Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 28, 14 July 1894 — Page 3

Page PDF (1.77 MB)

This text was transcribed by:  Chyson Acoba
This work is dedicated to:  Christopher Acoba

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

KA HUI ALAHAO ME AINA O OAHU MANAWA HOLO. Ka@ a mahope a@u o Iune 1. 1893 @ NA KAA AHI @@ H@N@@@@@@@@…

 

N@ HO@ HAWAII.

  O @@@@ @@@@ii Ao@@@ ko lioia k@k @@ @ai K@p@l@ki@o l@a @@i @@ i@ @@@ @@@ n kei@ aw@

 

  Ho@kal@i W@l@ no @@puni @@@ H@ w @@@ @@@ w@@oia ka @ip@@lika o Hawaii @ole @upuni @@ wa@o aku o k@@.

   Mah@@o  h@p@ mak@ Mari@@@a, @@@@@@ a@ @@ ko@aa a i ka 3@ mau @@@@@ o ka p@@@ @o@ ka @oakeke o A@@@@@ Ha@pu@@.

    @@@ h@ mai m@kou, ek@ mai ana k@pani no Ku@ina no@o B@ritania W@@e@ou@e o Honolulu nei @oa ka @@@uahi Kai@@ni mai o keia la.

   @ pau mai @@@i ka hoi ma ka @@kuahi  A@@r@lia @ ku mai ana i k@@a @@ na Hawaii a p@u @l@we la @@@@@@ i ka ho@h@i@@ o k@ kulana- kauhal@ o Kap@lakiko.

  @ @@@@li@@ @@ l@@l@l@@@i @@l@@@@@@ aku ka mokuk@@ l@p@@ @ Kong@@ @@ka home, ma- hope o kona @ekau ana @@i Honolulu nei no kekahi mau mala@a.

  @ a h@@lilo a@nei ka Hui Kale p@@  Theo. H. Davies Ma o Hono-@@@ nei i hui ma@@l@ o ke kunawai@@@@@ni aole h@i e like @e ke  kula-@@ @@@@u@ aku nei i ku @i.

  @@ p@u aku i ka hookuu loa i@ ua @@@@i kuikawa @ me na @u@kai kiu @@@ paal@ hoo@@lu  waluhia o Honolulu nei i keka@i la o ka hehe@oma @@@l@ neia ke kaukai nei ka @al@ u@@l@ ana o ka m@luhia  malalo o na m@@@@ kumau.

  O@@ make o ka ap@@@ o Honolulu nei @oko o ka malama holookoa o l@@@ i hale, he 19 Hawaii, 8 Pake, 3 Iapana, 2 Amerika, 1 Beritan@a, 1 P@ki@k a me 2 o na lahui e ae. Huina he 3@. Mailoko mei o keia  helu@@ he @o lakou i make me ka l@pa@u ole ia.

  Ma ka Ponono Iune  30 i@u  @o  Mi@@ Ma@y Kaluewai i ke ahi, mai ka a-i a hiki i na kuli, S@@ali ae l@l@i I, he@a @@,  haalele m@i @@oia i keia @la ama, @@ hoi aku i@ ma kela @on@ m@@ o ka l@@@ @oa. O makuhiki@ mala@a @a keia ao. --Ju@o@ Kan@iki@@.

  Eia ke l@@hiki mai nei na hana kanawai o ka Aha Kiekie a me Aha Kaapuni i ka p@@@e makemake @@@ e kak@@ i ke Kumakauaw@i @ me na Kauawai o ka @i@u@@lika o Hawaii, maw@ei o na he@a @@@ a e @auina la o na la a p@u a hiki i ka wa e h@elana hau i@ anu @@.

  Ka mo@@@@@ i@ ae @ ei@ ka i@@@ ilu- @a o ka Hale Le@@ n@@ m@ Hono@lulu na keena o@hana @ala K@@@@ @@ @ineko Hale L@la, a mal@lo w lawelawe maa a aku a@ ia @@u l@l@ o ka @h@@@ lela  m@ keia moo aku m@ h@ manaw@ m@@ mau. O ke al@ui epi@ ai iluna o kela moa he@n@, aia ma kua aoao ma Ewaokala@ui o ka Hele L@@.

  Ua haia @ku o  Mr. G@@@ D.  @@a@n, ke Kan@kela Hawaii ma @@@lo@@, a me kana wa@i@@ @alu na o ka Malula@i o ka Poalua ino nei, e maka@ikai kalo i ka wahine  hookalakup@a  @@l@na o Kil@ne@ a o ka wea kupa@aha o Hawaii nei, @@ ka lua pele p@@ @l. @@ Ke h@i mai l@ua, alaala e kipo ae @@@ @@@ e ike i ka malu uluo Lele, ka home o na la opiopio ho@pu@ pala waiwai.

  Ma ka home oha@@@ Jones ma Newton, Ma@@ke@@a i ka lo 12 o I@ne, ua hooh@i ia wa ka m@@e e Rev. W. Calk@n@, D. D., o Miss Ada Jones, kaikamahine a Hon. a me Mrs. P.C. Jones o Honolulu nei me Mr. Alonzo Gartley, kekahi o na alilmok@ @ ka oihana me kukaua  o  Amerika Huip@ia. Aia ka paa m@@@ opio ma ka lono hope @a Des Moines, Iowa. kahi o ke kane i ka be@ ia ake al e ka hana, a me ha mea la e noho ana lau i mala@a ne kakahi manawa.

 

  Ma ka huakai a ka Maripos@a i ku mai ai i ka poem@lu o ka @e@edoma i hala, mai Kapalakiko mai, ua hoimai ke Komisina Pukiki @anavarro maluna @@a. Ua hiki mai oia ma ka la i kukela ia ai ka @ipu@alika o Hawaii, a oia ke A@puni o Hawaii @ohe aup@ni e ae.

  Ua ho@ mai ka @kuahi Kinao i ka P@akolu iho nei mai Hawaii a me Maui mai, @ me 16 @au ohua ka p@na, @@ mau ohua owek@, 10,032 mau eke kopaa a me na ukana hui kau e ae. A ma ka hora 2 auw@oa la o nehinei, ua pel@hou aku oia ma @@ awa kama@ioa iala o Ma@i a me Hawaii. O na pua@@ kin@popo e hookuku ana ma ke kahua o Makiki i ka hora 2 a me hapa o kela auwina la,o @rescent k@e ia Kamehameha. No ka make ena iho nei o ke Kamehameha ia @res@en@ no elua manawa, @@laila e nui ana ka poe hele @ ike i ke kupi@@i ana o ka make o Kamehameha.

  Ma ka h@ra 2 w@na@o Poakahi nei, ua @m@ mai ke ki@ wai helu 3 a loaa ka papaku o lal@; ma ka wanaao Poalua hora @, ua e@i mai ke kio wai helu 2 a loaa ka papaku, a eia ia kio wai ke ka ia nei ka lepo e na kanaka he 20 ka nui o na a@ee alii mai Puiwa mai ka h@p@nui, a manao ae la ko @akou @la i ke aupuni @ipu@alika; a o ke kio wai helu @, ua @mi ka wai a i puai i k@e pau loa.

           Ua hoolele ia mai i@ka nei o ka aina e paikau a@, i ka hora 9 kakahiaka Poalua iho nei, mail@na @al o ka mokukaua lawe have Piladelapia, ke komopani koa marina a me na komopani koa l@l@a. O na marina, ma Kuloloia ko lakou wahi i paikau i@ ai ma na ike kaua @ina, a o na koa l@ina ma ka Uniona Kuea ko @nkou wahi i paikau lu ai. He hora ka paikau an@ a hoi aku la.

            Ua ku @ai ka mokuahi Rio de @neiro i ka Poaha nei mai Honoka@na a me loko@@@a mai.  Ua lawe mai oil ia 6 mau ohua kapena a me 50 mau Iapana a me 700 mau tona ukana no keia awa.  Ua holo aku oia no Kapalakiko mahope o ka pau ana o na ohua a me na ukana i hoohikihiki ia mai i@ka nei m@lua@  o na kao, no ka mea i Ma@ala no kahi o ka mok@alii i hekau ai, aole i ae ia e ko@o mai no ka makau i ka l@@o@i@lu ia.

            Ua paa ia he elua mau pake e kekahi @au  mea i kohola he mau hapahaole paha a he mau haole ma oli no paha i ka po Poak@hi iho nei, hora @, maka@i @ai o ka puka nui makai o ka pa Hale Mana Hooko, a ua hao ia he $4.50 mai ka pakeke ae o kekahi pake, a e hoomaka ana e pu@ aku e nui mai, hoe@ ana ke k@a  @apa@mi a o ka holo no ia o napowa n@lowale.  Ua hele na pake i ke poo o ka oihana hoomalu, a hoike no keia powa ia @na.  Eia ke huliia @ei ke kalohea o ka loaa koe.

            Ma ka heihei waap@ mai nei a na keiki papa eha o na Kalanu@ Lale a me Ha@@da @ mala@a ia mai nai ma Ladana Hou Kone@ikula, Amerika Hui pui@, n@ ka la 28 o Iune i pauiho la, ua ka@ ka h@@h@o e ku ai kaakena, i @@ keiki o ke Kulanui o@ale.  O James R. Judd, ke keikikane a ka Lanakanawai Kiekie ka Ripubalika o Hawaii, oia kekahi o na p@e hoe @a ka waupa o ke Kulanui lanakil@.

            Ua l@ikala ia aku e ka Pe@eside na mea loa o ka Ripubalika o Hawaii ma ka la i hanau mai ai ka Ripubalika, he elima mau paa@@o o Kawa no lakou ma inoa, J. R. Mills, no ka lawe ola, Lui lelewa ka mea@ana i pepe@i o Kale Hairama, he @@pana @owalo a me elua mau kanaka Hawaii o Kahalekulu a me H(o)pukui.  Ua huikalala o Lui a me (T) owala malalo o keia kumu e ha@lele l@u@ ia Hawaii nei a e hel@ i na aina @.

            I ke kakahiaka o ka la @ o lulai, i kukala ia ai ka Repubalika o Hawaii i@oa o ke anaina nui o na poe i hele ae e ike kumaka i na haua, na hele ae kekahi p@e paikii me ka lok@u ma@ mea paahana e pai ai i ke kii o kela anaiua @okolukolu i nohoalii ia e ka m@luhia, a ua pomaikai l@ko@ ma o ke kohu ponoana l@ o ka l@kou mau kii i pai ai. E@@ ke ku@i ia mei nei na kii o kela @@a@aina  kamahao i keia mau la make 50 kene@ o ka mea hookahi.

            Eia ma kaaina hauai holoholona o Paulo isen@erg opio ma Walalae, @a ike ia kekahi ha@a ino hoo@aewaewa holoholo@a loa, oia hoi ua oki ia ke alelo o kekahi o na pipi walu a hookuuia iho. Aole oia wale, aka, ke a@@ae, pepeji a ai malu ia nei na pipi e ke kekahi poeino l@a o ke ola ana ma kela wahi.No keia mau hana ino, k@ hoolaha nei ka @amuku, e haawiia no ka makana @ai he $100 i ka mea e loaa @@ n@@ @@@lakai aku ui i ka hoa@@ waia aua o ka poe koloh@.

           

            Ka Haalele ana i ka Pana@aa@ no Pa Mai o Kahili ma Honolulu.

            Mr. Lu@ahoupo@opono:

            Aloha  oe:

            Ioa he @@a oluolu ia mai e oe keia wahi manao e kau ae la mal@na a nakou ahonui ia e uwila ae i@ua o na kini poni mea hou o @aua.

            Makala 29 o keia @@hi@a i hala, u haalele aku la kou mea kaka i na @@ia anoano o ka home a ke aloha i nolo ai, oia hoi ka home o ke ola o ka hoola o Iap@na Dr. M. G@to me ko@a m@u hoa,  a kamoe mai la ke alahele no Kalaupapa, me ka la@a o ka manao e hele p@ ana me na hoa i kono  ia, oia na kaikamahine o ka home (Bishop hom@) ua poho ia manaolana.  I ko makou haalele ana aku i @a kakela la o ka oluolu, ua uhai mai ia na hoa o ka imi ola, ola no na keiki a kauka Goto e lapaau nei, i ka makou huakai, ua piilike makou ma ke alanui pali a kau iluna.  Ua noho aku la kekahu poe malalo, ua hoomanawanui loa kekahi mau hoa ma ka pii ana, aole lakou i kanalua.  Ua nuike aloha ia makou.    

             Oia@ m@kou e lawe ia ana no ka pa ma@i o Kalihi @o ka @ana ana o na kauka o ka Papa O@a ia makou, ei ai o makou ka poe i wae ia mailoko mai o ka Home Halema'i mailoko mai o ka @u@na he 39; a he 4 makou i wae ia, a o ka makou hope kauka pu kekahi oia o James Prosser.  Eia ka inoa o na opio a Dr. M. Goto i lawe ia no Kalihi.  J.B. M. Kapule, Ka@w, Kaluakini, Manuela a me John Kalepa, a o makou iho la na mea o noho nei ma ka pa nia'i o Kalihi, a hookahi no ko Pauahi Home ola o Mrs. Maria Keoo, aon@ makou i lawe ia mai a ekolu kaikamahine i koe no ka Pauahi Home, alaila piha makou i ka eiwa.  Aia iho la a loaa he pono ia makou, alaila ua loaa iho la he pono i na mea a pau.

            Ia m@kou@ i hiki @ku ai maka pali me na hoa a pau, ua hoomaha iki @akou no kekahi @au minu@e.  A mamua o ka haalele ana i na hoa, ua waiho mai la ko makou mauka luna oia J. K. Kialoa mamua o ka wehe ana i ka pili me na hoa.  Ua loaa he manawa no makou o nonoi aku ai i na ma@a kahikolu i loaa ka mea nana e hooma@a i na kaulakaakolu a ke aloha iwaena o na hoa Ua lilo no ia'u na manao hool@na no makou me na keiki.  I ko'u nana aku ia lakou, ua luuluu Hanalei i ka ua nui (waiu@uka).  Ma@ua ae o ka loaa ana he mauaolana paipai i ka mea kakau nei, ua himeni ia mai la kekahi hiweni e na keiki me ka paanaau, ma ka Buke Poepoe 292. " E Iesu ka mohai no'u," malalo no ia o ke alakai ana a John K. Waiamau. Ua ku i ke anoano eehia ko lakou mau leo i mele mai ai i@ua o makou, oini e wehe ana ka pili ia makou i kela wa mahop ino.  Na ko'u mau waimaka no e iho makawalu ana ma na papalina, ua loaa aku la @o ia haawina hookahi ia la kou i kela wa.

            He wa ia no ke kupilikii, ua kamailio pokole au, a hookuu ia ma ka p@le a ka Haku, o ka panina ia o na hana, loaa iho ia wahi hooheno.

     Ke wehe nei makou la i ka pili  Haalele i na hoa o ka aina ehaeha Eh@eha ka manao i na hoaluhi Ka im@a a loaa e ka oluolu L@au kaulana a Kauka Goto Ka rose kaulana o Iapana. Pau kela, ua mo@io ma@ la ke alahele no ka home kakela o R. W. Meyer, ua hiki ma kona home nani, ua ike iaia, ua kawaili@ pu, aia pu makou me ka makai, a we ka lawe @e@a, ma ia wahi hookahi.  P@u na kawailio ana, huli aku la ke alo no Kaunakakai, ka ike kumaka ana i na lepo o ua aina nei, nona kela wahi mele kaulana a kahiki. Ula Kalaeloa i ka lepo a ka maka@i Hoo@uanua ia Apua Kalamaula.

            Ua kupono io i u@ aina nei a ke aiwaiwa i noho ai.  U haawi na aloha ana iaia Meyer a me ko makou lawe le@a Henry.  Ia makou e kuoe ana i ke kula @e ka wela ikiiki o kala, he mea ole wale no ia wela i@ makou, e ake aku ana ka manao o ka hiki i Kaunakaki ka pahu hopu.

            hao iho la ka wela o ka la ia makou a me ko makou wahi kuahine e alo ana i na in@a o keia alahele a ka ehaeha i noho ai.  Ke hele nei i ke ala @e ka waimaka, aia ka manao ihope i na hoa hoomanawanui iloko o ka pilikia, imua i hope na wawae, alaila, hu mai ke aloha ia lakou, a loaa iho la keia wahi kanaenae:

      Hu wale mai no ke aloha @ ko makou mau hoa na kaawale Ua wehe i ka pili ua hemo Ela mak@u i Puuhale nei I ka pa mai hoi o Kalihi.

Ka ike ana i na aekai o Kaunakakai.  Mahope iki o ka hora 12 a.m. hiki aku la makou ma na aekai o ka aina i kaulana ai i ka waha o na kamaaina, "Nalaiel@aakawanu."

            ua Ike kam@k@ia wahi, a aole no hoi i maikai loa la wahi ia oe e ke  kamahele, aka, i na kopa o ia aina he maemae maoli no. Ua hiki aku la ma ke awa @e, ain@ ooho ana he ma@ @@u@ka, ua launa kamailio me laua, oia o Alaby Meyer a me Mr. Kauku, mahope iho, hoea mai ana ka maikai Hahip@ a hoola@naia mai la me ko makou makai Kaaikauna, ko makou manawa ia i hoi ai a kaawale aku la kela, ahaawi na lololima hope loa.

            Noho iho makou e kal@ no ka Mokolii a hiki i ka @hi ana mai o ka malu o ka po, eia ka kela i Hikauhi.  Nui na kanaka i hele mai e hui me makou a launa uluolu me lakou.  Ua paina iho la ko makou wahi papaa barena a me kahi wai a pohu aku la ka ho@pe lewalewa@

            Ma keia launa ana me na hoa kanaka, ua ni@ani@au mai lakou la no kahi mea, a ua kuu aku la hoi kou mea kakau no na mea hou like ole o ke kahua mai lepera ame ka lapaau ana a ke e@eu o Iapana Kauka Goto, ua hookuu aku la a@ i na akula eono o uwehone mea hou o ka home ai laau o kauka Goto a lawa ko lakou makemake i na ono i hookuuia aku.

            Ma na hora o ke ahiahi, ua launa mai la ke aikane a kuu wahi mama i noho ai malaila, ola o Shopia Sosiah.  Ua launa ma@a me ka oluolu a hiki wale i na hora liilii o ka po, o ho@a mai la ka waapa o Mokolii, a wehe aku la o uwahi.

            Ua launa mai la ke kupakako me makou, ua ninau mai la i kekahi o makou no ka aku moku.

            Ua pane ia aku o James Prosser, aia ka uku ia Papa Ola, ua haohao kela kupakako, oiai, aole he likiliki i loaa aku iaia, i@a ua ahu ka hoka i kapakai ia makou, a kahea ia mai la makou e hele aku a kau i ke kao, a ua kau aku la.

            Ua kolo ia aku la makou me ka loihi o kahi e huki lima ia nei a loaa ka waapa, a i ka loaa ana o ka waapa, ua aku aku ia malaila a pili i ka Mokolii.  Kau aku la no ka moku, a aia hoi he mau le@e e hiolaui mai ana no ka aoao palupalu, ua hoihoi loa ia aku la makou no Una o ka rumi kapena, malaila makou i hooluolu like ai me na hoa aukai, o keia wa a makou e holo nei, o ka hora 10 p.m. o ka po, a ku i Honolulu i ka hora 6 a.m. pili ana @a wahi pukoa nei o ka moana i ka uwapo.

   [ Ua lohe mai makou, o na mai 9 @ hoihoi ia mai mai Molokai, e hoouna hou ia aku ana he 8, a e hookuu ia ana ma ke ano hoohu@i he 1 o kela heluna.  Pela ka manao o na Kauka o ka Papa Ola. L. H.]

            Ua kau o W.A. Kiha, kekahi o na loio Hawaii o na aha inika ole, maluna o ka mokuahi Waila o ka Poalua iho nei, a holo aku la no ka "aina ua lani haahaa."  Ua lohe wale makou, e hele ana oia ma ka oihana hoohulihuli e pekapeka ai i na kanaka, aole e kulou malalo o ka ripubalika o Hawaii.  He oiaio paha keia aole paha, aka ua ninau makou iaia i ka oiaio o kana hana e hele la i hoike @a maluna, aka aole oia i hool@ mai a aole no hoi i ae mai, aka, "e hele an au ma kahi e loaa mai ai ke @ala ma ka hana," oia ka pane i ekemu ia mai.  Ke manao nei makou, aole he kanaka hupohaalele loa o Kiha a mahope o ka maopopo ana @iaia ua kukuluia ka ripubalika o Hawaii maluna o ke kumukanawai a ua ike ia mai ke aupuni hou e na aupuni kuwaho, e o@ou aku ai oia i kona lima e paipai i ka hana k@e maluhia.

            Hoolaha Hou.

            I loko o ka aha kaapuni apana hookolokolo Eha o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka hana o ka waiwai o KAAUMOANA (k)o Hilo, Hawaii, i make kauoha ole.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala n@i a Kuihelaui wahinekanemake a Kaaumoana e olelo ana o ua Kaaumoana la i olelo ia o Hilo, Hawaii, ua make kauoha ola ma Hilo Hawaii, ma ka le @ o Iune. A.D.. 1@@4, a e noi ana e hoopuka ia na Palapala Lunahooponopono Waiwai i ua Kuihelawi la.

            Ke kauoha ia nei, o ka POAKAHI, la 30 o IULAI, 1@94, hora 10 A.M. oia ka manawa i koho ia no ka hooloha ana i ua palapala noi la imua o ua Lunakanawai Kaapuni la, ma ka Keena Hookolokolo o keia Aha ana Hilo, Hawaii, a ma ia manawa a ma ia wahi e hele mai ai na poe a pau i kuleana, a e hoike i@a he kumu kekahi e ae ole ia ai ua @oi la.

     Hanaia ma Hilo, Hawaii, Iune 25, 1@94.

           Na ke Aha:

                        Daniel Porter,

   2501-3                    Kakauolelo.

 

            AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNA APANA Ekahi o ko Hawaii Paeaina. MA ka hooponopono waiwai.  Ma ka hana no ka waiwai o PAAHAO (k)o Honolulu, @ahu, i make kanoha ole.

            Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a Kahele, wahine a ka mea i make e hoike ana ua make kauoha ole o Paahao ma Honolulu i olelo ia i ka la 23 o Iune, 1894, a e noi ana e hoopuka ia ka palapala hookohu @una hooponopono waiwai ia@a.

            Ua kauoha ia o ka POKAHI, ka la 6 o AU@ATE, 1@94, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi ia, ma ka Hale Hokolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a p@u i pili, e hoike i ke kumu in a he kumu oia@o ka lakou, e ae ole ia ai ua noi la.

            Kaka@ia ma Honolulu, Iune 29, 1@94.

                        Na ka Aha:

                                                HENRY SMITH,

2501-3                                                 Kakauolelo.

                                                $100 MAKANA.

            E  haawai@a no ka Makana o Hookahi Haner@ Daia i kekahi mea a mau mea paha e hoike mai ana i ke kumu e hiki ai ke hopu a hoopai@a ka mea a mau mea paha nana i @ki kalohe ke alelo o kekahi pipi waiu a Paulo Isenburg opio, o Waialae, Mokupuni o Oahu, ma ka malana o Iune 1@94.

                                    E.G. HITCHCOCK,

                        @@amoku, Rip@balika o Hawaii.

                        150@-3

                                                            Hoolaha Hou.

            A ha hookolokolo kaapuni apana Ekahi o ko Hawaii Pae aina. Ma kahooponopono waiwai.  Ma ka @@@ o ka waiwai o H.K. KAAI@UE o Koha@a Hawaii i mako @@noho@ oie.

            Ma ka @@i oheia a me ka waih@ ana mai o ka paip@@ hoi a Mrs. Na@mi K@@ihue o Ho@ le@e o Oahu e hoike ana o H.K. Kaaih@e o Haiaula Kohala Hawaii ma ka la @ o @ki @. D 1@@4, a e @oi ana e hoop@ka ia ka pa@apala hookohu @onahoopo@opo@o waiwai @ala.

            Ua kanoh@ @@ o ka PUAKAHI, ka la@@ o AUGATE, 1@@4, oia ka manawa i ko@o ia no kahooloha ana i ua noi a, maka Hale Hookolokolo ma Ho@@iul@, a ma ia manawa a ma ia wahi no e holo mai ai @o mea a p@u i pili, o hoike i ke kumu i@a he kumu o@a@o ka lakou e ae ole ia ai ua noi la.

            Kak@@ia ma Honolulu, Iulai 10, 1@@4

            N@ ka Aha:

                        G@O LUCAS

           @@02-@      Hope K@k@@oi@io

 

            A HA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Ekahi o ko Hawaii Paeaina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o  MARIANO CAMACHO o Honolulu, Oahu@, @ make.

            Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka Palapala @oi a me ka p@p@ hoike helu a J.A.Ma@oon Lunahooponopono o ka waiwai o Mariano Cama@ho o Honolulu, Oahu i make, @nuiana e aponoia na hoolilo he @@@@ 3@ a e noi ana e nana a e a pono ia kela maumea, a e ka@ohal@ e mahalela na waiwai e waiho ana ma ko@a lima, a w hookuu ia ola a me kona mau hope mai ko lakou noho i@nahooponopono waiwai ana.

            Ka kauohaia nei o ka POAKAHI, la @@ AUGATE, A.D. 1894, hora 10 kakahiaka, ma ke Keena ma ka Hal@ hookolokolo ma @onolulu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la a m@ na papa hoike helu i o@elo ia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike ke kumu, i na he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai ua hoike o na mea i kuleana i@oko o ka waiwai i olelo @a.

            Hanaia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina i keia 5 0 Iulai, 1894.

            Na ka Aha:

                        GEO LUCAS

     2501-3                Hope Kaka@olelo

 

                        Kuai o na Aina o Costa ma Ka@naliu, Kona Akau, Hawaii.

            E kuai ia aku ana ma ke ku@a@a akea ma ka Hale Ku@ala o James F. Morgan ma Alanui Moiwahine, Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka

            POAKAHI, IULAI 16, 1894, HORA 12 AWAKEA,

mamuli o ka hooko ana i ka moraki i hanaia e Jhon Costa ia Henry Weoks, ma Novema@a 27, 1885, kopela ma ko Keena Kakau Kope o ke Aupuni ma Honolulu, Buke @9, ma na @o@o 4 a me 5 (nona ka hoolaha e paiia noi maloko o ka nupepa Hawaiian Gazette a me Kukoa malalo o ke poo "Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai,) i kei waiwai malalo iho:

            O ke@a aina nona ka ili he 50 mau eka, aina maikai i ke ka@u kope, he 30 paha mau eka i waele ia a mak@ukau no ke kanu.  ua paa ka aina i ka @pa pohaku paa kupono a ua mahe@@hele ia ka pa @@a.  Aia ma@luna o ka aina keia mau hale:

            Hale noho, me ke keena hookipa, keena oihana, elua mau keena moe, keena nui e paina ai, wahi waiho pa, hale kuke a me ka hale iluna. Hale hana waiu bata me elua keena a me ka lanai malu@a.  Hookahi wahi hale uuku.  Hookahi hale nui i wahi kaulai kopaa a me ke kope.  Hookahi hale ka@ana nui, me ke keena hana amara. Hookahi hale nui kahiko.  He kaupoku hao wale no ko na hale a pau, koe ka hale kahiko a me ka hale amara, a ua maikai wale no uae a pau.  Aia he ekolu mau luawai nui a me ekolu mau pahu wai l@@u nun@i ma luna o ka aina, oleoie nei ua hiki ia lakou ke hoolawa ia 1000 mau pahu.  Aia no hoi he mala pua maikai ma ke alo o ka hale me na laau huuai a me na laau ulu hoonani nanaina.

@  No na mea i koe, e ninau ia James M Monsarrat, loia ma ke Kauawai, a ole ia

                        Jas.F. Morgan,

                                    LUNA KUDALA

       Honolulu, Iulai 7, 1894.

                        2502-1

 

            Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

            I KULIKE ai me na hooko ana o kekahi @oraki i h@naia ma ka la 9 o Aperila A.D. 1887 e Antone Rosa a me ka wahine, o Honolulu Mokupuni o Oahu, ia Cecil Brown o la wahi hookahi no, kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 108 ma na a@ao 25, 26 a me 27 a mai a Cecil Brown aku i hoo@@@oia ai ie F.H. Hayseld@n kahu malalo o ka palapala kauoha a J.G. Hayselden i make ma ka palapala kope ia ma ka Buke 174 aoao 219.

            Ke hoolahaia aku nei ka lohe ke makemake nei ka mea nona ka inoa malalo iho e hooko aku i ua moraki la no ka uhakiia o ka @elike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka uku panee.

            Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, mahope iho o ka pau ana o na he@edoma ekolu mai ka la aku o keia hoolaha ana, alaila e ku@i ia aku no ma ke kudala akea ke aina i paa maloko o o ua moraki la ma ke kulanakauhale o Honululu mokupuni o Oahu, ma ka POAONO la @@ o AUGATE, A.D. 1894, hore 12 awakea o ia la ma ke hale kudala o James F. Morgan.

            No na mea i koe, e ninau ia

F.H. Hayselden Kahu o ka palapala kauoha a J.G Hayselden i make, a ia ole ia Cecil Brown.

            O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la, oia kela aina a pau e waiho @a ma Kalihi, Honolulu, nona ka ili he 39@23 mau eka, a oia ka hapa o ka aina i kuhikuhi ia iloko o ka P@lapala Sila Nui Helu 595 a i hoo@@@oia aku i Antone Kosa la e J.P. Mendo@a ka Lunahooponopono o ka waiwai o Lopez Bama ma ka palapala i hanaia ma ka la 1 o Aperila, 1887 kopeia ma ke Keeua Kaeau Kope o ke Aupuni Buke 108 ma na aoao 24 a me 25.

            Kakauia ma Honolulu, Iulai 13, 1894.    2502-@

           

            Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

            I KULIKE ai me n hooko ana o kekahi moraki i hanaia ai ma ka ia 29 o Iulai, 1882, e Ana Momona opia, Ana Momona makua, a me Nakihei kana kane, o lakou a pau no Ewa, Mokupuni o Oahu, ia S@ Roth o Honolulu, Mokupuni o Oahu, kopeia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 74 ma na aoao 192 a me 193, a malalo o na hoolilo lehulehu ana a ia keia wa ke on a ia n@i e Sing Chong &Co. o Honolulu, Oahu, a i kulike pu ai hoi me na hooko ana o kekahi moraki i kakauia i ka la 10 Aperila, 1886, a hanaia e Nicholas Anna a me Ana Momona opio o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ia William C. A@hi, o ia wahi hookahi no, kopeia ma ke Keena Kakau Kope Buke 98 ma @a aoao174 a me 175 a ma kekahi mau hooiilo lehulehu ana mai ua lilo mai a ke ona ia nei e Sing Chong &Co, o Honolulu, Mokupuni o Oahu.

            Ke hoolahaia aku nei ka lohe, ke makemake nei ka mea no@a ka inoa malalo iho e hooko aku i ua moraki @a no ka uhaki ia ana o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupa@ee i ka wa e hookaa ai.

            Ke hooaha hou ia aku nei, mahope aku o ka pau ana o na @e@edoma ekolu mai ka la aku o keia hoolaha ana, e kuai @a ma ke kudala akea ma Oahu, ma ka PUAONO @a 11 o AUGATE, 1@@4, hora 12 awakea o ia la ma ka hale kudala o Ja@. F. Morgan.

            No na mei i koe, @ ninau ia Cecil Brown, Lolio, a iole @a

                                                                                    SING CHONG &CO.

            Mea i lilo mai ai o ka Moraki. O ka waiwai ia paa maloko o ua moraki @a, oia

            1.   O na aina a pau e waiho la ma Walau, Ewa, Oahu, a i kuhikuhi ponoia ma ka paipala kuai a B. Kahalepouli ia Ana Momona i kakauia i Iulai 6, 18@7, kopeia ma ka Buke 23, ma na aoao 412 a me 413, nona ka ili he 35 7-10 mau eka.

            2.   O kela mau ai@a a pau e waiho @a ma Kaumakapili, Oahu, i kuhikuhi pono ia ma ka palapala hooiilo a W.C. Achi ia Nicholas Anna a  Ana Momona Kamai, i kakauia ma Aperila 1, 1886, kope ia ma ka Buke 93 ma na aoao 173 a me 174, nona ka ili he 72 ma@ anana.

            3.   O kela kuleana hapaha i mahelle oie ia o ua Nicholas Anna @a iloko o ua mau aina ia @ waiho nei ma Waiau, Ewa, Oahu, oia @a aina Ia e waiho nei @a Waiau, Ewa, Oahu, oia na aina @ hoolilo la ai la Antonio Phillips ma ka palapala kuai a Salem P.  Hanchett, kopeia ma ka Buke @ aoao 123, nona ka ili he 12 mau eka 99 mau anana a me 2 kapua@; a mai na Antonio Phillips la, ia  Nicholas Anna a me kekahi poe @ ae m@ ka palapala ka@oha i ae ia e ka aha hooponopono waiwai.

            O ka ili o na aina e waiho nei ma Wa@au, Ewa he 3@ 7-10 mau eka, a ua p@a malalo o ka hoo@imalima ma ka $120 o ka @@kahiki, a e kuai la ana me ke koe no o ka hoolimalima.

                        2502 4

Hoolaha Hou.

Ma ka Aha Apa@a o Wailiku.

W.T. Robinson .

Hope Luna A@ba@         Hoopi@  Ai@

---vs.---

S. Koalii

PAL@PALA KII.

            I ka Hamuku o Ko Hawaii Pae Aina.kona Hope a i kekahi Makai @@@a o ka Apana o Wailuku, Mokupuni o Maui. Me ka Ma@alo:

            Ma keia, ke kanoha ia nei ia oe e kii aku ia S. Koalii ina oia e loaa ana ma keia Apana, e hele mai imua o@@ ma ko@u keena ma Wailuku, ma ka la 21 o Iune, 1894, ma ka hora 10 kakahiaka, a malaila e pane mai ia W.T. Robinson ka Hope Lunahelu o ka Mahele A@ha@ Apana Elua o Ko Hawaii Pae Aina, a ma ia hoopii ke olelo nei ka mea Hoopii:

            O ka mea hoopii ia he ona oia no ka waiwai paa i ho@kaka ia pe@ei 99-100 o ka eka aina ma Wailuku, Maui. A o ka mea hoopi@ia na aie i ka mea hoopii ma ke ano oihana, i na dala he Umikumamakahi me 50-100 no ka auhau i helu ia maluna o na waiwai la o ka mea i hoopiiia ma ua Buke Auhau a ka Lunahelu o ka Apana o Wailuku, Mokupuni o Maui, no ka M.H. 1893. A oiai ua koi ia ka mea hoopiia aole nae i uku mai, a ke hoole nei no hoi aole e uku mai i @a auhau la a i kekahi hapa paha.  Nolaila, ke noi nei ka mea hoopii i olelo hooholo e kue ana i ka mea hoopiiia no na Dala he Umikumamakahi me 50-1000 me umi pa kene@a hou aku hoi e like me ke kauawai a me ke koina o ka Aha.

            E hai ak@ hoi oe ia S. Koalii in a aole oia e hiki mai ana ma kahi, ka la a me ka hora i oleloia maluna, e haawi ia ana kekahi olelo hooholo e kue ana iaia no kona hiki ole mai.

            Haawiia malalo o ko'u lima i keia la 18 o Iune, 1894.

                        E. HELEKUNIHI,

            Lunakanauwai Apana o Wailuku,

            Ua huli ia me ke akahele ka mea nona ka inoa i oieloia o S.Koalii, aka aohe nae i loaa.  Nolaila ke hoihoi aku nei au i keia Palapala Kii me ka hooko ole ia, no ka mea o S. Koalii aole i loaa iloko o keia Apana.

                                    W@. H, King,

            Kapena o na Makai @o Wailuku, Maui

K.H.P.A.                                        2500-3t

                        Hoolaha Hooko o Moraki a me ke Kuai.

            KE HOOLAHA IA AKU NEI KA LOHE, I kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomo ia iloko o kekahi moraki i hana ia ma ka la 2 o Feberuari, A.D. 1891, e SARAH A. SWINTON a me kana kane me H.S. SWINTON o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ko Hawaii Pae Aina ia Peter C. Jones o ua Honolulu la, kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 132 aoao 65, a no ka uhaki ia o ka aelike iloko o ua moraki la, oia ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupaneo i ka wa e hookaa ai, nolaila e hooko aku ana ka mea e paa nei i ka moraki.

            Ke hoolaha hou ia aku nei, o na aina a pau a me na waiwai i kuhikuhi ia iloko o ua moraki la, e kuai ia aku a@a ma ke kudala ake@ ma ka Hale Kudala o James F. Morgan i ka POANO, IULAI 21, 1894.

            O ka waiwai e kuai ia aku ana, oia keia malalo iho:

            O kela mau aina a pau a me na hana hou maluna iho, e waiho la ma ka ihona o Puowina ma Honolulu, Pa Aina @elu 475 ma ka palapala aina Aupuni o ia wahi, a oia na aina i kuhikuhi  ia iloko o ka Palapala Sila Helu 3,521, nona ka ili he 11,250 kapuai kuea.

            E uku ia ke kumukuai ma ke dala Gula o Amerika Huipula.

            Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.

                        Hanaia ma Honolulu, Iune 23, 1894.

                                    P.C. JONES

            Ma o kora mau Loio la CARTER & CARTE@

                                    2500-4

            Hoohala Hooko o ka Moraki.

            KE HOOLAHA IA AKU NEI KA LOHE I NA mea a pau, i kulike ai me ka mana o ke kuai i hookomo i a iloko o kekahi moraki i hana ia ma ka la o 24 o Iune, 1889, e  LAIKA KELIIWAIWAIOLE a me M. KELIIAA o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ia Cecil Brown o ia wahi hookahi no, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 166 ma na aoao 193 a me 194, ke makemake nei ka mea nona ka inoa mala o iho e hooko i ua moraki la no ka uhaki ia o ka aelike, oia ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee.

            Nolaila, ke hoolaha hou ia aku nei mahope iho o ka pau ana o na hebedoma ekolu mai ka la aku e puka ai keia hoolaha e kuai ia aku no ma ke kudala akea ka waiwai i paa maloko o ua moraki la, ma ka Hale Kudale o James F. Morgan ma ke kulanakauhale o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ke hiki aku i ka PUAONO, la 11 o AUGATE 1894, hora 12 awakea.

                        No na mea i koe e ninau ia

                                    CECIL BROWN

                           Mea e pa@ nei i ka moraki:

            O ka waiwai i paa maloko o ua moraki nei, oia kela apana ai@a e wai@o la ma Kawaihae, Mokupuni o Hawaii, a i kuhikuhi pono ia na palena iloko o ka palapala Sila Nui Helu 5,514 Kuleana Hoona Aina Helu 3,668 a oia kekahi o na apana aina i hooili ia mai @a Laika Keliiwaiwaiole ma ka palapala kauoha a D. Manu@a i hooponopono ia imua o ka Aha Hooponopono Waiwai.                                                       2502 4

                        Hoolaha Hooko o ka Moraki a ke Kuai.

            I KULIKE AI ME NA HOOKO ANA O kekahi moraki i hanaia e JOHN COSTA o Kainaliu, Kona-akau, mokupuni o Hawaii, ia Henry Week@ o Kainaliu no, ma ka la 27 o Novemaba A.D. 1885, kopeia i ke Keena Kakau Kope Buke 99 a ma n@ aoao 4 me 5, ke hoolahaia aku nei ka lohe, ke manao nei ua Henry Week@ la e hookko aku i ua moraki la no ke kumu, ka uhai ia o k@ aelike oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa ame ka ukupauee i ka w@ e hookaa ai.

            Ke hoolaha hou ia aku nei, o ua aina la i paa maloko o ua moraki la, e kuai ia aku no ma ke kudaia akea ma ka hale kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka POAKAIII la 16 o IULAI, M.H. 1894, hora 12 awakea.

            O ka waiwai i paa iloko o ua moraki la, oia keia:

            O kela apana aina a pau e waiho la ma Honuaino, Kona-akau, a me keia hapa a pau o ka aina i haawiia ai ia John Cavanah ma ka Palapala Sila Nui Helu 761, e waiho la ma ka aoao manka o ke alanui e holo ana mai Kealakekua a hiki i Kiholo, a oia na aina i lilo ai ia John Costa mai a Henry Weeks aku ma ke kuai i hanaia ma ka la 2 o Maraki, 1885, kopela iloko o ka buke 94 a ma na aoao 460 a me 461, a o ua ma@ palapala hooiilo la no na mea e kuhikuhi pololei i ua mau aina @a.

                                    HENRY WEEKS,

            Mea e paa nei i ka Moraki.

            No na mea i koe e ninau ia J.M. Mons@rratt.

            Kakauia ma Honolulu, Iune 19, 1894.  2488-4

                        Hoolaha hou.

Hoolaha Hooka Moraki.

            MAMULI o kekahi mana @nai i hoike la  malako o l@@@@@ @n@npaia moraki i hana @a maw@@n@ o M@LE KAUHAN@ a me JAMES KAUHAE ko@a kane m@@e o ka aoao @@@na a @@ Rev J. Kauhana o ka aoao elua ma ka la 12 o@o@e, 1892, i k@k@u kopeia ma ka buke 139. aoao 5@@, a mamuia o ka a@ai la ana o ua kumu @elike o keia moraki, oia hoi ka u@u ole@@@ o ke @@mupaa a me ka u@upanee @@i@@@@ ke hoolaiaia n@@@ hooko ana oia ia ma@a kuai.

            Akehooiaia @@@ ia @@ @ nei, aia mahope @@@u o na pule @@@@@ mai kei ia aku, alaila, e hooiahaia @@@@@ aina i hoikeia m@la moraki no ke kudala ana ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honlulu, ma ka la 29 o IULAI, 1894, hora 12 o @a @a oia ka POKAHI.

            No @a mea i koe e @inau ia E. C. Ach@, Loio ma ke Kanawai.

            Hanaia @ keia @a @@o Iune, 1@94.

                                                REV. J. KAUHANE.

                                                            Mea Moraki Ma@

            P@n@i na aina i moraki la.

            O keia mau apana aina elua e waiho ia ma Waikiki, Oahu, a i hoekakaia na pai@na ma ka Palapala Sila Nui 30@ a Kuleana @ela @@@@ ma kai noa o Nahau, @e 44-100 eka a ola no hoi na aina i hoolilola ia Kupei@ ma o ka palapala kuai la Kauahipaula i kope @a ma ka buke @@ aoao @@@ o Melo Kauhanaolawaie no ka hooilina o Kupela@ e kuai pu @a aku ana hoi me na @ale ekolu e ku la ma ka alua.                                        2@99-4

            Hoolaha Hooponopono Wai.

            O@AI UAWAIHOIA MAI I@ I@@ KEKAHI Nui e Ah Chu@e, Ah Kim a me @@ Hon @ Kalihi Waena no ka hooponopono ana i ka pono wai a ano w aw o Ah Poo@ o Kalihi no i ole@o ia e wawahi a nahaha ka wano o Kaluap@ionaoi@ ma Kahawai o Kalihi ma ka ia wai o ka wea hoopii, @olai@a ke hoolaha ia aku nei ka iohe @ ka poe a pau i kuleana e hele @ai im@a o@u @a ke Keena Hana @@@@@@@@ ma Honolulu@ ka hora 10 a.m. o IULAI 17, 1@@4

                        EMMA M. NAKUINA

            Komisina o na ALa Lu@@@ a me Fono Wai o ka Apana o Honolulu, Oahu,    2@@-@

 

PAPA! PAPA

AIA MA KAHI O

Lewers 7 Cooke

 

(LUI MA)@

Ma ke kahua hema o Ak@uui @@apu me Moi

 

E LOA A NO NA

PAPA NOUAIKI

O kei a me heia ano.

Na Pani Puka, ua Puka Aniani,

@@ Olepolepo, na Pou, na O'a,

na Papa Hele, na Papa Ku,

me na Papa Moe he nui loa

@@ Pili Hale o na ano a pau

A me na

WAI HOOHINUHINU NANI

On a ano a pau loa.

NA Balaki o na Ano he Nui Wa

            Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau kei mau makamaka o oukou @ hoolawa aku ma na mea a @au @ ili ana ma ka laua oihana no ka.

            Uku HAahaa Loa.

            @ like me ka mea e holo ana @@@@@ o Lan@ a me ka Moa Kuai.

Hele Mai e Wae no Oukou iho

2@@@-@

 

 

 

 

 

 

 

Hoolaha Hou.

E Haawi i na Keiki Ai Waiu                 He AI Hooulu Oi Loa

 A ME NA POE OMAIMAI               Ka Hoopohala mai ana

                                                              Na Mai Ake Pau

                                                               Na Opu Aiwali ole.

Mellin's Food`                                                 @@@@@

For Infants and Invalids Food                @@@@@@@

I ka Mea Ai.                                                    He AI MAIKAI LOA,

                        BENSON, SMITH & CO        o na pokii Lima ia 

Na Agena wale no ma ko Hawaii Pae Aina.