Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 7, 16 February 1895 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Kula Sabati

Haawina VIII.- Feb. 24.

O lesu a me ke Kanaka makapo mai ka wa Hanawu mai. Ioane 9:1-11

 

A I kona hele ana, ike no ia i kekahi kanaka i makapo mai ka hanau ana mai. 2 Ninau aku la kana poe haumana ia ia, i aku la, E Rabi, owai ka i hewa, oia nei, anei. a o kona mau makua: anei, i hanau makapo mai ai ia? 3I mai la o lesu, Aole i hewa oia nei, aole hoi o kona mau makua: aka, o ka mea nana au i hoo@@@ mai, oiai ka la: e hiki mai auanei ka po, aohe kanaka e hiki ke haua ilaila. 5 Ia'@@ noho ai i ke ao nei, owau n@ ka malamalama o keia ao, 6 A pau ae la kaua olelo ana ia mau mea, kukia iho la ia ma ka lepo, a hokahokai iho la i ke kuha me ka lepo, a hopala ae la i ka lepo ma na maka o ua makapo la; 7 A i mai la ia ia, E hele oe, e holoi ma ka wai auau o Siloama, (ma ka hoohalike ana, O ka hoonua ia :) nolaila hele aku la ia, a holoi iho la, a hoi mai la e ike ana, 8 No ia mea, ninau ne la na hoalauna, a me ka poe i ike ia ia mamua he makapo, Aole nuei oia nei ka mea i noho e no@@i ana? 9 I mai la kekahi poe, Oia no: a o kekahi poe, Ua like oia me ia; aka, i mai la oia, Owau no ia. 10 Nolaila, ninau aku la lakou ia ia, Pehea la i hookaakaa ia ai kou mau maka? 11 Olelo mai la ia, i mai la, He kanaka i kapa ia o Iesu, uana i hokahokai i ka lepo, a hapala i kuu maka, a i mai la ia'u. E hele i ka wai auau o Siloama, a holoi. Hele aku au a holoi, a loaa ia'u ka ike.

 

PAUKU GULA, Ioane 9:5.     OWAU

no ka malamalama o keia ao.

 

OLELO HOAKAKA. Oiai ua noho o Iesu ma Ierusalema no ka ahaaina kauhalelewa, ua haiolelo oia ma ka luakini a nui loa ka poe manaoio. Ua makemake nui ka poe Parisaio e hoopau i kona haiolelo ana, aka nae ua hoka na makai. Ua hoike aku lakou. "Aole loa he kanaka i olelo like me keia kanaka." Ma kona kamailio ana ma ka luakini ua halawai kino oia me ke kanaka makapo mai kona wa hanau mai.

1/ HELE, - holoholo ana ma Ierusalema. IKE, - oiai aole hiki i ka mea makapo ke ike iaia. Pela no i ka wa ano, ke ike nei O Iesu i ka poe popilikia, oia paha aole ike lakou iaia. KANAKA, - e makilo ana, a kaulana loa no kona poino nui. HANAU, - hiki ole i na kahuna akamai i keia mau la ke lapaau i ka poe makapo o ia ano. 2. HEWA, - mamuli o ka manao lalau, o na poino a pau loa he mau hoailona lakou o ka huhu o ke Akua no kekahi hana hewa. Pela no ka ma manao lalau o ka lahui Hawaii a hiki keia wa. Aka nae aole pela ka oiaio. O kekahi mau poino oia no na mea kupono e pale aku ai i ke kahi hana hewa. He oiaio no o ka hewa oia no ke kumu o na poino o na kanaka. He oiaio no hoi, ua poino na keiki no na hana hewa o na makua. Aole nae he oiaio o ke kumu o kekahi poino oia no kekahi hewa pilikahi. 3 AKUA,- oia ka mea hookahi hiki iaia ke hoola i ka mea poino ano like me keia. O kona pilikia oia no ke kumu no ko Iesu aloha kokua. Ua lilo oia i kumu hooiaio i ko Iesu ano AKUA. Ke ole kona ano makapo, aole paha i loaa iaia ka pomaikai uhane o ka manaoio ana'ku ia Iesu ka hoola ka poe hewa. 4. HANA,-o ka wa ola oia no ka wa haua hoola. Ma ka pomaikai lani aole he poe poino no lakou e kokua ai. 5. MALAMALAMA, IOANA 1:5,9;S:12. 6. HOKAHOKAI,- mamuli o ka manao maa mau, he laau lapaau maikai ke kuha a me ka palolo. He hana ia e hooikaika i ka manaoio ma ka hapala ana i keia mea maluna o kona mau maka. 7. HOLOI,-peia no hoi keia hana, 2 NALU 5:10. SILOAMA,-0 Iesu ka mea i hoouna ia mai. O@A no hoi ke ano o keia inoa SILOAMA, he punawai i hoouna ia mai e ke AKUA. 8. HOALAUNA,-kahaha la-kou no ka pau ana o kona makilo mau ana. O ke kumu oia no kona ola hou, pau loa kona makapo. 9. OWAU,-aole hiki iaia ke hoole i kona pomaikai hou, oiai au kanalua kekuhi poe anonioni. 10. NINAU,-ua makemake lakou e hoomaopopo loa i ke ano maoli o ka hana hoola. 11. IESU,-oia ka mea hana mana ma kona ano AKUA, oiai ua makemake ka poe PARISAIO e hoopouli i ko Iesu ano nani. I. KO IESU HOOLA ANA I KA MEA MAKAPO, 1-7. OWAI ka mea pilikia aIesu i ike ai me ka manao paa e kokua iaia? HEAHA ka ninau a na haumana e pili ana i ke kumu o keia pilikia? EHLA na mea makapo mai ka hanau ana mai? HEAHA ka IESU olelo pane i ka ninau o kana poe haumana? HEAHA ka IESU olelo hoike e pili ana iaia iho? OWAI ka mea nana i hoonna mai ia IESU i keia ao? HEAHA kana mau hana i hooko ai? HEAHA ka po no ka poe paahana? HEAHA ka IESU hana mamua iho o kona hoola ana i ka mea makapo? HEAHA ke kumu no keia ano hana? HEAHA ka IESU kauoha i ka mea makapo? HEAHA ka huahope o ka hoolohe ana'ku i ka IESU kauoha? Ua ola anei oia ke ole kona ano hoolohe?II. KE KAHAHA ANA ONA HOALAUNA O KA MEA MAKAPO, 8,9. HEAHA na manao o na hoalauna o ka mea makapo ma ko lakou ike ana i kona ano ola hou? No keaha la ko lakou ninau? HEAHA ka olelo pane o ka mea makapo? HEAHA ka olelo hoike o ka mea makapo e pili ana iaia iho? Ua hoopaiia anei na mea hewa e ke AKUA ma ka wa ola mamuli o ke ano ino o ko lakou mau hewa pakahi? Ua kupono anei ke kanalua ana i ka hoola ma o IESU la no ka poe hewa a pau loa? III. KA NINAU ANA I KA MEA MAKAPO, 10,11. HEAHA ka ninau o na hoalauna? HEAHA kana olelo pane? HIKI anei i ka poe imi oiaio ke kanalua i na pomaikai i hoolaha ia mai o ka pono KARISTIANO? HEAHA kekahi mau pomaikai i loaa ai i keia lahui no ka euanelio mai? HEAHA ke ano like o ke kanaka hewa a me ke kanaka makapo? OWAI ka mea hookahi hiki iaia ke hoopau loa i ke ano lawehala? UA kanalua anei oe e pili ana i ke ola hou ma o IESU la nou iho? UA pau loa anei kou ano kanalua e pili ana i ka hana mana o Iesu ma ka hoola ana i na mea hewa? UA makaukau oe e hoike aku i kou manaoio e pili ana ia IESU, kou AKUA hoola, me ka wiwoole ano like me ko keia mea makapo? UA mau anei ko IESU oihana ka malamalama no keia ao? UA loaa anei ia oe ka iko maoli ma kou launa pu ana me IESU? MANAO PILI. 1. HEAHA ke ano waiwai o ko kakou wa ola, i aha? 2. UA palaka anei oe ma ka hooholo ana i ka hana a ka HAKU i keia mau la pokole? 3. UA hana anei oe mamuli o ke IESU kauoha i mea e loaa'i ia oe ka ike maoli? 4. UA hoike anei oe ma ke ano wiwo ole i ka nui o ko IESU lokomaikai ma kona hoola ana ia oe? 5. MAHEA ka punawai no na mea hewa a pau loa e holoi ai a loaa'i ia lakou ka ike maoli?

 

NA LETA

Aole o makou makemake e lawe i ke koikoi o ua hala no ua manao i hoopuka ia ma lalo keia poo e ko makou poe mea kakau.

He kaua Hoohe wale a Wilikoki a me Sam. Nolena.

 

Aloha oe:- E ke koa Kaoalia kaulana o ka Repubalika o Hawaii, ka me@ nana i alo iho nei iloko o ka ehuehu, ma ke kahua kalai aupuni a pili pu na anee alii, a pau pulu aohe lau e kanu hou ai. E oluolu mai kou ahonui e hookaawale ae i mau wahi kolamu o ka kaua nupepa no ka'u mau wahi manao e kau ae la maluna. Ola hoi keia, he kaua hooho wale a Wilikoki a me Sam. Lolena. Penel e akaaka loa ai ke kaua hoohe wale, ua hoolala laua e kaua poipo mai i ke aupuui e ku lanakila ana i keia wa, aole oia wale no aka ua hoolala maoli e hoolilo i ka lehulehu e noho ana @@oko o ke kulanakauhale i mea ole, na ka luahi o ko lakou @@aina puni koko, a o kekahi mea lapuwale maoli a keia mau kanaka i hana ai, oia ko lakou ki ana a make o Kale Kaaka, kekahi o na keiki kuonoono a lalawai o ka aina, kekahi o na opio naauao a pouhana o ke aupuni Repubalika, olai oia e hooko ana i ke kauoha a kona aupuni no ka malama ana i ka maluhiam ke ola a mc ka p@lekana o ka lehulehu a me na waiwai. A oia iho ia nae ku wa a keia poe puni koko i ki mai ai me na lima i bawahawa i ka pepehi kanaka a me ka puuwai makona i nele i ke aloha ole. Ina he koa a he wiwo ole o Willkoki, heaha la ka mea i hooholo ole ai i la e kukaia ai ke kaua mawaena o na aoao elua. Alalla ike ia ke koa, ke akamai a me ka, wiwoole o ka hele ana i I@alia e ao ai, o ke akamai @he la paha ia la i ka makahiki 1889, ehiku kanaka Hawali i make a paa pio ua kanaka akamai nei. A i ka makahiki 1892, he luahi na ka halepaahao, oiai e noho ana makou i ke kau Ahaolelo oia kau, a i keia makahiki hoike ao nei ke akamai, ke hele ai@ a holo pua-a-a i ka nahele koho pipi @@@@ o ka uka o Waialae, a pas pio aku la i Kaliji, o kekahi o na alakai o keia ohuma kipi, a kipi maoli no ho@, o Sam. Loiena, no Lahaina i ka makani maa a wehe lau niu o Lele kona one hanau. He mea hilahila loa keia iloko o ka moolelo o keia Lahai, o ia loaa ana no ka mokopuni o Maui na kanaka kipi i ke aupuni, oia o Wilikoki no Honuaula kona one hanau. Ma ko'u ano he kanaka Hawaii oiaio, he mea kaumaha loa no'u ka puni wale ana aku o kekahi hapa o ko'u lahui i na alakai lalau a Wilikoki, Nolena, Bash, Nawahi, Willmana a me Liliuokalani. Ua haalele mai kekahi hapa o ko'u lahui I na a'oana a J. U, Kawainui ka lunahooponopono kaulana loa o ka nupepa KUOKOA, ke kanaka Hawaii hookahi i ku ai iluna a maloeloe, a hoike aku imua o kona lahuf ao ka poino e kau mai ana maluna o ka poe e hooulu ana e kaua mai i ke aupuni i hele a wikaai i keia wa ke kanaka Hawaii hookahi hoi i hoike aku i na pomaikai e kau mai ana malana o keia lahui, ke komo ae malalo o kona mala o ka Repu balika. A i kukala iho nei hoi iloko o na m@kahiki elu@ h@la, aole he hoihoi alii i koe, koe wale no ka poe palukuha o na wa i hala, e hoomoemoe ai, a mea @oi ae, a niu ae ke kulolo hoi ae, aia a ahui mai ae ka pala, alaila lole ae. Ma ko'u ikw ana iloko o na nupep@, ua paa pio o Wilikoko mahope o kona auwana hele ana mai Manoa aku a Pauoa a ke aw@awa o N@uanu a hiki i Kalihi, a paa pio hoi Sam. Lolena i Kanewai, ua m@opopo loa he kaua hohewale ka laua, a o ke kaua i hola no la a kamalii, he a'o I ke koa a'o ka ka holo, i holo la hoi i keaha, he koa hoi.Elua mea nai e hiki ai ke noonoo i keia hoala kipi. I. Ua kaua anei o Wilikoko ma uo ka hoihoi hou ae i ka Moiwahine maluna o ka nohoalii? II. Ua kaua anei lakou no ka noho ae o Wilikoki i Persidena no ka Repubalika o Hawaii nei? Ma ka manao mua, ke wehewehe nei au i ko'u manao i na ua kaua io o Wilikoki no ka hoihoi ae i ka Moiwahine i kipaku ia, alaila o ka Moiwahine i kipaku ia kekahi i komo pu iloko o keia kipi, penei e maopopo ai ua pau kona noho ana i poo a i alakai no kela lahui, ma Ianuari 17, 1893, ua ike kakou I kona ake nui ana e hoi hou iluna o ka nohoalii, ua hoouna ia na komoisina i Amerika a ua hiki aku la i ka pahu hopu o ka nele maoli. Nolaila ulu ae la ka noonoo uluahewa i noho ia e ke akua makukoae, e lulu i dala i mea e kuai ai i na pu, a e kaua mai i ke Aupuni me ka manao he poe keiki a iwaiu na alakai o ka Repubalika o Hawaii nei. Aole paha i hoike mai kona mau aumakua unihipili e hele auwana ana oia i ka nahele e like me Kapaihiahilina i hele auwana ai i ka nahele o Kaui, a hume i ka lau-ki i na la o Lonoikamakahiki ka pua a ka lani. Eia hou kekahi hoike e maopopo ai o ka Moiwahine kekahi i kipaku ia, ma ia alanui hookahi e kipi i ke Aupuui e kulanakila nei. O kona hoao ana e holo ma@ua iho o ka lele poipu ana o na enemi i na kiai o ke Aupuni, oiai lakou e hooko ana i na kauoha a ke Aupuni no ka maluhia o ka lehulehu, he akimona maopopo loa ia. Oia kekahi iloko o keia hoala kipi, @olaila ma ka nana ana a ma ka ike ana i na manao o ka poe i paa pio mai, ke hahai nei lakou, ua manao maoli no o Wilikoki ana e pepehi a e luku maoli i ko ke kulanakauhale holookoa, a e hookahe wale ia ke koko hala ole o kekahi poe, ma keia ano i akaaka loa ai he kaua keia ma ke ano Karisiano ole a ku i ka hoomainoino maoli. Aole ae ke Akua i ka manao eleele o ka poe aloha aina ole wale, e luku wale aku i na ola o na kino Ana i hana ai, ma ka aoao o ka pono he kanaka kaua no Iehova, wahi a ka Baibala, e kaua ana oia ma ka aoao o ka poe pauhele aku iaia, a ua haawi mai oia i ka poe kipi iloko o ka poho o ka lima o ke Aupuni.He poe puni koko maoli no o Wilikiko ma a me ka poe aloha aina a puni ka Pae Aina, ua like loa no me ka Moiwahine puni koko i heike ai i ke Komi@ina a Kuhina noho o Amerika ma Hawaii nei,  e oki i na poo o na alakai o ke Aupuni, a e li ia makou a pau iluna o na kukui uwila. Pela o Hamana i hoomakaukau ai i amana II kanaka no Molekekai, kuhihewa loa nae oia e kau lo ia ana o Molekekai iluna o kana ama na i hana ai, eia ka nona no, pela keia poe anee  alii i hoomakaukau ai e hoopoino ia makou a pau, a o na pu hoi a lakou i kuai ai, oia aku ana no na pu o ki-ki ia aku ai lakou, oiai ua waiho ia ko lakoa hookolokolo ia ana na ke kanawai koa. O kekahi hoike maopopo loa, ua kaua o Wilikoki no ka hoihoi ae i ka Molwahine malana o ka nohoalii, penei: Aole loa he olelo papa a ua Moiwahine la i kipaku ia i kona poe paa lalo, aole e hopu i na mea kaua, a i ole ia ua hoolahe ke la hoi maloko o na nupepa anee alii a lakou, aole e hoala kipi i ke aupuni, nolaila e kaua a lanakila, hoi ae oia iluna o ka nohoalii. O ko'u manao pono a me ke kuokoa maoli, o ka poe kipi, ohumu kipi, h@alaala kipi, e hookolokolo ia lakou ma ke kauawai koa o ka aina, he mea pono e hoike ae ko Aupuni wikani a uahea ma ka hoomalu ana. O'kekahi poe kipi hiki ke hopuhopu ia ma na wahi a pau o ka aina, oia ka poe i hoohiki ole e kakoo i ka Repubalika a no ka mea, aia iloko o lakoa ka manao k@e i ke Aupuni, he mea pono ke ike ia ka manao he kipi no ia. Mamuli oia manao kue iloko o na lunahooponopono o na aupepa anee alii e like me Ka Leo o ke Diabolo, Ka Holopahua, Ka LEi Kakalioa, Ka Makaainana a me ke Aloha Hewa i ka Aina. Ua kukala iho nei lakou i na makaainana e hoaia kipi ai e kaua, e kaua, a o ka hopena ua ili ke koikoi maluna o ka poe i puni wale, a paa hewa i ka hale paahepo, hookahi mea aloha o ka wahine, na keiki a me na moopuna. ua ili ke koikoi maluna o keia poe lunahooponopono nupepa alakai laulau, a e pono e kau aku ke koikei o na ahewa ana a ke kanawai maluna o ko lakou poo. A i na e waiho ia ka hookolokolo ana i keia poe kipi imua o ka lehulehu o ka poe aloha io i ka aina, ke manao nei au, e hooko mai ana ka lehulehu e like me ka poe Iudaio imua o Pilako i ka wa i hookolokolo ia ai ka Haku, me keia mau huaolelo maopopo loa, " E kau aku iaia ma ke ke-a, e kau aku iaia ma ke ke-a." Pela no ka lehulehu e kahea mai ai me ka leo nui, e kau aku ia lakou nei ma ka amana li kanaka, e kau aku ia lakou nei ma ka amana li kanaka. A ma ka manao elua e pili ana no ko Wilikoki manao nui e lilo oia i Peresidena no ka Repubalika, he mea paakiki loa keia, oiai ua hoao o Wilikoki e a u aku imua o ka waikahe ikaika ma kahi hiki ole iaia ke hana pela.

 

MAUI O KAMA,

Ianuari 18, 1895

Na mea like ole o na la Nui Ekolu ma ke kahua Ma'i Lepera nei.

 

        E hele aku imua e na pokii ahiki i ke oo loa ana, pau la papa, ka lua o na papa, papa o na makuahine, he maikai no ka lakou mau haawina a me na himeni, o Keawe Hoopii ka lakou kumu, ke kolu na papa huiia o Kalawao, oia no na wahine o na pali nihoniho o Kalawao, he maikai na mea i hana ia e keia poe wahine, ka lakou kumu o S. Kapahee ka lakou kumu, papa eha, na makua kane o Kalaupapa, he maikai no na hana i hana ia mai e keia papa, o J. Haole ka lakou kumu. Himeni hui na kula Sabati ma ka aoao 190 o ka Hokuao Nani, waiho mai la ke kahu ma ka inoa o J. Kahaulelio ke kahu kula Sabati nui o Kalawao. Ua hoomaka na kula Sabati e lulu, a ua loaa na dala he 16.40. keneta. Papa helu 5, papa o na opio wahine, malalo o ka noho kumu ana a na Mrs. Rose Keawe, ua nui ka mahalo ia o keia papa kula Sabati, ua kuhi au o na papa mua la ka nani, eia ka oia nei aku ka nani o Maui Hikini, paanaau na himeni a me na haawina. Eia hou ka'u kua leo ia oukou e na opio, e hoomau i na hana pono, oia ke alanui e hiki aku i keia ao maha mau loa. Oiai, ua lilo oukou ia la i mau pohai anela. Papa eone, opio kane o Kaiawao, o Wm. Clark ke kumu o keia papa kula Sabato, ua wehe ia na himeni a me na haiolelo a na keiki, ua haiolelo mai la na opio ma ka olelo Beritania me ka unuhi ana ma ka olelo makuahine, ua maikai na ninau a me na haina. He hapalua hora ke kula ana o keia kula, ua lilo ia lakou nei ka helu kiekie ma ia mau haawina, na keia mau kuia i halolele mai imua o ke anaina me na olelo hoolana a hoohauoli, lilo no ia Kalawao ka helu 1. Aole hoi au e kaena wale aku ana ma ke ano haanui wale, aka no ka naauao mai no. Ua unu ia mai ka poe naauao apuni ka Pae Aina, eia i ke kahua ma'i lepera nei, nolaila e o'u hoa uhai a holo o na hana a ka Haku, eia i ka Panaiaau nei ka poe naauao o kela a me keia wahi, nawai no hoi e ole ka nui o ka maikai o na kula Sabati na no ia e ka anea akamai. Hsla ia papa me ia nani, eia no ia nani i ke papa o na opio kane, oia ka papa chiku, o S. K. Imihai ke kumu, oia ka papa o ka puali anela, na lilo io no ia poe i anela me ko lakou mau @h@@ @aka puapuamo@, ua oi no keia papa ma ka himeni, ela kau e hoomau i ka hana pono i l@@@ ke oia ma ke la ao, aka, ne keia wa wale no keia mau nani, apopo aia ia aku haalele, hele aku ia me Hokuloa ke keike o ka po oia o Satana, alaila na hala ka nani ua po@o ka luhi ana, nolaila o haki mau i ke kula Sabati imua lanakila. I ka ewulu o ka papa, he poe elemakula wale no, o W. S. Makakoa ke kumu, na like no a like me na papa i pau mua ai ka lakou haawi na, ma ka @ana ana aku a kou kiu, na la@e no o@koa i ka hanohano o ka oihana kou, imua a lilo oukoa i mua koa no ke kea o ka Haku, ka panina o na kulu Sabati oia ka papa o Hospital malalo o ka noho kumu @@@ a J.K. Kialoa a @e J. K. Waiamau, no ka ana'i ana o kekahi o keia mau kumu @a@@h@ ia @ S. Kalolo i pani no ke kumu i ma'i. Uamele mai ia keia p@@ keiki i kekahi himeni haole, ua h@okuu mai la iakou ina a hiki i ka pau ana o ka lakou haawina, ua paewa iki keia mau papa elua, oia ka Clark me keia papa hope loa @@ ka haielelo haole a me ka himeni. @la na haawina a ninau ua like no a paewa iki @-e keia mau apau loa, oia no na haawina ma na buke liilii.  Ma keia mau papa kula Sabati a pau, aohe mea a ka maku e hoohalahala ai, ua nani aohe hana a Kauhikou ua kau ke poo i ka uluna. Ua pau na hana kula Sabati, mahope iho ua ku mai la ka lunahoomalu M. C. Kealoha a kahea mai la ia J. Kahaulelio he mau manao paipai no 3 minute, pau ia ia Wm. Clark, Thos. K. Nakanaela, Wm. Nottey, a i ka lunahoomalu ka panina hope loa o na hana, ua nui na olelo hoolana a hoeueu ma haumana kuia Sabati. Ua pau na hana me ka maikai a maluhia no hoi, aole na keakea, na mea on a a hookuu wale i ka hora 1:15 minute. Hookuu ia ma himeni hiu Hokuao Nani aoao 36 a pule ia e ke kahu. Pau kela ua hele aku la na mea apau no ka hoopiha ana i ka lua o ka inaina no ka hookomo ana o waho ia loko, ma ka lokomaikai o na hoa makamaka.

 

J.B. M. KAPULE,

 Goto Hospital, Kalawao Molokai, Ianuari 3, 1895

He Leo Paipai

 

        E na makamaka a me na hoa aloha a pau iloko o keia Panalaau o na ma'i lepera. Mamuli o ko kakou hoonele ia ana i na nupepa e ae, ua poino kakou i ka mea ole nana e hoonui ae ai i ko kakou malamala ma keia manawa mamuli o ka hoopaa pio ia ana o na alakai o ua mau nupepa la, nolaila ke nonoi aku nei au ia oukou apau loa e ala, a ku e lalau like i ka nupepa KUOKOA a me ka Pae Aina i huiia, me na manao lokahi, mai hoino i keia nupepa kahiko loa i hookumu ia mai ahiki i keia manawa, he hou wale no na nupepa e puka hope iho nei, a ua make no nolaila, mai kanalua a hololua na manao kue, me ka olelo ana he nupepa Hoohui Aina keia, oiai he kahiko loa aku ka nupepa Kuokoa, he hou wale iho nei no ka hoouiaina. Ua oi aku ka pono a me ka maikai o ka uku ana i hookahi dala no ka hapalua makahiki, a i ole ma dala elua no, no ka makahiki hoohahi no keia nupepa maikai a kulana kanaka makua i ko na nupepa e ae i hiamoe aku la, lua o ka mea hoomaau a mau mea hoomaoe pilikino paha i keia nupepa maikai, he kanaka pupule ua kanaka la, ke lawe nei no ka poe kupono a ano keonimana e ai i ka nupepa Kuokoa i keia makahiki 1895 Eia na inoa o na keonimana e lawe mau nei i ka nupepa Kuokoa. J. Bishow, R. Hall, C. Kapena, H. Ma, J. A. Kamanu, L. Rosa, M. K. Makaena, J. K. Kainuwai, Kaipu, W. K. Makakoa, Mrs. Analua, Akiu (pake), Kalawela a me Sam Kapahu. O keia poe keonimana na poe mahaio nui i keia nupepa a ma ka minamina ole i ko lakou mau dala no ke ake e ike i ka malamalama a me ka naauao, ua mahalo nui ia keia poe no ke kupaa me na manao onipaa maluna o ke kahua hanee ole. A ke haawi aku nei au i kuu mahalo a nui i na keonimana no lakou na inoa a oukoa i ike iho ia, na lakou e lawe nei ka hanohano me ka kauoha ole ia aku, ma ka lilo ana i mau koa e paio aku ai i na enemi, e hoino ana i ka nupepa maikai me ka hookamani ole. A ke lana nei kuu manao ela no imua e ko'u mau maka kekahi poe e ake nui nei e lawe i kaia pepa, i na pela ko oukou manao e na keonimau. E oluolu no na poe ake naauao @ pau o hele ae a e hui pu me a'u ma kou hale hana mau, e haawi mai i na kauoha i hiki ai ia'u ke haawi aku i ko oukou mau inoa iloko o ke keena o ka nupepa Kuokoa ma Honolulu, a e hooili ia mai na nupepa i na ka hapalua makahiki p@ha, aia no a like me koa makemake, a o hoomanao mai no hoi me ke ola o ka nupepa.

 

J. HAOLE, L@ns nupepa o ke Kuokoa o ke Panalaau o na ma'i lepera. Kala@papa, Feberuari 1, 1896.

 

@oolaha @@mau

        Aole loa e maikai a oluolu ke ala ana o kekahi mea kino uhane ola ina he aaiole kona akepaa a hiki ole ke lawelawe i kana mau hana me ka hololea. E hahai ana ka nalulu a me na nawaliwali e ae ma ka moali o ke ake ponalo. He mea oinoio keia i hooiaio ia ma na wahi o na poai oluolu akau iloko o ka hapaha keneturia, o na

 

HUALE A AYERS,

ola wale no ka LAAU HOOLA AKE maikai loa i ikeia E hoola ana i ka lepopaa, ka nalulu eha, na ma'i oloko o ka opu, a ma ke ano LAAU OHANA aohe o@a lua e like ai.

 

O ka Ayers Sasaparila, oia

ka Laau Hoomaemae Koko kilakila, e haawi ai i ka ikaika a me ka hooponopono ana ia loko o ke kino ke o ka ili, e hoopau ana i na maluhilukanaka. E pepehi a ulupa ana i na PUHA, e hoola ana i na pohapoha hi o ke ola ana ae kipaku loa ai i na ano ma'i a pau. O ka poe ma'i no ka wali pono ole o ka ai, ka nawaliwali mau a ano ma'i e ae i ulu ae mai ke koko ino mai, he mea pono e inu i ka laau

 

SASAPARILA A AYERS.

He laau e hooikaika ai i ka nawaliwali, a e hoopuipui mai ai i ke kino. Ma ka inu ana i keia laau, e hoonono ia ai ka ai ana, oluolu ka moe ana a maikai ke ola ana.

 

O ka Ayers Cherry Pectoral

laau, aohe lua ma ka hoola awiwi ana i na KUNU, ANU a me na PUU EHA. E hoola ia na KUNU KALEA a me na ma'i pili I ke ake me ka hikiwawe loa. O ma Huaale a Ayers, na Sasaparila a me ka Ayers Cherry Peetoral, aia kahi e loaa ai ma ka Halekuai o ka

 

Hollister Drug Co. Lt.

Na A@@na ma ka Pa@aina Hawaii

2514

 

KAKELA ME KUKE

Ka Halekuai Nui

WalWal LIKE OLE

NA MEA

HANA KAMANA AIPAU

Na lako pili hao kukulu hala , Na kepa, Na lei ilio, Na kaulahao ilio, Na pahi, Na Upa, Na kope hulu, Na Palup@i@

PALAU LIO

Na mea mahiai, Na au bo, Na au koi, Na kua bipi, Na lei bipi, Na kaulahao bipi, Na uwea pa, Na kaa palaia, Na mea pinia, Na ipuliao

Makau me Aho Lawaia

Na @liwai

Na kania, Na hulu pena, Na puia@i, Na p@na, me ka aila, Na kop@, Na aila ma@@, Na pakeke, Na pakeke hao, Na kapu h@o, Na pa@da@, Na kukaop@i@, Na u@iki, a me, Naipukukui.

Mikini Humuhumu Kaulana

Wilcox, & Gibbs Hookahi Lopi.

ka Remington, Elua Lopi.

A me na @kaea @a nui loa, o kela @no a @@ keia ana.

Kakela me Kuke

 

Ka Hawaiian: Gazette

He Nu@e@a N@mu Elua Puka ana o ka Helelo ma na na

 

POALUA a me POALIMA

e hoopuka ia nei e ka Hui

 

HAWAIIAN GAZETTE COMPANY

        O ka Nupepa Kuloko Alakai keia ma ka Olelo Beritania e hoolahaia nei maloko o ka Paeaina a hala loa aku i na Aine E a ke heluhelu ia nei e na mea a pau ma na oihana na Halekula a komo loa iloko o na ohana.

 

Ka Uku Pepa Lauiaha

No ka malama……….$50

No ka Makahiki Kuloko 5.00

        "              " Kuwaho 6.00

 

Keena Hana Heiu 31a. Alanui Kalepa

Pahu Leta O. Honolulu Oahu 2531-tf

 

NA HUA KUNI INOA

 

        Eia ka Hui Hawaiian Gazette Company ke hana paka maoli nei i na Hua Kuni Inoa o kela a me keia ano nui a liilii e like me ka iini a ka manao. O keia mau Hua Kuni Inoa, au lawa ia no ke kahakaha ana ma ke kanana a pepa e ae e hoailona ai ka Inoa a kohu maluna o kekahi mea i makemake ia e kuni a kaha paha. He like ole na uku o na Papa Kuni Inoa, no ka mea aia no ke kau ia o ka uku a maopopo ke ano o ka Papa Inoa au i makemake ai, he nui a he liilii paha. Aka he oluln ka uku a he waipahe ua kuka ana. E kipa kino mai o nana i ike kumaka, a i ole ia e hoouna mai i na kauoha ma ke.

Keona Hana Ma ka Halepal HAWAIIAN GAZETTE, H@lu 318 Alanui Kalepa. Honolili 2531-tf

 

Halepai Hawaiian Gazette

 

        O keia ka Halepai Nupepa Alakai o ke Kulanakauhale o Honolulu nei. Ua lako i na Hua Kepau o na ano a pau a ka makemake e ui ae ai. Eia ma keia Halepai e pai la nei ka Nupepa KUOKOA, ame Nupepa HAWAIIAN GAZETTE PACIFIC COMMERCIAL ADVERTISER CHURCH CHRONICLE a me PLANSTER'S MONTHLY. Ua hiki loa i keia Halepai ko pai aku i na pepa nunui hoolaha alanui, na @uke, na bila kikoo, na bila hookaa, na paiapaia peleai ahaaina a me na hana a ne a pau o ka oihana pai. Eia maloko o keia Halepai @e Keena Humuhumu Buke, kahi e humu ia ai na Buke, na pepa a me na mea a puu i pili i ka humuhumu ana i na palapala. He ol@oi@ ke kuka a@a a @o emi kupono na au@au.

 

K@@m@ Ha@a. H@lu 318 Al@ mai K@l@pa, Honolulu i ka Hale @@@na 2531-tf