Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 40, 6 October 1894 — Ka Widemann Misiona i na Aina E. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Ka Widemann Misiona i na Aina E.

Ua piihee aenei keknhi mea huo.i a n% Anee Alli i huoakeie ioa ai. maloko o ka nupepa namo Av.iijkai«a o ke a Haiepai, e huai ana i ke fcabua o ka Mr. Wieieoiaoa huakai pupoahuin dku nei i haaieie ai ma ka mokuahi Austra]ia hope aka aei, oia hoi kona holo aaa aka nei ma ke ano komi*ina kuikawa i Enelani a me Kelemauia, iiie n* hookohu i kakau inoa ia e "Liliuokaiani, Moiwahīne o ko liawaii Paeaina," i kipaku ia no kon i hookahuii aaa i ke Kuaiuk&nawni ana i hoohiki ai e maiama iaahia. Ke holo ia o Wnlemann me ka manaoio e hiki ana iaia ke hoohuii

mai a puni na mana nui o Enelani a me Kelemanla e kouno niai ai laua iloko o na hana kuloko o keia paemoku. Ina e ioaa ana iuia na ana« ina e ike ai i na poo aupuni o Kela mau aupuni ae la, ka iiiea a ka mana hooko nia \V«sinetona i kipaku mni ui i ke Konii>iim «ohe aupuni oiuio nana i iiookohu aku, alaila e hoomana :«ku nna oiu i ke noi e koho ia ona aha nwao noua iala ekolu ivoiuisina uia ke ano he mau iunakanawai na iHkou e hooponopono i na pono o ka Jiepubalika o Hawaii a me ke aupuni Moi o Hawaii i kan \ la. Ona laia oke Komisina Uwao, e koho ia i hookahi Kelemania, hookahi na Enelani a hookahi na Peresidena Kalivalana.

E hoomanao ia, aole i lohe mua ia ko Wiilemunn holo a hiki i ka wa i ike ia aku ai oia e ku ana maluna o ka mokuahi, a he mau minute pokole waie no mamua iki iho 0 ka huki ia ana mai o ke alapii o ka mokuahi. Ua muliui ia, ho olua wale no mau mea e ae i lohe i ke kumu o keia huakai. Ua puapuai mai keia mai kekahi Anee Alii mai i apono ole loa a hoopuukahua 1 ka lioouna ia ana o koia miaiona a i 01010 ho "huaKai aohe lewalewa iho.'' Ua oleio ia, oka mea paahana o ka "Leo līano,-' oia kekahi aipuupuu i hookikina ia e hana i kekahi mau olelo hoakaka apuka i haku īa ai ma ke ano palapwla hoopii i kakau inoa la e ka lehulehu. A i ka wa i hoea ai o keia hoopii imua o ka Meiwahine i kipaku ia, e noho ana Wielemann, a ua niuau ia aku kona manao, he mea maopopo aohe olena ana oiai nana ka hoolala hana, o ke aumoe paha kela oka po Poaiima. I kekaiii kakahiaka ae no, oia ka wa holo o ka mokuahi Austraiia, ua hoouna ia aku la he ope palapala hookohu komisina i na mana nui mamua ae. Ke nukuuuku ino ia nei o \Videmann e kekahi poe Anee Aiii i keia hana naaupo launa ole e alualu ai I ka wailiula i Laelana a hiki loa i Berelina. Kc ahewa laula ia mai nei keia hana pupuahulu e ko lakou poe kaunu like iho no a ua komo pu aku iloko o na Inpa o ka punana o na Anee Alii ma Hale. E hoomanao pu ia, ma ia moku-

ahi hookahi a \Videmann i holo ai, i hoi aku ai ke Kahina Mana Piha L, A. Kakina, a oia kekahi i hooOlia ia e holo i Europa ma ka misio&a limahana. £ia nae, oa lohe laoahea !a, ua oiahul ikl ka poai o na luoa aupooi kuioko i ko Widemann kau awiwi loa maia mokuahi bookahi, a mamaa o ko ka mokuahi

itr)i fiiiti, m& holke )* nk« ii M f . Kikiw k# paahio ok» Mr. W;«i«aunn huskii e n«i, ā #ku e kbi i k* * ana o kos* boa r»;«nv.»ka :it. 4 I » ?r. -'kushi h<«kahf. >'< U;h n»;t?L» *i% ke hr ;hei t* roawca.i nku o kit *iua psUb;*L*h*i o Atiwrik* Hu»puia ka o ka Ftopataii*2i o Hawaii i hookohu pono i* aie ls mana piha a me krt nmnhi-wi** Jte*haukse ni*i k* punana aku o na qi& \Vnsi-nt-tona Ilaie. Ma o na m«n.<o i,t i puspusl ae mai kekahi poe kiio *tupuei ae e noho nei m* Honoluiu, oīhī aofe o £oel&nha me Kei? M»uiM i iKe mai I kela wa I ka Kepuh.iik» o Hawali, aka aa ike like uui lnua i ke Aupuni Kuikawa o keia maa mokupuni oia ke aupuoi e ku ana, n® ia mea aole lauA e :ke mai ana ia Wideraann *me kmi» misiona. Ke olelo aei ka poe i naaamlea i ke Kuinna o Amerikti Huipuia, ina i ka wh e iohe la ai ma - \Vasmetona ke ano o k» Wielemann huakai, a be mea maopopo e koi ikaika ia ana oia e holke ae—-e hoouna awiwi ino ia mai ana h« mau manuwa Anierika ianei, a e hoouaa hou ia aku ana ona palopala kauiona 1 na aupuni o ua aina e mai Wasinetona aku, a ia manawa e poha aeiaaei a kani |>ono, aule o Aiuerika Huipiin e ae aku i ke komo ana ae o na aupuni kuWrtho e keukea i ka ll.mjiii mau hooj>ouejx)no hana kuloko. Ma ke ku ana mai nei o ka uiokuahi Oeeaoie i ka Poalua iho nei, uw lohe ia ua haohao l®a ko K« p;>;>tkiko i ko \Videmann palaaiimo hiiu aku aei aku hou aua ilaila. Ua i.ahai heie ia o Widemann e ka poe kakau nupepa e nieie ai no ke kuiuu o kona hifci hou ana auu nei, a rua ka nupepa Examiner i hoopuka ia ai ma ke ano nui, "i holo aku nei o Wiileinanii i Amen'ka Huipuia e ! ' hoopii koi poho ai i ke aupuni Aeto ma ka inoa o ka Moiwuhine i nele i ke aupuni ole, e noi una e uku mai o Amorika lluipuia i;i Liliu i $200,000 no ka mea, ke <tlflo nei ke alii mai kukulu o!e ia ki» Aupuni Kuikawa a kipaku <>le ia oiu mai ka uohoalii ae ina aole e komo na luna aupuai Amerika. A aole no o Widemann hoole i kona iiolo i Wa-

siuetona, aka, o kana pane i na mea i ninau ia aku iaia no ke koi poho, ua hoahewa ia oia mamuu no ia mea. Ke olelo nei koua poe eemoku pu mai nei, he mau hoonaauao no kai a W r idemann e hele no kekahi mea me ka malu loa aole o ka holapu a kaulai wale ae i mea kamailio akea la." O ka mea oiaio maoli, ua holo aku nei o Wiilomann i Eumpa i ka imi pomaikai no Liliuokalani. -. . . .—. _

K A. WIHEMAN'N

L. A. THURSTOX.