Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 52, 29 December 1894 — Page 2

Page PDF (1.69 MB)

This text was transcribed by:  Christine Souza
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

MA KE KAUOHA.

KANAWAI 7.

HE KANAWAI E HOOKAAWALE ANA I KEKAHI MAU HANA O KE AUPUNI ILOKO O NA MAKA. HIKI ELUA E PAU ANA MA KA LA 31 O MALAKI M. H. 1896.

E Hooholoia e ka Aha Hooko a me ka Aha  Kuka o ka Repubalika o Hawaii.

            PAUKU 1. O na buina dala mahope iho nei i hiki aku ka huina i ka $499,359. 59 ma keia ke hookaawaleia nei mailoko ae o na dala e loaa ana i ka Waihona iloko o na makahiki elua e pau ana ma ka la 31 o Malaki M. H. 1896 mai ka aie ana i hoomanaia ma ke Kanawai i apono ia ma ka la 11 o Ianua@i M. H. 1893, a me ke Kanawai 16 o ke Aupuni Kuikawa, i aponaia ma ka la 18 o Feberuari 1893, mai kekahi koena o na loaa mai na hoahu ana ma ka Baneko Hale Leta, a mai na loaa mau mai; eia no nae hoi, o na dala i haawiia mailoko ae o na loaa mau a i oleia mai na hoahu ana ma ka Baneko Hale Leta no na bana i hoakakaia, ua hiki no iloko o ka nawa kupono, @ hoihoi honia mai loko ae o na dala i loaa mai mamuli o ia aie ana.

OIHANA KALAIAINA

Na Uapo Hou, Pale Kai, Eli ana i ke Awa a me ka Nuku o ke Awa o Honolulu:

Na Uapo Hou me

Ka pale kai      $118,000.00

Mea Kakia pou

uapo hou         2,500.00

            $120,500.00

NA ALANUI NA ALAHAKA A ME

NA AWA PAE.

Uapo ma Napoopoo    8          600.00

Uapo ma Kawaihae     1,000.00

Alanui hou Hakalau    5,000.00

Alanui hou Puna.        20,000.00

Alanui hou Kau          5,000.00

Alanui hou S. Kona    10,000.00

Alanui hou N. Kona    8,000.00

Alanui hou Wailuku    8,000.00

Alanui Kahakai Honolulu       7,500.00

Alanui Palio Nussanu  1,000.00

Alahaka wailua Kauai 1,050.00

Alanui a hiki i na Home Liilii ma Kaiwiki Hawaii. 3,500.00

Hana hou ana i na alanui o Hilo a me N. Kona           30,000.00

            $100,000.00

Na Hale Hou, Na Keena Hoaha dala, Wahi Waiho paula a me na Hale Mai:

Hoopaa loa ana i ka Makeke Honolulu           $25,000.00

Haleholoihou   10,000.00

Na Hale Kukui            22,300.00

Kikowaena Oihana Kinai Ahi 6,00.00

Na hale hou maka hale mai Papule     7,500.00

Hale Paahao hou ma Hilo       3,500.00

Hale Hookolokolo ma Koloa  1,200.00

            $75,500.00

                        Puna

Halekulama Olaa.        800.00

Halekula ma Ka poho 800.00

                        S. Kona.

Halekula ma Ho naunau          800.00

Hale o ke Kumu a me ka pahu wai ma Milolii            555.00

Halekula o Hooke na 2 @umi 2,000.00

                        N. Kona. Halekula ma Kailua 1,000.00

Halekula ma Holualoa 2 @umi           2,000.00

WAIKUKU.

Halekula ma Ulupalakua 2 @umi.      2,000.00

Hale o ke Kumu ma Ulupalakua.       600.00

MAKAWAI.

Halekula ma Keolahou, pakui 1 @umi.          2,500.00

Hale Noho      1,000.00

EWA ME WAIANAE.

Ewa Halekula 2 @umi           2,000.00

Hale Noho       800.00 WAIALUA

Waialua 1 @umi pakui           800.00

KOOLAULOA.

Kahuku Halekula 2 @umi      2,000.00

Hale Noho       800.00

WAIMEA KAUAI.

Makaweli Halekula 1 @umi   1,000.00

Hale Noho      800.00

Koolau Hoonui hon ne i ka Halekula             500.00

Hale Noho      800.00

            $27,255.00

            $102.755.00

NAPAHUI ANA ME NA HANA HOU

ANA I KA OHANA WAI

Honolulu         $112,000.00

Hilo     3,500.00

Wailuku          15,000.00

            $130.500.00

Alanui Lua o Pele       9,035.13

Na Poho Alanui          20,919.46

Kaui kuleana ma ke Kahua Mai Lepela          5,000.00

            $189.359.59

 

 

 

            PAUKU 2 Ua ka @o i ke Kanawai i ke Kahina Waiwai ke homau aku i ka hookaa ana i kalike me na haawina i ne ia ma keia Kanawai a hiki i ka la 31 o I@lai M. H. 18@@.

PAUKO 3. Aole uku aku ke Kuhina Waiwai aole no hoi e ae aku o ukuia mai ka Wa@hona ae kekahi @ala no na hana i hoakakaia ma heia Kanawai koe wale no ma keano i hoakakaia maloko nei a o ka hoolilo ana i ke @ala ma ke ano ihoo mana oleia mai ka Waihoua ae me ka manao e hoike ia aku ma ia hope iho i ka Ahaolelo ma ka hila kanawai huikala ma keia ke papa loa ia nei.

            PAUKU 4. O na aelike a pau o kela a me keia ano no ka hana ana a hana hou ana paha i na haoa o ka lehulehu i hiki aku ka huina i ka Elima Haneri Dala ($500.00) a no ka hoolako ana i na mea hana a me na mea e ae e haawiia mamuli wale no o ka hoolaha ake@ ana no na koho ana koe nae ka itamu "Alanui i na Home Liilii ma Kaiwiki Hawaii 3,500, a ole kekahi hana o ka lehulehu, nalako hana a me na mea e ae e hoolakoia ana e maheleheleia a kaipuuia paha i mea e alo ia ae ai na olelo o keia Pauku.

            PAUKU 5. E kapaia keia kanawai O ke kanawai Bila Haawina Aie.

            PAUKU 6. E mana keia Kanawai mai kona la e hoolahaia ai. Aponoia i keia la 6 o Sepatemaba M. H. 1894

(Kakaninoaia)

SANDFORD B. DOLE.

Peresidena o ka Republika o Hawaii.

(Kakaninoaia)  J.A. KING.

 

 

KANAWAI 9.

HE KANAWAI E PILI AINA I NA BONA O NA LUNA AUPUNI A ME KA POE I HOOHANA IA E KE AUPUNI.

E Hooholoia e ka aha Hooko a me ka Aha Kuka o ka Republika o Hawaii.

            PAUKU 1. Ma na wahi a pau i kauoha eleina na bona no ka hana a hooko pololei ana i na hana ma ke kanawai no na luna o ke Aupuni a i oleia ka poe i hoohana ia malalo o ke Aupuni ma kekahi Kaena a Buro paha o ke Aupuni, ua hiki no i ke poo o ia Buro, e like me ka mea i ikeia, e kauoha aku i kela a me keia luna a mea i hoohanaia e ke Aupuni e waiho mai i bona no kana hana pololei i kana mau hana.

            PAUKU 2. I na manawa a pau e kauiohaia ai ia bona e ke poo o kekahi keena e banaia ka nui o na dala hoopai a me na kumu e like me ka mea i kauohai@ a i manao ia e ke poo o ia keena he kupono. A i na manawa e kauoha ia ai kekahi bona e ke poo o kekahi buro e hanaia ka nui o na dala hoopai a me na kumu e like me ka mea i kauohia a i manaoia e ke poo o ka buro me ka apono ana o ke poo o ke keena.

            PAUKU 3. O na bona a pau o ia ano i haawiia mamua aku nei ma keia ke hoaponoia nei a hoopaaia.

            PAUKU 4. E mana keia Kanawai i mai kona la e hoolaia ai.

Aponoia i keia la 4 o Okatobaa M. H. 1894.

(Kakauinoaia).

SANFORD B. DOLE.

Perediena o ka Repukaliko o Hawaii.

(Kakauinoaia.)            J. A. KING

            Kuhina Kalaiaina

 

 

KANAWAI 10.

            HE KANAWAI E KOKUA AI I NA HANA O KE BERNICE PAUAHI BISHOP MUSEUM O NA MEA KAHIKO A ME MEA OLA.

E Hooholoia e ka Aha Hooko a me ka Aha Kuka o ka Repubaliko o Hawaii.

            PAUKU 1. O na buke a paua me na mea hoike a me na hana a pau i makemakeia no ka hooponopono ana a me ka hoomahuahua ana i na mea i hoakoakoa ia ma ka Bernice Pauahi Bishop Museum e lawe ia mai no me ke ole o na ano a pau ma ka hoike ana i hoohikiia o kekahi o ua Kahu o ka Waiwai o Bernice Pauahi Bishop, i hoonohoia e kile a malalo hoi o ka palapala kauoha o Bernice Pauahi Bishop i make iho nei, e hoakaka ana ua lawe ia mai ia mau mea no na hana o ka Museum e pili ana i ke Kula o Kamehameha aole hoi no kekahi hana e ae.

            PAUKU 2. O ka alekohola a pau i makemakeia no ka malama ana i na mea hoike no na hana wale no o ka Museum i oleloia aole hoi no kekahi hana e ae ua hiki no e unuhi ia ae mai ka Hale Dute o Honolulu me ka uku ole i ke dute ma ka hoike i hoohikiia o kekahi o na Kahu Malama Waiwai i hoakakaia ma ka Pauku 1 o keia Kanawai.

            PAUKU 3. Iloko o ka mahina a  Ianuari o kela a me keia makahiki e waihoia aku me ka Luna Dute Nui kekahi papa hoike i hoohikiia e kekahi o na Kahu Malama Waiwai i olelo ia e hoike ana i ka nui o ka alekohola i hoohanaia ma ka ka Museum i oleloia iloko o ka makahiki mamua iho a me ka nui e waiho ana ma ka la mua o Ianuari.

            PAUKU 4. E mana keia Kanawai mai kona la e hoolahaia ai.

Aponoia i keia la 18 o Okatoba M. H. 1894.

(Kakauinoaia)

SANFORD B. DOLE.

Peresidena o ka Repubalika o Hawaii.

(Kakauinoaia)             J. A. KING

            Kuhina Kalaiaina.

 

 

KANAWAI 11.

            HE KANAWAI E HOOLOLI AI I KA PAUKU 2 KANAWAI 4 O NA KANAWAI I HOOHOLOIA E NA AHA HOOKO A ME KUKA O KA REPUBLIKA O HAWAII, OIA HOI KE KANAWAI E HOOMAOPOPO AI NO KEKAHI KOMISINA LIMA HANA.

E Hooholoia e ka Aha Hooko a me ka Aha Kuka o ka Repubalika o Hawaii.

            PAUKU 1. O ka Pauku 2 o ke Kanawai 4 i hoohoia e ka Aha Hooko a me ka Aha Kuka o ka Repubelika o Hawaii ma keia ke hoololi ia nei a pe nei e heluhelu ia ai:

            "Pauku 2. Oia poe na hiki no ina he poe luna no ke Aupuni, mau lala no na Aha Hooko a me Kuka, a i ole ia ma kekahi ano e ae paha; aka na hiki no e hoo komoia iloko o ia Komi@ina hookahi kanaka i loaa iaia he kuleana dala iloko o ka oihana kanu ko, a me hookahi kanaka i pili i na oihana hana lima akamai iloko o ka Repubelika.

"O na hakahaka i loaa mamuli o ka haalele ana, hoole aole e lawelawe i ka hana, a mamali o kekahi kumu e ae paha, e hoopiha ia no mamuli o ka hoonoho ana o ka Peresidena.

            PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai kona la e hoolaha ia ai.

Aponoia i keia la 18 o Okatoba M. H. 1894.

(Kakauinoai.)

J. A. KING,

Kuhina Kalaiaina.

 

 

KANAWAI 12.

            HE KANAWI E HOOMANA ANA I KA HOOKAA IA ANA O NA DALA HE KANALIMA KUMAMALUA A ME I WAKALUA KENETA ($52.20) IA JOHN F. COLBURN.

            E Hooholoia e ka Aha Hooko a e ka Aha Kuka o ka Repubalika Hawaii.

            PAUKU 1. Ma keia ua haawi ia ka mana i ke Kuhina waiwai e uka aku ia John F. Colburn i ka huina o Kanalima kumamalua dala me iwakalua keneta ($52.20) koena uku e pili ana iaia, mailoko ae o kekahi dala e waiho ana iloko o ka Waihona, i kookaawale ole ia no kekahi haua e ae.

            PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o kona la e hoolahaia ai.

            Aponuoia i keia la 18 o Okatoba M. H. 1894.

            (Kakauinoaia)

SANFORD B. DOLE,

            Peresidena o ka Repubalika o Hawaii.

            (Kakauinoaia),            J. A. KING,

            Kuhina Kalaiaina.

 

 

KANAWAI 13.

            HE KANAWAI E HOOMANA ANA I KA AE IA ANA O NA HOOLOLI I NA PALAPALA HOOHUI O NA HUI I HOOHUIIA A ME NA PALAPALA HOOHUI, E HOOPAA ANA I NA HOOLALI A PAU I AE IA MAMUA AKU NEI.

            E Hooholoia e ka Aha Hooko a me ka Aha Kuka o ka Repubalika o Hawaii.

            PAUKU 1. E loaa no i ke Kuhina Kalaiaina ka mana, me ka apono ana o ka Aha Hooko e ae aku e hanaia na hoololi i na Palapala Hoohui o na Hui i Hoohui ia a me na Palapala Hoohui o na Hui e haawiia aku ana ma keia hope aku, ina nae hoi ma ia mau hoololi aole i haawiia na mana a i oleia na pono i oi ae mamua oo ka mea e hiki ana ma ke kanawai e haawiia a e loaa paha ma kekahi Palapala Hoohui o kekahi Hui i Hoohuiia a Palapala Hoohui paha i hana mua ia.

            PAUKU 2. O na hoololi a pau hanaia i na Palapala Hoohui o na Hui i Hoohui ia a i oleia na Palapala Hoohui i ae ia mamua aku nei, ma keia ke hoikeia aku nei ua mana a ua lilo i meea paa.

            PAUKU 3. Emana keia Kanawai mai a mahope aku o kona la e hoolahaia ai.

Aponoia i keia la 18 o Okatoba M. H. 1894.

            (Kakauinoaia)

SANFORD B. DOLE,

            Peresidena o ka Repubalika o Hawaii.

            (Kakauinoaia)             J.A KING,

            Kuhina Kalaiaina.

            O na lakini hooko mare a pau i hoopuka ia mamua aku o Iulai 4, 1894, ke hoopau ia nei lakou.

            J. A. KING,

            Kuhina Kalauaina.

            Keena Kalaiaina,

            Dec. 26, 1894  2526-3ts.

 

 

            Ua hookohu ia o Mr. A. J. Wilson i keia la, i lala no ka Papa Alanui o ka Apana Auhau o Kona Hema, Mokupuni o Hawaii.

            Eia ka papa i keia wa:

            Aug. Gramberg, Lunahoomalu

            S. Lazalo

            A.J. Wilson

            J. A. KING,

            Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina,

            Dec. 22, 1894             2526-3ts.

 

 

            Ua hookohu ia ka poe keonimana no lakou na inoa malalo iho i mau Agena Haawi Palapala mare:

E. Strehz Apana o Koloa

            Mokupuni Kauai.

H. K. Anahu Apana o Hanalei

            Mokupuni Kauai

Moses Nakuaau Apana o Koolauloa

            Mokupuni Oahu

Jas. K. Saunders Apana o Hana

            Mokupuni Maui

Jas. K. Nakila Apana o Hana

            Mokupuni Maui

Chas. Lake Apana o Hana

            Mokupuni Maui

W. K. Molale Apana o Kohala Akau,

            Mokupuni Hawaii

L. E. Swain Apana o Hilo Akua

            Mokupuni Hawaii

            J.A. KING

            Kuhina Kalaiaina

            Keena Kalaiaina

Dec. 21, 1894             2526-3ts.

 

 

            O ka Poalua, Ianuari 1, 1895, ooia ka la mua o ka Makahiki Hou, e malama ia i la kulaia Lahui a o na hale oihana Aupuni a pau o ka Repubalika e pani ia ma ia la.

            J. A. KING.

            Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina

            Dec. 21, 1894             2526-1ts.

 

 

            Ua hookohu ia o R. W. T. Purvis Esq. i keia la i Notari no ka Lehulehu no ka Aha Kaapuni Apana Elima o ko Hawaii Paeaina.

            J. A. KING.

            Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina

            Dec. 26, 1894             2526-3ts.

Ua hookou ia o H. John Ahu E@q. kea la i Notari no ka Lehulehu no ka Apana Hookolokolo Kaappuni Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.

            J.A. KING.

            Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina, Dec. 12, 1894

25@4-3t

 

 

            Ua hookohu ia na keonimana malalo nei i keia la no ka Papa Alanui o ka Apana Auhau o Hilo Akua, Mokupuni o Hawaii, o ko lakou man hookohu e hoomaka mai Sepatemaba 1, 1894.

            W. G. Walker, Lunahoomalu;

            Manuel Brone.

           

            J. A. KING.

            Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina Dec. 6, 1894.

            2523-3

 

 

Ua hookohu ia na keonimana malalo nei i keia la no ka Papa Alanui o ka Apana Auhau o ka Mokupuni o Hawaii:

            Aug. Gramberg.          Lunhoomalu.

            S. Lazaro.

 

            J. A. KING

            Kuhina Kalaiaina.

            Keena Kalaiaina, Dec. 6, 1894.

            2523-3t.

 

 

            KA

NUPEPA KUOKOA

 

 

Ko Hawaii Paeaina i Huiia

 

 

o ka makahiki  $2.00

No Eono Mahina         1.00

Kuike ka Rula.

 

 

PUKA ANA 1 Pule 2 Pule 3 Pule 4 Pule 5 Pule 6 Pule

 

1 Iniha            $1.50 $2.00 $2.50 $3.00 $3.50 $4.00

2 Iniha            $2.00 $2.75 $3.50 $4.00 $4.50 $5.00

3 Iniha            $2.00 $3.50 $4.50 $5.00 $5.50 $6.00

4 Iniha            $3.00 $4.00 $5.00 $6.00 $6.75 $7.50

5 Iniha            $3.50 $4.75 $6.00 $7.00 $8.00 $9.00

            O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aohe hookomo ia.

 

 

HOOPUKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO. GEO. H. PARIS, LUNA NUI.

J.U. KAWAINUI, Luna Hooponopono.

No Honolulu, Oahu, Lakou a pau.

 

POAONO,     DEKEMABA 29, 1894.

 

Waihoia no ke Kau Kiure o ka Aha Kaapuni o Oahu.

 

            Mai ka Poalua, Dekemaba 18 mai ka noho ana o ka Aha Apana o Honolulu nei o ninaninau, hoohuahualau a e lawe mai i na olelo ike pale, o na lawehala J. E. Bush, E. C. Crick, J. Nawahi a me W. F. Weed, i hopula a hoepiila no ka hewa ohumuhumu pu o lakou me kekahi poe e ae ma Honolulu nei maloko mai o na malama eono i hala, e hoala kaua e kue mai me ka lima ikaika i ka Repubalika o Hawaii. Ua pau he elima la okoa no ka ninaiinai ana i na hoike a me ka hoonehonoho ana o na olelo a na loio, ka Loio Kuhina Smith ma ka aoao o ke Aupuni a me Mr. C. W. Ashford ma ka aoao mal o na lawehala. A ma ka Poakahi iho nei o keia hebedoma, hoonohonoho mai la ke kahu o ka Aha i na olelo ike e pili ana i kela a me keia o na lawehala a hookuu aku la ia W. F. Weed, aka, ua waiho aku oia no ka hookolokolo ia e ke kiure o ka aina ia Bush, Crick a me Nawahi, no ka mea, ma ka manao o ka lunakana. wai, o ka hui kanawai ole ana a me ka aelike ana o Bush, Crick a me Nawahi, ua pa'a ma na olelo ike o na halawai a i hoopuipui ia ma o ke kuai a me ka paa maoli ana la i na pa a me na lako kaua. Mamuli e ka ike ana i ke koikoi piha o ke Kanawai Hookolokolo o 1892 ma na hihia ua waiho ia aku no ka hookelokolo, ma o ko ka aha ike malia he kumu e manaoio ia ai e hoopai ana ke kiure i na poe pale Bush, Crick a me Nawahi maluna o na olelo ike i iaweia mai no ka hawa i hoopiiia ai lakou, nolaila i waiho ai ka aha ia lakou no ka hookolokolo ia ma ka Aha Hookolokolo Kaapuni Apana Ekahi o ko Hawaii Paeaina, ma keia kau aku.

            O keia poe a pau i waihe ia aku la no keia kau, kiure ae, he mau lima kaku nae wale no lakou a pau uo Ka Leo, ka nupepa nana e hoouluulu nei i na manao wahahee loa a hooweliweli e hoouluku ai i na manao o ka poe hopepe o ka noonoo.

            E hoomanao ia, mai ke kukulu ia ana mai o ka Repubalika o Hawaii nei, ua wawa pu ia mai no na hoolala hoallaala kipi a me hookahuli aupuni a ka aoao e kapa nei ia lakou iho, he anee alii a he aloha alaa. Aka, ma ka ako e ia ana ae nei o keia kuai a hoohu lako kaua a keia poe, me na ohumuhumu ma. nao ino, e hoomaopepe iho ai ku lehulehu, aole e lakou mau alakai kupono ma ka iakou hoolala kipi e paulele ia aku ai. A o ka poe i hope ia, he poe puhikole wale no e ola ana me ka maopepe ole o kahi e loaa ai ka noho ana.

            Ma ka hona 10:30 kakahiaka o ka Puakola ihe nei, ua hali lea ia aku na lawehela J. E. Bush, E. C. Crick a me J. Nawahi e hoopaa ia ma ka halepaahao e Kewa, malaila e kali uiha ai me na @onoe aluahewa a hiki mai ke kau e hookolokolo ia ai lakou no @@ hewa koikoi a lakou i ohu@@h@@@ manao ino ai me ka hoolako i na mea kaua e kipi mai i ke aupuni. Ua hoole ia ka hela ia lakou aole e ae i@.

 

 

            KaPanina o ka 1894.

            Me keia helu o kp kakou Kilohana Poekela oka Lanai Hawaii e puka aku nei, e piha ai ke kanakolu kumamakolu mau makahiki o kona hana hoomaha ole ana ma waena o kona lahui a me ka aina. O keia ka @upepa Hawaii hookahi i ola loihi mai a hiki i keia wa, a e ka nui iho o ke kakele hookahi ana mai, e hookelakela a e hooioi mai ai, ua pau aku lakou i ke kana ia i ka hopena mau o ka honua:

            Ua kamaaina keia nupepa unawaena o kena lahui, a ke ku nei i keia la he nupepa wiwoole, he hoonaauao no ka lahui a he hoike mea hou no ka aina, maloko a mawaho aku o na kaioulu o Hawaii @el. Ua hiki la makou ke olelo ae me ka haaheo, ua hana ka nupepa KUOKOA i kana hana i loaa ai iaia he inoa mawaena o ka lahui, a ke ku nei oia he nupepa kalai manao @ aauao, alakai pololei a he kiai makaha no ka oihana hooloha nupepa ma ka kakou olelo.

            Iloko o keia au hou a kakou e ike a e hookamaaina aku nei no ka pono o ka aina a me ka pomaikai o ka lahui, ua pau i ka hookaekeo ka hapanui o na nupepa i ka makou kalai wioole ana no keia au hou, a ua hailuku mai me na manai nuku hailiili pilikino a me ka waha lepo maoli me ko lakou manao o na manae kuamuamu ko lakou mea e mahalo ia ai a ko na koii lapuwale o ko lakou mau kuko ino, aka, o lakou no nae ia i hopuhopu ia ai mamua iho nei a e hopuhopu ia ai mamua iho nei a e hopuhopu ia nei no i mea e hoike mai ai i ka nekoneko haalele loa maoli o ko lakou mau puniu noonoo.

            Oiai makou e hoopau aku ana i keia manao, ke hooia aku nei makou i ka lahui, e hoomau aku ana ke KUOKOA i kona kaahele mau ana i keia makahiki ae ma ke kahua akea ana i hookahakaha ai a kamaaina me ka manaolana pohoole, e hooi ai ma na mea a pau no ka pomaikai o kona pae lawe a heluhelu.

            Ke hoomaikai aku nei makou i na mea uhane ola a pau maluna o ka aina, na hoaloha a me na enemi, na makamaka a me na hoaloha o na mea aloha i hala e aku i ka makahiki e pau nei me ka leo uwalo e hooikaika kela a me keia o kakou e hooi ae i ko kakou mau kulana i keia makahiki ae.

            Oiai mamua o ka puka ana o ka kakou pepa mua loa o ka makahiki 1895, e hoea mai ana a pulelo e aku ka la mua o ka makahiki hou, no laila ke wehe ae nei makou i ke makou papale a ke pahola e aku nei ia oukou a pau, i ke

            "Aloha Makahiki Hou Oukou a pau loa."

 

 

Laina Mokuahi o Kahului

            Ke kukulu nei ke awa helu ekahi o Maui i laina hooholo mokuahi pololei mawaena o Kahului a me Kapalakiko, a ma ka Poalua aku nei i hala, Dekemaba 18, ua halulu ae la ma ia awa ka mokuahi i kapaia ka inoa o KAHULUI, he 12 mau la holo mai Kapalakika mai. He mokuahi keia nona ka loa he 250 kapuai he 14 mau kauai ka hohonu iloko o ke kai a nona na tona he 852 ka nui. Ua lawe mai oia ma ia huskai mua he 3 mau ohua kapena, o Mr. Ailuene Bele kaniaaina mua o Wailuku oia kekahi e na ohua, a me ka piha akana waiwai kalepa no ka Hui Kalepa Hawaii nui o ke Kulaokamaomao. O ka uku ohua kapena o keia mokuahi no ka huakai, he $50, aka ina no ka hole ana a hoi mai ke uka mua ia, he $90 wale no.

            No ka manao ia e kukulu paa ia aku ana ka holoholo ana e keia mokuahi mawaena@o na awa o Kahului a me Kapalakiko, nolaila ke kakau palapala hoopii mai nei ko Maui poe a waiho mai imua o ka Luna Leta nui o Honolulu e noi ana e wehe ia ona halihali leta pololei mawaena o Maui a me Kapalakiko. A ma ka nana aku,, e kaku inoa ai ana keia palapala noi me ka anoi nui ia.

            O ka Poaha iho nei o keia pule, oia ka la i manao ia ai, e huli hoi aku ai ua mokuahi hou nei maluna ae.

 

 

            Ka La Karisimaka ma Honolulu.

 

            He ia malie a kalae ka ia hoomanao no ka hanau ana o ka Haku o ka honua ma Honolulu nei.

He mau @naina pule ma n luakini o ua Ekalesia Enalani a me Kaiolika Roma ua ai kakahiaka nui a me ke awakea ae. He @@@ ahaaina me kekahi mea ohana a me na wahi lehulehu e na o ke kulanakauhale nei. Ma ka hale noho o  W. J. Maxwell kekahi ahaaina nuii akoakoaia e na hoaloha lehulehu. Ua wehe hamama ae no hoi ka pauina o na mamo a Kamehameha i kona hale nani ao hauoli Karisimaka pu me ia.

            Ma ka auina la, he heihei o na kaa hehihehi wawae ina Kapiolani Paka. He ewalu ka nui o na heihei, a ua eo aa heihei i ka pae hiko mua i ka pahu penoi: Ia W. Chamberiam ka heihei i; ia R. A. Dexter ka 2: ia A. L. C. Atkinson ka 3; ia W. Chapman ka 4; ia A. @@ies ka 5; ia R. A. Dexter ke 6; ia A. L. C. Alkinson ka 7; a ia R. A. Dexter 8.

            Ua pani ia ka la Karisimaka ma o ka ulu ia ana ae a paa he 17 mau ona rama ma Kuapapanui.

 

 

Kauhane Kaulukou.

 

            Ua mohaiia ma ke kuahu hanohano o ka mare maloko o ka luakini o Sana Anaru e ka Bihopa o Honolulu, i ka hora 10 a mahope i@o o ke kakahiaka Poakahi aku nei i hala, Dekemaba 24, imua o ke ana ina nui o na makamuka a me na hoaloha o ka paa e mare ana, o Mr. Noble Noa Kauhane, keikikane elua a Luna Senate James Kauhane, me Miss Priseilla Kahikinaakala @aulukou, ke kaikamahina a Loio J no. L. Kaulukou e keia kulanakauhale. Ua kahiko iho ka wahine me ka aah@ keokeo silika nani, i ukaliia e na ku aoao na Miss Dwight a me Cockeet, a o ko ke kane mau ku @@@@ hoi, o na hoakulaMongomerry a me Makakoa. Mawaena o na maka koikoi i hele ae e hoohanohano i ke anaina mare, ke kumuluna Richard oke kula Kamehameha a me kana wahine Mrs. A. F. Judd, Miss H. S. Judd W. R. Castle a me ka wahine, he mau keiki kula o Kamehameha, na kumu a me kekahi mau haumana o ke kula kaikawahine o Kawaiahao na makua a me ka ohana a me na hoaloha. Na Mr. Wray Taylor i hoohonehone mai ka ogana me ka leo mele mare.

            Mahope o ka pau ana o na hana ka mare, ua hoi aku ka paa mare, ua hoi aku ka paa mare i ka uka iu ano o Nuuanu a ua noho iho ka paa mare a me ka oha na wale no i hoomakaukauia no ka mare. O na hoomaikai a nui i na puuwai opiopio i kui ia i hookahi a me ke kahoahoa ana e hooloihiia ko olua man ola, a e hahaiia e ka aluolu ke ola loihi a me ka holomua.

 

Na Mea Hou o Kawaihae

 

 

            Kuu Kilohana Pookela, ka Nupepa Kuokoa, Aloha  oe:

            Schooner Keaolani. Ma ka po o ka la 1 o Dek. ua ili a nahaia o mua o ka ihu o ka moku kiakahi kaulana o ke Kai Hawanawana nei malalo o ka noho kapena ana a Sam' @ Fire, a he elua ona sela. O ka moku no keia o Mr. W. Hookuanui a kou mea kakau i hai mua aku ai. O kahi i loaa ai kela poino, mawaena o Mahaiuula a me Lae Mano.

            Eia ka moolelo no keia pilikia ano nui: Oiai keia kapena mol@wa e hookele ana i kela moku mai Kona mai a hiki i kela wahi, oiai ua uhi mai la ka po, aole ho mahina, ua lai ka moana, la wa ua haawi aku nei oia i ka hoe ia Jack, a o Kaluna mamoa oia o ka moku, hoi aku nei ua wahi kapena nei hiamoe ilalo i ka rumi. Pela i kukoia ai keia moku a kau ana iuka, a ua nahaia o mua, oiai aole he makaukau o kela mau keki sela ma kana apana hana kapena. I ka wa i anuu ai ka moku o ka wa no ia i komo mai ai ke kai o mua a iho ana o mua iloko o ke kai, pii mai ia ua kapena hiamoe nei a hamohamo iho la a au aku ia a pae luka.

            A ua kokuaia mai e ke kapena o ka mokukuna Heeia, ma ka huki ana a kau i ka aina maloo.

            Eia ilaila ka haku on@ @oka kahi i noho ai, I na ea ehu o ka makani E@a, ma ka hana ana i mea o pahola hou ae ai o kela mai a keia kapena hiamoe i hana ai.

            Aloha no paha ka moku, aole ia he moku, he makua, he ai a he ia wahi a ka oleo. E hoemanawanui i ka lohi e ka makamaka. W. Hookaunui a ike hoa ia aku o Keaolani e olali hou mai ana ma na ale hanapanupa o kiholo, e pakika pahee hou ai I ka ilikai.

            Thos. S. K. NAKANELUA,

            Kawaihae, Hawaii, Dec. 22, 1894.

 

NINANINAU IA NA OHUMU KIPI.

Imua o ka Aha Apana.

Bush Nawahi Crick me Weed na Pa@hao.

Pau i @@ @@a@ ia @@@laia @ @@

            Pookela @@@ @@@  H@@a@@ au kakaiaka @@@ hoaa @ai ana na paahao Bush, Crick Nawahi a me Weed Hok@@@he @@@@ lio kolokoli.

            Hoohiki ia ka hoike aupuni o A. D. MeAvey a olelo mai: Hookahi ana makahiki i ka aina nei wa ka la 15 o Dekemaba nei; @@ @on@ o@a i ka oihana makai malu o ke aupuni.

Launa mua me Bush. Crick a me Nawahi he makahiki i hala ma ka Pualua iho ia: aole au ike ia Weed; mauhope iho o ke kukulu ia ana o ka Repubalika, ua nui kona mau kamakamailio ana me Bush. @ia iulai 3 i hala, ua olelo mai o Bush ia@u, ina aole, e komo mai o Amerika Huipuia e hoihoi i ke alii, e kaua ana na kanaka maoli; aohe mea e ae malaila ia wa, a o ka pau ne la no ia aohe kamailio hou ma ia ano olelo. Ma Iulai 9, kamailie hou me Bush, a hoku o ka wa ana o kamailie nei, ua olelo mai o Bush he hana liilii wale no ka hanai i ka laau make i na luna aupuni ino. Ma Augute 14, haiawai me Bush, Crick a me Nawahi ma ka hale noho o Bush. Ninau o Bush,  heaha ka mea hou? Pane o Nawahi, ua lohe lakou he mea hou ino, a ua ike ia he poe kumakala iloko o ko lakou poai; hoike ia mai ia ko lakou mau luoa o C.B Wilson, E. R Thomas, John Bowler, F. H. Redward a me E. Norrie. Hoopaka mai o Nawahi e hapai koko ia ka hanai hoole o Bush, me ka manao o kali o lohe ia ka Amerika huipuia huna. Pane o Nawahi, e like me ka loihi e hoapaapa ai, pela auanei ka paakiki aku o ka hookahuli ana i ke aupuni ino a ka haole. Olelo mai o Crick, ua kamalilo oia me ke kapena maluna o ka mokukaua Beretania Champion, ka mea i olelo mai ina e ala mai he kaunaele alaila e loaa no na kokua i na anoe alii mai ka mokukaua mai. A olelo mai o Bush ina e hoapaapa ana o Amerika Huipuia, he hana hikiwawe wale no ka hookahuli ana i ke aupuni, no ka mea aia ne noe kumakaia mawaena o na koa ma ka hale koa, a o ke koena aku he poo hohe wale no. Ninau aku ka hoike, pehea auanei e hana ai i hiki ai ke lawe i ka hale aupuni. Pane o Crick he mea palaueka wale ne ku hopu ana i na k@n kiai owaho, lawe i na pu a holokiki me na elau a lawe pio i na pukaniahi kani ala pine, a e kipu o ka poe e hookokoke aku ana. O keia poe paahao no a pau malaila i ka wa o kamailio ia ana. Aohe kamailio hou iki @@ lakou mahope mai o ia wanwa, @@ ka mea us hookuoi ia mahope koko iho o ia wa he kiu au i hoolomalima ia e ke aupuni. O keia hui kamailio ana ma ka la 14 ma ka hale iluna o Bush kokoke i ka hora 2 o ka auina la. Hooki ka ainau a ke aupuni.

NINAU HOOHUAHUALAU A KA AOAO PALE.

            Aole ka hoike i kono ia mai, aka ua loau aku keia poo paahao ilaila o kamailio kulalaina ana; o ka la ia a ko'u hoomauao e paa nei; launa me Crick ma Central House: us olelo ia Bush a me kena puulu o imi hana na ola; kamailio he scotland Yardman I Maraki a ua hoomanao i ka palapala haalele; aole i ike keia pao ne kiu au; ma ka la 4 o @epalemalia ko Bush heike ana mai oa hookuai ia au. Ma ka ahaaina luau a Robert Wilcox i ka la @ o lanuari aole hoemanao ua ike ia au he kiu; aole olelo o ia ano i kamalilo ia; o ka mea mua i hoohuoi mai ma Sepatemaba 4. Hoolauwili ka lolo i ka hoike aohe pani ia mai. Ua hana ka hoike ia Bush me he mai la e imi hana ana ola i mea e hoohuoi ole ia ai; pela oia i paa ai no ekolu o oha malama, alaila hoike oia he kiu oia no je Scotland Gare; aole nunau ia mai no ka mea e eia ai oia; hoike aku no ala nohe ana hana, aka aole nae  ua nelo oia i ke dala. Holo mai i keia aina maluna o S. G. Wilder a he dala no kona o ka hele ana mai. Aole au i hoopuka iki aku i ka manao he mea palaueka wale no ke hookahuli i ke Aupuni. Mawaena o Augate 14 a me Sepatemaba 4, he malama no i ka'u hana, he $75 ka uka o ka malama; aohe hoohalahala o ke aupuni i ka'u hana, ma ka la 13 ae o Augate ka hoike ana i ka Hamuku i na kamakamailio o Augate 14.

            He mau hoike o ae kekahi i lawe ia mai a i hoike i ka lakou ike no ka loaa ana o na pu @ hunala ma kahi o Bush a me Crick, a pela aku a pela aku.