Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 49, 8 December 1894 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NU HOU HAWAII

E hulihoi aku ana no ka mokuahi Austrnlin i ka hora 12 awakeaokeia U no KapaUkiko me ka hooWaulua ole. Ua hoopai i» he eiua mau hookele k«ta hapaumi i kekahi la o ka hel>e(loua i hairt, no ka hana ino i na Uo hukl kaa. Ua lawa mai ka Australla maloko 0 na eke leta he 55 i ka Poakahi i haln, he 7,738 mau nupepa a me 0,401 mau ieta, mai na aina e uaai. <) na 1110 o ka Aha Hookolokolo Kanpuni oOhliu n i Jio ke kau o Novemabu l huU, he $123. r ).. r jo, a o n* loa* no uh hoopni, $29 B.OU, aoUiia, ua koe he $1703. O ka heihei kaa hehilieki wuwae 1 iioopnneoU ni mni ka U 29 mai o Novemaba i hela, e malama ia aua uiM Dakemaba Karisimaktt ma Kapiolani Pt\k«i. O ka mokuHlii hali leta e ku na«i Mua iaaei i kaia l'oaluii iho t mai Ka pulakiko mai, o ku mokualil Oeeuiiie uih kona alaliele e hauUni loa ana no na alna o lapana a mo Kina. Ua hookohula ae nei o Mr. J. W. Prutt i Luna nui no ka Oihana Kukul Uwila o ke Aupuui ma kahi o Mr. J. I'a3didy i w»tiho mai a hoi i Luna nui uo.na Hui Telepone i hoohuiia i hookahi. Ua hoi uku na keiki heihel kaa hehiheki wawuw, oia o l?. Orlttiths, u me H. A. Terrill, maluna o ka moku pea kiapa Alhert i ka Poaluu iho nei no Kapalakiko, ine ka mahalo nui i n* hookipa i ohaoha ia aku ia laua. Kia ke pau mai nei i ka lioi mala'o o ka malumalu o ka Kepuhaiika ua kanaka Hawali uiaoli, no ka mea, i keia uialama aku nei 1 hala, he ekolu kauua a nie ekolu keu l hoohiki iho o kakoo ika Kepuhalika Hawaii a e mulama i konakuuiukanawai. O ka hihia puhi aki o J. P. Bowan, ua ninaninau ia ioiua o ka aba kipana o llonelula nei i ka Poalua uei a ua waihoia aku la no ke kuu kiure kaapuui o Feberua»i ae nel. Ua hoemiia ka boua o ka pauhuo a ī ka $1,000, aka, aoho nae mea ae e ku hope. Ua oleloia ua hnelelo inalu ia u»ai k«kahi mau pabu opiuma i ka p» P*akahi nel mailuna mai o kekahi mokakuna haole • ku nei muloko « ke awa, a ua Uwe loa ia ue maiuna o ka waapa a hoopae ia iuu Kakaako Kia nae aele i loaa iki i aa nmkai a pahaiahiu aku U nalowale. Ua ē koi mai kamokuahi WaiU me ka plha pipi ola mai mai iUko o ka Ino o ke kowa o Aienuihaha a malalo aaai o ka la*i o Kmlmikahiki me ke kipi pu ana ae lua ljihaiaa u hoehiki loa i lionolulu aei i ke ahiahi poeleeU 8«lwtl. Aole oia i hei ae ma Hana a uie K«hului no ka uui ioa o ka iuo. i O ua mako o Honolulu nei uo ka 1 mulama holookoa o Noveui»tM, iie 28 Hawnil, 7 Pukiki, 3 Upana, 3 Pitke, 2 lU rn«nia, 2 Aiurrifcu a me Lo nu lahui e ae. Huiua 4C, oia he 2ti kaue ahe 20 wahine. He 7 o keia poe auake aohe kuuku aun-t i Upaau a he 6 he mau maiihini ioa lioko o ku aiua. Ua hoomakauiil iho nei ke poo u ku puuli makaikiu o Houwluiu nei i ka im a uana i hoopahu me ka pau da ka pahu hao a T. llolling< r iuiara o pHp;ikuuei»e i kn 1892 a l«we ia al he $\5 maUoko uku oua 1 pahu hao U a ua loaa he hapahaole u CliBs. MUehell ka iooa eia ke paa ia nei no ka hookoiokolo aku. Na kekuhi kauaka o Puukela ka ioea i ; hopn la iho uei uo ka aihue naua i j hai ae nei i keia noa huna uo na makahiki eiua ka aaoe lolii ana. Ua hoike ola hi< «kolu lakou i koiuo iW* ko o U wawahi h«le aua, a o iekahl o lakou uia iloko o ka puuli paah 10 e pai mai la i Hawaii.

Ua lo&a ako iloko o ka hale o fca o kahi p«aele oai Kakaako i ka Poaha iho nel, mamaii o ka buli ia aaa e ka Hope kiai tw<, he 90 mau p«ona opiunaa a ua kai huluhula ia ae ka mei msUma opla»a iioko o ka hale hoopaa iawehai». Ua hoopaiia kn L*3nahoopooopono o ka nupepa "Holomua" naoiu i ka Poaha nei, he $100 uo ka hewa iaibilsi i ke poo o ke aupuui a he $10 n® k* hewa hoowahawaha i ka aha oo ka nama aaa. So ka hihia hope r ua uku i ka $10., a oo ka b«wa Ulblla ua hoopii hou.

Ma kekahi lono mai Vaoekouwa mai o ka U 21 o Xovemaba, 1 lalama ae ai aa lohe, o ke Kaoikela lapana Bhimezu ma Vanekouwa, ua hooko buia i KanikeU no Honoluln. A © Tu»orgom Noai, ka mea i nohoeieie ao lapana ma Corea mamua o keia kaua ann iho nei o lapana me Kioa, oia ke Kanikela I»pana hou ma Vanekoiuwa. 1 ka wa aku nei oka mokuahi Australia ma KapaUkiko 1 kela hoi ana aku nei, ua nana pono hou ia mai nei koua paa a kupooo no ka hoiohoio moana aai, a ua kau papa bou ia mai nei ao eono makahiki. A me he mea la ma keia hoi ana aku, e hookomoia iho ana he elua mau kia hou a malia pnha e hoopau ia aku ana na i a o ke kia mua a ano kia mokukuna iho a piu eha. Ua hoi uini ke Kinuu i ke kaka. hiaka Poakolu «ei mai Hilo ame Maui uiui me 47 mau ohua kapena, 53 luau ohua onek», na eke letn a me na ukaua mama. Mawaeaa o na ohua i hoi mai nei o ka iunakanawai kiekie a me ka wahine kekahi a me lt> mau ehua kapena mai ka lua o Pele mai. Ma ka iiora 2 auinaU onehinei, ua nlau hou aku oia no koani mau awa kumau. 0 keU iiaote hoolnha nupepa o ka Transeript o Bosetona, noua ka inoa Captaln Palmer i kue ino loa i ka hoohui aku o Amehka Huipuia ia Hawaii nei, i hiki mai ianei a lioouna aku i kona mau manao kue i ka hoohuiaina iua nupepa Ih, i keia wa, ua haaieie ka nupepa Trans< ript i ko kue maka eleeie a ua huli mai | la a hooikalka ma ka hoohui ia Hawaii iui ne Ameiika Huipuia. 1 ka auiua la Poaono i hala, ua kipu aku o J. Taylor amara e noho nei i Waikiki i kana wahine mo elua kani o kana pu panapana, aka, ua haia nae wale no a elua. Ua olelo pu ia, ua hahau aku oia me ka pu i kana wahine. Ma kti la Sabati ; mai, ua hopu ia keia haole no ka hewa ho«ha me ka mea make, eia nae ina ka hookoloko'o ia ami imua 0 ka aha apana ma ka Poakahi nei, | ua hoopau wale ia. | Ua ku iuai ka mokuahi Wan imoo | 1 ke ahiahi Poalua aku la i hala mai Kikane uaai no eiua la hoi ka , iohi loa, no kekuhi uiau iiana hou | iaia. Ai ka holo ana mni hoi, alualu mau ka ino iaia a ku wale iho nei no ike awu. Ua iawe mai oia he 4 mau ohua kMpena no Hon.ilulu iu nei ahe 29 no kona mau awu hope. Ma ka wanaao Poakolu, ua nanai loa aku oia no Vanekouwa a ine Vietoria.

Ke hooUlm aiai n«i ku nu|>epa o Kapalakiko, ain ke ku wale mai hi ka naokuahi Sirius aohe hana no ku \va Uihi ae nei i haia. Ua hoaoia ola he uiau m&iama ae nei i hala « hoouna I Aferlka llemn, aka o na ukana k«ia a me na ohua i mnnao wule ia ai, aole i hoea niai. I keia \V;i ke kamailio ia nei e hooholo ia aku ana l Kahului uih'hlo o ka hae Hawali, a e hoololi ia ka iuoa o Kahului. E oiaio aua paha keia, anle pahu. I ka hora 6:30 ahbthi Sah.iti uei, ua telepone tnai !a na kiai o ka hale hoahu pauJa ma Puowina I ka haie 0 ka oihaua makai «a ike ia kekahi maa hewa, ua haule a heuio o UIo o ka baie, me ka manaoU he kolohe ia Im, m ua kukuiuia he |>ahu pauila io ole o loko ma kahi kokoke uaai. Ua hoouna ia he kapena nakai h«o--ie aua nana la a pau. Maiia paha ua h*na ia e kekahi m«a kino, aka aialia ua kakaa w.ile mti no na pohaku o )a!o af. K webe ia §na he aha mele maloko o ka luakiui • Kaueohe, ke hiki aku i ka po Poaooo mamua ibo o ka U Karbimakt, ola o D«k«maha 22 uo ka pomaiknl o ka hana hou aua i na wahi poluo • ka iuakini ame kekahi maa heuiaheuia e ao. £ melo la aoa kekak! mau himeui kaulana nsa ka oieio Enelani • me kakahl mau leo mele hoohauoli ma ka olelo UawaU e ka papa kimenl 1 iawa I ka makaukau a mo ka eleu malalo o kt aiakai aua a \V. A. Klha. K n.iud nui ao i ike kumaka i 1 ke oeoe o ua ioo.