Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 28, 14 July 1894 — Page 1

Page PDF (1.55 MB)

This text was transcribed by:  Dee Castillo-hopu
This work is dedicated to:  Dr.Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Honolulu, Poaono, Iulai 14 1894. Na Helu A Pau. 2502

Hoolaha Lolo.

J. @ SMITHIES (KAMILA,)

NOTALI no ka LEHELEHE

 

Agena Haawi Palpala Mare

@@@@@@@@@@@@@@ Hawaii

W. R. Kakela,

@@@ K@@@@@ ko Kaawai

He luna Hoolalo Palapala

 

Aone Rina

Loio a he kokua ma ke Kaw@@@@i

Luna Hook@a@o Palpala

Keena hena noa Nanu Kaahumanu

 

ALLEN & ROBINSON,

Na mea K@ai papa o na ano a pau K@aa ao wa ka @@@@ o kakaka, H@@@@ make ka@@@@ makepono loa. no ka pono ka o ka @@@@ makemake ana e ka @@@@ @ kina mai a e poe kumaka

E. G HITCHHOOCK

@@@@@ @@@@@@@@@

Loio a Kokua ma na mea a pau

@ pili ana ma ke Ka@a@ai.

@@@@ no na hila aie me ka awiwi Hilo, Hawaii. 2370

 

Wilder & Co., (WAILA MA.)

Mea kuau P@pa a me na Lako Kukulu hale o @a ano a p@@. a me na mea e ao a p@@ e pono ai o ka hale. Kibi o Ma@@a Mo@wahine me Papa.

JAMES M. MONSARRAT,

@@@ Nakka.

@@@@ he Kokua ma ke Kanawai

He Luna Hoolalo Palapala.

H@@@@ ia no na Palapala huna, Palapala @@@@@@@@, a me na Palapala Pili Kana@@@ @@@@@ ka olelo Hawaii. @aka no ka @@@@ ma ka mo@aki ma n@ Waiwai Paa. @@@@ @@@ Hale Pohaku Ho@ ma ka @@@@@ Wahiki o ka Halew@ @@@@ 2270

 

J. T. WATEROUSE.

(WAI@KAHAUKI)

Halekuai o na Lole Nani Panio !

Lakohao.

Na Lake Hana Mahiko,

@@@@@@@@@@@

M@@ai Monawa@@@@, - - Honoluka

 

Olelo Hoolaha.

M@@@@ @@@@@@@@@ @@@ @@@@ @ uku @@@@ @@@@@@@@@ @@@@ ua @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Ko Bihopa Ma,

Banako Malama Pala

            Elawe No Ma@@@ Na Pala Hoomoe ma ka @@@@ ana ma ko makua @@@@@@ @@@@@ @@@ @@@@@@ @@ mau @@@ @@@@@@@ mai ke kanaka @@@@@@@ @@@@@@ @@@@@@@@ i na ana @@ma Haaell e uka na makou i ka uka@@@@ ma ka Elima Kanakaoni o ka makahiki @@ @@@@@@@@ ka lawe ia ana mako ko @@@@  @@@@@ @@ @@@ @@@@ @ @@@@ mahua @ @@@@ @@@@@ ke @@@@ a haia oa makana @@@ @@ @@@@ @@@@@@ @ ai oa @elu @@@@ @@ @@@@@@@@ @ @@@@ @@ ao na @ala haa@@ He ! ia mamua ae o ka @@@@@ ana aku e @@@@@@ kanaka i kana mau dala e hoike e @muai i @@ @@@@@@ a e @@@ @@@@ mai ka @ake dala i ao wa e kakou ai @@@@ @@ @ @ aku ia aia wale no ma ke k@koo Aa mea mana@ hoomoe mai i ke dala me @@ @@@ pu ma@ ka @@@@ @@@@@ dala. I ka la @@@ o Sepakemalu o keia a me kela makahiki e hooponopono la ai u helo o ka @@@@@@ a o na @@@ paueo i u@@ @@@ ia ma @@@@ o ua @@@@@@@ @@ @@@ @@@@ i uk@ @@@ ia ma @@@@ o ua Pau dala a p@@ e waho @@@ me @@ @@@@ole ia e helu la ma ka @@@@@ ka mea @@@@@ dala mal i hala na malama ekolu a ma a wa aku u hi ia me ke kumu paa mea u na puu dala haomoe mau maloua, e@ma @@@@@ dala e wela no mamuaa o o annke @@@@ @ @@amama ana ka @aoako ma ua ia e @@@ o @@ @@@@@@@ @@@ ua la @@@@@ a me ka ia @@@@

BIHOPAMA

@@@@@@@

He Kaaho Hoonaue Puuway

Puakaohelo

Kaikamahine Alii

            Ui oi Kelakela o ka Nani a me ka Maikai

            I Hehiku Na Kapu O Kuahealani a me Nuumealani

Ui i Hiolo ai ke Kapu a me ka Mana o ke Kiowai kupua-kahi e hiolo ai ka nani a me ka maikai o na mea kino kanaka o ka Honua nei.

            Ke kiowai kapu a me ka mana kupua e kiai ia ana e na honu alii he Umikumamaloua; ua lilo ia mana i mea ole i ka nani a me ka Ui o Hawaii.

Mokuna 11

            Ola noho o lana nei a oluolu, ua huli ka la ma ke kua o ka aina oiao na kuahiwi e ku kilakila mai ana mauka o ka aina, a iw wa ua pane aku ka makuakane hookama ia ia nei i ka i ana:

            E kuu keiki, kuu haku, kuu lei kuu milimili, kuu hiapo, ua lawa paha kaua ma ka hele ana imua, e pono paha e hoi kaua no ka home i keia wa.

            Ae, ua pono ia manao ou e kuu papa, no ka mea ua loihi loa ko kaua manawa o ka hele ana mai nei, a in a kaua e hoapaapa ana, e hiki e ae ana laua la mamua o ko kaua hoea ana aku.

            E na hoa e waiho kakou ia laua nei e kuoe hele nei i ke ala no ka home, a e huli ae hoi kakou ihope i ka ui Poakaahelo a me kona mama oiai laua e hoolai malie ana i ka ae one a me ke kai nehe i ka iliili.

            Ia wa i huli ae ai ka olomana wahine a kaulana pono aku la kona mau maka maluna o ka ui nohea, i hele wale a,

Onaona map ala nono ula i ka la.

Hoomapu ala i ka ili o ke kama,

Kuu kama i ka lihi kai o Ohele,

I hele wale a nono@o ula i ka la,

I hope ia e ke kehau,

O kuu hoa i ka ehu a ke kai,

O na aeone hulili anaanaoa i ka la,

O ika la o lalo e

E n@ii ana hoi kona mau onohi i na helehelena o ka ui lua ole ana e ike nei, he mea e ke kupanaha a me ka haohao o kona mau, i keia ho@a ana e k nana nei maluna o na kii onahi o ka ui, me he mea la, aia oia iloko o kekahi moeuhane pahaoho oa, ana i ike ole ai mamua, a i ole ia eia paha oia imua o kekai anela mai ka lani mai kahi i ku ai.

            He lua ole a ka ui a me ka nani o na helehelena o ka ui i keia wa a laua e haele, o oiai o ka aluna ahiahi ia, nolaila ua pane mai la kahi olomana wahine, e kuu haku, e kuu alii, e oluolu mai kou kiekie, o hoi kaua, ua malu ka la i na pali.

            Ae, wahi a ke ui nohea. Ua huli ae la ko laua mau alo no ka hikina a huli hoi aku la no ka home.

            Ia laua no e hoi nei mak ka aeone, aia no ke ala o na pua ke peahi mau mai la no ia laua nei.

            Oiai laua nei e nee mau ana imua, a oia haawina pu no hoi kai ia Puakoolau a ka makuakane hookama e nee mai la no kauhale, i loko o elima ko laua mamao, a pela no hoi laua nei e hoi aku nei iloko e eone mile ka mamao, a eia lakou a pau ke huli hoi like nei ka home.

            Ia kakou e hoi nei, ua hiki @@@ @o@@@@@@ale, o ka laua manawa i hiki aku ai i ka hale, ua like mehapalua @ora a hiki aku laua nei i ka hale.

            I ko laua nei hoea ana aku i ka hale, ua makaukau na mea ia, a ia lakou e paina ana, e noke ana lakou i ke kamailio i na mea hou o ka lakou hele ana.

            Ua hoike mai ia laula i ka laua mau mea hou, a peal no hoi laua nei, a hu ae la ka aka a lakou nei.

            A pela wale no lakou nei e noke la i ka aka, a mahope o ka pau ana o ka paina, ua huli hoi aku la lakou i hoohala iho ai i kekahi mau hora ma ke kamailio ana.

            Ia lakou i kuu pono iho ai, ua ninau aku la Puakoolau i kana hanai, no na mea e pili ana no kana huakai maikai, a oia ka ua ui la i hoike mai ai:

            Ua ike au ma ka aoao akkau o ka aina nei o Kuaihelani, he like no me ka aoao hikina ma kekahi mau mea.

            Heaha ia mau mea ano hou au i ike ai ma ka aoao akau.

            Eia na mea ano hou a'u i ike aku nei ma ka aoao akau o ka aina. O na pua o ka aina, he nui ka ulu a me ka maikai, ua hele na pua a apili i ka aeone. O na pua o keia aoao, ua oi aku ia mamua o na pua ma kela aoao. o na pua ma kela aoao, ma keia aoao o ka aina, he lepo o ke ano maikai loa, a i like ole me ka lepo o ka aoao hikina o ka aina. o na limu o keia aoao, he a ke waianuhea, a he puia maoli he honi aku ka malihini.

            A pehea, ia oe i hele aku nei ma pea o ka iana, aohe au wahi kanaka i ike aki?

            Ia'u i hele aku nei, aohe au i ike aku i kauhale a me kanaka, he oki loa no, eia nae, ua piha ka aina i ka laau o kela a me keia ane, e hua ana i na ano hua like ole.

            Ua lilo aenei o Mr.Girvin i kakauolelo elua no ke Keena o ko na aina e, a ke lawelawe mai nei i ka hana i keia mau la.

            Ua huili hoi aku ka mokuahi hoohikihiki limahana Iapana "Miike Mau" i ke kakahiaka Poalua iho nei, no ke awa o Iokohama, me 700  paha mau paahana i pau ka manawa kepa a i uhu no e hoi e ike i ka aina hanau.

            Ma ka mokuahi Waila o ka Poalua iho nei, i holo aku ai ka Ilamuku Hikikoki no Hana ma ka hakilo ana i kana apana hana. A ma kona ala e huli hoi mai ai i ke kaona, e kaulua iki ana paha oia ma Wailuku. a i ole e hoi loa mai ana no paha.

            O ka põe e makemake hou mai nei e lawe i ke KUOKOA, he pono ia lakou he hoona pu mai i ka uku nepepa ma ka bila kikoo hale leta, e like penei: Ina mai Iune 1 aku a hiki i Dekemaba 31, 1894, he $1.20; a lua hoi mai Iulai, e aku a Dekemaba 31, he $1.oo. A i ka hoi ana aku o ka moku e hoea aku ai ka pepa a me ka bila hookaa pu. 2498-1m

            I ka wa e nakulu ai oloko o ka opu me ka eha, a hele moku ka lepo, alaila, e hoao i ka CHAMBERIAIN'S COLIC, CHOLERA a me DIAI ROEA REMEDY laau lapau a e oi aku ana kou mahalo ke ike oe i kona hopona.

He oluolu, palekana a puhili ole. He oluolu, palekana a puhili o e he 25 a me 50 keneta o ka omole, a kuai la no ma na halekuai lapaau a pau. BENSOM SMITH & Co., nu AGena ma ko Hawaii Paeina. @.

            "O ka oi ma ke ao holookoa.' oia ka W.D> Woodring o Bordly Keneture, e hookaulana nei no ka Chamberlain's COugh Remedy(Laau Kunu). Ke kamailio nei oia ma kona ike ponoi iho i ka inu ana, oiai o kona a me ko kona ohana ola ana mai nei no la mai ka loea ana i ke kunu koikoi loa a me ke anu a ua hooholo oa o keia laau lapaau ka oi ma ka honua nei. E kuai ia no ma na Halekuai Laau Lapaau a pau. O BENSON SMITH & Co., na Agena ma ko Hawaii Pae aina.

HE MOOLELO KAULANA

LOLENA LAUAE

Ka makai Kiu

A o ka mea i kapa mau ia, a i kaulana nui hoi ma ka waha o na kana o

LIMA KILA UMII

Ka Weli A Na Poe Haihai Kanawai, a o ka puuhunoa hoi a ko poe ake noho maluhia.

F. M.

Mea Kakau

Mokuna 1

            Muhope iho o ko laua noho ana maluna o na noho, ua ninau aku la ka makai kiu me ka akahele ia Mr.Kalani:

            "Ua hoike ae oe ia maua ma kela kakahiaka au i nele ae ai ma ko maua keena ua loaa kela lei oe ma Kalekaka Inia, oia anei ka mea oiaio?" "Ae." "Pehea, i ka lilo ana mai o kela lei ia oe, ua hooikeike aku anei oe i kekahi poe e aku i kela lei?"

            "He hookahi wale no mea a'u i hoikeike ai oia no ke keiki alii Rudofa o Rusia."

            "Iaia wale no anei?"

            "ae."

            "Pela anei i maopopo ai i ke Ka o Rusia aia ia oe kela lei."

            "Manao wau pela."

            "Ihea ko wahi i hoikiekie ai iaia i kela lei?"

            "Maloko nei no o keia banoko, oia kona holo maikai ana mai iloko o ekolu makahiki i hala aenei."

            "Ina pela, alaila o ka mea no ia nana i aihue kela lei. Ina nae aole nana ponoi, aia nae ma kana kauoha," whai a ka makai kiu opio me ka ano hoohiuhi, oiai ma na pane a ua Mr.Kalani la, ua paopopo loa iho la no i ka opio o keia Kalani io no ka mea nana i aihue.

            "Pela no hoi ko'u manao, ua manao wale ae no au ua lilo io no kela lei iaia," wahi a ua Kalani maalea la, me kona ake e hoopuhili i ka makai kiu opio.

            I kela wa, ua ku ae la ka makai opio a me na mamala olelo hoolanalana i manaao mai ai ke koloho aole keia i hoomaopopo i ka oiaio.

            I ka haalele ana mai o ka makai kiu opio i ke keena kakau o Mr.Kalani, ua eu koke ae la ua luna nui la o ka baneko, a hoomaka iho la oia e holoholo maloko o ke keena me ka puana ana ae: "O! aole loa e hiki hiki ana i kela wahi keiki omowaiu ke hoomaopopo i ka oiaio o keia mea. Aole loa e ike hou ana kela elemakule ino i kela lei ma keia aoao o ka lua kupaapau. Aole no hoi e maopopo ana iaia no Mr.Make kela lei. Pela wale iho no kela wahi makai kiu e hoolalau ia ai a hiki i kona haalele ana. Owau ana ke kana waiwai hookahi ma keia ao, nolaila ho mea pono e haalele au i keia kulana kauwa, a e hoi au a noho ma Parissa e ai haaheo ai i ko'u waiwai."

            O keia iho la na kuko ino a ke kanaka aihue, me kona manao aole loa e loaa aku ana oia iloko o kana ino i hana ai.

            I ka hoea ana aku o Lolona Lamae ma kona keena oihana ua halawai aku la oia me kona makuakane. I ka ike ana mai o ka luaui i na heleheleua mohala o kana keiki, ua maopopo e wale mai la no iaia, ua loaa i kana keiki kekahi mea ano nui:

            "Heaha ka mea hou o kau huakai?" i ninau mai ai ka makai kiu aoo (makuakane)

            "Ua maopopo ia'u ka aihue nana lawe malu kela lei daimana." Ia wa, ua hoike aku la oia na mea a pau e pili ana i kana huakai i kela mau keonimana a elua, mahope iho o kana wehewehe ana no ua mea e pili ana no kana huakai, ua ninau aku la oia i kona makuakane:

             "Pehea la i maopopo ai ia oe e papa no na mea e pili ana i kela lei, oia hoi ko hoike ana mai ia'u no Mr.Make kela lei a aole hoi no Mr. Kalani, oiai aole loa he poo i lohe no kela lei?" Iloko o kela wa a Mr.Make i joi mai ai mai kana huakai makaikai noua, iloko o na makahiki ekolu a oi i hala ae nei, ua iho aku au ma ka uwapo ku moku, a malaila au i hoomaopopo ai he ukana joopae malu kana mahookolo mai au mahope o kona meheu a hiki wale i kona hoea ana ma kona banako, a malaila au i komo malu ai maloko o kekahi wahi keena uuku e pili ana me kona keena kakau. Malaila hoi au i lohe ai i kana mau olelo e pili ana no ua lei la, iaia e kamailip pu ana me kana luna nui Mr,Kalani, a lohe pua i no hoi au i kana olelo papa loa ia Mr,Kalani aole ma ke kamailio iki, a hoike iki paha no kela lei i kekahi mea e aku."

            "Heaha hoi kou mea i hopu ole ai iaia no ka hoopae malu i na waiwai iloko nei o keia aupuni?" wahi s kr kriki.

            "O ke kumu o ko'u hopu ole ana, oia no ko'u lohe pono ana iaia e ia ana no ke kaikamahine ana jela lei, aole he mea hoopukapuaka nana."

            "Ke mahalo nui nei au no ka maikai o kou noonoo e kuu makua," wahi a ka opio.

            I kekahi la ae, ua hele pololei aku la oia no kahi noho o Mr.Make, a i ka ike ana mai o ua On a Miliona la i ka Makai Kiu opio, ua hookipa aku la oia me ka pumehana i kana malihini.

            "Heaha ka mea hou i loaa ia oe e Mr.Lauae?" wahi a ka ninau a ka On a Miliona.

            "Ua maopopo ia'u ka mea nana i aihue i ko lei," i paue aku ai ka Makai Kiu.

            "Pehea i maopopo koke ai ia oe, oiai ua manao au aole la e loaa koke ana ia oe na na mahina loihi, no ka mea, he hihia ano nui loa keia. Owai ua aihue la i kou manao?"

            "Aole i aihue ia ko lei e kekahi mea okoa aku, aka ua lilo no i ko kanaka au i paulele nui ai, oia hoi o Mr.Kalani."

            I ka loho ana o Mr.Make i keia mau olelo a ka Makai Kiu, ua ku ino ae la oia iluna mai kona noho ae, a me na kuemaka i hele a pupuku i ke ano huhu, ua pane koke mai la oia:

            "E Mr.Lauae-he mea hiki ole loa ia'u ke manao io aku i kau mau olelo. Ka! o kela kanaka o Mr.Kalani, he mea ia a ko'u puuwai i hilinai nui ai. Ino no paha he anela ae mai ka lani mai, aole no au i manaoio ana i kau. Ea! e Mr.Lauae-he mea pono paha e noii hou oe, oiai ke manao nei au ua kuhihewa ia kou manao. He mea hiki ole ia'u ke manaoio aku ua paumaele na lima o kela kanaka me kela karaima ekaeka loa. E hoomanao oe, ua noho kela kanaka malalo o'u no na makahiki he kanakolu a oi, a ua maopopo ia'u kona ano hoopono, a me kona pololei ma na mea a pau, a mamuli no hoi o kana mau hookele akahele ana i lilo ai au a me ko'u mau hoahui i poe waiwai nui no ka aina nei."

            I ka pau ana o na olelo a Mr. make, ua noho iho la oia ma kona noho me ke koulona ana mai a kona maka maluna o ka Makai Kiu opio. Ia wa hoi ka opio i pane aku ai.

            "AOle me a'u kou manaoio a me kou manaoio ole, aka mamuli nae o ka'u mau noii aua, ua maopopo ia'u oi ka aihue, a na ke kanwai e hana i na mea i kow."\           Aila paha oe e awiwi i ka hoopuka ana i ka palapala hopu nona. He mea pono e kali oe a kuka pu au me ia," wahi a ka on a Miliona.

            "Ke papa loa aku nei au ia oe e Mr.Make, aole oe e kuka iki me ia no keia mea, a no kekai iki me ia no keia mea, a no kekahi mea e pili ana no ko'u hui kamailio pu ana me oe oiai aole i maopopo iaia u anui au me oe, a aole no hoi i maopopo iaia ua ike au nou kela lei. No ka mea ua hoohiuhiu mai oia ia'u me na olelo hoopunipuni, a nolaila, in a oe e kamailio aku ana no ko ko'u launa ou ana me oe no kekahi mea e pili ana i keia hihia, alaila me ke kanalua ole au e hai aku nei ia oe, he luahi oe na kona manao ino. E hoolohe loa oe i keia mau olelo ao a'u, a in a oe e hookuli ana, a hoea io mai ka pilikia maluna ou, alaila ua hala ole au."

Papa Hoike Manawa o na mea

Ano nui o Hawaii nei.

            1873, Ian. 9-Hoohiki ka Mo Lunalilo kakoo i ke kumukana wai.

            1873.-Hoopau ia na pualikoa ma ke kauoha a Lunalilo.

            1873.-Hoopau ia na pualikoa ma ke kauoha a Lunalilo.

            1873,-Make o Dr. G. P. Judd i ke 70 o na makahiki.

            1874, Feb. 3.-Make ke moi W. C. Lunalilo, he 39 na makahiki.

            1874, Feb. 12.-Kohoia o D. Kalakaua e ka ahaolelo i Moi, ma ke kokua ikaika ana a na haole a kue na makaainana, hoeha ia na luna makaainana.

            1874, Feb. 13.-Hoohiki ia o Kalakaua alalo o ke kumukanawai o Kamehameha V.

            1874.-Kukala ia o Leleiohoku i Hooilina Moi.

            1874, Apr. 3.-Mae o Miss Ogana, 88 Makahiki.

            1874, Apr.-Make o Wm. Hoapili Kaauwai.

            1874, Apr. 16,-Make o G. W. Lilikalani

            1874.-Make o Lonoaea, mo o ka ehaa i loaa iaia ma ka la koho moi.

            1874.-Holo ka Moi Kalakaua e ike i na makaainana o ka mokupuni o Maui.

            1874.-Noho ka ahaolelo mua o Kalakaua, a hooholo ia ka billa inu waiona akea, ka bila aie miliona a me ke kuikahi panailike, a na ka ahaolelo o 1870 hooholo loa.

            1871, Nov. 17.-Holo ka Moi i Amerika no ke kuikahi panailike.

            1874, Dec.-Nana ia ka hoku Venuse e na kilo hoku hoku ma Honolulu.

            1875, Feb.-Hoi Mai ka Moi Kalakaua mai Amerika mai ma ka mokukaua Amerika Penesacola, me na hoohanohano ia he nui.

            1875,-Holo ka Moiwahine Ema e ike i na makaainana o ka mokupuni o Maui ma ka mokukaua Pelekane, a ku ma Kahului.

            1875.Make ka Mea Hanohano P. Nahaolelua.

            1875, Oct. 16.-Hanau ka Mea Kiekie Victoria Kaiulani.

            1875, Nov. 23.-Hoihoi ia mai ke kino make o ka Moi Lunalilo mai ka ilina alii mai ma maemae a kona hale ilina hou ma Kawaiahao, I hoohanohano ia e ka huakai hoolewa nui no ka wa elua, me na kipa aloha kamahoa mai luna mai.

            1876, Feb.-Hoouna ia e ke Aupuni he mau mea kahiko no ka hoikeike nui ma Philadelphia.

            1876, Apr. 29.-Wehe ia ka Ahaolelo elua o ke au o Kalakaua, a make ka bila aie miliona, a me ka bila inu akea i ka waiona.

            1876, Iulai 4.-He lealea pokiulai nui ma Haiku, no ka hiki mua ana o ka wai o ka auwai a S. T. Alexander.

            1876 Aug. 15.-Apono loa i ake kuikahi panailike.

            1876.Make ka Mea hanohano S. M. Kamakau.

            1876.-Holo ke komite o ka ahaolelo i Kalawao, he mau lala, a hoihoi ia mai e lakou ke alii Peter Kueo Kekuaokalani i Honolulu.

            1877, E@b. 1.-Haalele o Hon. E. H. Alani i ka oihana lunakanawai kiekie, a hookohu ia o Hon. C. C. Harris.

            1877, Mei 10.-he kai mimiki nui weliweli ma Hilo, nui na waiwai a me kekahi mau ola e pili koke ana i kahakai i hoopino la.

            1877, Iualai 23.-Hoomaka mua ia ka uwea olelo mai Haiku a Makawao, Wailuku a hoea i Lahaina, o Mr. C. H. Dicky, (Kalekika).

            1877.-Make ke Hooilina Moi Leleiohoku, a kuahaua ia o Liliu.

            1877.-Make o kiaaina S> Kipi o Hilo, Hawaii.

            1878, Ian 1.-Hoomaka ia e pai ka nupepa "Ko Hawaii Paeaina" e J. U. Kawainui.

            1878, Ian-Popoi ke kai nui ma Halehaku, a lilo he mau halo laau 4 a me 2 mau halau waa.

            1878,

            1878.-Hoea mai ka mokuahi Likelike ma HOnolulu no ke Aupuni.

            1878, Aug. 5.-Hooholo ia kalaikini loio no na aha hoomalu a me na aha apana.

            1878, Sept. 8.-Make o W. L. Moehonua.

            1879.-Hana ia ke alahao mai Kahulula Paia.

            1879.-Kauoha mua ia ke kaa mahu kinai abi.

            1769, Dec. 31.-Hoonoho ia ka pohaku kihi o ka halepule Bihopa.

            1880.-ELla ka wai aniani mua ma Honolulu.

            1880.-Hookohu ia ka Hon. W. N. Limaikaika i Lolo Kuhina.

            1880.-Hookumu ia ka oihana telepone ma Honolulu.

            1881, Ian. 2.-Hoolaa ia ka halepule Pake ma Honolulu.

            1881, Ian 20.-Hole ka Moi Kalakaua i ke kaapuni honua.

            1881, Feb.-Puka ka ma'i lepera small pox ma Honolulu, he 789 i loaa i ka ma'i he 289 i make.

            1881, Apr. 9.-Hoonohola ka pohaku kihi o Lunalilo Home.

            1881, Mei 25.-Wawahila o Kaumakapili mua.

            1881, Iune.-Hoomanao Iubile nui no ke Kula Nui o Lahainaluna.

            1881, Iune.-Hoonohoia ke kahua o Kaumakapili hou.

            1881, @ulai 1.-Make o Hon C. C. Harris, ka lunakanawai kiekie, a hookohu ia o Hon. A. F> Judd ma kona wahi.

            1881, Sept. 2.-Hoonohola ka pohaku kihi o Kaumakapili hou e ke Kahu Aupuni Liliuokalani. o kona la hanau ia.

            1881,-Wehe ia ka Hale Mele Hou.

            1881.-Make o Kahapula Beckly ke Kiaaina o Kauai.

            1881, Oct. 29.-Hoi mai ka Moi Kalakaua mai ke kaapuni honua mai.

            1881, Nov.-Kahe ka pele a hiki i ka puu o Halai, ma Hilo.

            1882, Feb.-Make o P. Naohe.

            1882.-Hookuu ia na pono palle moku o ke Alahuki Moku.

            1882.-Hoao ia ke kaa maku kaomi alanui.

            1882.-Wehe is o Lunalilo HOme.

            1182.-Koho mua ia o W. M. Kipikona i Kuhina Nui.

            1882.-Hoholo la ka hana ana i ke Dala Hawaii.

            1882, Decc. 1.-Make o Rev T. Koanana.

            1883, Ian 1.-Paa a hoau mua ia ke Alahuki Moku

            1883, Feb. 12.-Poni moi o Kalakaua.

            1883.-Ku mai ka mokuahi Kinau mai Pilidelepia mai.

            1883, Apr. 21.-Wehe ia ka Y. M. C. A. o na haole.

            1883.-Mei 24.-Make ka Mea Kiekie Luta Kealikolani.

            1883.-Make ka Mea Kiekie Kekaulike.

            1883.-Wehe ia ke Kia Hoomanao o Kamehmeha I.

            1883, Oct.-Ku mua mai ka mokuahi Alameda.

            1883.-Kakau inoa ia ka @ila Oihana Leta me Amerika.

            1883, Dec.-Iliki mua mai ke Dala Hawaii Kalakau.

            1884, Ian 1.-Hoolaha mua ia ke pooleta i kuni ia maluna o ka wahi leta.

            1884.-Hoonoho ia ke kahua o Kapuawia Hale.

            1884.-Pauahi nui ma ke kihi o alanui Papu me Hotele.

            1884.-Hooholo ia e ka ahaolelo ka bila inu akea i ka wainoa.

            1884, Iune 13.-Ku mai he he moku lawe limahana Pukiki, he 917 ka nui.

            1884, Aug 11.-Make o Rev. W. P. Alekanekero ma Okalana kona one kanau ua noho kuibu no Lahainaluna, a kukulu i kula kahunapule ma Wailuku.

            1884, Oct. 4.-Make o Rev. D. B. Laimana nana i hookumu i ke Kula Hanai o Hila.

            1884, Oct. 16.-Make ke Alii Banice Pauahi Pihopa.

            1885, Feb. 5.-Hookumu ka ke kahua hoopaa lawehala Kalakaua Hale.

            1885, Apr. 25.-Make ka Moiwahine Ema Kaleleonalani.

            1885.-Palumi ia ma Luna Aupuni.

            Aole i pau.