Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 12, 23 March 1895 — E Kahea aku Anei au. Ko mai Oukou ! ka hua i ka Umauma la!! Haina mai!!! [ARTICLE]

E Kahea aku Anei au. Ko mai Oukou ! ka hua i ka Umauma la!! Haina mai!!!

Heaha ka poim aka moe boq e Hawail? A heaha hoi ka pane oaa kahi oka mea e uioao aaaT E kahea aka anei aa, E-o mai oukoa? Paalu mai ko oakou maa leo, o ka haa ika Umaama I»! Haioa mai!! Ae, ua makemake aa e hai i ka haina oka nlaaa. Oia keia, e lawe na mea a paa i ka hoohiki maiaio o ke kumukanawai o ka Repabjlika o Hawali, mamaa o ka hoila ana o oa noonoo e hoohai aka me Amerika Hoipaia. E na makamaka mai Hawaii a Kauai, alua ae nei aaaka- ] hiki i hala ke ku paio hahaoa ana o na kalaiaina naauao o aa aoao elaa i kapula ma keia m»a inoa eiua, Hoohui Aina a me Aloha Aina» a ua pakui mai ka eoao Aloha Aina he ino4 hou no ka aoao Hwohuiaina, he Pigi, a pela hol ka aeao Hoohui

aina i kapa aku ai i ka aoao Aloha Aina he anee alii, alaila ua pai a pai aa aoao kalaiaina a eiua. Alaila o ka pahu hopo oka uinau o ka manawa do ka Puuhonua kahi e puka uiai ai ka iini a me ka iuake~ inake o na aoao kalaiaina. O Amerika wale no, i ka manawa i hiki aku ai keia ninau ilaiiu, ua hoouna mai la ka maua hooko oia Aupuni i kekahi kanaka kauiaaa o Ua mokuainaoGeoregiaoiao Hon. J.

H. Blount kona inoa, a he mau *iahina kona o ka noho ana i ke kulanakauhaie poo o Ilonolulu no ka iawe ana i na elelo ike • na aoao elua e pili ana i ko kakou ninau Aupuni, a hoi aku ia oia i Ainerika me ke kupai a hana ka haawe o kana hoike e waiho aku ai imua o ka mana hooko a me na hale Ahaoleio elua oia aina nui kaulana i kapaia, "ka home o ka wiwo ole a

me ka ianakila." Oiai oia e iawelawe ana i kana haua ma Honoiuiu, ua maepopo loa i na mea a pau a puni ka Paeaina, e hoouna awiwi ana kela apana keia apana o na hui alohu aina i ku lakou naau eiele me na paiapala hoopii i kakau inoa ia me na elele wahiue a me na kane i ka hui aloha aina nui uia Honolulu, a pela no hoi ka aouo hoohuiaina i hoouna ai i ko lakou mau elele, a pai a pui nu aoao elua. A ia Blount i kaawaie aku ai mai na aekai aku uu e Hawaii, a mawaho aku 110 paha o Makapuu, i ole ia o Daimana Hili no paha, owaka ka lehelehe o na anee alii, hooiaha na nupepa anee aiii, a ka la S o Aperiia e hoihoi laae ai ka moiwahine, o ke'u mau wahi hoa hoohuiaina ano ka-

pekepeke no o ka noonoo elike me Petero, ano kaamaha na helehelena, pane mai ia'u, olelo ia mai nei a ka la 8 o Aperilu hoi ae ka moiwahine, pane aku nei au iaia me ka leo ikaika, e noho malie ka lalau, mai puni inu ieo kanikani. Ma ka apaua kahi au e noho nei, e kani mau ana kahi bele o kuu hale halawai aloha o Ilalealoha, o keia l>e!e e hui ana a liai aku a mea hoi ae ka moiwahine, mai kela la 8 o Aperila 1893 a ka nialauia o Okatoba 1894 1 hala koke aku la, ua like maoli no na aloha aina me na manu Kiuehana a'u i ike ai i ko'u mau la opiopio he 33 makahiki i hala ke kakani o na waha, a o ka hana nui a na wahiue 'o ko nala i na ie leipu, lei lai, na ie o na ano apau, na lole makalike no ka la e hoihoi ia ae ai ka moiwahine, a he kokoe ia la o na maka ke ike mai ia'u ke halawai aku ma ke alanul, oiai ua maopopo ia lahou owau ka makua o ka lioohuiaina o keia apana, ma ka malama o Mei 1894 i hala, puka mai ka olelo kuahaua a Peresideua Kalivalana.

tI E hana oe e Hawaii nou iho," heaha la ia mea i na aloha aioa o keia apana? He hoopunipuni wale iho la no, puka ma na nupepa ua ike mai nei o 6eritania, Keremanla a me Farani. He hoopunipuai wale iho ia no, ma ka hapaha hope o kela makahiki 1894, ano meha, malie, akakuu mai ana na leo kani kupinai, akahi no au a ike aka, o na wahine i hookokoe mai na maka i ka moani, holipono mai ana me ka oluolu a kunou mai ia'u, a pela au i panai aka ai i na hoomaikai. A malia ka ia e meha mai nei, ua pau ke kaka ana o ka leo o na moa wahlne, a e hoomoe ana I ka hua i ka ponana, a hanau mai i na keiki, ho mau pu kaupoohiwi, a he mau poka boma e hooneoneo ai i ke kulanakauhale poo Aupuoi, a e haawi ana hoi i na luku malnoioo i na luna aupunl o ke aupuni Kepnhalika o Ilawaii, a peia e pahola ae a! ia loka weliweii ma na mokupunl a pau ou e Hawall, aka, aole pela ka manao o ka anela o ke oia e ku kl&i ana I kona poe kanaka, no ka mea, ola ka pulakaa* maka moa o ka enemi I noonoo 'ai e hoolei i n& poka dalnameta, oial e akoakoa ana na Karlstlano ma ka loakinl o Kaukeano hou m& ke ahiahi 6abali i ho&la laai keia kaoa klpl e na eneml, a e make mua ka Peresidena, iunakauiawai Kiekle, 1010 Kuhina, eohlna o kona a ina e, me kalpoe hanohano a paa

m me ke Kohlim Kai«falDa llloko oia «nalea. Aka, «• o leh&va ka poahoou* a me km ikmlkm o kakoo, ke kokst kokoke !oa Ika wa pilikia." A aa htla ftka la na so hakamakama a ka aoela-o ka make maiana oa e Hkw&ii, a aa paka mai oa kukuna o ka malahia malaoa o ka aioa. A heaha kaa hana oaaaao e ka mea a

maa aaea i kapa ia lakoa iho he aloha aina, mai ka paka aiia a ka Ia I kamukahi a ka welu aoa a ka la i | lehaa. Eka oe ilunu a e iawe ika hoohtki aoa malaio o ke kumakaok" wai o ke aupaoi Repubalika o Ha* waii, ke aapuoi mnikni i kapooo ia kaKou oa makaainHna, aole hoi ke aopuni mol iima nui i huaa kele ioa la aka ia mai knu mau papalioa e llawaii aioha. U* makaakaa oa buke hoohiki ma ku lima o oa lunakanawai apaoa apau a me na iunakanawai Kaapuui a hiki i na lunakauawai Kiekie. O ke kanaka a

maa kanaka e lawe o!e ana i ka hoohiki, he kipi ninopopo <»ia, nolaila o na paio ana o na uiHkuhiki elaa i h*la, e heopoiua ioa aku ue ia mea, o ka hllahila no ka haule ana o ka aoao a oukou i kakeo ai, e pale ae mahupe o koa kua. A o na pahenehene ana oia mau la, e huna ae mai kou iuuu papalina ae, o na manao awahua mai ua mea pilihoomana iwaena o na Karistiano hooie Pope apau, e w-.iho aku ia

mau mea maiuuM o ko kakou Ilaku aloha nui, o na bookeke niho ana e upoi mulie iho ue kou oiaulehelehe, o oa hoauwaepuu ana uie ua waka hookokoe, e hoopololei i kou mau papaliua, o na lima e kuhi hiki oie kou maka huhu, e hoihoi iho oe i

ka pana ana o kou puuwui alana malie, e kapae loa i keia mau manao, a e lokahi knkou me na manao ku i ke aloha i ko kakou

aina aloha. Kuu aina hanau c Nou au e mele mū Aina maikai O na makua Me na keiki pu E o mai o a o Kuu aina nei. O ka lokahi «#i;« ka ikaiki», o ke aiohu oia ka pa-kaua, a hui ia keia mau mamala olilo, alaila e noho alii aunanei ka maluhia maluna o ko kakou aina aioha. E kuu mau hoa aloha o ke kuianakauhale i haiamu ia e keia muu huaolelo kaulana. "lluul ka malu o ka uiu i ka maiie, fea ua paupiii o Lahaina iuka no e ponuhu mai ai, ka mukani Ma-a-a o launiu o Lele, kapohu iai o Hauoia, ka makani Kauauia pa hooponopono

ole, ka Ipukukui pio oīe i ka makani Kauuula Paupau kni Una, Lahaiua kui lalo, Pauohawaii, halo o KnUikini." E maliu mai oukou i keia kauleo ana a ko oukou makamaka nei, a e naua pu ae li'oi i ka leo walohia a ka Moiwahine Liliuokalani ma kana palapala hookuu i kona kulana opau ma kona noho moi, a uie kona lawe pu ana i ka huohiki malalo o ke kuiuukanawai, a e hoolilo ana iaia i makaaiuana no ka Kepuhalika o Hawaii, mahope iho o kona ike aua aole wahi e ae e lmi hou aku ai i koua pono kahiko o ka noho alil mai a p:ipa ma. A e iiann pu ao hoi i na manao naauao a ouk u hoa Kuhikina Kelekona o ka puulu aloha aina pu, e kono ana ia oukou apau e iawe i ka hoohiki, a e lilo i kupa makaainana oiaio, a o ka mea mua e lawe ole ana i ka hoohiki, he klpi ia kanaka a he aeahaukae maopopo, heaha ka hua i koe i Kahiki e kali hou aku ai? Heaha ka ninau hou no ka manawa? Ua pau, ua haia, a ua hiki mai ka hopena, ake noi nei au i na kane apau i ioaa kela uhane noonoo, a me na wahine apau i loaa ka naauao, e hele mai a e iawe i ka hoohiki, a i o'u pokii apau o keia hale hoonui ike o Lahaioaluna, e hele mai apau ī ka hoohiki, aole he ninau no ka makahiki, o ka ninau wale no. He makemake anei au e lilo i makaainana a kupa no ka Kepuhaiika o Hawali, pane ae, i hea iae hele ai e hoohiki? Pane, aia ma ke keena o ka lonākanawai Kaapuni J. W. Kalua, ma ka aoao mauka iho o ke keena o ka hope makai nui o aia au maiaila e loaa ai ia oukou mai ka hora 9 ahiki i ka hora 4 ahiahi. A e Uke me a'u e kaaieo nei i na hoa'loha aioha aina apau o keia apana o Huai ka Ula o Lele I ka makanl peia no hoi au e kauieo aku nei I ko'a mau hoaloha «pau o ka mok«poni o Maai, a e-o mau la keia huaolelo e o no ia MaoL ( A peia ,pu no hol « na makamaka o Hawaii o Keawe, Oaha o Kakuhihewa, Kauai o Manokalanipo, a me Molokai Nni a Hina, e ala e Kakuhihewa e naae me ka malie, akahi • ko oukou maa lanakaaawai, a e lawe i ka hoohiki, no ka pooeo ka lahai» ka ohana, ka home. ka hanoluno, ka melahia, ka hoiomua oka walwal, ka hoenaaoao uia, a me na hana pose Karistiano maiuoaou e Hawail. Ē maa ka ea o ka aina l ka pono. Mekeaioha. D. KAHACLBZ.ro, Lahaina, Mar.l4, 1895.