Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 38, 22 September 1894 — Ka Oihana Mahi Kofe. [ARTICLE]

Ka Oihana Mahi Kofe.

(.UeUi I ka \v;\ e lawe mai ai i na ila mai n:i puopue mai, a i na wahi hookawowo, im\ i manao ia he mea nui loa ia o ka haaa, alaila ua waiho ia na iia iua n.\ puepuo a nunuij aka, aumuli o ka hoomaopopo ana o ka poo i maa raa ka hana kann kope, ua iuanaoia o ke ano mua a i hoakakaia maluna ka oi aku o ka maalahi, no ka mea ma ia hanaana, he rae\ ia e hoemi mai al i k:\ ulu hikiwawe ana o na ila, a e haoi aku ai hoi i ke oolea o na ila liilii, a ma ia mea, e oi aku ana ko iakou ikaika i kp p&le anu aku i na mea hoopolno i ko lakou ulu naaikai ana, ap«!a pu hoi mc ke kulana maikai o!e o ke ea. I mea hoi e paie aku al i ka ai wale ia ana o na hua hookawowo • kauu ia an.i, jua hoomaopopo ia peneii e wa-hi ia i wahī apana p«pa iie okolu paha iuiha ka lauia ma kuhi o hui ai ke au zne ke kumu, I ka wa o kanu ai. Hookihi makahiki mahope iho o na hana i hoaka* kaia maiuua ae, alaiia ua makaukau na kawowo no ke kana aaa ma kahi i hoomakaukau ia no ke kanu aaa; oiai hoi, i ka wae hooaukaukau

am no na i'a; aa hoomakaukna mu* J ii ki tr:ii-i e saaa aku si. HuH mau hot*kaka hoi, ua ike la raa Kiloru f he nui iU ka{oso e u!u akea ana nn oa uiulaaa o Uiij». Ona kofe hol e olu ana ma o a maint-f, ua hlki ao ke Uwe ia a k«nu aku, ma keoki aoa i k« kumu ma ka eono miha mai ke kumu ae, a oia mau kumu i kanu ia aku, ua ikeia ua ulu m*i aae ka maikai, a e alu ae aoa aa bl* iloko o okoia a eha paha pule mai ka wa aku e kanu ia ai. 0 ka mea maikai loa e kanu ai eia aoo, oia no oa kumu ano iike me ka penikaia ka nunui, ua oi aku ka ulu oiMikai o la ano mimua o na kurnu nunui ae, a liilii iho paha, oiai o na kumu nunui ae, he ano uloloni ka ulu ana aku o na aa, a o na kumu liilii iko hoi, e make wule ana i kekahi manawa. Ina e lo.ia na iia e kanu ai ma keia ana, alaiia he mea makehewa ka hoomakaukau ana i na kahua liookawowo, aku hoi, ina e ike aua ka mea mahiai, aohe ala e ae © lo.ia ui iaia na ila e kanu aku ai, alaila he mea pono no i kona wa e hoornaka ai e kanu kofe e koomaka koke oia e hoomakaukau i kahua hookawowo nona i ka wa e hooma* ka ai oi.i i ka lawulawe ana i ka oihana mahi kofe. Oka wamaikai loa e hooaiaka ai ka hoomakaukau ana i ke kahua hookawowo, oia no ka wa e oo ai ke kefe. Iloko o ka hukola hookuhi, e loaa no he 25,000 hua kofe, a oiai hoi, o ! ka hapanui o na hua kofe he elua | anoano, alaila e aneaueana e 50,000 I kumu kofe e loa i ana iloko o ka , Uukela hookuhi, aka in i e lawe ia | na hua ulu maikai o!e a me na mea ! make wale, alaila e loaa an i no na i iia kupouo e kanu ai ma kahi o : 2"»,000 oi aku pana m «iloko mai o hookahi huke'a kofe. 1 ka wa e ohi ai i na anoano no ka hookawowo ana, he mea pono e wae ia na hua mailuna mai o na kumu u!tt malkai, a he mea pono hoi e ohi ia i ka wa e oo pono ai; he oi aku ka maikai aole inake holoi maoli me ka waf, aka e hanaia nae ma ke auo i hemo ae na iwi o waho, he mea ia e hikiwaweai ka ulu ana. E kaulai ikl ia hoi a maloo, al.iila ua makaukau no ka iawo ana aku a hoolua ma kahi hookawowo. O ini kahua kahi e kanu ai na kawowo, he elua a ekolu ano o ka liana ana; o kekahi e eMia na kahua i hookahi kapuai ka hohonu, a o na a-a (rootsj a mo na pohaku a pau loa e hookaaawaleia aku. O luna loa o ke kahua e hana ia a ili laumania, ī ka wa e kanu ai 111 hua kofe he mea pono e kanuia ma ke auo lalani pololei, a e like hoi ke kaawale o kekahl a me kekahi, a e uhi ia iho hoi me kahi lepo uuku, alaila maluna iho o laila o uhiia me na lau popopo no elua paha 'niha ka manoanoa, alail.i e hooma-u ia ua kahua la me ka wai i hookahi manawa I kela a me keia ekolu la,

ina nae he \va maloo hi. Iloko o na pulo eono, e hoomnka raai no na l\ua kofo e puka muluna 0 ka lepo, a o holo aku hoi na aa (rootr) ilalo ilalo, n ia manawa he raea pono ke hooka iwaloia ne me ke aknhele na hiu popopo i uhiia maluna iho. Ina e hoo:nakn ( a ua wahi hookawowo ma knhi lepo hou, he inea makehewa ke kii ana i na lepo momona, a ho oi aku no ka maikai oia, no ka mea, i kekahi manawa, mamuli o ka lawo ia aua mai o ua lopo hoomomona, ua loaa kukahi mau inea e hoouiake ai i na kawowo, aka hoi, īna o hala hookahi a elua paha makahiki o na kahua hookawowo, lie* mea pouo no e kii ia na lepo hoomonaona. E kanu ia m\ hua kofe ma ka lalani i heokahi iniha ke kaawale mai knhi hua a kekahi hua i kinohi, a i ka wa e nunui ae ai, alaila e hiki no e hookaawale ia ae. O na kahua hooulu kofe, he mea pono ko hana ia, nole e oi aku mamua o ekolu me hapa a eha paha kapuai ke akea, i mea e hiki ai i ka wea e uialama ana i ke kahua hoouiu kofe ke uhuki i na nahelehele me ku wale no ma ka aoao, mo ka hehi ole iluna o kahi e hoouluia ana ke kofe, a hooma-u pu hoi 1 ka wai me ka maalahi. O na wahi hooulu ehu, he elua a ekolu ano o ka hana ana; o kekahl ano, e like ae ia me ia i hoakakaia maluua ae; o kekahi hoi ma ka hana a kiekie mai ka lepo ae, a e hana ia hoi e ka mea kanu kofe ; mnmuli o ke aao o ke ea o keia a me keia wahi kauu kofe. Peaei nae ka rula: ma ua wahi ano ma-u, he mea peno e hookiekie ia na kahua hooulu, a ma na w&hi wela, e hoemi ia ilalo ua wahi hooulu, i mea e mau ai ka ma u ana o ka lepo. Ma kakaii! mau wahi hoi, ua hoao no kekahi poe kanu kofe e hooulu i ua kawowo ma ko kaau ana ma ke ano iiiwai me ka ili o ka honua, me ka hana ia i mau paku ma na aoao i mea e hiki ai ke hoo. ma-u ia I na wa a pau e makeiuake

U #f, aka ua*», o keU aiiii hope, he an.o maikai ole, uo ka mea he nui r»a kumu i ka alu m.iiiii iai 0 o« kawown; i kf* wa 0 hoom* u «i 1 k.i wai e huikau a&a na, anor*ri« i kanu hi, a i kek»hi w* ho e maloo ino loa ana, a »n«> piakiki ka lep*>. I ka wa e hoemaka ai sa sutxmo e ula ae, a pH oa Ihu, a koio hoi na »s, o ka hooma u mau aku i ka wai ka unea maikai los r e wau ai k.i ms>u, a hikiwawe hui ka ulu ana, koe w.*le 00 ina he ano pa«kiki ka l*»po a ano lepo paMo paha. Ina e makeimkela na ii.i e nunui e waiho ma na kahua hookawowo no eiua a ekolu knu kanu kofe, alaila he raea fwao e heokaawale U i mau kown kupooo mawaena o ua mau iia īai m i ka ekuiu a eha p&ha iniha ke akea o ua noau | kowa Ih, ina e kaou na iln um oa i Kil:\ni poioiei ma na huina ku{>ono hoi kekahi me kekahi, ulaiia he mea hikiwawe ioa ka hoomaopopo ana i ka nui 0 na ih, mu ke ana ana j i na puepue i kanuia ai na anoano; oia hoi, ina paha o kekahi puepue he ekolu. lue hapalua kapuai ke akej», a he iwakala-kumamawalu k»puai ka loa, a he eha hoi Iniha ke kaawale o na kumu kekahi me kekaiii, nlaila e loaa ana ma ia puepoe he 1200 kumu kofe, ua iawa iioi ia no ke kanu ana i hookahi eka, ma ka eono k;ipuai Kekaawale 0 kekahi kumu mai kekani kumu ae. He mea pono hoi e hoomaopopoia, o ka lepo o ke kahua hookawowo, aole e pono e momona lca t no ka mea, ina e momoua loa ka lepo 0 ke kahua hookawowo, alaila i ka wa e kanuia aku ai ma kahi lepo emi mai o ka momona, e lilo ana ia i mea e ano e ai ka ulu ana, a ano aanalii mai ka ulu ana ia manawa. Mamuii o ka hoomaopopo ana o kekahi poe kanu kofe, ua ike ia he meu pono e hooulu ia iia ma kahi.i ano like ka iepo me ka aiaa i manao ia ai e kanu aku, nolaila mamuli oia mea y ua ike ia he moa pono e kukuluin na kahua huokawowo ma kahi kokoke i kahi i manaoia ai e kanu īiuieili aku. (E hooiuauia aku aii;i.) Mailoko mai o ka elua haneri mo kanaiima mau kunuikulu a puni ka Hepuhalika o Ilawaii, me iie mea ia, ua ekolu mau kauna paiia 0 lakou i hoole i ka ho)hiki, o ka hapanui o lakou, he mau kaanka Hawaii. U:\ holo hoomaamaa p:\ikau moana aku ka mokukaua 13eritahia Hyacinth i ke kakahiaka Poakahi iho nei no na aoao lulu 0 na Hono a Piilani, a inalia paha o kakae ioa aku ika lai pohu 0 Kona. Aole mokuknua iki ma ke awa o Ilonolulu nei ahoi wale mai keia manuwa ne Ia maluna i ka Poaha nei.

0 na loīiii niaknhiki o kM waiwai 0 Lunalilo no ka makahiki e pau ana i lulai 31, 1894, he $48,402.11, a o na hoolilo no ia manawa, he $47,293.41, oiai hoi o ka nui o na # wai\vai i hoopukapuka ia u e paa ia nei, he $192,904.37, Oka loaa pplolei uiaoli no k» naakahiki, lio $11,044.35, a o na hoolilo he $11,U45.41, e hoike aoa lie $4.07 ka oi o na hoolilo. Ua apono ia keia hoike heiu e na lunakanawai o fea Aha Kiekie e nolio nei. Ua lohe mai makou ua lawe ae nei o Mr. Moses Nakuaau i ka hoohiki molalo oka Itepubalika. Ke ole makou ® kuhihewa, oia paha ka Percsideoa o ka Hui Aloha Ainao Koolauloa, Ua hooikaika oia ma ka aoao aneo alii no keia mau makahikl elua, a ua puni mau hoi i ka hoopunipuni ia e na nupepa anee alii aiakai hewa e kukala ai "a keia mokuahi ae hoi ke alii." O i hoolohe aku nei a ke ike maopopo iho nel ke hoopunipuni wale ia nei ka lahui e kela kamalii hoolaha nupepa "īke ole i ke kea pua." Nolaila, ua noono oia i keia wa a ua ike ua puni oia mamuaa nolailaua lawe 1 ka hoohiki me ka onoonou ele aku. Mahalo 1 na kanaka i ike i ka hoopunipuni ia a huli ma ka aoao o ka jx>no. 1 ka wa e nakula ai oloko o ka opu me ka eha, a hele moku ka lepo, alaila, e hoao i ka Chamberi ain's Colic, Cholera a me Diai roea Remedy iaau lapaau a e ol aku ana kou mahalo ke ike oe l kona ho(x na. He oluolu, palekana a puhili ole. He oluolu, palekaoa a puhili e e He 25 a me 50 keneta o ka omole, a e kuai ia no ma na halekuai lapaa* a pau. Bes3on Smith & Co., nu Apeua ma ko Hawaii Paealna. t/. "O ka oi ma ke ao hoiookoa.* Oia ka \V.D. Woodring o Bordly Kenetcke, e hookaulana nei no ka Chamberlain's Congh Remedy (Laau Kunu). Ke kamailio nei oia ma kona ike ponoi iho i ka inu ana, oiai 0 kona a me ko kona ohana ola ana mai nei no ia mai ka loaa ana i ke kunu koikoi ioa a me ke anu, a ua hooholo ola o keia laau lapaau ka 01 ma ka honua nei. E kuai ia no ma na Halekuai Laau Lapaau pau. O Smith Co., n& Agena ma ko Hawaii Pae Aina. tf