Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 12, 23 March 1895 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NU HOU HAWAII

He 14 mau Hpana maluua m*i o ka moknahi lndt pendent mai lokohama mai i hoole ia a e hoihoi hou ia aka ana no i ka home oiwi. Ilalo • awilau o Ewi ka Peresidena I ka Poikolu iho nei kahi i nana al i ke kanu ia ana o ka olepe hooulu i hiw k iino ia mal ai nui na { aina e ia:i'. ! i Ua hala aku o Samuel Nuiena kipl i llilo, A wahi ana le'a makamikae hoike mai nel, aohe ona hoihoi ia e na kauaka oke kulanakauhale ua lani.pili. Un holo la a n'e e ke kaa huki ko ukana oleolum, keieahi lapaua paaha*M o uia ka Poiliainaku nei i hnla, a uo uh ptlapu kukonukonu I loaa luin m« ia In, uh make aku la ola. I ka I'oakahi iho uei, un hopu ia e i)avid Kaapa o Paia no ka hewa hnn» bia hoaw,aawa a kuai nku me ka laikinl ole. Ma ka Poalua mai, m hookolokolo a kopiia he haneri da!a. Pokeokeo. Ke olelo nei ka nupepa Mukaainana, "aole no 1 plo loa ka mnnaolun ino ka hoi/ioi alii. 1 nui no ke aho." Ona hua i hoohio ia na inakou iho ia, ke ole nae o ka hoopau li a ana aku ia o ia mamalaolelo i okipahupu ia ae me ka hololea ole Hku. Ua hoi iuiti uei •» Lunukiuiawai W. F. Frear o ka Alu Kiekie ma ka uiokuahi Australia o ka Poakahi aku nei, iuh! kana huakni hoolnna inni a«u nei i Kaleponi a me ke ola o\a 1 pii ue ka Hiaikai mal ka wa Hii* i hnalele Iho ai a holo aku nei ma ia huakai. Ke hoolaha mai nei ua uupepa e hulo mal ana I Hoaolulu uei ka mokukaua Auierika ••Bennlngton" a tualia paha o holo mai ka mokukaua hou loa <<olymphia" I hookomo ia iloko o ke komis)na uia ka la 5 o Feberuari. Aka, ala no ka maopo|H> lea a hiki kino mai lanei. He auainu launa ike I ke kahunapule o Kaukeano Rev. D. P. Harai« ke kahu hou a me hookuu aloha 'ku : ia Rev. Mr. llatchlns, kai malama| ia i ka pj Poalua nei maloko o Kaukeano. He hookani plano a nae ua euele kai (mkui ia mawaho ae o ua Ike iuana ana a me na haawina kaaaeuae aloha o ke auaina. O kel* walii mokuahi iuisU»nari pnnanaikl M Hiram iiinamu" i kapi> li ia ai i wahi mnkuahi holoholo no iui iubionari luawaeua iho o na tnokupuni Makala, a i hookele ia e Ka(>eiia Ilt v. Mr. Wnlkup a hiki i Makala, ua huli hoi aku ola a ku aku U i Kapalakiko imi ka la 9 o M*raki nel, he 01 m»u la holo mallaiU aku. Ua koui* mai ka iuo kukaua Be< ritanla <>Nyuiphe" a eia ke hekau uei ma ka lalani o kahi a ua manuwa e ku ai o ke awa o Hoiiolulu, lloko o ua la holo he 13 mai San | Diego mai. Ua kipa mua mai no keia moku ianei, a i kipa waie uiai ao a holo aku. £ hookaiilaa ana oia maanei he auahaiu paha, alaila holo *ku no Eaekimo. Ua kakau iho nei o Mr. James N. K. Keala o ka Hale Leta nui l ka moolelo o Umi ma ka oleio Eneiani, a « hooUha ia mai ana ma ka nu p«pa apa pepa <«Overland Monthly n o Kaleponi. NolaiU, e ike U ana ka peni a kela keiki Hawall maloko (i aa nu|«[M a na kanaka naauao e kahaaaiiH Kei i ko iakoa uiau ma« 11 ;•» liu*u. Ua hiaipauia ke kuia Hawaii I m ilauia loihi U mv kt halekula aupunl mahope ako o X£*waUh*o © ke kumukuU 8. W. Kaikuahina, m ke noonoo ia nei e wehe I kuU oleio Berliania maioko. He haiekiila kahlko loa keia a makmi i kamaalna ai no ke kaoaha ako nei makahlki a keu I hala, oUi ko makou mau la Ililil • omo ana Ika waiu o ka naauo e uwi ia ana maiokeU hole hoonal Ike.

Ua ka mai ka mokaahi Australia i ka honi 8:30 o ke kakahiaka Poakahi nel, mai Kapaiakika mai lioko 0 na U holo o a me 22 bora a me ka hapa, mahope o ka haaieie aea aka 1 ke «wa malana ae i ka bora 10 kakahiika o ka la 1!! o Maraki nei. Ua iawe mai oia no keia aira } ia 42 maa ohua kapeaa, 11 maa ohaa oneki 16 maa eke iela a me aa aka'na. Ma ka Poakolu ibo oei, hora 4 ahiahi a mahope iho, aa hoU hoi aka oU no Kapaiaklko. He maa ia hookuii pipi nai no ka aina Hanai o Haleakaia ma Maai na Ponkoia a me ka Puaha 0 ka hebedoma i hala, e nee papa ana a hiki ! Maaiaea, a aa pau mai 1 ka haliamahi na poe ona holoholoaa o Makawoo, Kula, Waikapu ame Wailuka 1 ke komo e kokoa pu iloko o keia hoohuli pipi nui, e k&i ana ia banerl kanaka fl me iwakaiua iloko o ia maa la o ka hoohuli ana. 110l o o ia maa ia o ka heohuli ana, ua paa mai na pipi he 4000.- A mailoko mai o ia heluna, ua hookahi tausani pipi i koi ia e ka poe ona no lakou ia mau pipi, a o ke koena, no ka a(na hanai holoho'ona wale aku no o Haieakala. Ua poi ia e ka nalu a huki ia aku la iloko o ke kai e lumilumi iā ai a make, ka wahine a Kahlmalaui ma ka pali kuhoho kokoke i Kukaiau, Hamakua, ī ka Ia 9 aku nei o Maraki. I hele I ke kui opihi me kekahl poe wahine e ae, aka o keia wahlne ae ia nae kai poino maoll loa. Ua hooikaika ke kane e hoopakele i kana wahine aloha ma ka hakuka ana me na nalu ahiu e jw)i ana i na pa ala, a ua loaa no hol ke kino a ua pae iuka oka aina. Aka ua lele e aku ke aho a o ke kino wailua wale no ka ke kane aloha wahine e hii ana. Aloha ino ia kane makee wahine oka hakoko ana e hoopakele, aka lawe eia aku ka hanu ola o kana alolia. Kia ke pii mai nei a ulumahiehie ke ohohia ia o ke puhi a'na o na leo ohe a me mele walm a na keiki o ka Puali Puhi Ohe o ka Repubalika Hawaii, a ua auheo a pee loa aku ma kuono kela mau hookae o na la pouii naaupo i hala, ka wa hoi e kau ana he wahi manaolana poliuliu malun« o na anee alii he hoihoi alil kahi. Aka i keia inanawa, mahope

o ka ike ana i na mea oiaio a pau i hana ia iloko o ka malnehie o ka la awakea, aohe mauaolana i koe no ke aupuni, ke pikokoi mai nei ka lehulehu e hoolohe i na leo mele a ka puali o ke Aupuni. Ua meha ke kula, aohe lele pueo, hookahi wai o ka like.