ko ia nei wa e nui ai mamake kaua na makua i ka pepehi ia e ia nei, a nolaila he makemake au i ke keiki a kaua e hoo kaawale i kahi e loa me ko kaua ike ole aku ko na makua, a no ka wanaao o ka la apopo, e lawe aku ana au a kiola aku iaia i kahi aupuni okoa aku, ilaila ia e noho ai a make, o ka aina aku ia, ao ke keiki a kaua i ka ikaika, ke koa, ku hoi paha ka makaia i keia ao, alaila hana aku hoi paha ia i kana i mau hana hookalakupua he aupuni okoa, kaulana no hoi kona inoa.
Ia wa, hoopau ae nei ua kanaka nei i kana olelo ana, a pane aku la oia i ka wahine, ua pau ka hana o keia la, e uhoi kaua.
Ia wa, o ka pea aku la no ia o ua kanaka nei hoi, a o ka wahine hoi, hopu iho nei oia i ke keiki a kau ae nei ma ke kua, a kuoe malie aku la i ke ala, kaumaha na kapuai o keia makuahine e hoi aku nei mahope, na ka waimaka no e hiolo, na ka upe no e kahe, hele ke aloha o nei makuahine a
A kupouli ke aloha e Kanehoa Aohe eu i ka hana e ke anu Ua oni wale i ke oho o ke kupukupu I ke oho malailena ula o ke Koolau A owau nei ka, ka ke aloha i luaiele I kuewa i ke ala me ka waimaka Aloha ino.
Oiai laua nei e kuoe hele nei i ke alanui, he mau wahi oolopu leo ka ka makuahine i hoolei ae ai i kana keiki, e kuu lei e, kuu kama, a pane iho la kana keiki, e-o; monia ke koko, monia ka leo, monia ka wai, ka hu, ka i, a aia ka lani, aia iluna, eia ka honua, eia ilalo nei, o Keapapanuu, o Keapapalani, a aia ka la komo, ka aina ia, a aia ka la hiki ko hale ia, o Maui keia a o Oahu kela, a o lakou nei ae a pau e kuku mai nei, kapaipai mai oe a pau a ana koe ku mai oe a hehi i na kai ewalu o Hawaii nei, a komo i ko hale, hoi ao a ku i ka moku; o oe no ka’u mea aloha o kuu iwi koko, alaila, huli mai a kiei wale iho no i ko wahi hulu makua nei.
I keia wa a ka makuahine e kamaillo aku nei me keia mau huaolelo kaukau hoalohaloha i kana keiki, helelei la kona mau waimaka, oiai eia no ke keiki ke kau nei no ma ke kua o kona makuahine, a o koua au kulu waimaka, oia ka mea nana i hoopulupe iho i ka oiwi lalahi o ua ui nohea kaili puuwai nei o ka ua Ulalena o Piiholo.
Ka Lawe ia ana o ka Kakou Koa Opio e Kona Makuakane mai Maui mai, a Kiola ia i Kauai.
E na hoa kaunu, na hoa kaau, na hoa kuwili, haihai olelo o keia kaao hoonaue puuwai, ke kali loa mai nei paha ko oukou makewai, o ka ike i na hana hookalakupua a ke keiki o Makawao, wahi a ka mea kakau pela iki iho, ke haale ae nei ka wai o Namalokama, a e haluku aku i ke alo o Hihimanu, a o ka uuina aku koe.
O ka hoi keia o laua nei la a hiki i kauhale, huli ka la ma kela aoao, alai ia mai la kona malamalama e ka lalani kuahiwi o Maui komohana
nalo, hookuu iho la keia i ke keiki ilalo, a kani iho la ke u, kani ka hoe, ia wa pane mai nei ke kane i ka wahine, keela no hoi ko olua lohi ana, ke kali aku nei ko'u pololi la, o ko olua hoi mai hookahi ka paina like ana, a haule aku hiamoe, a eia ka pane a kana wahine, heaha no kou mea o ke kali ana ae nei ia maua, o ka ai o ka i-a eia i ka hale nei, ua hana ia e oe a ua lawa, he ai na'u, he ia ia nau, i na la i hala ae nei a hiki mai i keia la, ua kaawale aku lakou a pau loa mai o aku nei a hookahi a'u ai a hookahi a'u ia, o ke aloha mokumokuahua o kuu naau i kuu keiki, ua hele au a Ua iliilihia i Makiekie ke aloha aloha uuina kani lea i kuu manawa O kuu manawa ka ia e au wale nei Ua hala ka pili aloha me ka ipo e Kuu lei e.
Ia wa hoopau aku nei ka wahine i ke kamailio ana imua o kana kane o ka upe o ka waimaka, komo aku ia keia me ka laua keiki iloko o ka hale, huli ko ia nei alo huli i ka paia, na ka waimaka no e hiolo, na ka upe no e kahe, ke ka nei ko ianei mau lima ma ka paia, a eia hoi kana kane ke panee mai nei o ka ai o ka ia, o kela o keia a makaukau, huli ae a kahea aku i ka wahine, haele mai hoi paha olua e paina, aohe a iaia hua pane i ka waha, no ka mea Ua huli kua i Kahiki e Lono e
Hookaa mai ana ke aloha i o’u nei
O ke kua kai haawia mai
O ke alo aia ka i ka paia, ha--o--e
Aole no hoi i komo wahi ai iki i keia wahine ia Kupulanikea a hiki i ka wa i haalele mai ai o kana kamalei he keiki mai kona alo aku.
A aia hoi i ua makuakane nei e paina mai la, pane iho nei ka makuahine i kana keiki, e hele hoi paha oe e paina me papa, pane ae nei ua keiki nei, aohe o’u pololi, o ka paina hoi keia o ua makuakane nei la a maona, haule iho hoonanea, ia wa huli aku nei ua kanaka nei a pane aku nei me keia mau huaolelo imua o kana keiki:
E kuu keiki e, e Namaka, o mai nei ke keiki, e o; neenee mai maanei a hoolohe mai i ka huaolelo, la wa, neenee mai nei ke keiki a mamua pono o ke alo o ka makuakane, a pane mai nei kela, a keia wanaao iho, e lawe aku ana au ia oe a kiola aku i kahi aupuni okoa aku, ilaila aku oe ao i ka ikaika, ao ke koa, ku ka makaia, ilaila oe e noho ai a make, a oia ka huaolelo.
A aia hoi i ka wa a ua makuakane nei e kamailio aku nei i kana keiki me keia mau huaolelo ku i ka manaonao, oia ka mea nana i hoopili pu aku i ka ha nu o ka makuahine, ke hele la a
Nae iki Iao i ka uhiwai.
a ia manawa i hoomaka ae ai ua wahine nei e uwe kapalili no ka nui o ke aloha i kana keiki,
Auwe kuu keiki e, auwe kuu lei e, a na ka pili ana iho o kona mau lihilihi a haule aku hiamoe, oia ka mea nana i hoopau ae i ka uwe ana aku i kana keiki.
O ka manao hoi o keia kanaka o Namaka e nu nei iloko iho ona, ua makemake oia e lawe i kana keiki a kiola i Lanai, aka, aole e hiki, no ka mea, o Lanai no kela o Maui no keia, e noho no auanei ke keiki a nui holo koke aku no i Maui mamake laua, manao e kiola i Molokai, aole e hiki, o Molokai no kela o Maui no keia, manao hoi ua kanaka nei e lawe i ke keiki a kiola i Oahu, aole no e hiki, nolaila koho iho nei ka manao o ua, kanaka nei e lawe i ke keiki a kiola i Kauai, a oia keia e lawe ia nei.
(Aole i pau.)
He Wahi Mokukuna Hookala kupua.
Ua hekau mai ma ka nuku o Mamala i ka Poaono i hala Iune 2, he wahi mokukuna uuku umikumamalima wale no mau tona, nona ka inoa pakake Kusilofa (Kussiloff) i hookeleia e Kapena Vehling. He iwakaluakumamawalu ka nui o na la o ka holo ana mai nei o keia wahi moku ukulii mai Kapalakiko mai me na ukana kalepa. O kana huakai i manao ai a i holo mai nei, no Guama ma na Paeaina o Ladrone. Eia ka mea kupanaha, o ke kapena wale no a me hookahi paeie na kanaka nana i hooholo mai nei i keia wahi moku, oiai o ka poe e ae mawaho o laua, oia no ka wahine a ke kapena a me na keiki elima. Ma ka Poalua iho nei, ua hookomo ae ke kapena i ka papa hoike o kona moku i ka Hale Dute a ua hookomo loa ia mai iloko nei o ke awa ma o ke kolo ia ana mai e ka waapa mahu o ka mokukaua "Piladelapia." Ua oleloia, he wahi mokuahi hoounauna keia mamua na ka poe moku lawaia o na kai o Alaska, a i kekahi la puhiia e ka makani ino iuka o ka aina. Kuai ia a lilo i keia kapena no e ona nei no kahi kumukuai ano ole. Kiola ia na mekini, kukulu ia he mau kia na ka pea e hooholo a ua laweia a hiki i Kapalakiko e kela kapena hookahi no i hoonana mai nei i keia kai loa. He wahi kapena hookalakupua maoli keia e hookomo ia mai ai na manao hoohuoi.
Ka Pepehi Haole Manaonao ma Corea.
Vanekouwa, Mei 22.--Ke olelo mai nei na nupepa o ke ao kahiko (Kina) i loaa mai nei i keia la, ma Singla Tao, ua pii ae ka inaina o ekolu mau tausani Corea i ka hoomalu ana a ke aupuni, nolaila ua lele aku la lakou maluna o na hale o ke aupuni, hoohiolo iho la a pepehi aku la i ke Kiaaina a me kapaha mau Kakauolelo. Alaiia, ua lele kaua aku la ka poe hoohaunaele i Seoul ke kulanakauhale poo aupuni, aka ua halawai mai ka poe hoohaunaele me hookahi tausani koa pake a hoauhee aku la i na poe hoohaunale mahope o ka luku ana ia hookahi haneri o ko lakou heluna.
Ke pii ino la ka manao lili e na haole ma Iapana, oiai ma Ionewaza, ua hele aku o Miss Imboff, he kumukula olelo Beritania a me Iapana, komo iloko o kekahi wahi i hookaawale ia no ka hoomana ana ia Useyegi ke akua Iapana a haiolelo kue ino aku la. Ua hoopuka aku oia i na olelo walania, a i kona wa i puka ai iwaho mailoko aku o kela wahi, ua alualu ia oia, pehi ia me na pohaku, a hoopau i ka lakou hana ma ka poalo ana i na maka.
Aole e hiki i ka lede ke haawi aku i kona lima e lulu i ke kane ana e imi ana e hoolauna. Ua hiki no iaia ke ae a hoole e lulu lima me ka wahine i hoolauna ia iaia, aka mai haawi aku oia i kona lima e lulu me ke kane malihini. O ke kunou haahaa, oia iho la no ke ano o ke aloha e haawi ai. O ka lede paa rula, aole loa oia e hohola iki e lulu lima i kela a me keia kane, me ka nana ole i ka loihi o kona launa mau ana me ia, aia wale no a mahalo oia i ke kane. Aole loa na ke kane e lalau mua aku e lulu lima me ka wahine. Ke hana ke kane pela, alaila ua kaulai oia iaia iho no ka hookae ia mai. Ua hiki ke ike ia ko ke kane welo ma kona ai ana i
ka paina awakea, ua hiki hoi ke ike ia ko ka wahine welo ma ke ano o kana hookipa ana aku.
Ke holo nei na lohe ma o a maa, nei e olelo ana, aia ke loaa nei ia Mrs. Kalivalana he haneri mau palapala makilo o ka la mai kela a me keia wahi mai o ko laua aupuni nui palahalaha nona ka huina lahui i helu ia ma ke kanaouo kumamalima miliona. Nolaila, ina he kaikamahine ui nohea kekahi e kuko mai nei aia i kane Peresidena kana e mare aku ai i keia mua aku, he mea pono iaia ke noonoo i keia
kumu i waiho e ia aku nei iaia.