Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 33, 18 August 1894 — HE MOOLELO KAAO NO Namakaokapaoo KE AHIKANANA WIWO OLE O KULA I MAUI. Ke Koa Kaulana i ke Au O Imaikalani ka Moi O Kauai. KA MEA NANA I PULUMI PAU NA KAEAEA O KAUAI A PUNI. KA OLALI AU MOANA O NA KAI EWALU O HAWAII NEI.-KA HIAPAIOLE O NA LA I AU WALE AKU LA. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Namakaokapaoo

KE AHIKANANA WIWO OLE O KULA I MAUI.

Ke Koa Kaulana i ke Au O Imaikalani ka Moi O Kauai.

KA MEA NANA I PULUMI PAU NA KAEAEA O KAUAI A PUNI.

KA OLALI AU MOANA O NA KAI EWALU O HAWAII NEI.-KA HIAPAIOLE O NA LA I AU WALE AKU LA.

(Ifyitpuktua e John K. llihia, l.ihue, Kauai.) Me he iueu l;i e kahili ia ana ke e ka ikaika heleuluulu o kona mau lala, i ka lele liilii io a ianei, a iloko o ia manawa Iho la, ua pau aku la he mau lau a he mau mano kanaka i ka make, a aia iloko o ia wa a ianei e iuku ana i na koa o Aikanaka, ke lele la ke poo o na alii a waiho ana imua pono o ko alo o Imaikalani, a aia hoi iluna pono o keli waln puu uuku la e ku nei ma ka aoao akau o ka pii ana aku o ke alanui kahiko o Kahoae, a aia iluna pono o laila keia alii o Imaikalani e noho niai la, me kooa mau kahuua, na kiiokilo, na kuhikuhi puuone, na kakaolelo, na makaula, ua ai alo, a me kona mat! puali kiai kino, a e nan.i hoi kakou i ka ikaika palena ole o keia keiki.

AoU' o kana tuai, he kiekie ko luaaikal.iMi wahi e noho mai Iu aia iluna, a o ':o kahu:i kaua hoi, ua haule ilalo, aka, na ka ikaika wikani o na lima ihu eiepani o ka kakou naita opio oia ka mea nana i hoolel aku i ke poo o na alii o ko Aikanaka aoao i ka wa ana e hili ai a inoku he like pu me ka lele ana a ke kinipopo ka oiliili aku a ke po<i o na lii mailoko aku o na kla o ua laau nei. o ia hele ko ia ia, niniu ana imua o ke alo o ua alii nei, a o ka wa ia a keia nlii e ku ae ai iluna e noke ai i ka lelele, he kohu kanaka hula i ke kuhi o na liuaa, a eia kana huaolelo e hoopuka ae ai, a o mea keia alii, akahi, a o mea keia alii, alua, a o mea keia alii, akolu, a o mea keia eha; a pela aku.

A aia hoi iluna pono ae o kela lapa pali kiekie e ku la ma ka aoao hema o ke alanui kahiko oKahoaea a aia iluna pooo o iaiia kahi I noho ai o ke kauwahi kanaka, he wahi kaoaka oopa keia, a he wahl kanaka koa, a oo kooa lohi i ka heie ana mai T a me ka hoi aoa aku, nolaila, makemake ole ke aiii iaia e hoohele pu i ke kaua, a haawi ke aiii i haoa nana, oia hoi he kiu, he mea naoa i ke kuiana ikaika o na aoao a ielaa, a ola no ko ke alii wahaolelo i na wa a pau, oo ka mea, i ka wa e pau al ke kaua ana i na manawa a pau, hoi aku nei ke aiii me kona pukaua me oa koa a hiki i ka haie, aoie e ninaa aku ana keia aiii i kona pukaua a me na koa i ka laoakila a me ka oie, he kakaii maiie no nei alii a hoi aku ua wahi oopa nei, aiaila ninau mai, a na ua wahi oopa nei e hai aku i ke koiana īkaika o na aoao a ielua a me ka 6le, a oia iho ia ka mea i hoonoho mau ia afr o keia wahi kanaka iluna pono o ia lapa paii kiekle, ma ke ano he kiu. Ae, a ala hol 1 ka wa a ka kakou k«a ukulii e hauhili oei ka ai a Ka-weie-a, e hlii aoa i o a ianel me ka

ikaika paleoa ole o kina kamuia&n nui r ke kiota«;<U ia Lt ke kannka l ka U>w», a hauli?» iho pski liiiu, o k»> l:tlo ai no kt* p«pa» t u ruo he U„, aa losa |>»m> kei*i kahu* \ kekahi kikim aiaknni ik;Mk:t ltu « oia fea mea e inihw u«>? ksru*k!« i k« lewa, rtk;i, he uui ia uo ka mahu o ka helen* mai oke keiki 0 Mdui, a oi.i īh e lU4U U kt v pubi mau k» pii, a oU ka u» w»bi keiki nei o Maini i kaeoa iho «i i*it* ih{>, F>ia mai «u o ke Kona 0 k& oiiikaoi oui ikaik* 1 NVu i hoooloni I Haa mai ki pae opua K?» iuni n;i kupueu i> U»ku o Kahikiku Na'u i hele uluulu Ku ka ea i kanioiinn Aole i aoa Banipeki 1 k« nui o Kurt>prt Eia iho no «u Ma ke alo piko o Maui Kah» 1 kuene pono i*i I kn uui o HawHii A aia hoi i kn mnmiwa a ua koa opio nei a knkou i hoomaka mai ;ii oia e lele (uai iuna mai o kela iapa }>a!i o Kamooioa, a ku ai oia iwaena konu oke kahua kaua, a hoomaka i\i oia e loku ina koa o Aikamiku mo ka weliweli, a oia ka manawa o ua wahi oppa nei i hoomau loa ai i ka nana ponoana ia lalo o ke kahua kaim, a ke ike la oia i na mea a pnu loa o lalo, ke puehu liilii U na kon o Aikanaka io a ianei, a ke ike j>u nei oia i keia laau nui i hele kona muu iala a hikapalule, a ke hoomao* |H)j)o la keia, o kei » laau, oia ka mea nnna eluku nei na kanaka o lalo, aka, koe wale iho nokeia wahi a ua oopa hokae ipukai nei, owai la ka mea nana e paa nei keia iaau, a owni la ka mea nana e hili nei, oiai oka lnau wale uo kana e ike nei, aole he ike ia aku oke kanaka, a ola ka ua wahi oopa hokae ipukai nei i uinnu iho ai iaia iho, heaha la ke auo o keia laau tiei wanawana e luku nei i na koa o Aikauaka iuc ka wellweli, he kupua paha oe, a ina ne kupua oe, ehia ka hoi mea alohu o Aikanaka, i ka nokea aku a Ilemo ke alelo o ka'u maka i ku wai ho'.o i ke oluhelohe, koe I ka lei>«», alaila o ka hooko ia ana anei keia o ka moeuhane palaualelo a kuu haku alii, i paha ai oia inala i hala ao nei, aoie e inoe kuu maka ia oe e Aikaimka a iei oe i ko malo 1 kou kani a-i. Oia nana hoi ko ua wahi oopa uei, ano ko ianei ike ole hoi i Ka mea aua e koho ai, ia wa i'io aku nei ua wahi oopa nei me Ka piha hauoli mailuna aku nel oka lapa paii, a hiki ana ilalo, ia wa huli aku kei na kahuna a pane uku nei i ke alii, e Kalani e, a ninau inai nei ke alii, heaha ia?

laku nei ua mau kahuna nei, kai no hoi o kahioopa ei ae la, ua hiki wahi a ke alii i pane mai ai, nawai hoi e noho aku iluna, aole paha ia e noho aku iluna, i kau a mea he piha i ka hauoli a me ke pahaoluio, a malia nae paha hoi he huaolelo kana, e kaknli hoi kakou a hiki mai. K loa hoi ko la nei kupaoi maiie ana a hiki imua oke alii, haule ko ia nei mau kuli ilal >, kokoio aku nei ua wahi oopa nei a mua oke alo oke alli, a hoopuka aku la i ka huaolele: E Kalaui e, —huli mai nei kealii, eo; kai hoi ko'u noho mni nei iluna a, ha'o wale hoi keia mea maikai a'u i ike iuai nei, o keia lanu nui wanawaua i hele kona mau lala a ai ono i ka io o kanaku, a kena pono i ke koko ona lii, a oia ka'u i nana mai nei, e nokea ana na koa o Aika kanaka i ka hili ia e keia kupueu nui, he mea puehu liilii ia la o kanaka i o a lanei, he kohu opala; a eia nae, iie pilia au i ke pahaohao e noho nku ta, a no ia pahaohao la oia au i hookolo mai la ilalo nei, a hiki inai la iinua o kou alo nei e ke alil, ina ua īke oe a ua maopopo, a i ole hoi oe eke alii ea, nialia paha hoi ua loaa hoi kahi aweawea iki o ka ike ia lakou nei ae, ko papa kahuna ka i>oe i haawia ka Ik*>, ke akamni ame ka loea, aia wa i mai nei ua alii nei. A auhea oe, he like pu no ko kaua ike ole a ielaa, a he li-e pu bo hoi ko kaua pahaohao a ielua, aoia ka'u i ninau mua iho ne! ia lakou nef, a eia ka lakou nei hoike he nele, a nolaila ke minamioa nui loa nel au i keia mea, a oia ka'u e olelo aku ai ieuua ou a imua o lakon nei ae, ina ua loaa aku la ka ike ame ka hoike ana 1 ka papa kahuna o Aikanaka, a alaila, e imi ana kona mau kahuna a loaa ke ano o keia mea, a alaila, oke kii no ia a lawe mai i kokua nona, a ina hoi o ii haawina like o ka nele i ka ike ole mai a r u nel a iaia, a e oielo aku ao» au ia oe aia lakou nei ae, ua aloha mai na aumakua o ka po ia'u, a ua hele mai nei lakou I keia la e luku i ko'u mau enemi, a hoopau ae la ua alii nei i kana kamailio ana mal imua o ua wahi oopa nei, a o ke ku ae la no la o ua wabi kanaka nei hol no kau hale. Aole i pau.