Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 38, 22 September 1894 — Page 1

Page PDF (1.58 MB)

This text was transcribed by:  ‘okalani Schnackenberg
This work is dedicated to:  My Mom Cora Schnackenberg and my Grama Judy Caparida

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

ME KO HAWAII, POAONO, SEPATEMABA 22 1894, NA HELU A PAU, 2512

 

Hoolaha @olo.

 

W.r kakela. @@@@@@ kakau ma ke Kanawai. UA LUNA HOOLALO PALAPALA.

 

ANTONE BOSA.

@@@@

 

@@@@@ Kakau uka ke K@@@@@@. @@@@ HoolAlo PALAPALA.

@@@@ @@@ @@ @ @@@@ kaahumanu.

 

ALLEN & BOBLNSON.

 

Na @ka @@@ papa o na ano a pau @ @@@@@ ka @@@@@ o pakaka. He @@@@ @@@@ @@@@@@@ makepono ma na ka @@@@@  Kana mai a e ike kumaka mua.

 

E. G. HITCHCOCK. 

@@ E HIKIOKI@

Laua Kokua ma na mea a pau

@@@@ ana ma ke ke Kanawaa.

@@@@@@@@ @@@@ M@@@@@@@

@@@ Hawaii                        2370

                                               

                                                                                    Wilder & Co., (Waila Ma.

 

Mea Kuai papa a me na Lako ku-

kulu hale o na ano a pau, a me na mea @ @@ a pau e pono ai o na hale.

 

                                                                        Kohia Mauai Moiwahua me Papa.

                                                                                    mau.

 

                                                                             James M. MOnsarrat,

                                                                                    @@aunarra.

 

‘oioa he Kokua ma ke Kanawai

 

He luna hoolalo Palpala.

 

            E hana ia no ua Palapala huai.  Palapala @oolunalima, a  e na Palapala Pili hana-

me @e ma ka olelo Hawaii.  @ala no ka @alo iaa ka wokaka ma na Waiwai Paa.  Keona Hana: Hale Pohku hon ma ka nao ma Waikiki o ka Halewai alanui Kaapa.                                                          2370

 

J. T. Waterhouse.

(Walakahauki.)

 

Halekaai o na ole Nani Panio!

Lkohao.

Na Lako Hana Mahiko.

O kela anu he nuwale.

Alanui Moiwahine, -- Honolulu.

2396-q

                                                                       

NA KANAKA Ur. Liebig & co.

                         Na Kauka no na mai

                           Kuluma Malua a

                             me Kuulala.        

@@@@@@@@@@@@@ Kai ka Kino o a ka na @@@@@@ @@ @ @kai i a po ka hawaiian

@@@@@@@@@@@@@@@@@ kanaka makua a me na a@@@ @@@@@ @ @@@@@@@@@@, a me ka hoo-@@@@@@@@@ ka u@@@@ ana make, ka @@@ @ @@@@@@@@@ @@ He k@@kala omole $1

a @@@@@ a ma @ @@ @@@@@@ a aku pana @@ @@@ @@ @@ @ @ @@@@@ me keia mea e hoike mai @@@@@@@@@@@@@ @@@@ @@ @@ @@@@@ @@ @@@ @@                               2007 1y

 

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono

Waiwai.

            O @a@@@ @ookohu pono ka ka mea iuaka  @a awauai o albert waile H. a Haa@@@@ Waipio, Hawaii. I make haooha @e @@ ai a ke kai ia aku nei ka lohe i ua poe a pa@@@ ma ke mau koi ka lakou i ka mea loke e na ko mai i ka lakou mau koi me na @aikana o kulana ia ma paha ma ke moramaaho @@ o na malama @@@@ laki kela la a @@ @@@@ @ ia e hale ,au  ma ia aku lakou a p;a @@@@@ ma he mau ale ko lakou i ka mea hale ke haoohana la akau nei lakou e hoo[aa loke mai o ka mea nona muamalalooho.

            Chaels Williams\I @@@@@nopolo o ka waiwai o A W. Haa@@@@@ pake

H@@@@kaa Hawaii, A@eale N. 1921       2041   

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a

me ka kuai.

            Ke hoolaha la aku nei ka lohe i na poe a pau i kui ai me ka maua o ke auai i hookuai ia @oko o kekahi moraki i kana ia ma ka la holauuau A d iwai e anna a me @@@@ L Kauukuu ia H P @@@@@ kope la ma ke hoona kakau kope o ko aupuni @@@@@ @@@ lau  ma ka a @@@ @ a me @@@ @@ @@@2 @@@@ ja mei like maloko o ua moraki  ka aki pamoe i ka wae hookaa a @@@@ a ka ma la ner ka mea aa nei: ka moraki.

            Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, o na alua a me na waiwai a pau i kuhikuhi ia maloko o ua moraki la e kuai aku ana ma ke kuula aare ma ke hale hulala o james Y Morhan ma Canui Moiwahine, Honolulu ma ka PUONA @epalewaha N A. D. 1994 hora 13 awa ana@@@@@

            O ka wai wai e  kuai ia aku ana, ola kela apana a na a pa ma Kuluaonalena, Kalihi Oahu ola @@@@ pa aona helu 11. 12 a me 13 no lakou a nua Kaulakou ma Novemapa 3, 1910 ma ka paapala sila Hawaii helu 3504.

            Kuike ke daia ma ke Gula o America Huipuna no lau hana e loaa no na ke Keena Lolo @@ nei A @@@@

K@@@@@ ma Honolulu, August A. D. 1994/

Chas. L. Camerr,

Kahu Malama H. O McOre.

2503

 

 

KE KUI O KA HALE KEAKA PAKE.

 

 

Ka Hale Keaka Pake.

 

O ke kil mluna ae, oia ke Kilo o ka Hale Keaka Pake.

            Ua kuai ia aku ma ke kuala akea e ke aupuni i ka Poakahi aku nei, kela hale keaka pake hoopala kuli nui wale i ku iho nei ma Kaliu, Honolulu, a ua lilo aku ia Wing Wo, he pake kulepa, no ka $650, a ua wawahiia a hooneeia aku i loko o ke anahula.  Na na pake no keia hale i kukulu malalo o ko lakou mau lilo mai ke kipaku ia ana aku mai ka hana keaka ana ma Aina Hou no ka hana kuli maoli, me ka aelike me ke aupuni.  He wahi mumulu mau ia keia e ka pake, no ka mean ana ae ma ka hale maluna o ka hale e keaka ai, he nui okoa he mau haneni keena, hoolimalima ia i ka poe makemake mai, a i lilo i mau kauwa kuapaa na ka opiuina.  Malaila o malamaia ai i no po a pau na ipupaka puhi opima o ka poe puni i akoakoa ae a me ka poe pili waiwai, a i ku ka lakou hana no ka loaa ole aku i ka hopu ia.  No ka mea, ua kapili ia he ekolu mau alapii e pili ai mamua o ka hiki ana aku i ka hale puhi opuima, a e kukulu kiai ia ana ma kela a me keia alapii pakahi i makaukeu e haawi mai i ka hoailona ke hoea aku kekahi mea i hoohuol ia.  Ua hoomoe ia he paipu laau mailuna iho o ka papahele i luna i kaupoku a hiki i lalo o ka lepo, a na hiki loa i na mea paahana puhi ke klola ia iloko o ka manawa pokola loa i ka wa w iko ia ai ke kaiko e pii mai ana.  Mamuli o ka haohao nui la he punana kei hale keaka pake no na mo lehulehu, nolaila na manao ka Repubalika, e wawahi i keia hale, kapili paepohaku ma ka aoao o ka meliwai mai, alaila hoopiha i ka lepo keia aina nui a lilo i apana aina waiwai nui ma keia mua aku.  Ua kaa ne hui keia aina ma kahi kololio pono loa o ka akani o ke awawa o Nuuanu ke iho mai, a e oluolu mau ana.

 

Hou Pahi ma Hana.

Jos. U. Kawainui. Aloha oe;

            Ua halawai au me kau leta a ua ike.  Ma ka poakolu iho nei, ua hikki ae o W. P. Haia e koi i kona pono ma ke ano he loio no oia, a o ka pau o kona kuleana ma on a laikini i Okatoba i e nei la 27, ua hoole loa ka makai Iosepa, a ua lawe au i ke noi a pane aku mahope, nolaila ke ka nei keia ninau imua o ka aha a e pane ana au iaia i keia pule ae.

            Ma ka la Sbati la 9 iho nei, oia ke ahiahi, ua hou ia o J. M. Kaleo (makai) i ka pahi e Akiona (ch) ma kahi kokoke i kahawai o Mooiki, ua hooko oia i kana  hana maluna o ka poe e hakihaki ana i ke kanawai aka, ua kuu ia mai, he elua lawehala a he elua no makai, ua hopu kekahi i kekahi, o Moses Kahulukai kekahi makai, a ua hopu oia i kekahi pake, ua hakoko na makai me na lawehala a hiki i ka paa ana, a me ka ike ole ia, ua pahu mai ia o Akiona (ch) ia J. M. Kaloa i ka pahi, ia manawa ua waiho aku oia i na lawehala i kona kokoolua, a holo mai la oia imua o ka luna makai no kona pilikia me ke kahe awai o ke koko, ua hiki imua o ka hope ma kii me ka hoike aku i na mea a pau, holo koke oia i ke kauka aupuni aole oia ma kona keena, lawe loa ia oia imua o ke kauka Iapana, a ma ke alanui hele ua maule iho la oia, a maluna o ka manele i lawe ia ai a hiki i kahi o ke kauka.  Hiki mai ua mahope o ko‘u lohe ana i kela pilikia ua paa i ka humu ia e ke kauka, a ua hoike mai ke kauka ia‘u, he pohihihi loa ka loaa o ke oia i ka mea i poini, no ka mea ua pahu ia ma kahi kokoke loa i ke ake paa, a in a e hoi ke koko iloko, alaila, e pehu ae ana ke ake, o ka poino no ia;  he ekolu iniha a oi ka hohonu o kahi i komo ai ka pahi, a i keia la, hai mai la ke kauka ia‘u, he kanaka ola maikai oia mahope aku, aole i pau ka hoomalu ana a ke kauka, he waiu wale no kana ai, ke haawi nei au i ka mahalo i keia kauka.  Eia na lawehala ke paa nei iloko o ka halepaahao, no ke kali ana i ka mea i eha.

            Make loa ka manaolana o na anee alii o Hana nei.

            hana, Sept. 14, 1894.

 

O Kina ko Enelani Palekaua..

 

            He mea nui i ko Beritania nui noonoo ana ka anemoku o Korea i keia mua aku, a o na hoonioni ana e hoano e ae ai i kona kulana e ala mai ai he hakaka mawaena o Beritania ana o ko Kina mau mea kaua i keia mua aku.  He mea nui keia i ko Eaelani nalu ana.  O ko kina ikaika, oia auanei ko Beritania ikaika e akeakea aku ai I ko Rusia pakaha  ana ae ma ka Akau a me ko Farani makeleho ana ma ka Hikina.  O ka hooneoneo ana i keia palekua, a hoemi ana mai paha i ke ano palaleha, he mea nui la na Beritania nui e noonoo au no kona kulana ma Inia a me kona paa ana i kona mau hilinai ia mai ma ka Hikiana.

 

Hoopunipuni.

 

            O kela poomanao maluna ae, ua ulu mai ia mamuli o ko‘u ike ana i kela hoolaha a L. Kahiko, ma ka Oiaio o ka la 14 o Sepatemaba nei, Buke VI, Helu 37, e olelo ana ua haalele kumu ole aku au iaia.  O ka pololei, ua haalele au iaia malalo  okekahi kumu ku i ke kanawai; oia hoi hoeha ia‘u ma ke ano hoomainoino e hiki ai ia‘u ke hoopii iaia, aka no ko‘u aloha kane hoi nolaila hoomanawanui iho la au i kuu eha, me kuu manao aia a pau kuu eha, hoi aku au me L. Kahiko.

            Nolaila oiai oia ua hoolaha ae i ke akea i kona hoihoi hou i kana hoolaha, aole loa au e hoi me ia a hookaawale ia maua e ke kanawai.

Mary Kaana.

Waihee, Maui, Sept. 17, 1894.

 

            Ua lohe mai makou, ua pau i ka lawe i ka hohiki malalo o ka Repubalika na poe haole o Puunene, ma o ka ike maoli ana iho ola ke aupuni i kukulu paa ia ma Hawaii, a ke noho mana nei kona kumukanawai a ma na kanawai, i ae pu ia e ha poe a pau e hoopunana nei maluna o Hawaii oia ke aupuni, ma o ka uku a hookaa ana @@ i @@@uh@u aupuni a pau.

 

MA KE KAUOHA.

 

Kuahaua Koha Balota.

 

OIHANA KALAINA. )

Honolulu, Sept. 13, 1894. )

 

            I kulike ai me na hooko ana o ka Pauku 80 o ke Kumukanawai, ke hoolaha ia aku ei ka lohe e malama ia ana he koho balota kuikawa no na Sentoa a me na Lunamakaainana a puni ka Repubalika maweana o na hora 8 a. m. a me 5 p. m. o ka Poakahi, la 29 o Okatoba, 1894.

            O na Apana Koho Balota, na Mahele Koho, ma Wahi Koho a me na Luna Nana, eia lakou mahalo iho:

            APANA 1.

PUNA, HILO, A ME HAMAKUA, MOKUPUNI O HAWAII.

            Mahele Ekahi- O kela apana a pau o Puna e hookoe ana ia Keaau a me Olaa.

            Wahi Koho.  Hale Hookolokolo ma Pohoiki.

            Na Luna Nana:            R.A Lyman, Sr.,

                                                H. Rycroft,

                                                David Nape.

            Mahele Elua- Na aina o Keaau a me Olaa ma Puna, a me kela hapa o Hilo e moe ana mai ka palena o Puna a hiki ka kahawai o Honolii.

            Wahi Koho.  Hale Hookolokolo ma Hilo.

            Na luna Nana:             A. G. Curtis,

                                                G. W. A. Hapai,

                                                E. D. Baldwin.

            Mahele Ekolu- O kela wahi e moe ana mai ke kahawai aku o Honolii a hiki i ke kahawai o Kawainui.

            Na Luna Nana:            Geo. Weight,

                                                John Moir,

                                                E. Thrum.

            Mahele Eha-O kela wahi e moe ana mai ke kahawai aku o Kawainui a hiki i ke kahawai o Waikaumalo. 

            Wahi Koho.  Halekula ma Honomu.

            Na Luna Nana:            J.K Dillon.

                                                W. D. Schmidt,

                                                J. B. d'Olivera.

            Mahele Elima- O kela wahi e moe ana mai ke kahawai aku o Waikaumalo a hiki i ke kahawai o kaula.

            Wahi Koh.  Hale Hookolokolo ma Laupahoehoe.

            Na Luna Nana:           Wm. G. Walker,

                                                L. E. Swain,

                                                George McCubbin.

            Mahele Eono- O kela wahi e moe ana mai ke kahawai aku o Kaula a hiki i ke kahawai o Kalopapa, ( kahawai o Kuliu.)

            Wahi Koho.  Halekula ma Kaohe.

            Na Luna Nana:            James Renton,          

                                                A. Lidgate,

                                                Robert Horner.

            Mahele Ehiku- O kela wahi e moe ana mai ke kahawai aku o Kalopa a hiki i ke kahawai o Malanahae.

            Wahi Koho.  Hale Hookolokolo ma Honokaa.

            Na Luna Nana:            F.S. Clinton,

                                                Edwin Thomas,

                                                E.W. Estep.

            Mahele Ewalu- O kela wahi e moe ana mai ke kahawai aku o Malanahae a hiki i ka palena o Kohala.

            Wahi Koho.  Halekula ma Kukuihaele.

            Na Luna Nana:            Wm. Horner,

                                                George Koch,

                                                W. A. Yates.

APANA 2

hohala, kona a me kau mokupuni o

Hawaii.

 

            Mahele Ekahi-Oia o Kohala Akau.

            Wahi Koho. Hale Hookolokolo o Kohala.

            Na Luna Nana:           W.P. McDougall,

                                                J. Barnet,

                                                Kahookano.

            Mahele Elua- Oia o Kohala Hema.

            Wahi Koho.  Hale Hookolokolo o Waimea.

            Na Luna Nana:            W.S Vredenberg,

                                                Jas. Bright,

                                                S. M. Kekoa.

            Mahele Ekolu- Mai Kohala Hema a hiki i ka palena Akau o Holua, Kona Akau.

            Wahi Koho.  Hale Hookolokolo ma Kailua.

            Na Luna Nana:            George Clark,

                                                S. Haanio,

                                                Thomas Aiu.

            Mahele Eha-Mai ka palena Akau aku o Holualoa a hiki a me ke komo pu aku o Keei, KOna Hema.

            Wahi Koho.  Halekula o Kona Waena.

            Na Luna Nana:            Thos. H.  Wright,

                                                H. Haili,

                                                R. Wassman.

            Mahele Elima- Mai ka palena Hema o Keei a hiki i ka palena Akau o Kau.

            Wahi Koho.  Hale Hookolokolo o Hookena.

            Na Luna Nana:            T. K. R. Amalu,

                                                Kaihihiwa,

                                                Rev. G. W. Waiau.

            Mahele Eono- Mai ka palena aku o Kona Hema a hiki i ka palena Akau o ka aina o Niole.

            Wahi Koho.  Hale Hookolokolo o Waiohinu.

            Na Luna Nana:            J. H. Waipuilani,

                                                W. J. Yates,

                                                O. K. Apiki.

 

            Mahele Ehiku- Oke koena aku o ka apana o Kau.

            Wahi Koho.  Hale o Pahala.

            Na Luna Nana:            W.P. Fennel.

                                                Ikaaka.

 

 

APANA 3.

NA MOKUPUNI O MAUI. MOLOKAI A ME LANAI.

            Mahele Ekahi- O kela hapa o Molokai e koma pu ana Kalawao a me Kalaupapa.

            Wahi Koho.  Halekuai o Kalaupapa.

            Na Luna Nana:            Wm. Notley,

                                                Thos. K. Nathaniel.

                                                Jno. H. Babeock.

            Mahele Elua- O ke koena aku i koe o ka Mokupuni o Molokai.

            Wahi Koho.  Hale Hookolokolo o Pukoo.

            Na Luna Nana:            H. R. Hitchhock,

                                                W.A. Kukamana,

                                                Henry Peelua.

            Mahele Ekolu- Ka Apana o Lahaina a me ka Mokupuni o Lanai.

            Wahi Koho.  Hale Hookolokolo o Lahaina.

            Na Luna Nana:            Henry Dickenson,

                                                D. Kahaulelio,

                                                L.M. Baldwin.

            Mahele Eha- Ka Apana o Kaanapali.

            Wahi Koho.  Halekula o Honokohau.

            Na Luna Nana:            R. C. Searle,

                                                David Taylor, Jr.

                                                David Kapuku.

            Mahele Elima- Oia ka hapa o Wailuku e moe ana ma Akau o na puuone me ke komo pu o Waihee, a me ka Mokupuni o Kahoolawe.

            Wahi Koho.  Hale Hookolokolo o Wailuku.

            Na Luna Nana:            Goodale Armstrong.

                                                D. L. Meyer.

                                                M. P. Waiwaiole.

            Mahele Eono--O ka hapa i koe o Wailuku, koe aku ka Apana o Honuala.

            Wahi Kho.  Hale Dute ma Kahului.

            Na Luna Nana:            E. H. Bailey,

                                                F. L. Stoltz,

                                                W. O. aiken.

            Mahele Ehiku-- Ka Apana o Honuaula.

            Wahi koho.  Hale Hokolokolo Honuaula.

            Na Luna Nana:            J.M Napulou,

                                                Aukai.

            Mahele Ewalu-- O kela hapa a pau o ka apana i ike ia o Kula a me kela hapa o ka aina o Hamakupoko e moe aa ma ka Hema a me ka Komohana o ke awawa o Maliko a mauka o ka laina e holo ana mawaena o ke alanui mai Kaluanui a hiki i ka halepaahao o Makawao, a me ka laina e moe ana mailaila aku.

            Wahi koho.  Hale Hookolokolo o Makawao.           

            Na Luna Nana:            F. W. Hardy,

                                                Geo. Forsyth,

                                                H. B Bailey,

            Mahele Eiwa-- Ke koena o ka Apana o Makawao a hiki i ke kahawai o Oopuol.

            Wahi Koho.  Halekula o Hamakuapoko.

            Na Luna Nana:            C. H. Dickey,

                                                G. E. Simpsom,

                                                P. N. Kahokuokalani.

            Mahele Umi-- Kahikinui, Kaupo a me Kipahulu.

            Wahi Koho. Halekula o Kipahulu.

            Na Luna Nana:            Patrick Mclean,

                                                W. B. Starkey,

                                                            J. K Piimanu.