Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 27, 7 July 1894 — HE KAAO HOONAUE PUUWAI NO PUAKAOHELO KE Kaikamahino Alii. KA Ui Oi Kelakela o ka Nani a me ka Maikai. NA NA I HEHI-KU NA KAPU O KUAIHELANI A ME NUUMEALANI. KA Ui i Hiolo ai ke Kapu a me ka Mana o ke Kiowai kupua—kahi e hiolo ai ka nani a me ka maikai o na mea kino kanaka o ka Honua nei. [ARTICLE]

HE KAAO HOONAUE PUUWAI NO PUAKAOHELO KE Kaikamahino Alii. KA Ui Oi Kelakela o ka Nani a me ka Maikai. NA NA I HEHI-KU NA KAPU O KUAIHELANI A ME NUUMEALANI. KA Ui i Hiolo ai ke Kapu a me ka Mana o ke Kiowai kupua—kahi e hiolo ai ka nani a me ka maikai o na mea kino kanaka o ka Honua nei.

Kk Kiowai kapu a me ka Man*a Kupua k kiai ia ana k na llonu AI.II llg UmikumamaI.UA; UA LILO IA MANA I MEA OLE I KA NANI AMK KA Ul O 1! AWA 11. MOKUNA 11. Oiai no ke kama.iina e heimiuu nna ike kamailio. A uia kei i huli aku, he maikui \va!e no ka hele una onn iiu'« a p»u, ;u>le he pilikia, a mu l;ei:i huii, he huli ino, he ikaiUa ko au e luiki aua i ka moauu kai lij>»>li|> ; >, ok i iikm e lilo ana ike hu he make. Oiai iii> l.iua e ho.imni ana no i ka hele .iua iiiiiin ma na >ino a }>ai>, e au au.i na maka poniponi o Ua ui i Ua nml maikai o ka aina i ka popohe mai o na pua a ka maka e anoi ai. Ua hele ia e laua na mile elima 1 kei i wa a laua e hele nei. Ua like me elua a laua homnaha »na iloko oia mau mile elima a laua e hele'la, i noho iho ;ii laua e kainau i ko aho o ka mea i maka pouiuiiiu a ka poioli. Ua nolu» iiio iaiaua e kamau wahi ai, he nui na kaliawai o kela aina, he inoiuoiia ka aina ma na ano a pau, a aia ka la ke hele aku la i ka !u>ra o ka auiua la, oini na kuahiwi v ku kilakila mai aua mauka olaua, e uhi paa ia ana e na ao kaalelewa 0 ka laui, oiai hol ka ua e kilihuue ana maluna o laua nei, a oia hoi ka \va o ke aiu o na pua e ko mai ana mauka mai, a e pipio iho aua hoi ke anuenue maluna o laua a me ka punohu ua koko e halii aua i ke kula palahalaha, oia ka wa a ka makaui wehe lau pua e pa kohai mai ana, oia hoi he Kiulawealoha kona Inoa, a oiai iaua e paina ana, ua pane ae la ka ui I kona makuahiue hookama, owai keia lae a kaua e noho nei i keia heni? mai la kona makuahiue i ka hua o ka lea, o kela iae a kaua e ike nel, ua kapaia ma ka inoa o ke poo o ka—o ke kaoaka, a mlno aka iho lo kahi olomana wahlne, oiai ka ui 1 * | e kaulona peno aku ana kona mau | maka maluna o kona mama, a loihi kona nana ana i kona mama, ua hoouoau hou aku la oia i ka ninau ana. Aoio hoi oe i hai pololei mai nei i ka inoa o kei* lae ? O ka lae o ka Ohulepoo, wahi a I kahi olomana. Hooiuanao ae la ka mea kakau i ka oleio kaulana a kekahi inau kanaka elua oiai iaua e uhoio aua i ka lawaia, he kauaka ohule, a he ka« naka makole, a penei ka laua kukai olelo ana: Oiai ke kanaka mako.e i kahea mai ai 1 ke kanaka ohule, e i aia, ka hee nui ! Paue aku ia ke kana. ka ohulo, auheka ? Kia iho I k* k'puka one. A hu ae lu ka aka a ua mau kanaka la.

I ka pau aoa ae o ka laaa paioa : ana, a Kamau mai la kahi kiaha wai, a pau hoi ka hoonanea aua, ua hoomau hou aku la lau i fea hele ana ana imua. Ma koia nee hou ana o laua iiiiua, ua haia hou ia iaua he rcile, a oa iike me eono miie i hala ia laua ma keia hele ana. , Oia ka la e iho aku ana e laana rae na kuahiwi, pane aku ia ka ui i kona makuahine hookama, e huii hoi kaua, oiai ka ia ke iho aku ia ma kela huli o ka aina. Ae, wahi a kona makuahine, eu hoi kaua, ua lawa kaua ma keia hele ana. Oiai ka ui ua heie a ula nohenohea waie ke'a. A hoomanao wale ae ia no ka mea kakau i keia mau lalani mele aka poe ioea:' Nuiienohea k i muka o ka Ilima no-

hea i ka la, Mapu ka hauu o ka inunu Nene 1 ka kula, iloni ke kupa ke kauiaaina o Lebua, He—aha nei—e — He—aloha—a — O ke kino kai luaiele ia e ka inoe, O maua pu no me kuu aloha i Kanoenoe,

I ku hale malu a ke ao aOia hoi kahi a— Ho iho ke aloha a eloelo, I ka houpo kahi oni a ke k«naka— e — Oiai hiua e huii hoi ana n» ka hOmo, me na kapuai mama laua e liulī lioī nei, oiai ka ui e ako liele nna i mt pua o na ano like oie e ulu ;tna i ke kula. I ka nana aku a ka ui i ua pua o ka aina o Kuaihelani, aole no i loaa nui ma ilawaii nei, Kamaile, Palai, leie, ka LoUua o Luluupali, Mokihana o na pali o Kauai, i'ahapaha o Poiihale, na līala ula o 21,—e, ka Ilima ka lei kolin i ke kino, Pikake mnani ala o Ue ahiahi, o ueia ano pu-t a pau, aia wale no nialaila. K na hoa kuwiiiwili houhene hooniniau o ka kakou moolelo kaili puuwai, e waiho iki ae kakou ia laua nei e kuee hele nei i ke ala no knuhale, a o huli ae hoi kakou a uana aku i ko kauhuie, oia hoi o Puakoolau me kahi olomana kane. I ka ui a mo kona makuahiue hookauaa i haalele aku ai i ko lakou home, ua noho iki iiio la o Puakoolau ma e hoonanea ana ma ka rumi hookipn, a ua paiie aku la kahi oioeuana kane ko laua p?»pa hookama, a kuu keikl, kuu haku, e oluolu paha oe eu haele holoholo kaua ma ka aoao akau aku nei o ka aiaa, olai laua 'la ke hele la ma ka av>ao hema o ka aiua. Ile mea e ka uiumahiehie o na helehelena o ka ui o Hawaii i keia uiea maikai nui wale o ka hele e makaikai i ka aina o Kuaihelani ana i malihlui ai i kona mau kapakai a oie kona mau kula palahalaha, ae, wahi a ka ui i pane aku ai. Eu haele kaua a hoi mai mamua 0 ko laua hoi ana mai no kau hale nei. Ua pouo i;t i ka manao o kahi olomana. Oiai laua i haalele iho ai i ka home, ua hoomaka aku la iaua e hele. 1 kela wa a laua © hele nei, ua hala ia laua na mile ekolu uie ka hapa. Ua hoohala ia e laua ka manawa ma ka hanu ana i na ea huihui o ka aina, ka iho ana ma na alu, ka pii ana ma na puu, ka hele ana ma na kualono uliuli, ka nauea ana i ka o!q kohai o na kumuiaau i luluu i na hua o kela a me keia ano. Ma keia huakai makaikai a laua e kaahele nei i ka loa o Makaakiu, a e anana ana I ka lauia o Kapaa, ua halo ae ia na mile eha me hapa i ka hele ia e laua, a ke akipohe iho la na kukuna manamana o ka )a maluua o na kuahiwi o ka aina kainehai o Kuaihelanl, a oia hoi ka wa a kahi ulolula i kanaeuae ae ai i keia mau wahi lal&ni mele hoonanea oia hoomaha ana Iho e laoa: Mapu ka hanu. o ko kupaku l k» pali, Mapumapu no i ka pall o Kalokini, He kini aloha na ke Koolau wahlne, He kahiko makani no MamaUhoa-a, I hoohoa i ke ala Lipoa puiwa i ke Koolau a— O ka'u haoa ia o ka houl I ke ala a— Aia twi ha «— (Aole i pau)