Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 37, 15 September 1894 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

@

NA KII A NO PAAHANA PUALI O KE OLA

Ua ku mai nei malund o ka mokuahi Aurtralia o ka la saku nei i bala o seatemaba, na paahana o ka Puall o ke helu pu ia me ke Kapena Ukali Mislaps, a he eha o na kii maluna ae uo loko mai a keia heluna poo. Eia na inoa o ka poe iloko o koia puualai: O kapena Ukail mislaps, Ajutana Egner a me ka wahine Kapena Mary E. Zimmer, Lutanela Jeffers, a me Kaikuahine Viola Monroe.

O ka lakou hana o ka hele haiolelo ma na alanui a iloko a na hale a hoohulihuli ai i na kanaka e huli i ka pono, oia  hoi keia, o ka hoohuli i ka lohe ole i ka olelo o ke ole, a i hoomamao mai na anaina mai o ka pono. Na ke mea, eia he hapanui o ka lahui e lana wale nei hele ole i na halepule, a o lakou ka lakou e hookono aku ana i ke olelo maikai. aole lakou e hoohulihuli wale ana no i ka ohana a papa lahui hookahi, aka i na ano lahui a pau e lohe mai ana i ka lakou mau haiolelo a hai aku ai. O kapena ukali milsaps ke poo o keia puali lala o ke ola ma hawaii nai.  He tasaka ma ka hanau ana, kanaka ui a kupaa i ke kokua ana i a puali.  He lunahooponopono oia no ke nupepa  war cry, ka nupepa ka i'uali o ke ola a pai a hoolaha nui ia nei ma na kapakai o ka Pakipika o amerika Huipula. Ke pai ia nei ma na olelo namu kaawale like ole he iwakalua paha, a ua lawelawe maoli ia ka hana a ka puali o ke ola ma na wahi i aneane e puni loa ka honua nei, a ua hala loa aku i na Zulu a me na Hotenota ma Afrika. He kanalima makahiki i hala aku, huli iho la o Gererala Booth mahalo o keia hana,  a @ lakou e kulaia iubile nei i keia makahiki ma o ka kela a ma keia wahi o na kihi o ka honua nei. Eia ka haiolelo a Ballinton Booth kiki a Gan. Booth i make ma ka hale ahanui o Barukalani i ka la hope aku nai o keia malama: @He iwakalua kumawalu mau makahiki i hala, he elua wale no mau mea iloko o ka Puali o ke ola-okuu makuakane a me kuu makuahine-na laua i kukulu i halekoa ma keia wahi hale pelapela helalei ma ka kihi hikina o Ladana. I keia wa ua hiki aku i ka 11,260 mau alliloa, 65,000 mau luna kuloko a ua oi aku mamua o hookahi miliona mau  kane a me na wahine a makemake ana e komo i koua aahu koa a e hakukole a me ma hoino ia mai E noho ana o Kapena Ukali Milsaps maanei no hookahi malama, e nana i ke kukula a me ka hoomaka ia ana o ka hana, alalla hoi aku oia ko kalepoui. a iaia e kaawale aku ai e pani ia ana kona wahi e ajutana enger. Ua hoolima lima ae nei ka puali la luna o ka halepohaku o H. Dimond ma alanui alii, o malokoa laila lakou e malama aku ai i ua halawai.

 

KE KAUA ME KOREA.

 

Auhee na iapana ma ka aina a me ka kai.

 

Ka nee ana o na mokukaua.

 

            Ma ko ku ana mai o ka makuahi australia i ka kakakiaka o ka la 8 o Sepatamaba mai kapalakiko popolai mai, u a loaa mai i ka kuokoa keia mau mea hou ano nui o ke aku nei no kona poe heluhelu:

LANIKILA NA PAKE.

            @, Kina, Aug. 22-ua laulaha ae ka lohe meenei, he nui ka luku ia ana o na kanaka ma ka haouka kaua mawaena o na iapana a me na Puka ma Chung Hoesse, Korea i ka poaono i hala,a ma ia aku na iapana mai ia wahi aku Ua wawaw ia ae, ua make o James Wylie, he misiouari Peresebutano, mai na palapu mai i loaa iaia mai na lima mai o na koa pake ma Liao Yang, a ua hooiaio ia mai ia make ana. Ua papa ia ka launa holo palapala ana me Korea, a ua pau ua palapala i ka hoihoi hou ia mai no ka hiki ole ka lawe ia aku i ke kahua kaua. Ladana, Aug. 23.-Ua loaa mai he palapala mai Chemuipo, Korea mai, ma Zchoo Foo i keia la, e hoike ana, ua ku ae ma muliwai Tatung i Augate  18, he umikuma maiwa mau  manuwa Ipana a me umikumamakolu mau mokuahi halihali koa. Ia eono tausani mau koa Iapana mua i hoolele ia aku ai iluna o ka aina mailuna aku o na mokukaua, ua lele kaua ia mai la lakou e na koa kaua lio Pake he 1,000 a ua hololea ka lakou hoehu kaua ana mai ma o k ke oki ana i elua mau apana. . O na bateri pukuniahi keia a na Pake i  kaui ai ma kahi kiekie, ua luai mai la lakou i na mea make o na pukuniahi nunui maluna o na laina Iapana, e luki nui ana ia lakou. Ua kono la na Iapana e emi hou aku i hope a i na kapakai, kahi a na mokukaua Iapana i keakea mai ai ka uhai loloa ia ana aku. O ka nui o ka poino o na Iapana ma la kaua ana, he 1,300 koa.

 

PUALIKOA PAKE NUI E OHIIA AKU ANA.

            Sanahai, Aug. 23-Ua hoopuka ai ka Emepera i Kina he kauoha e ohiia on a mau koa he 100,000 ka nui no ka pualikoa kumau. E kukulu ia on a mau mahele koa nui ma Tong Chow, San Ho a me Tientsin.

            Tien Tsin, Aug. 24-Ke hoiku mai nei na lono mai Pin Yang mai, o na pualikoa pake ma Chung Yo mai Augate 18 a hiki i ka la 20, ua hoopuipui hou ia mai e 10,000 mau koa a nolaila, ua hoopehu ua ae la ka heluna a hiki i ke 34,000 mau koa. Ua malama ia he ahakuka kaua ma ka la 20, a ua hooholoia e lele kaua koke aku maluna o na pualikoa Iapana ma ka la 22.

            Iokohama, Aug 24-Ua hiki mai na mea hou ianei aia  ke anehe la e kaua aku maluna o Seoul, ke kulanakauhale poo aupuni o Korea he 10,000 mau koa pake.

            Sanahai, Aug 24-Ua paa i ka hopu ia i keia la, he ehiku mau kiu Iapana i komo i na aahu pake i naolowale a ike ole ia, a e kipaku ia aku ana iwaho o ka aina.  Aole no poe e aloha ana ia lakou, in a e hana walawalania loa ia aku ana lakou.

            Mai na lohe hoi mai Foamosa mai ua pau i ke okiia ke poo o na Iapana he kanallima ka nui mahope o ko lakou hopu ia ana ma ke ano he mau kiu.

            Ladana, Aug. 27-Ua hoolaha ae ka nupepa Manawa o keia kakahiaka he lono mai Tien-Tsin mai i kakauia ma ka la 23 iho no e olelo ana, ua hui ae la o Generala Yeh me 4000 mau koa pake me ka pualikoa ponoi nui ma Ping Yan. O ke koena o ka puali kaua malalo o Generala Nieh, ke upu ia la e hoea mai ana i ka la apopo ma Ping Ying.

            Ua pakui mai kela lono i ka olelo, o kela emi hope ana mai o Asan, ua hooko ia me ka holopono maoli. Ua kai ia aku na pualikoa mawaena o kahi kupilikii loa o ka aina, a oiai ua hoopukaka ia lakou e ka enemi ma kela wahi, aka ua pomaikai no nae lakou ma o ke oki pu ia ana o na laina koa Iapana ma Chung Hwa.

            Ladana, Aug. 26-Aia ma ka la apopo e hoolaha aku ai ka nupepa Manawa i ke kuahaua ano nui a ke Aupuni Imperiala o Kina, e ahewa ana i na aliikoa no ka pepehi ia ana a make o Rev. James Wylis, he kahunapule Puresetano ma Liao Yang e na koa pake, no ka nana pono ole i na hana ino a na koa a e kauoha maoli ana i ka poe nana i pepehi e oki ia ko lakou mau poo. A ua kauoha hou ia e kukulu hou ia na halepule i pau i ka hoohiolo ia malalo o na lilo o ka poe e noho ana ma na wahi i hana ia ai keia mau iuo, a e uku ia on a puu dala i na pilikoko o Mr. Wylie.

            Ua hoouna pu aki o Li Hung Change he palapala mihi i ke Kuhina noho Beritania i kona minamina nui i ka uila ana mai o kela mau hana ino maluna o kekahi o na kupa o Beretania.

            Ladana, Aug. 27.-Ua loaa mai he elele palapala mai Berelina mai a i ka nupepa Standard e olelo ana, ke anehe nei o Kina e kakau leta aku i na mana aupuni, e kue ana i ko ka Moi o Korea kuahaua ana i aupuni kuokoa. Ua pakui hou mai ua palapala la he lehulehu wale o na mana nui e ike koke mai ana i ka pololei o keia keakea ana, no ka mea ua maopopp ia lakou o kela kuahaua ana e hookuokoa malalo no ia o ka hookikina ana a Iapana, mahole o ko ka moi hopu ia ana a paa.

 

KUE A IAPANA A HOOKUU IA MAI E ENELANI.

            Glasgow, Aug. 22.-Ua kua loa ke kauikela Iapana maanei i ka hoopaa ia ana o ka mokuahi Islam i kapili ia ai maanei, a i kauoha ia mai e ke kuhina o ko na aina e o Enelani aole e ae aku e hookuu ia e holo no Iapana, no ke kue i na hooko ana o ke kanawai i ka ohi ana i mea kaua ma na aina e. Ke koi nei ke kanikela, aole i manao la ka mokuahi islam e houkomo ia i mokukaua.

            Glasgow, Aug. 28.-O ka mokuahi Islam i hoopaa ia ai e na mana aupuni o Enelani malalo o ka mana o ke kanawai aole e ohi i na mea kaua ma na aina e, ua hookuu ia. Ua hooia aku ke kuhina noho o Iapana aole e hookomoia ana ke mokuahi Islam iloko o ke kaua.

HOOULUULU A NA IAPAMA.

            Sanahai, Aug.28.-ua wawa ia maanei ala ke hoolele ia la na koa Iapana, ma ka akau o taku, me ka mamnao no ke kai aku i Pekina.

            O kekahi lohe hoi ua hooleleia aku ia la me ka maalahi na koa Iapana he 2,000 ma no hai o ka muliwai o ya-Loo-Kiang, a ma ia hana ana e oki pu ia ai ke alanui o na lako ai e hiki ai ke hoolako ia aku kela puali koa nui a na pake me Korea i hoouna ia i kai o ka anemoku o Korea.

            O ke kolu hoi o na lono, ua pepehi ia ke Komisina Farani ma Hong Tyong e na koa malalo a Gereala yeh o Kina.

 

OWELA KA AINA ME KE KAI I NA PAKE.

            Ladana, Aug. 28.- He lono palapala kai loaa mai i ka nupepa "manawa" mai Sanahai mai, e hoike ana, ponei: Ua lohe wale ia, ua hui mai nei me na puali koa pake he 5,000 poe Korea a ua hoemu aku lakou i na puali koa iapana i hope me ka poino nui a hiki i Kai Seng, he kanaha mau mile ma ka akau o Seoul. Aia no na koa pake ke hele la imua. ke kokua ia la lakou e na kamaaina o Korea me na wahi a pau.

            Sanahai, Aug. 29.-Ua loaa mai nei i ana nupepa paje ka hooiaio o ka hoouka kaua i lohe ia ai mawaena o na puali koa Pake a me na Iapana ma ka la 13 o Augate. Ma ka hoike o keia mau lohe, ua lele kaua aku he 5,000 o na koa o Kina maluna o na koa Iapana i hoonoho ia e kiai i na ala o Pin Nang ma ke komohna akau o Korea, a ua hoopomaikai ia lakou ma ka hoemu ia ana o na Iapana mai ko lakou mau kuleana aku. Ua olelo pu ia mai, ua nui na kanaka o Korea i komo mai e kaua pu ma ka aoao o na pake, me ke noi mai e hoolako aku ia lakou me na mea kaua, a e ae pu ia lakou e kukulu ia mamua loa o na laina koa o Kina e nee ana e kaua i na Iapana.

            Augate, 18.-Ua nee aku na puali koa pake i Huang Chow, a ua kokoke loa lakou i ka muliwai o Tatung, a ua kipu poka mai he umikumamakolu mau mokukaua Iapana maluna o na koa pake, a ua haule aku he mau haneri lehulehu o na pake. I ka wa kai maloo o ia la no, ua ili iho la he ekolu mau mokukaua, eia nae mahope iho ua loaa ia mau manuwa na palapu mai na mea make aku a na batart pukuniahi a na pake i huna ia iloko o ka nahelehele i kiola aku ai. O ka nui o na koa Iapana, ua hoike ia mai, ua emi aku lakou i ka hema me ke alualu loaloa ia aku e na koa kaua lio pake a na ka poeleele i hooki i ko na pake alualu ana aku.

            Ua elle oui pu ae la o Generala Yeh o na puali koa pake a kaua mai la mahope o na laina koa Iapana, ka mea nana i hoopioloke ae ia lakou a haawi pio mai la ia Huang Chow.

            Augate, 14.-Uahoopuipui hou ia mai na puali koa pake me 4,000 mau koa mai Yi Cow mai, a ma ka la mahope iho, ua lele kaua aku na pake maluna o na koa Iapana ma Chung Ho, a ua auhee aku la na Iapana i hope.

            Augate, 16.-E like ma ka hoike a na nupepa pake, he 13,000 mau koa kokua, a ma ka la 17 mai, ua lele kaua aku lakou maluna o na Iapana, ke kaua hoi e olelo ia mai new, ua poino he 4,000 mau koa mai Yi Cow mai \, a ma ka la mahope iho, ua lele kaua aku na pake, ua loaa hou mai i na puali koa pake, he 13,000 mau koa kokua, a ma ka la 17 mai, ua lele kaua aku lakou maluna o na Iapana, ka kaua hoi e olelo ia mai nei, ua poino he $,000 mau koa a me ka heluna nui o na opeope.

            Ladna, Aug. 30.-He lono palapala kai loaa mai i ka nupepa "standard" mai Berelina mai e olelo an: Ma na lohe hope loa mai nei mai ka hikina, aia ka moi o korea malalo o ka malama ana a ke generala pake Yeh. Ke olelo nei ka poe noonoo io maoli aole o lakou manaoio ua kukala ka moi o Korea e hookuokoa mai a kina mai.

            `Ua hele kino ae ka 2 i ke @ @ i keia @ @ la  a ua @ ike me ke kuhina @ . Ua @ ia ua paa mua a @ ka hoike a ka @ ma kana @ loa i hawaii a e waiho mai ana ia iloko  o ko kuhina herbert mau lima i kona wa e hoi mai ai mai kana huakai e hele ana e nana ma na kapakai Atantis.

            maluhia loa ma na mokupunbi ma ka wa a adimarala Walker i haalele aku ai. me ha moa la, mamuli o ko'u hoomaopopo ma o ma anee alii a me la aupunoi mawana on ma kee kaii ke mana wa o na anee alii a me ka aupuni o bertina ke koi nei mai ia la e kulukulu mau ia on a mokukaua amerika ma honolulu a hiki ia ka wa e koe ola ai on a kanalua ua hiki i ka republika ke a paipai iho maluna o na anee alii e hooulu  hoohaunaele ae ai.

            Aole Hiki e Hookahuli i ke Aupuni Republika.

            Ina ua manao na Anee Alii Hawaii he wahi hookanaaho ko lakou e loaa ai kahi pala ma ka hookahuli aupuni, eia ka manawa no lakou, no ka mea, aohe mokukaua Amerika ma na mokupuni. He mea kanalua ole , aole lakou e hoao, aia wale no a loaa on a mau kokua hamama ia aku, a i ole kokua hoohunahunaia e ka mokukaua Beretania Champion. Aolo i ke aku ke Kuhina a me ke aupuno o Beritania i ka Repubalika aka ua ike aku new o Amerida Huipuia aole e hiki ana i na Beritania ke hoolele aku i ko lakou mau koa manuwa luka o ka aina e kokua ai no ka hookahuli ana i ke aupuni-Nupepa Amerika.

            Ua hoolaha maika nupepa Anee Alii namu Buletina, o ke ahiahi Poalua la 4 i hala, "e haalele koke mai ana ka manuwa Beritania"Hyacinth" i keia awa a holo aku no na mokupuni i Nuuhiwa>" Ua olioli hoi a lealea na anoe alii i ka hoouna ia ana mai nei o keia manuwa maluna ae e pani i ko "Champion" wahi ma Honolulu nei, eia ka hoi ke ohiuhiu ia nei e hoonalo aku i kona may maka mai na kaiaulu aku o Hawaii new, a e hele i ka loa a me ka laula o ka Pakipika.

            "O ka oi ma ke ao holookoa" Oia ka W.D. WOODRING o BORDLY KENETUKE, e hookaulana nei no ka Chamberlian's Cough Remedy (Laau Kunu). Ke kamailio new oia ma kona ike ponoi iho i ka unu ana, oiai o kona a me ko kona ohana oia ana mai nei no ia mai ka loaa ana i ke kunu koikoi loa a me ke anu, a ua hooholo oia o kei laau lapaau ka oi ma ka honua nei. E kuai ia no ma na Halekuai Laau Lapaau @pau. O BENSON, SMITH & CO., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina.