Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 8, 23 February 1895 — Ke Kulana Aupuni. [ARTICLE]

Ke Kulana Aupuni.

M*faopen ka <ke ana ? tm hana ho«h-*un ittiUūi4 S bU, a sne na uhm • p >o e piii iu i ka o!a «i» tsai © kekahl oinao aao nui i keia wa no na mea e pili so t i ko kakou kuiaaa aupani e noho ai ma kela hope aku. Ke olu mai nei na manao iike ole īwaena o na H»waii ponoi no ke kaiana aopuni kupoao no kakou e noho ai. Ke kokua ne! kekahi poe Hawaii i ke kulana hoohui aupuni me Amenka Huipuia; a ia manawa hookahi ke kue nei kekahi poe Hawaii ia maeao, a ke elelo nei lakou he oi aku ki pono e noho no kakou malalo o ke kolana he Aopnni puhalika Kuokoa. la'u e hoao n#i e hoikaka i ko'u mau manaa kalalaina na keia niuau, ke noi ne! au i ka lehulehu o kuu mau h mi Hawaii i iike oie na manao kalalalna me ka'u e heakaka ai, e paie ae i na huhu pilikino aoa; a ia wa hookahi, he m«a pono no ia iakou ke heakaka mai i na kumu e hiki ai e manao !a ai ka'u mau hoakaka ana aoie i ku i ka pololei; no ka mea, a nui na kukakuka ana ioaa mai na mea pololei e iike me na hoakaka a keia kaiaiaina naauao kahiko i kapaia o ke Akeukaiuai Boiomona. Ke ku nei au ma ka ooao e hoakaka ana, o ka hoohui aku me Amerika Huipuia ka «>i aku o ke kulana aupuni maikai ioa a kakou e hahai ai uo Hawaii nei i keia ma. nawa. Aka he mea oiaio no, no na ma> kahiki eiua i hala ae nei, ua nui ka huhu o kuu mauuiakamaka Hawaii ia'u, mamuli o kuu hoakaka ana i ko'u mau manao, o ka hoohui aku 0 na Paeaiua o Hawaii rae Auierika Huipuia ka oi aku o ka pono ioa ne kakou, aka, ano, ke ike nei au e kekahi o ua poe ia i kue ino mai ia'u ia mau makahiki i haia aku la, ke iioao nei iakou me ka ikaika i oi aku i ko'u e hookoia kela manao hooiiuiaina; ke mahaio nui nei au ia poe, a ke manaolana pu nei no hoi au, e hiki mai ana ka manawa a na Hawaii naauao a pau e ike ahoomaopopo ai, he oi aku ko kakou mau pomaikai ma ke auo kulana iiooponepono aupuni a kulaua noho ulukoiako ana, ke hoohui ia kakou me Amerika Huipuia. E lioakaka ana au ma ka manao mua, oia hoi, e loaa ana ia kakou ka 01 aku o ka pomaikai m:t ke ano kulana hooiiui aupuni a kuiana hooponopono aupuni. I keia wa, mauiu 11 o .ke kuiana Aupuni Repubaiika Kuokoa no Hawaii nei, ua akaka ioa uie ke kanaiua ole, aole loa e ioaa ana i na kanaka llawaii na kuiana aupuni e iike me ia i ike ia i ka wa e noho alii ana ka Moi Kalakaua i make aku la. I mea e kakoo ai i keia manao, e huli ae kakou a uana aku ma na mooleio o ke ao nei no na keneturia makahiki i hala aku, e ike no kakou i keia mea; i ka wa i loaa ai i na kanaka ili keokeo ka mana hoomalu a mana kUkie iioke o kekahi aina, aoie loa i ike ia ma ka mooleio o na wa i hala, ua emi hou mai na ili keokeo ilalo; a ua paa ioa hoi ia mea e like me ka wanana a Noa I kuni paa ai maluna o kana poe mamo mahope o ka pau ana o kona maluhiluhi i ka ona. Aka hoi, ke oleio nei au, ina e hoohui ia ana kakou me Amerika Huipuia ma ke ano kuiana iauiaha e like me na kanawai o Amerika Huipuia, alaiia no na makahiki mua e komo akn ai kakou malalo oia ano noho aupuni ana, e loaa ana ! na kanaka Hawaii na kulaua kiekie iioko o ka aina ma na oihana aapuni, a hiki i ka wa e oi ai ka heiuna • na 11! keokeo maiuna o na kanaka Hawaii, no ka mea, i ka wa e -hoohu! !a ai kakou, e loaa ana I kela a me keia mea ka mana koho balota ma ke ano he hookahi wale ne koho ana o ke kanaka hookahi. £ oi aku ana ko kakou kalana ano ulakolake o ka noho ana ia wa mamua o kela wa. He manaohai ano paakiki no keia na na Hawaii e hoomaopopo ai; aole au e elel* ana e loaa ke uiakolako i na Hawaii a pau, ne ka mea, ua maopopo no aole i pau ioa na kanaka Hawaii i ka heiu ia ma kahi o ka poe mikiala hana; aka, ke olelo nei au o na Hawaii a pau e hoao ana e helu ia lakeu ma ka papa heiu o ka poe mikiaiahana, aoie au e kanalua ke oleio ae, e ioaa ana ia lakou na kulana uUkolako U wa, i oi aku mamua o ko keia wa. ||ī ka wa e hoohui ia ai, e nui mai ana ka poe waiwai • komo mai ana iloko ati o ka aina, e emi ana ka uku • ke daia } • noi mai aaa ka poe nana e kuai mai i na mea ulu Uoko o ka aina; e akea aka ana na makeke e Ulo aku ai na mea uiu o Hawaii nei; e nhaiahelo ana kakoo mamuii o kela maaao, o ka mea heoikaika ma ka hana e kiaa aaa laia aa pomaikai o kona luhi, e ioi aaa na haaa hou ileko o ka aina, e nui ana na moku ku mai 1 Hawaii nei, e hiki mai ana ka waeaolelo iao« moana i Hawaii nel, • nai l«una ole mai an| na poe makaika! • hlki aaai ana e honl i na ea oluola o ka Pared*iso o ka Pakiplka, e Uto

c c nēi i bt»ox« oa na oiia mll Uoaa • d« «Ik» Gai o ke 10 tei i u w« heoilo, heoi mkm aoa ka dmimi hoopoßopom> aepuoi ! ka hoo«aik;»i a me ka haon hmt iim i n* »boQS aopaal ft pan* ka Fi»esinai, e hoom«a>ses haoa hou ia au oa oipo, e hooi ia aku ana » noi na mokaahl holo pili aina, e kaaoailio aoa o Hawa!i nie Oaha oei i ka ioao aoa a ka maka t • lilo ana na kuia paooa walho w*le I mau ko!a uiiaii i na aiea kaoo, e paapo aoa oa wahi a paa i na mahioaai ieholalio, o oui a lehu(«ho ana na hana kupono i oa kana> ka iiihone ke haoa no lakou iha aaa ke ano kookoo, e pau ana ka mana • ka oīhana kepa paahana ma ilawaii nei, a ma ke aoo nui, e Lpaa ana i keia a me keia mea mikiala hana na mea e hoohauoli ai iaia, a e hooi aku hoi i kooa ikaika hana. Mawaho ae o ke!a mau pomaikai i hoakaka ia mamua ae, e loaa aoa ia kakou k» maiuhia o ka noho ana, a paiekana mai na kaea knloko oi«ao« e iike me ia i ikeia ma ka maiama o lanu:*ri 1 »ui aku ia t ina no e mau kakou ma ke ano Aupuni Kepuhalika, aohe he mea naua e keakea i ka ula hou ana mai ooa uiuaoa iloko o ka aine; a pela no, he mea hiki wule no i na aupuni nui ke iawe i keia mau Paeaina tne ka ikaika i na wa a pau. Noiaiia ke hoohuihui ia keia mau mea a pau, e hiki aku ana kakou i ka hope loa o keia kukuiu manao ana, a e puana ae kakou, E hoohui ia o līaieaii me Amm'ika Iluipuia, oia ke kulana Anpuni muikai loa no Haieaii i keia lea. Me ka m»h>«lo, Loio llawaii. Honolulu, Feb. 21, 1595.