Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 32, 11 August 1894 — Page 2

Page PDF (1.81 MB)

This text was transcribed by:  Greg
This work is dedicated to:  Marjorie Mau & Gordon Ng

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

K@ Hu@ 14 I ka@ne @ m@ ka @ake o ka Mahele 2. P@ kumukanawai o ka Repuba. lika o Hawaii, no@ Palapala Ho kohu a @ a ran i bo@rokia mai keia kee@a aku mahalo o ka mana  o ke Aapeni K@kawa o ko Hawaii Paraine e hlo@ mea mana @le mai, a mahope aku o ka la l o Sep@temba 19@4 Nula@la. ke kau@ba iaaku nei ka poe a pau e pau @ei ia mau I' alapala Hooko@ue @oi@oi mai i keia kee@ ke @kapae loa ana me a m@ paka o ka la i olelo ia. E. G. Hitchcock @koka o ka Ke@abalika o Hawai. 2004 E noko ana na I'apa hoopaa Inoa a me Ni@ono no ka Apana Ekola (ola na mokopaui o Maui Molokai a me Lanai) ma na @ahi mahalo iho @ houmaka ana ma ka @ora @ @ hela a me kela a me @ la Hau@ua ka Maui Poaha. Iolani 35 1804 H@ Poakahi 30 @ Poaloa 31 @ Poakolo aug 1 @ Poaono 4 @ Poakah 6      

            @  Poaloa 7 @ Poakola 8 @hola Poaba 9 M@ Po@oua 10 @ Poakab@ 13 @ @ @loa 14 @ @ Poako'a 15 Ka@ M@ Po@ua 17 @ Poaono @ 18 @ Poaaba 20 @ Poa@a @ Poakolu 22 @ Pano 23. 

            Mana na pupa pu @nue hoolaha ia aka @ @ w@ @ @ @ l @ ia o na papa i olelo ia @.

F.W HARDY

C. H. DICKEY

J. W. KALUA

            @ Knai oka Hoolimalima o ka Pa Aina Aupuni Holu 15 me ka Halelaau I@a a Ilalo ma Alanui Papu. Ainahou. Honolulu. Oahu.

            M@loalua Sepatemaba 11, 1894, @auahea noa ke alo o ka Hale Mana H@h@e ku'u 2 aka ma ke kudala akea ka @ @a@q o ka Pa Aina Aupuni Hela 15 @ @anui Papa Ainahou Honolulu, Oahu, @ ka ala he @ kapuai kuea, me ka Ha@lanu a ilanle ku la ma ka aina.

            Manawa he 5 makahiki hoolinaliwa, @kuai @ :  he $300 no ka maka@ moa ia ma ka hapalua ma@

J.A KING,

Kohina Kalaiaina

K@kalaiaina Aug.8 1804

2@

Hoolaha Pa Aupuni.

 

 I ka @me na hookana o ka Panka

Mokana AAA@. o na Kanawai o 1888, ke @ @ au i keia la i kahi e ka ni ka pa Aupuna ma Kohanaihi, a ma ka aina I ike ia o ka@lana ma ka Apana o Kona Akua, Hawaii.

            I ka@ke ai me ua hooko ana o ka Panku 2 Mo@k@a @. o na Kanawai o 1888, ke hookehu nei au ia John Kakae i L@a Pa A@pani no ka Pa Aupuni malama ne.

J.A . KING

Kahina Kala iaina.

Keona Kala@ @ 9 1894

I ka Poe a Pau e Ike

Mai ana.

Ke hoolaha ia aka nei ka lohe i na poe a pau, na@h o na @ooko ana o ka Mahele 2 Pauku @ o ke Kumukanawai o na h@sina a pau o ka poe i hookohuia wai ka Ohana Kalaiaiua aku. e pau no lakou a hlo i mea ele mai a kahopeaku o ka la l o Septemaba. 1894

            O ka pae a paa aoa ia mau komisina ae makemake ana e hookoha hou ia. ke kaooha @ nei lakou e waiho koke mai i na noi make kakani i ke kuhina kalaiaina, me ka haawi pa mai i ke inoa piha, ka la o ke komoina ka apaoa a me kahi noho iloko o ia apana.

            on a põe hookoha hou wale i ano ke hoo@ala @ aku ana o nolo kupono o ka poe e ao.

J.A. KINO

Kuhioa Kalaniaina.

            Keeau kalaiaiua. Iulani 25, 1894.       2504@

 

 

Hoolaha i na Hoohui ia.

 

            I kolike ai me ka Pauka liili o ke kana wai ki@il. ke noi ia noko nei na llai a pau i hoohua ia malalo o ke kanawai o hoike piha ae a lawe me ka pololei i ka lakou mau hana i ke keena kalaiaina wa a wamua ae o ka la si o IULAI. oia hoi no ka makahiki e pau ana i lolai i. 1894.

            E h@olako ia aku no na pihakahaka no heia mea ke hele ae e noi ma ke keena Kalaaiama.

            I@a aole kekahi hui e waiho mai i ka huke maloko mai o ka manawa i kubikobi ai alaila na ke kubina kalaialoa in a oia iho no a i ole hookabi a oi aka komisina i ko@@ia eia, e kahea aku no ke hoike mai i na bake a me na papa a ka hui a e a e nana i kona mau luna e  pili ana i kana mao bana malalo  o ka hoohiki

            J. A. KING

Kuhina Kalaiaioa.

Keena Kalaiaina, Iolani 2, 2894.         2501-4

 

            Aha Rookolokolo kaapuni apana eka@ @ @@ hawaii pacsina ma ka @@@@@@@@ @ uaiua@ Ma ka kaua o kawaiwai @@@@ @@@ @@ o Honolulu. Oahu, i @@@ ka @@@@

            Main waik@@@@ ana @alo ka palap@@a noi a m@ ka@pele@ kai@ wahine a ka mea i @@@ 3 @@@@@@ ua make kauohi ole o Pello @@@ @@@@ @@@@ i ululola i ka la @ o lulai @@ @@ noi ana i ho@@ a ka la oa lulai @@ at @@@@ @@@@@@ kala ka paipaia hoo @@@ lunaho@@@@@@ waiwai lala

            Ua kau@ha lai ka POA@MA kala @@@@@@@ @@ @@ Ko H@@ lo kahiaka oia ke manawa i k@@i koko ia na ka houluhe ana i ua noi la ma ka kaic hoo@@@@@@@ ma alivulani hale ho@@@@ a ma ia manawaa ma a wahi @@ @@ ma ai na mea a pau i pili e hoike ke kumu in a ke kumu oiai kaiakua e ae oia @@@ @@ la

            Kakaua mall@@luiu Augate@ 1894

                        Na ka ua

                                                Charles F. Perterson.

                                                                                    Kakauolelo.

 

Hoolaha Hope.

Ke hoikf la aku nei ka lobe I na mea a pau o@ai ma kei la @ o lua N. H. 1@4. ua hookohu a ma hoomana pono aku au ia George K Kala  Keg. o honolulu. Oahu ka Hawaii Pe@ Aina I hope ponoi no'u ma ke kanawai.  Nolalla ke bai ia aku nai ka lono i na moa a pau he mau ha@a ka lakou e pili ana i ka waiwai o Mones Barret o Kaawaloa Kona hema Hawaii i make e hooponopono ae me ua Hope ia o'u I'a luna lala ka mana piha e hooponopono ia ma mea me he la o owau maoli no.  Ha awaiia e ko'u lima ma keia la @ o lulai M. H. 1@94 ma Kapalama Honolulu Oahu.

           

            Hoike                                                                                                  JULIA BARRET

         F. Matcalf                                                     Lunahooponopono o ka waiwai

                                                                                                o Mones Barret

                                                                                                            250@5

KA

                                                              NUPEPA                                                                             KUOKOA

 

                                                                                                            Ko Hawaii Paeaina i Huiia

No ka Makahiki - - - $2 00

No eono Mahina - - - $1 00

Kaiko ka R@la

POKA 1     2      3       4      5     6 ANA Plue Pule Pule Pule Pule Pule Iaiha $1.50 $2.00 $2.50 $3.00 $3.50 $4.00

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

            O na Oleleo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o kela Nupepa, e hoouna pu me ke auhau a ina sole, aohe nookomo ia.

HOOPUKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

H. M. WHITNEY Luna Nui

J. U. KAWAINUI Luna Hooponopono

No Honolulu, Oahu Lakou a Pau.

Poaono, - - - - - Augate 11 1894

Ka Akena a me ka Olioli Kuhihe@a a a Anee Alii.

            Ke noke mai nai na wahi awelu nupepa anee alii i ka pakoli no ka loaa ka ia lukou o na mea hou e olioli ai no ka hoihoi ia ae o ke alii, ke mumuhana i eliia ka lua a hohonu kanu la ma ka la 17 o Ianuai, 1803 a nalo loa.

            Aole na ka poe e ae i hooholo e ole i ko lakou manao mamua i a hoihoi ae i ke alli aeia mau o'le a lakou e puhi mai nai, aka na kekahi no o na komisina alualu wailiula e hele la ma ke alaloa, a i lohe ola la ko lakou hiki kino ana i Wasinentona na hui pu me na poo alakai o ka Republika nui a Hawaii e hahai aku nei e hoomaa a lilo i Ripublika poklll mawaena konu o ka moana akea o ka Pakipika; he mea no i hooholo mua i kona manao mai ka aina aku nai me ka  ike no ka olelo hooholo i kanaua akahele a apono ia e ka Aha Senate o Amerika Huipuia ma ka la 31  o Meim 1894, nona na huaolelo maopopo i kahakahaia, aia no e kuleana kaokoa i ka llahui o ko Hawaii Padeaina e hoomau aku i ko lakou ano aupui a me na kahua hana alakai kuloko; aole loa ma kekahi ano e keakea malaila.

            Ma keia e ike ai ka holona, he alua dekere mahalo aku o ka papa lahui o Awehekika laua o Waawaaikiuaaupo ua mukiikii ia ko America Huipuia mau lima e ka mana palahalah oi aku aole e komo wale mai e keakea i na hana kuloko o ke ano aupuni e kukulu ai a hoomau aku.

            Nolaila, he olelo hoolana anei ka kela palapala a kekahi komisina i pupuakulu ai i ka hoouna mai I hope nei me ka hiki ole i ka pahu al hoopau o ko lakou iini moewaa no na anee alili e kuwouwou nei?  Aole. He wahi puai leo hookanaaho wale no i ko hope nei na ke kaoo kao e alala hele ana ma na pali nihinihi i pu-aa ia a kokoke i ka pali lele o e aho a hanehane o oko o ka houpo, kamau ai na anee alii i hele a paa puainawele lihilihi iki loa kahi hooma@ awanui i koe. 

            E pono kakou e hoala mai, olai no e makamaka ana na hoomanao ana no kela ukai a Numana, ka hope ponoi o ka Maiwahine i hookohu ai a hoouna aku i Wasinetona i ka wa o enaena ana ka hao o ka ninau o Hawaii.  I ka hiki aua i ka nukunuku mua o ka aina, houns e ia mai ua akena a me ua koho ana no a holopono o kana juakai.  Holmai iane, hoonuanua aku na anee alii i na hoohanohano a alualu hehe@a aku na kanaka a na hai o ke kaa lio palua a hiki i kahi o ke alii, aka ela ka ninau: Heaha ka pomaikai l loaa mai?  He hoka a he ohumu i ka hoopau dala.  Pehea hoi keia komite alua e hele la i ka wa i hiki ai i ka nukunuku wale no o ka aina o America Huipuia?  U ahahai no ma ia moali hooahi e keha haakei al, a @ ka hopena e like auanei ia me kona mua, no ka mea ha mau ratio like laua.

            Eia hou keia mea hoomanaoo i kahakahaia maloko o @ moolilo o Hawaii a me Amerika Huipuia.  I ka wa a ke Aupnni Kuikawa i kuahaua iho nei e koho balota elele bana kumukanawai ka lahui, noke mai na anee aii i ka haikaika, hoopuukahua a papa maoll i na kanaka aoke e kakau inoa a koho balota, aka koho balots no ka poe naauao o ka lahui, hoouna mai no i     ke lakou mau elele i koho nono la i ka Ahaelele, noho no hoolala ke kumukanawai  noonoo ia no a hooholo ia a lilo i kanawai mana piha no ka aina                a me ka lahui a kukulu ia i aupuni Repubalika ma Hawaii nei, a oia ke aupuni mana i keia wa e nohe nei.  Ka hoolohe nei na mea a pau i ka mana o ke aupuni Pepubalika o Hawaii, ke lawelawa ia nei na hana a pau mahalo o kona mana kilakila a ijiiji e e weliweli ai ka poe hana hewa.

            Auhea ka pomaikai o na palapala keakea a me na olelo hooholo akea, i kuko ia ke kaona, e hoonawaliwali a e ulupa i ko ka Repubalika mana?  Aole.  Auhea aku kou aupuni e aku ai oe?  Eia ka Republika o Hawaii, e komo ma kona malu a e hauoli nou iho.  O keia ke aupuni o ke kanaka naauao, aole ke aupuni o na alii mai ka po mai a kahi poe e hoakua wale aku ai i ke kino uhane like i ka mea a ka wahine i hanau ai. O ka mea pepeiao lohe la, he pono iaia e hoolohe.  Ua ku a ua keekeehi kulana o ke aupuni Republika, ke keehina i@ua no ko kakou kau ae ia anuu hou ae o ka hanohano a me ka hilinai ia.

Make Kapalili i ka Nuku Waiwai ole.

            Ke nukunuku mai nei na wahi nupepa anee alii amakihi waha kakani i ka Persedena o ka Papa Hoonaauao no kona kauoha ana i na kumukula kane a wahine o ka Oihana Hooaauao o ka Republika e hoohiki lakou mahalo o ke Kumukanawai.  Aole keia he kauoha manao kanaka wale iho o ka Persidena nona, aka he kauoha maoli ma na huaolelo i kahakaha ia o ke Kumukanawai Pauku 101. No ka mea, aole @ kupono kekahi mea e lilo i luna aupuni, aia wale no a hoohiki a @akau o@a i ka hoohiki.  Oia hoohiki penei @o la:

            " Ke hoohiki nei au imua o ke Akua Mana Loa e kokua no au i ke Kumukanawai, na Kanawai a ke Aupuni Republika o Hawaii, a aole au ma kekahi ano e kokua ma ka hoihoi hou ana a hoala paha i Aupuni Moi ma ko Hawaii Paeaina."

            Malia paha he mau wahi hoaloha aihemu ko keia mau nupepa anee alii e makemake nei e hoolaha i na eleao a e a i hookano i na dala a ka Republika ma ke ano kapulu e kuhihewa ia ai he hoaloha e ia ka he na hesa.  O na makamaka anei ia e hoomomoa aku ai? Hele pela na poko a me na huhu ai laau.

 

Komisina Beritania Hou.

            Ua ku mai ma ka mokuani " Arawa" o ka la 4 o Aug@te nei, o Kapena A G. S. Hawes, ma ke ano have Komisina Beritania @ pa@i ai ma ko Kuhina noho Mekia J. H. Wodehouse ma Hawaii nei.  Ma Tahiki kahi i noho ai o Kapena Hwaes ma ke kuleana Kauikela Beritania malaila a hiki i ka loaa ana aku nei iaia o ka hookohu ma ke kamailio waeaolelo no keia kulana kiekie ae, holo mai nei e lawelawe ma keia kulana hou o kona hilinai ia.  Oiai aole i loaa kona palapala hookohu ma ke kakau lima maoli ia, nolaila e kali ana oia a lo@a mai ka hoomohu ma ke eke leta paha e hali ia mai ana i keia la

            Ua lohe ma makou, ua kipa aku keia Komisina hou e ike i ke Kuhina Hatch o ka Republika e hooikeike ai i kona hookohu waeaolelo.

Na Hoeueu holo o na Mokukaua ame na noho hou ana.

            I na la hope o ka hebedoma i hala ua lohe akea ia ma keia kulanakauhale e haalele mai ana ka mokukaua Beriania "Champion" a me ka mokukaua lawe have Amerika "Philadelapia" ia Honolulu nei.

      O na lono i puhee ae, o ka Poakahi iho nei ka la e h@lo ai ka mauwea Beritania i Mokupuni Necker, kekahi o na mok@puni i pakui hou ia mai no ka Republika o Hawaii, e ana i ka hohonu o na kai ma kahi e hoopae ae ai i ka waeaolelo ma ua mokupuna la.  Eia nae, ua noi e aku nai na makaainana Beritania maanei i ke Kuhina Beritania e noho ka moku e malama I ko lakou mau pomaikai.  A pela i haalele ia ai ka holo i Necker.  O kekahi lohe hoi, e noho ana ka manuwa maanei a keia Poaono, oia ka manawa i manao ia ai e loaa mai ana ka hookohu o ke Komosina Beritania hou loa A.G. S. Hawes i ku mai ai ma ka mokuahi Arawa aku nai.  No a mea in a e loaa mai ana ka hookohu a e hoohanohano

aku ana i ke Komosina hou i ka Republika o Hawaii, alaila e ki ia ana e ka mokukaua Champion he 21 mau kani pu aloha i ka have o ka Republika.

      O ka Poakolu iho nei uo hoi ka la i lohe ia ai hoi aku ana ka mokukaua Adimarala "Piladelapia" no Kapalakiko.  Aka ma ka Poakahi iho nei, ua lohe ia ae aole e holo aku ana ka Piladelapia i keia hehedoma, a o kona wa holo aole @ akaka lea, malia paha e noho ana a ku mai ka mokuahi lawe lets holo pololei i keia la, a i ole a ku mai paha ka mokukaua "Charleston." ma keia mau la aku e maopopo loa ai.

 

 

He Ahaaina Hawaii.

      Ua haawi o     Lanakanawai Kiekie Alapaki a me kana le@e hanohano malalo o keahi lanaii maloko o ko lakou pahale R@enheim me Alanui Nuuanu ma ka bora 5 ahiahi o ka la 7 o Augare nei, he ahaaina Hawaii maoli, i mea kanaenae no ka laua man keikikane imi naauauo i ke kula nui o Iale, James a em Albert i hoi mai nei no ka manawa hoomaha, a i luaiele ia mai nei hoi e kela mau hoouluaoa a na paahana ma ke alahele e hiki ai i ke o@e oiwi nei.  Ua noho iho na keiki me kekahi mau haumana e ae a me ka poe hoa ai i kono ia a nuu i na ono i hoomakaukau ia. Mohope iho o ka hoolawa ia ana o na mea a pau, ua haawiia mai he mau haiolelo a me an olelo ao e Peresidena Dole, A. S. Hartwell , W. N. Armstrong a me Kapena koa manuwa Cochran o ka Piladelapia a me kekahi poe e ae.  Ua heluhelu ia e Kauka Nicholls he mele haku a ua mele ia e E. Waterhouse he himeui.  Mahope iho o ka liu wale ana, ua haawi ae la na llulima aloha ana a hookuu ka ahaaina. Ua hoouna ae ka Moiwahine kane make he elua mau umeke laau makana i na keiki imi nauauo ma ia la no.

He Olelo Maikai no Hawaii

            O kekahi mamo a Levi ma America Huipuia, oia o Rev. H. H. Rice i holo makaikai mai ai ia Hawaii nei ua hoi aku me kona leo, i kona mahalo i ka nani o ke kulanakauhale o Honolulu, ua keha aku oia ia Kaukeano hou i ka oi ae o ka maikai i ko kekahi mau luakini o Kaleponi.  E mahalo ana ia Mr. Dole, ka Peresidena o ka Peresidena o ka Republika, i ka waipahe akahai, ka naauao a me ke Karistinao.  Pela no hoi oia mahalo ai ia Lunakawai Kiekie Alapaki ma ka mana i ka wehewehe kanawai a me kona ano Karistano pu.  Ua manao maoli oia he h@pa no o Hawaii nei no na mokuaina o ka Union, a e komo luu poo maoli ana mahalo o na hoku a me na kahakahana na ka manawa aohe loihi i koe.  O ke ano o na helehelena o ka lahui, he America; ka hapanui loa o na auhau e wku nei na na America, a ia ole ia na ka lakou mau mamo, a o ka mea apa wale no i koe, o ko kakou makemake ole e ne aku i na paeaina i @lo no kakou. He olelo Beritania wale no ko na kula aupuni i ao la wale no ko na kula aupuni e ao la nei a e lilo ana oia ka olelo nui mawaena o lakou.  O ka olelo ke hoolohe ia aole o ka na anee alii e hamama nei na waha i ka haikaika a lewalewa na alelo iwaho. He huaolelo maikai kau no Hawaii nei.

Hoka Loa na Anee Alii

            E hoomaopopo ia me ka anoi nui, ka hoohoka ia o na anee alii hooiloilo lalau e kakani wale ai na waha e like me na manu ai mea maea, ke heluhelu iho lakou i keia hoike o ka poe hoohiki e kakoo i ka i ka Republika ma hookahi wale no apana, o ka mokupuni nui o Hawaii, Penei:

            Kawaihae, Aug. 6-J. U. Kawainui-Aloha oe-Ua loaa iho la ia ka Papa Kakau Inoa o ka mokupuni o Hawaii na inoa i hoohiki mahalo o ka Republika o Hawaii, penei: No Kohala Akau a me Hema, he 159 ka huina ke hui pu na haole me na Hawaii.  He 61 Hawaii poni.  Hoka loa ka hooiloilo lapuwale a na anee alii.

            Ku io iho la i ka hokahoka ua poe anee alii nei.

Na Leta

[Aole o make makemake o lawe i ke koikoi o na hala no na manao i hoopuka ia malaloo keia poo k ko makou poe mea kakau.

H@! H@! H@! Hawaii

            I ka manawa i aneane mai ai ka mokuahi Monowai e pili pono mai i ka uwapo, ua heoho mai la na keiki kupa o ka aina, me ke ohohia nui i kela mau hopunaolelo e kau ae la maluna, a pela na hoi i panai ia aku ai me ka olioli.

            I ka lohe ana o ka poe anee alii i keia mau leo huro, manao iho la lakou he huro no ka hoi hou o ka Moiwahine ma ka nohoalil o Hawaii, aka, i ka poe anee haole, he wai olu ia no ke kanaka ne ka mea he leo huro ia no ka Republika hou o Hawaii, aole no ka hoi hou o ka Moiwahine ma ka nohoalii o Hawaii.

            I ka ninau ana aku o kekahi poe anee alii i ka poe no lakou ka leo hauoli, "No ka hoi hou anei o ka moiwahine ke kumu o ko oukou huro?  Ua pane ia mai la.  Aole Aolo loa makou no ka hoihoi moi i kipakuia no kona hupo i ka puni mamuli o na alakai makapo. 

If Aka, ua huro makou me ka hauoli nui no ka Republika hou o oli nui no ka Republika hou o Hawaii, no ka mea he aupuni Moi o Hawaii mamua a pau ma ka la 17 o Ianuari, 1893 ku mai ka Aupuni Kuikawa ma ka la 4 o Iulai, 1894.  He republika hou o Hawaii, nolaila nui ko makou hauoli no Hawaii Republika aole no ka hoi hou o ka Moiwahine.

 

 

Mahope iho o ka lohe ana o kei anee alii i keia mea, o ka ino iho la no ia o na puna kepau a nau iho la na kai me ka lewa ana i kauwae a hui mai la ma ka hilhila a me ka ranolana poho.

            Ku'u pule a me ka poe a kakao nei i ka Ripublika o Hawaii e mau loa ka manaolana o ke la mao opio waiwo ole a me ka pae ana o ka inoa o ka presidensa s. b. dole a me ka Republika o hawaii ma na welelau o ka honua.

            I ka põe anee alii hoi, e hoopau i ko oukou huhiewa a me ka pooi ana i ka alakai makapo a na kaula unihipili o oukou e w@nena nei i ka puahio@oi, ua kau ke poo i ka uluna, no welehu ka maiama.

            Me na keiki hoonoho hua a me iunahoeponopono ko'u aloha.

           

            Ka Oihana Kiure.

 

            No na makahiki he lehulehu i hala, mai ka wa nmai hookounoo ia ai ka oihana hookolokolo ma ka hawaii Paeaina a hiki mai i keia makahiki, ua manao ia a ua ikeia he oihana ia i haawaiia i loaa ka hanohano i na kanaka hawaii, ma ke ano he mau ikure no ka ainai aka, ma ka kau hookolokolo o ka apana eha i malamaia una hookaa, hamakua, hawaii, ua ike ia ua haalaele wale na kanaka hawaii i kela hana hanohano i loaa i kakou; a ma ka poakahi hoi, augate 6, 1894, i ka wa i wehe i aai ke kau kiure o ka apana ekahi no ke kaukiure o ka apana ekahi no ke kau o augate, 1894, ua hahai aku la ua kiure hawaii, mahope o ka meheu o na kiure o hawaii; aka malia paha, ua loaa no i na kiure hawaii o hamakua kekahi kumu e kalaia ai ko lakou haalele ana, oia  hoi, ua pokole loa ka manawa mai ka wa mai i kukalaia ai ke kumukanawai a hiki i ka wa i weheia ai ia kau hookolokolo; aka hoi, no anna kiure hawaii o honolulu, aohe kumu e ala i ai ka lakou haalele ana i kela hana hanohaho.

            Malia paha, ua manao na kiure hawaii i haalele i ka hana kaulana he mea kilakila ka lakou i hana ai, aka, in a e huli ia ka pololei maoloi, e ike ia auanei, e hiki mai ana ka la a na kiure hawaii e ike ai; aka, in a e huli ia ka pololei maoli, e ike ia auanei, ehiki mai ana ka la a na kiure hawaii e ike ai o ka hana a lakou i hana ai, oia kekahi o na hana lalau loa i hana ia e ka poe i manoa la e lilo i mau kuna kanawai e noho a hoolohe i na hihia o ko lakou mau hoa kanaka; no ka mea, ua akaka loa in a aole e ae ana na kanaka Hawaii e lawe i ka oihana kiure, alaila, aole ia he mea e hookuu wale ia ai na kanaka Hawaii e hana ana i na hana hewa mai ko lakou mau hewa ae, a o ka hope loa, e lilo ana ka hookolokoloia ana o na kanaka Hawaii na na haole, alila he mea hoopilikia kela i na loio hawaii a me na haku o lakou; a oiai hoi he mea olaio loa, ua puka wale kekahi mau hihia he nui a lehulehu mamuli o ka alhoa a me kekahi mau kumu liilii wale, aka, i ko makou manao, e nele ana i mau mea ma keia hope aku; ke ninau nei makou, heaha la ka poino e loaa ana i na kiure Hawaii ke lawe lakou i ka hoohiki a lawelawe aku i ka haoa? Ina he mea hoopilikia ia ia lakou, pehea la i loaa ole ai ia mau pilikia i na hawaii oiaio e lawelawe nei i na oihana aupuni? Aole loa.

            He hiki anei i kalehulehu noonoo maikai ke manao ma ke ano maikai, he oi ae ke aloha aiua a me ka aloha lahui o na kiure hawaii i haalele i ka hana mamua o ke alhoa aina, aloha lahui o henry smith esq.,kakauolelo o ka aha kiekie;james H. Boyd, kakauolelo o ke keena kalaiana, curtis p. laukea, komisna o na aina kei alii, a. s. mahaulu, luna auhea o waialua, oahu a me na hawaii e ae e lawelawe nei i na hana aupuni malalo o ke aupuni ripubalika. aole loa pele

            mailia paha, ua manao na kiure i haalele he mea hanohano maoli no lakou kela haalele ana , i mea e hoiaha mai al a Jno. E Bush ma kahi nupepa piha wela ana i ko lakou aloha aina, aloha lahui a me ka aloha moi;in a pela oia manao, ia mau ana hoolaha wai wai ole a alakai hewa, he kumu ai e alako ana la hawaii ihope ma ke ana alakai lalau maoli; a he mea pono e kaulua a e kunila ma ka lae o Jno. e. Bush na hua moakaka o ke alaai hewa i ka lahui, oiai o Jno. E. Bush no kekahi o na kanaka hawaii mua loa i hoakaka i konoa mau manao e paipai ana i aupuni Ripubalika ma hawaii nei. e nani "Ka leo o ka lahui o ka m. h. 1892.

Ripubalika.                             

 

            I ka wa e nakulu ai oloko o ka opu me ka eha, e hele moku ka lepo, alaila, e hoao i ka Chambebi ain's Colic, Cholera ame kiai roea remedy laau lapaau a e ol aku ana kou mahalo ke ike oe i kona hope na. He oluolu, palekana a puhill ole. he oluolu, palekana a pubili oe he 25 a me 50 keneta o ka omole, a e kuai ia no ma na halekuai lapaau a pau. benson Smith & Co., nu Agena ma ko hawaii Paealna. tl.

 

           

            No Hapalua Keneturia

 

Piha ia Professor Berger na Makahiki He Kanalima.

 

            O ka poaono i hala, augate 4 oia ka la i piha ai na makahiki he kaua llma o ko Professor Henry Berger ola ana ma keia ao. ke alakai a kumu puhi ohe o ka bana aupuni , a he kanakaa hoi i kamaaina loa ia mawaena o na kane, wahine a me keiki iloko o ka republika nei. He ka naka oia i oheohia nui ia, aole wale mawaena o kekahi mahele uuku, aka, i waena o na poe a pau, mai ka hapauea a ke opiopio, a wai ka luahine a ka aoo, no ka mea, he kana ka puuwai hamama oia, he kanaka kokua, a he kanaka hoomanawanui no hoi.

            Ua hanau ia oia ma berelina, geremania, i ka la 4 o augate, 1844, ma ke alanui bruda, kahi hoi a kona makuakane e lawelawe ana i ka oihana kalepa lole lilina. oka ohana berger he poe kahiko a ka maalna lakou no ke kalanukauhale o berelina. i ka makahuki 1848, ua ala ae he haunaele kipi a komo pu aku la ka makuakane i loko o ia kau a. Ua hoolilo ia kahi home i mea ole. ua pio ka poe kipi a hao ia ka waiwai. hoopili wale ka noho ana o ua wahi henry berger neiune ka ohana a hiki i ka wakahiki 1861, komo oia iloko o ka pualikoa a noho oia iloko o laila no ekolu makahiki.

            O Berger kekahi i ka wa i poui ia ai o emepera uilama ka moi o perusia. i ka makahiki 1865 ua hele aku ka bana kiai ponoi i auseturia a o berger kekahi lala a ua nui ke ohohia ia ma o na mele i pubiia. Haila no oia i ka makahiki 1866. Ua hoona ia kona puali puhi ohe i ka hoikeike ma Parisa i ka makahiki 1867 a lilo la lakou ka makana. i ka makahiki 1870, ua hele oia me kona puali i ke kaua mawaena o farani me perusia a o kona puali kekahi i komo iloko o ke kulanakauhale o berelina i ka wa i lanakila ai iloko o ka mahina o iulai o ia makahiki no.

            I ka makahiki 1872 ua hiki aku he kaoha i ke kuhina kaua o germania mai ke aupuule hawaii aku e noi aku ana e hoona la mai i kuuia puhi ahe no ka bana aupuni Hawaii mailoko mai o umikumakahi lala i puka pono, na kohia o henry berger, a houuaia mai oia i honolulu a hoea ianei i ka mahina o iune 1872, a ua noho kumu alakai oia no ka bana hawaii malalo o ehua moi ike ole.

            I ka makahiki 1876, na pau ae la kona manawa hana i aelike la ai a hoiaku la oia i kona one hanau me ka ka ohana, aku no ke kulika ole o ka noho ana oia wahl me ke ola o ka ohana, ua oi hou mai lakou i hawaii nei.

            Ua lili hou oia he kumu puhi ohe a maliaila mai kona noho ana a hiki i kei awa. a mamuli o kono hoomanawanui i lilo ai ka bana hawaii i bana kanlana a puni ke ao nei

            he 4, 644 manawa i puhi ia ai  e ka pana hawaii ma na wahi like ole o ke taona nei

            ua manawalea ia o prof berger ma ia po, he $500

           

 

Aha Hulahula uhi maka.

 

            I ke ahiahi poakahi nei i malama ia ai he ahaaina hulahula uhi maka nia ka hale paikau i haawiia e ka hui amerika american leauge. ua holopono na mea i hoelala ia ma na ano a pau, oia hoi, nui ke dala i loaa, huoli a oi wale aku ka poe i hele a ua hauoli lealoa a oi wale aku ka poe makaikai.

            Ua hoomaka ka maki hele noa a puni ke keena ma ka hapalua o ka hora ewale. ua alakei ia keia mahi hele ana e miss Jennie Murray ma ke ano o adame Pele, a o Rufuke ano o madame pele, a o rufuwillard, kona kokoolau, ma ke ana he aku keaka, a ma kekahi au@@ maopopo ole e ike ia aku no ka pupuai mai o ka uahi maloko ma@@ ka uhi maka.

            he keu a ka mani o keia maki elo ana a puni ke keena. he kea no hoi a ka nanai o na aahui ua hapa mai na waihooluu o ke anuenue. @ ua oi aku keia.

            I ka pau ana o ka maki hele ana. ua hoomaka iho la ka hulahula m@@li ana. ua huikau aku a huikau mai ka hula ana. e hula ana ke kepani me ka wahine pake o ke kulana kaukaualii, me ka nana ole ae i ka oonene kaua mawaena o ke laua mau aupuni ma corea, e hula ana ke makai me ka kanaka lawehale, e hula ana ka ui nohea me ka diabolo a pela wale aku.

            ua hookinohinohi ia ke keena me na nani like ole, a ke hoohui ia keia mau mea, he nani a ka launa ole ka mea i like ole, a ke hoohui ia keia mau mea,  he nani a ka launa ole ka mea i ike la. malalla pu no hoi o Peresdenna Dole me kana wahine.

            Mahope iho o ka pau ana o ka hulahula, a mahope iho hoi o ka pau ana o na uhi maka i ka wahine ua haawiia na makana he umikumakolu ka nui i ka poe i kaa ia lakou na helu o ke nani, a hookuuia na hana i loko o ka hauoli nui. o kekakahi keia o na aha hulahula uhi maka i haawiia i ike ia ka holo@@@@ ma na ana a pau.

           

 

Hoala Haunaele na Iapana a Hoopauia.

 

            Ma ka la 31 o iulai, ua hoopai ia he 7 mau hiahia kuai walona laiki@@ ole imua o ka aha apana o kau, oia he elua ma ka $150 pakahi, a h@@ ma ka $200 pakahi. He cono hihia iapana, he 2 hoike paka ma ka @@@ o ke aupuni. Ma ka hora 6 ahiahu o la la, ua kii aku na Iapana e pepehi i na hoike, a he hookahi ua eha loa; ma kekahi ulia, ua pakele laua mai make, aka ua holo loa laua a ke pee nei a hiki i keia la aole e hiki ke hoike oiai ua hoohiki hupo keia poe iapana e pepehi a make. Ma ke ahiahi la lo augate, ua hui ae la na limahana iapana he 400 paha ka nui a hooholo e hoole i ka hele ana i ka hana. ua manao lakou ua komo pu na luna mahiko ma kei hana e kokua ana i na pake ma ka hopu ana i ke kuai walona. ma ka la 2 ae, ua hoole loa lakou i ka hele ana i ka hana a waiho ae la i na kumu popopo. ma kela la no, ua ana hoala hoohaunaele lakou, aka mamuli o na hooponopono akahele ann, ur pau ae la a ua hele i ka hana.

 

           

            Ua lawelawe ia e ka haole Arthur Featherstone, maluna o kana wahine haole poni, ma ko laua hale e noho nei ma alanui moi, honolulu nei i ka auina la o augate 4 i hala, ka hahau pahi a moku kekahi mau wahi o ke kino o ka wahine me ke kahe hilihill o ke koko. Eole e lohe la ka leo o ka wahine e kahea ana e kokua, komo ia aku e kekahi mau haole kokua e uwao, pau ai ka hakaka a me ka oi loa aku o ka polno. o ke kumu o ka lalau o ke kane me ka wahine kanaka a hoi aku e hoouluhua i ka wahine mare. aole i hoole ke kane i na olelo ike a ka wahine, a no la mea ua waiho la aku oia no ke kau klure.