Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 29, 21 July 1894 — Page 2
| This text was transcribed by: | Puakea Nogelmeier |
| This work is dedicated to: | Mrs. Ito |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MA KE KAUOHA.
HOOLAHA @
O na Pauku @ malalo @ Pauku 1 @
A hiki i ka mai ana e akoakoa ai ka Ahaolelo @, ma ke kau mau a kuikawa paha, e like na lala o ka Aha Kuka o ke Aupuni Kuikawa o ko Hawaii Pae Aina i aha i kapa ia ka Aha Kuka e ka Repubalika o Hawaii.
O ka Aha Kuka o ka Repubalika o Hawaii a me ka Aha Hooko, e noho pu ana, e loaa no ia lakou na mana a pau i haawiia mamua aku nei i ua Aha hooko a me Kuka o ke Aupuni Kuikawa i oleloia, a me na mana a pau i haawiia ma keia Kumukanawai i ke Senate a i ole ia i ka Ahaolelo.
Oia halawai ana o ka Ahaolelo e lilo no ia i mea e pau ai ka Aha Kuka a me kona mana"
I kulike ai me na olelo o ka Pauku maluna ae, a i kona apono ia e ka Peresidena, ua akoakoa ae na Aha hooko a me kuka o ka Repubalike o Hawaii iloko o ka halawai hui ma ke Keena Kuka maloko o ka Hale Mana Hooko ma Honolulu, ma ka Poaha, Iulai 12, 1894, hora 1:30 auina la, a ma ia wa a ma ia wahi ua hoomaka lakou e lawelawe i ka hana ma ke koho ana ia William C WIlder i Lunahoomalu a me Charles T Rogers i Kakau olelo, a ma ka apono ana i na rula o na Aha Hooko a me Kuka o ke Aupuni Kuikawa, e like me ka hiki e hauhili ole ai me ke Kumukanawai o ka Repubalika o Hawaii.
Eia ka hooponopono ana o na Aha malalo iho.
AHA HOOKO.
Sanford B Dole, Peresidena
Frances M. Hatch, Kuhina o ko na Aina E.
James A King, Kuhina Kalaiaina.
Samuel M Damon, Kuhina Waiwai.
William O Smith, Loio Kuhina.
AHA KUKA.
William C Wilder Henry Waterhouse,
C. Bolte John Emmeluth,
Edward D. Tenney, James F. Morgan
Wm. F. Allen. Alex Young
Cecil Brown, John Nott,
Jos. P. Mendonca. John Ena,
D. B. Smith, J. A. McCandless
WILLIAM C WILDER.
Lunahoomalu.
CHARLES P. RODGERS,
Kakauolelo. 2503-1
Kuai o ka Aina Aupuni ma Kiilau a me Puualaea, Hilo Hawaii.
I ka POAHA, AUGATE 16, 1894, hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Mana Hooko, e kuai ia aku ai ma ke kudala akea ka aina aupuni ma Kiilau a me Puualaea, Hilo, Hawaii, nona ka ili he 49.37 mau eka oi aku a emi mai paha.
Kumukuai kiekie e koho aku ai, he $246.85. Na lilo o ke ana ana, he $52.00.
Eia na kahua o keia kuai, he dala kuike a i ole e like me ka manao o ka mea nana e koho a lilo, he hookahi hapaha o ke kumukuai, a o ke koena ma na hookaa puu ana, hookahi, elua a me ekolu mau makahiki, ma ka ukupanee e uku ia i kela a me keia hapalua makahiki ma ka ehiku pa keneta (7) o ka makahiki.
E hoomaka ka mea e lilo ai ka aina i ka mahi a me na hana hou maluna o ka aina iloko o ka makahiki mua, a e hoomau aku i ka mahi ana a pau na makahiki elua.
Ma ka pau ana o na makahiki ekolu ina i pau na mea a pau i ka hookoia e ka mea i lilo ai e loaa no iaia ka Palapala Sila o ka aina.
Ina e hooko ole ia na kahua i oleloia maluna, alaila e lilo wale ke kuleana iloko o ka aina.
I ka wa e hoi hou mai ai ka aina, alaila, e kuai hou ia aku no ma ke kukala e ke aupuni a ina ma ia kuai hou ana e oi aku ana ke dala loaa mai mamua o ke kumukuai kumu, alaila e loaa ana i ka mea kuai mua ka huina o kana mea i uku ai mai ke aupuni mai ma ka helu i kuai ai me ka ukupanee ole a ma ka mea like e maheleia ai ma ia kumukuai i uku mua ia ai e like me kana mea i uku ai. Ina ma ia kuai hou ana ua emi iho ka mea loaa mai malalo o ka huina mua alaila, e hoihoi ia aku no kana mau mea i uku ai e like a like me ka huina o ia emi ana mai.
E kakauia kekahi aelike e ka mea kuai mai me ke aupuni e apo ai i keia mau kahua a o na hoolilo ana aku ia aelike,e like no ia me ka haalele maoli.
Na ka mea e lilo ai e uku i na lilo o ke ana ana a me ka hoonoho ana i ke kii o ka aina mahope koke iho o ke kuai ana me ka puu dala hookaa mua o ke kumukuai i lilo ai.
O ka palapala aina e kuhikuhi ai i ke kii o ka aina, ua hiki no ke nana ia ma ke Keena Aina, ma ka Oihana Kalaiaina, a ma ke keena hana o A B Loebenstein, Hilo, Hawaii, me na wehewehe piha.
J A KING
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 13, 1894 2503 3
I ka POALUA, AUGATE 7, 1894, hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Mana Hooko, e kuai ia aku ai ma ke kudala akea ka hoolimalima o ka hapa o ke Aupuni i ka Aina o Olohana, Kauai, nona ka ili he 1,151 mau eka oi iki aku a emi mai paha.
Manawa: He 15 makahiki hoolimalima.
Koho kiekie: He $300 o ka makahiki, e hookaa mua ia ma ka hapa makahiki.
J A KING,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina. Iulai 2, 1894. 2501-3
Kuai o ka Hoolimalima o na koena Aina Aupuni ma Kaukua a me Honomu, Hilo, Hawaii.
Ma ka POAKOLU, AUGATE 8,1894, hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Mana Hooko, e kuai ia aku ai ma ke kudala akea ka hoolimalima o na koena Aina Aupuni o Kauhua a me Honomu, Hilo, Hawaii, nona ka ili he 3,000 mau eka oi iki aku a emi mai paha
Manawa: He 26 mau makahiki hoolimalima.
Koho Kiekie: He $600 no ka makahiki e hookaa mua ma ka hapalua makahiki.
Eia ke ano o keia hoolimalima, e kanu ka mea e lilo ai ka hoolimalima i kela a me keia makahiki i 30 mau eka kope, no na makahiki mua he umi o ka hoolimalima, a e loaa ai ka huina o na eka he 300 iloko o na makahiki mua he 10 o ka hoolimalima.
J.A KING,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 5, 1894. 2501-3
Ua hookohu ia aku o D QUILL ESQ., i keia ia i Agena Hooiaio Aelike Paahana no ka Apana o Wailuku Mokupuni o Maui.
J A KING,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 2, 1894. 2571-4
Hoolaha Pa Aupuni.
I kulike ai me na hooko ana o ka Pauku 1 Mokuna XXXV, o na Kanawai o 1888, ke hoololi nei au i keia la i kahi e ku ai ka pa Aupuni ma Kohanaiki, a ma ka aina i ike ia o Kaulana ma ka Apana o Kona Akau, Hawaii.
I kulike ai me na hooko ana o ka Pauku 2 Mokuna XXXV, o na Kanawai o 1888, ke hookohu nei au ia John Kakae i Luna Pa Aupuni no ka Pa Aupuni maluna ae.
J A KING,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 9, 1894. 2502-3
Hoolaha i na Hui i Hoohui ia.
I kulike ai me ka Pauku 2441 o ke Kanawai Kivila, ke noi ia aku nei na hui a pau i hoohui ae a lawa me ka pololei i ka lakou mau hana i ke Keena Kalaiaina ma a mamua ae o ka la 31 o IULAI, oia hoi no ka makahiki e pau ana i Iulai 1, 1894.
E hoolako ia aku no na paihakahaka no keia mea ke hele ae e noi ma ke Keena Kalaiaina.
Ina aole kekahi Hui e waiho mai i ka Hoike Maloko mai o ka Manawa i Kuhikuhi ia, alaila na ke Kuhina Kalaiaina, ina oia iho no, a i ole hookahi a oi aku Komisina i kohoia e ia, e kahea aku no ka hoike mai i na buke a me na pepa o ka Hui a e nana i kona mau luna e pili ana i kana mau hana malalo o ka hoohiki.
J A KING,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 2, 1894. 2501-4
KA NUPEPA KUOKOA
ME
Ko Hawaii Paeaina i Huiia
No ka Makahiki $2 00
No Eono Mahina 1 00
Kuik ka Rula.
PUKA ANA. 1 Pule 2 Pule 3 Pule 4 Pule 5 Pule 6 Pule
Iniha $1.50 $2.00 $2.50 $3.00 $3.50 $4.00
2 Iniha 2.00 2.75 3.50 4.00 4.50 5.00
3 Iniha 2.50 3.50 4.50 5.00 5.50 6.00
4 Iniha 3.00 4.00 5.00 6.00 6.75 7.50
5 Iniha 3.50 4.75 6.00 7.00 8.00 9.00
6 Iniha 4.00 5.50 7.00 8.00 9.00 10.00
O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aohe hookomo ia.
HOOPUKAIA E KA
HAWAIIAN GAZETTE CO.
H.M WHITNEY, Luna Nui
J.U KAWAINUI, Luna Hooponopono.
N0 Honolulu, Oahu, Lakou a pau.
POAONO, IULAI 24, 1894.
Mahope iho o ke pai ia ana o ka kakou nupepa i ka hebedoma i kunewa aku, ua kau aku maluna o ka mokuahi "Rio de Janeiro" a holo aku la no Kapalakiko, o Wilimana, Paka a me Keoni Kamaki ma ke alahele e holo loa ai no ke kulanakauhale poo aupuni ma Wasinetona e hii pu ana me kekahi palapala hookohu olohaka i kahakaha ia e ke "Alii ka Moiwahine o Hawaii" aupuni ole. Aole i akaka i ka hapanui o na alakai o ka aoao anee alii ke ano o keia misiona kailiku, a me ko lakou hookae makaewaewa loa ia ana, e like la me Buki a me Nawahi e haha poeleele nei.
He nui a lehulehu na lono e mana nei no kela huakai aku la, a o kekahi o ia, o ka hoolohelohe ma Wasinetona, ina paha aia iloko o ko Peresidena Kalivalana noonoo ka wawahi a okaoka i ka Ripubalika o Hawaii i kukulu ia maluna o ke Kumukanawai; a o kekahi e oheno hou aku no i na kumu popopo a ka aoao anee alii i kuwili mau iho nei na na koa Amerika i hookahuli i ke aupuni alii, me ko lakou ike maopopo maoli no mamuli wale no o ko ke alii manao paakiki e wawahi i ke kumukanawai i loaa ai iaia ka noho alii o Hawaii; a o kekahi, ina aole wahi hookanaho ana i koe mai a Amerika mai, alaila e koi aku ia Amerika Huipuia e uku hoomau ia ka Moiwahine i kipaku ia; a e hoi mai lakou a hai mai ua pau loa ke kana ʻ ho ana aku he hoihoi alii koe.
Ua ike a ua maopopo loa i ka poe naauao a pau e ka Ripubalika o Hawaii, aole loa he Ripubalika hookahi a Amerika Huipuia i wawahi ai a okaoka maloko o kona moolelo o ka noho aupuni kuokoa ana. O kela wahi kumu i hele a pakua na na koa manuwa i hookahuli i ke aupuni alii, ua kiola loa ia kela e kela olelo hooholo a ka Aha Senate o Amerika Hui i hooholo ai na ka lahui o ko Hawaii Paeaina e kukulu i ke aupuni a lakou i makemake ai; ua hana ia a ua hooko ia kela makemake o ka olelo hooholo a ka Aha Senate, a oia ka Ripubalika o Hawaii e ku nei; a o ka makilo aku e uku hoomau ia ka Moiwahine i kipaku ia, he hana kela na ka Ripubalika o Hawaii, oiai ua hoole a hookaawale o Amerika Huipuia ma kela olelo hooholo aole e komo mai iloko o na hana kuloko o Hawaii.
Ua ike no kekahi poe anee alii i keia wa, aohe waiwai e loaa ana i kela huakai opekua i hele aku la i Wasinetona e hoolehelehekii ai a hoi mai. Eia ka makou e hoonaauao aku nei, mai hoihoi mai kela komisina hoehaa me na ukulele i Hawaii nei, aka e ao ia lakou ma ka ike ana iho me ko lakou mau maka, aia ko lakou wahi kupono ma na huelo o na holoholona. No ka mea, o na ike a me na hoonaauao i wehewehe kuliu ia e ko Hawaii nei poe naauao i ka makahiki a me ka hapa i hala e kukala leo nui ana, aohe hoihoi alii ana i koe ma Hawaii a aohe aupuni alii hou i koe, oia no ka lakou wahi loaa e hoi mai ana a hoike mai.
E like me ka loihi o ke kakani wale ana o na lehelehe o na anee alii, mawaho ae o ke kumukanawai, pela e mau ai ka loaa ole ia lakou o na pono i haawi ia malalo o ke kumukanawai. Aka ina he poe lakou e noho ana malalo o ke kumukanawai a kukulu aoao kalaiaina kue mai, alaila e hiki ana ia lakou ke hookauwa no ko lakou aoao a no ka aina. Nolaila, e koho oukou no oukou iho, no ke aupuni Moi i make a kanu ia anei, a i ole no ka Ripubalika anei e ola nei?
Hookohu Hou ia o na Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
Ma ke awakea o ka la 17 o Iulai nei, ma ka Hale Mana Hooko, ua waiho aku ka Lunakanawai Kiekie a me na Kokua mua a me alua i ko lakou mau hookohu lunakanawai malalo o na au Moi a me Kuikawa iloko o na lima o ka Peresidena o ka Ripubalika o Hawaii, a ia wa koke no, ua hoopuka hou ia mai he mau hookohu hou no lakou a ua hoohiki pakahi ia e Lunakanawai Cooper i mau Lunakanawai no ka Aha Hookolokolo Kiekie. I hanaia keia a mea e pale ae ai na loloiahili o ke kaukai ana a ka la 1 o Sepatemaba, ka manawa hoi a ke Kumukanawai a hoomake wale ai ina hookohu a pau i hoopukaia mamua o ka hooholo ia ana o ke Kumukanawai. Nolaila, ke waiho nei ka apono ia o keia mau hookohu a hiki i ka wa e noho mai ai ka Aha Senate mua o ka Ripubalika.
E Hoonaauao.
Ke makemake nei makou e hoonaauao mau aku i ka lahui i na wa a pau, oiai ma ke kanawai kumu o ka aina i kukala ia ua kauoha ia na poe a pau i wae ia no ka noho ana i kiure e hoohiki malalo o ke kumukanawai, nolaila e noonoo mua oukou i o la honua a aole e noho hemahema no keia mea he hoohiki. Ke ao nei makou i keia ma ko makou ano alakai lahui a me ka makemake ole e hoonele ia kekahi o kakou i keia mana hookolokolo i ko oukou mau hoakanaka. O keia nupepa, he alakai oia ma ka aoao o ka pololei i na makahiki loihi i hala, a pela no i keia wa a kakou i paio hahana iho nei no ko kakou ninau kulana aupuni, a o oukou ka hoike o ka makou alakai pololei e hoka ole ai.
Ka Make ana o Hon. S N Kakela.
Ma ka hapalua o ka hora 8 o kela kakahiaka Poaono aku nei, Iulai 14, i haalele mai ai i keia oia mauleule ana o S N Castle (Kakela), kekahi o na haole kamaaina i noho loihi loa ma Hawaii nei. Ua pauaho mai oia i kela oia ana, a mau aku ia ma kela ao, me he aheahe lau makani la kona palamimo ana aku a haalele iho la i na ohana he lehulehu a me na makamaka a me na hoaloha e walohia aku nona me ka paumako a piha luuluu o ka naau.
Mamuli o ka make ana o ka makua Kakela, ua hookaawale ia aku mai ke alo aku o hawaii kekahi makamaka oiaio i noho aloha me na kanaka Hawaii, a he mea no hoi i kokua nui i ke kukulu ana i keia wahi aupuni uuku oiai ka wa o Hawaii e waiho ana mawaena o ka moana Pakipika me ka ike nui ole ia e na aupuni mamao.
Ua hanau ia o Samuela Northrup Kakela ma Nu Enelani, ma ka hikina o AMerika Huipuia, ma ka la 12 o Augate, 1805, a nolaila, he mau ia helu wale no hoi koe a piha aku ke kanawalu kumamaono o kona mau makahiki, a haalele koko mai la i keia ao me kona nani, a hoi aku la ma kela aupuni nani ma o a kakou a pau e upu aku nei malaila e loaa ai ia kakou ka palekana. He keiki puni heluhelu buke o Samuela i kona mau la opio, a ua noho kumukula mua no oia ma kona aina hanau mamua o kona holo ana mai no Hawaii nei. I ka 1836, e noho ana oia he puuku no kekahi banako ma Ohio, aka, kau nui kona manao no Hawaii nei a haalele aku la oia ia hana a hele mai e hookauwa iaia malalo o ka Papa Amerika.
Ma ka la 14 o Dekemaba ua haalele aku la lakou, he 32 ko lakou huina ia Bosetona no Honolulu nei. He 283 tona ka nui. Hoea lakou i Honolulu nei i ka la 9 o Aperila 1837, nolaila ua 54 a oi on a makahiki o ka noho ana ma Hawaii nei. O ko lakou poe he 32 i hoea like mai ai, he elua wale no i koe e ola nei, e Mrs A S Cooke a me makua Bailey e noho mai nei i Kaleponi ae nei.
I ko lakou hoea ana mai, e mau ana no ka hele olehlohe ana o na kanaka Hawaii, aole i laha nui ka naauao ia wa. he mau halepili wale no ko Honolulu nei ia wa, a he kakaikahi ua wahi laau e ulu kakaawale ana. He mau hale pohaku ko na ohana alii. Ua kukulu mua ia aku keia hale pohaku o Kakela e ku nei ma ka aoao ma waikiki o ke Kula Kaikamahine o Kawaiahao, a o ka halepule pohaku o Kawaiahao, he mau makahiki loihi mahope mai kona kukula ia ana.
Mahope koke iho no o kona hiki ana mai, ua hoomaka koke no o Kakela e hoomaemae a e hooholomua i na hana o ka Ekalesia. Ua nui ke ohohia o na kanaka la Kakela, aole wale no kona piha naauao, aka, no kona noonoo akahele, kona launa pu a me kona hooikaika e lauha ka nohona maemae. Iloko o kela kau hoopaapaa i ka 1839 mawaena o na poe Farani a me na alii, ua waiho aku o Kakela i kekahi palapala i kakau noeau ia e kona pulima, a ua lawe ke kapena o ka moku Amerika ia hoike ma ke ano he hoike pololei a kaulike. iloko o na hora kupilikii o Hawaii nei, ua lilo o Kakela makua he kuhi kuhipuuone o ke aupuni nana i pailaka na alii o Hawaii nei a hala mai e na poe enemi o waho mai.
Ua nui na wa o na alii i koi ai iaia e lawe i na oihana koikoi o ke aupuni ma o ka hilinai aku i kona kulana naauao, aka, ua haole mau o Kakela me ka i pu mai, aole i pau kona hookauwa ia ana e ka Papa Misionari o Amerika, aka, o kana mau olelo noeau nae ua lawe ia e na poo aupuni, a ua pomaikai ka lahui a me ka aina mamuli o kana mau olelo alakai. Aole o Kakela he kanaka anunu oihana, aole no hoi i puni wale i na poloai i olinolino mau aku imua o kona maka, aka, ua kupaa mau oia malalo o ka Papa Amerika, na ka nawaliwali o kona kino i kono mai iaia e waiho aku ia oihana laa.
Na Kakela i kukulu kela hui kalepa nui o Kakela a me Kuke, a oia no kekahi pou ikaika i hoala ai ia Punahou, a no 47 makahiki kona noho ana ma ke kulana puuku no ia kula. Ua noho Peresidena oia no ka Ahaolelo o 1864-5, a i ke au o Kalakaua, ua koho ia oia i lala no ka Aha Kukamalu o ka Moi.
Ma ka hora 4 o ka auina la Sabati ae i manele ia aku ai kona kino wailua a huna ia aku la hoi wailua ma ka ilina o Kawaiahao. Na ka Rev. H H Paleka i malama ke anaina haipule hoolewa me ka piha anoano o na hana. Na na keiki kane ponoi he eha a ka mea i make i hapai i ka pahu kupapau o ko lakou luani a kau aku iluna o ke kaa hoolewa me ke kokua ole ia, a eia ko lakou mau inoa Wiliama R ., George P., James B., a me Henry N. O na poe hapai pahu hoohanohano oia kela; A F Judd, J B Atherton, Chas. M Cooke, F A Schaefer, W W Halle, P C Jones, W D Alexander, Rev CM Hyde, Rev S E Bishop a me JG Hoapili.
Na Mokuahi Kuwaho.
E haalele iho ana ka mokuahi Australia i ke awa nei o Kou i keia auwina la Poaono, a kihihi aku no ka Ipuka Gula o Kaleponi, me ka hoohikihiki aku i ke kaoo nui o na ohua, na eke leta a me ka piha ukana Hawaii.
Ma ka la 24 o keia Iulai e upu ia aku nei, e ku mai ana ka mokuahi Warrimoo mai ke Panalaau mai o Beritania Columebia, ma kona ala moana e niau loa aku ai no na Panalaau o Ausetaralia.
I keia Poaha aku, Iulai 26, e manaoia aku nei e ku mai ana ka mokuahi Alameda, ma kona aia e huli hoi aku ana no Kapalakiko, kona pahu hopu.
Mahope iho o ke ku ana mai o ka mokuahi Australia i ka Poanon i hala mai Kapalakiko, ua hanu aku la ka Hope Kiai Awa o ka Hale Dute i kela waiwai (opiuma) kumukuai nui e hookomo palanehe ole ia mai nei, a ua loaa aku la ma ke keena pao ahi he 32 mau tini opiuma. O keia ka wa mua i loaa ai i keia hope hou, a ke manaolana nei makou, aole hoi oia hookahi iho la ka palena pau loa.
NUHOU KUWAHO
Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Australia i ke kakahiaka nui Poaono aku nei i hala, mai Kapalakiko mai, ua loaa mai ia makou na mea hou malalo iho:
Ua hoohikihiki mai ka Austalia no Honolulu nei, ia 31 mau ohua kapena, 67 mau @@@@ neki, 17 mau eke leta a me na ukana.
O ke kumukuai o ke kopaa ma ka makeke o Amerika Huipuia ma ka lono hope, he 3 16-100 mau keneta o ka paona.
HEAHA KA MEA I HANA IA NO PUULOA.
Wasinetona, Iulai 2-Ua lawe mai o Luna Senate Kyle i keia la iloko o ka Ahaolelo Senate he olelo hooholo e ninau ana i ke Kuhina Aumokukaua no kekahi mau lohe no ka Adimarala Walker mau mea i hana ai a i hoonaauao la ai paha e hana ma ke awa o Puuloa, Paeaina o Hawaii.
HOOHAUNAELE A NA PAAHANA O AMERIKA HUI.
Ua ala mai he haunaele e hele palahalaha la ma ka Ripubalika o Amerika Huipuia, ma o ko na hui paahana lehulehu la hoopiipii ana ae i ko lakou mau uku hana a hoole i ka hana ana malalo o na hui alahao lehulehu aia a hooko ia ko lakou makemake. Aole hoi oia wale, aka ua papa a kipaku pu aku i ka poe e makemake ana e hana malalo o na hui alahao, aka i komo ole iloko o na hui paahana. Ua ana a hookukulu wale ia kekahi mau haneri kaa ahi ma na wahi hookio e ka mana o keia poe hui paahana, ua puhi ia kekahi mau kaa ahi ma ke ano hoonaikola a ua wehewehe ia kekahi mau pauku aiahao. Ua uluaoa mai me ka hoolohe ole keia poe paahana i hoolaia ia e ko lakou noonoo ohumu, ua kauoha ia na makai e hoomalu a pela no hoi ua puali koa kiai, aka ua hookahe ia na koko o kekahi mau kino uhane ola o ke kulanakauhale o Kikako, ke kikowaena o ka uluku haalele loa o na hui paahana i houluulu ai. Aole ma keia wahi wale no, aka ua puka ae no ma kekahi mau mokuaina e ae e like me Kaleponi i puuluulu ai keia poe i koma iloko o na hui paahana. Ma keia hana, ua ku wale na kaa, ua aole ole ia na ohua, na eke leta a me na ukana mai ka hikina mai o Amerika Huipuia a i ke komohana a ua hoonoho hoolehelehe kii ia he puali nui o na paahana i helu ia ma na tausani lehulehu. O ka hopena e malaelae ike ia aku ai o mua, aole i maopopo ma ka wa i haalele aku ai ka mokuahi ia Kapalakiko i ka la 7 o Iulai. Ke kohokoho nei kekahi poe he hoomaka ana keia o kekahi kaua kuloko weliweli ma Amerika Huipuia, aka he hoole nae kekahi poe ia mea.
NA HEHENA MA KA HALE KEOKEO.
Wasinetona, Iune 30-Ua komo ae o R S Thain, he kanaka kahiko lauoho keokeo i kapa iaia iho he Peresidena no ko ka Lahui hui Pale, me kekahi kanaka e iho iloko o ka Hale keekeo, ka hale noho o Peresidena Cleveland a noi aku la e ike i ka Peresidena. O kekahi o na kumu o kona ake ana e halawai, oia ko ka hui makemake e pakui hou aku i palekana no ko na Peresidena o Amerika Huipuia. Ua anoi pu oia e loaa iaia ka ae la mai e hai oia i haiolelo aloha aina mai na anuu mai o ka Hale Aupuni ma ka la 4 o Iulai. Aole laua i a ʻ e aku maloko o ka puka a hoi wale aku me ka manao maikai i ka wa i haiia aku ai ua pilikia ka Peresidena i ka hana i keia la, aka e waiho ia aku ana keia kumuhana no kona noonoo ana.
KA BILA HOOPONOPONO AUHAU DUTE.
Wasinetona, Iulai 3.-Ma ka hora 10:45 o keia po, iwaena o ka pioloke nui, mahope o ka hoopaapaa ia ana no ekolu mau malama a me hookahi la, ua hooholo ia aku la ka bila hooponopono auhau dute i hoololi ia e mana mai Augate 1, 1894, aku e ka Ahaolelo Senate e ka poe koho he 39 ma ka ae a he 34 ma ka hoole, ma ke koho ana o na aoao kalaiaina, koe wale no o Mr Hill, oiai ua koho pu aku oia me na Ripubalika ma ke kue i kela bila.
Ua hala aku la ua bila nei maluna ae iloko o ka Hale Ahaolelo Lunamakaainana lahui, a ma ka la 6 o Iulai, ua ike ia ma ka moolelo o ka Hale ma ia la, ua hapaiia ae ua bila la mai ke pakaukau ae a ua haawi ia i ke Komite o na Aia a me na hana.
NO KE ALAWAI OKI O NICARAGUA.
Nu Ioka, Iulai 5.-Ua loaa mai i keia kakahiaka ia John R Bartless, Peresidena o ka Hui Alawaioki o Nicaragua, he lono waeaolelo mai ka elele mai o ke alawaioki ma Monagua, ke kulanakauhale poo aupuni o Nicaragua e olelo ana, ua unuhi aku nei ke aupuni i na kue a pau i ke alawaloki, oiai aole o Mr Bartlett e hoike mai ana i kahi mai i loaa ai iaia keia lohe, eia nae ke olelo nei oia no lohe oiaio loa maoli, e hele aku ana makou imua me ka makou hana a e hooko aku i ka makou mau hoolaia hana. O ke ano o keia, ua haalele ke aupuni o Nicaragua i kana hakoko ana, a aole e keakea mai ana i keia mua aku. Ua maopopo, ua ike iho la lakou o na haawina a pau i ae ia ai i ka hui kahiko ua mana a ua paa. Aole no au i manao e loaa ana he wahi mea iki ia lakou i ka hopena, aka mai lilo paha i mea hoehaeha loa mai ia makou ina e ike ana lakou he mea pono ke hoomau aku i ka hakaka."
Ke olelo nei o Mr Bartlett, eia ka Hui oki alawai ma ke kulana maikai ma na ano a pau, a e hoomaka koke ia aku no ka hana io maoli ana i ka wa e hooholo ia ai ka bila e waiho nei imua o na Ahaolelo Lahui.
NOI E HAAWI IA MAI O EZETA.
San Salvador, Iulai 6-Ua hoouna aku ke aupuni o San Salvador he mau olelo hoonaauao i Wasinetona e luni a loaa ona mau ike kanawai oi loa a e hooikaika ma na ano a pau e haawi pio ia mai o Antonio Ezeta a me kona poe hui e malama ia nei maluna o ka mokukaua Amerika Bennington. Aia ke wawa akea ia la kekahi lohe, e noi mai ana o Peresidena Barrios o Guatimala, i kona mahele o na waiwai pio i haalele ia iho e Ezeta mahope. Ke ae aku nei o Gutherres e hooluolu i ka lahuia ke hoopau nei i kekahi mau hana hookaumaha a ke aupuni i hookahuli ia aku la a holo i ka puapua. Oiai aole i hololea loa ka makemake o ka lahui la Peresidena Gutherres, aka aole no nae he wahi makemake ia e hoihoi hou mai ia Ezeta iloko o ka Ripubalika.
RUSIA A ME COREA.
Sana Peteroboro, Iulai 5.-Ua laulaha loa ae ka lono, ua hoouna ia aku he puali koa Rukini i Corea. O ka heluna o na koa Rukini ma kahi kokoke i Viadivostock aia ma ka 160, a he umikumamalua mau mokuahi ma ia kahua a he eono mau mokuahi mawaho ae o ke aumoku pualu. Me he mea la, ua hoouna ia aku la kekahi mau mokuahi kaua o keia heluna i Corea.
Sana Peteroboro, Iulai 3-Ua hoouna aku nei ke aupuni o Rusia he olelo hoolaha i ke aupuni o Iapana e i ana, aole loa ke aupuni o Rusia e ae aku ia Iapana e lawe ia Corea.
IAPANA A ME KINA.
Ua ku ae ma Vitoria, Beritania Columebia. I ka po o ka la 3 o Iulai ka mokuahi "Emeperesa o Kina," mai Iokahma ae. Ma on a la i lohe ia ae ai aia o Iapana ke hoomau la me ka puahi i ka hoomakaukau kaua, a o ka launa oluolu ole mawaena o Kina a me Iapana, ua like no ia me ka haunaele kuloko ponoi o Corea.
Berelina, Iulai 6.-Ma na lono i loaa mai nei ia aole ke aupuni o Kina e hoouna palapala aku ana i na mana o Europe no ka mea e pili ana i ka haunaele ma Corea, a aole hoi e kono ia aku ana lakou e uwao mai ma keia hana. O ka hana hooweliweli a Iapana, ke haka ia aku nei ia e ke Aupuni o kina me ka malie.
Paikau o na Koa o ka Ripubalika.
Ua malama ia he paikau mahele koa ma ka Uniona Kuea i ka po mahina konane o ka po Poakolu nei e na Komopani koa pualu eha a me elua Komopani koa kumau o ka Ripubalika, malalo o Kolonela Fisher. Ua komo pu ka puali puhi ohe ma ka hoohele ia ana o na koa i o a ianei e paikau ai. Mahope o ka pau ana o ka paikau hui ia ana o ka mahele koa ma ka Uniona Kuea, ua hoohele paikau ia aku lakou ma alanui moi a hoi a hookuu ma ka hale paikau o ka Ripubalika ma Haimoeipo. Piha pono na hai o na aoao o ke kuea i ka poe i paulehia i ka makaikai paikau a na koa nana e pulama nei i ke kiai i ka Ripubalika .
Make ma ka Aina o Iapana.
Ua hala aku i ke aupuni uhane i ka la 14 o Iune, 1894, mai Hynga, Iapana aku, o Mrs. Louise Lewis Kulika, wahine kanemake a Kauka L H Kulika, i ke 63 o kona mau makahiki. Oia iho ia ka panina o na misionari mua loa o ka Papa Amerika i hoouna la i ka paeaina o Maikonsia i ka 1852, kahi o laua i paaua ai no ka Haku me kaua kane no eiwa mau makahiki loihi. Mamuli o ka emi mai o ka ikaika kino nolaila, ua hoi mai laua no Honolulu nei a noho lawelawe hana ke kane malalo o ka Papa Hawaii no ehiku makahiki, a ia wa i maomaka ia ai ke Kula Hanai Kaikamahine o Kawaiahao e kukulu a hoomauia mai a hiki i keia wa. Mailoko mai o kona mau keiki eono e ola nei, aia no he keikikane a me ke kaikamahine he mau misionari i Iapana, o kekahi kaikamahine aia he wahine na ke kumuao o ke Kulanui o Oberlin, o kekahi keikikane, aia he kahunapule no ka mokuaina o Ni Ierese, aka i keia wa ke paa nei malalo o ka hana hoonaauao; o kekahi keikikane, aia he kumuluna no ke kula kiekie o Springfield, Makesuketa, no ka hoomaamaa ana i na kanaka opiopio no ka noho alakai ana no na hui Opiopio Imipono Karistiano, a o ke keikikane hope loa aia ke noho haumana nei no ke Kulanui o Havard, e leha ana no na maka imua no ka hana misionari. "Kuu iloko o ka maha."
Haule i Palahemo Crescent.
O ka paani kinipopo i malama ia ma ke kahua o Makiki i ka auina la Poaono i hala, mawaena o na puali Crescents a me Kamehameha, o ia kekahi o na paani puhikole a kapulu loa ma ka aoao o na Crescents, a no ia kumu ua ulu mai na hoohuoi, ua kipe ia ka nou popo o ke Crescents ma o ka papa loa o ka popo i na hahau ana a na keiki o Kamehameha a ua pii ino hoi na aipuni a hiki i ka 15 iloko o ewalu wale no komo ana, a he 5 wale no o ke Crescents. Nolaila ke huli ia nei ka oiaio e loaa ka mea nana i kipo i ka nou popo o ke Crescents. Eia iho na aipuni a na puali elua:
EIA NA AIPUNI.
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Kamehamehas 7 3 3 1 1 0 0 0x -15
Crescents 2 0 0 0 0 0 0 3 0-5
Eo Haule Paani Haneri
Kam ʻ s 7 2 3 .778
Hawaiis 3 5 8 .375
Crescents 3 6 9 @@@
Na mea Hou o ka Panalaau.
Ma ka la 21 iho nei o Iune, ua wa-hi ia a komo aihue ia ae la ka hale kuai o ka Papa Ola e ku nei ma Kalaupapa, ua lawe ia kekahi mau mea liilii o loko a ua hoao e wawahi i ka pahuhao waiho dala aole i hiki, na hana no keia a ke kolohe aole i loaa keia aihue a hiki i keia la.
Eia ke kaahele nei he palapala na kekahi o na ma ʻ i hou mai nei, oia no kela kanaka i alo mau i ka hopu la, aka, loaa i ka makai malalo o ka hale a nana keia mau hana e kaahele hoopunipuni nei, o keia palapala ua hana ia ma ke ano he palapala hoilina a o ka waiwai hoilina oia no ka ma ʻ i Iepera, ua ili mai kela ma ʻ i no ka hewa o na kupuna a hiki mai i na poe e kakau nei, ua lohe au e kakau ana a paa alaila hooiaio imua o ka luna hooiaio alaila hoouna ia iwaho i ka moiwahine e kakau inoa mai ai, i ka wa e loaa hou mai ai alaila e hoolewa ia ana keia palapala a kanu ma kekahi wahi o ka Panalaau ma ʻ i Iepera o na ma ʻ i a pau o ka Panalaau ma ʻ i lepera nei o Mr Lunahooponopono, pau ole no hoi ka hupo o na kanaka Hawaii iloko o ka nui o ka malama e ao ia nei.
Eia kekahi mea hou ano nui, ma ka malama o Maraki ua koho iho la ka Aha Hui Opiopio imipono Karistiano o Kalaupapa, he mau komite imi dala ma ke noi ana i na hoaloha mawaho, a o ka manao nui e kukulu i hale halawai no ka Aha Hui imipono Karistiano mawaho ae o ko lakou luakini e ku nei oiai he minamina ka lakou i ka hoopuka pinepine ia o na olelo kupono le maloko oia hale, a ua makemake lakou e maluhia ia home o ka haku. O na komite i koho ia no keia hana o Haole, J A Kamanu, S. Keanu, Rev J Pahio, Wm Notley, a o keia poe elima na komite, ma kou lohe ua loaa pane mai keia poe mai keia poe ma ka lakou kukai leta ana mena hoaloha mawaho, a ua loaa mai no he hua o ka lakou hana ma o elua komite ala, oia o Haole a me J A Kaimanu, ua wehe oluolu mai la o Hon G N WIlikoki i kona puuwai aloha mai ka ae ana e lawe i ka lilo a pau o ke kukulu ana i keia hale e makemake ia nei no ka Aha Hui Opiopio Imipono Karistiano, a ua ike la na pono eia ke ahu mokaki nei ma ke kahua i manao ia ai e kukulu.
Ua lohe pono mai no hoi au mai la J A Kamanu mai ua koho mai ka o Hon G N Wilikoki i keia poe komite; J A Kamanu, Haole a me Rev J Pahio, ma o kona hooia ana i poe nana e kukulu keia hale, mahalo i ka eleu, ma ka la Sabati la 8 iho nei; penei kou lohe, ua noho ka Aha Hui Opiopio Imipono Kalistiano a hooholo e hoihoi mai na komite imi dala i ka mea i loaa ma ko lakou lima ma ka waihona o ka hui, a eia ka mea apiki o na poe aohe a lakou mea i loaa ua makaukau lakou i ka hoihoi a e ka mea i loaa oia o haole, ua hole loa oia aole oia e hoihoi i ka waihona o ka Aha hui Opiopio Imipono Karistiano i kela mau dala a ulu ka limu, no ka mea aole ka he maemae a hooko i kona makemake alaila hoihoi pela kana olelo pehea la kela mau hana i kou manao e Mr Lunahooponopono ma ʻ u mea hou a kahi wa aku, ke aloha i na keiki kaili hua metala e ko kakou hiwahiwa huro; no ka bebe hanau hou ka Ripubalika o Hawaii.
U.K KAPUAOHAWAII.