Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 13, 30 March 1895 — Page 3

Page PDF (1.93 MB)

This text was transcribed by:  Deidrelyn Kalani
This work is dedicated to:  PAUAHI

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA HUI ALAHAO ME AINA O OAHU

MANAWA HOLO.

Mai a Mahope aku o Iune 1, 1893

 

NA KAA AHÍ

HONOLULULU

B   B   A   D

A.M.  P.M.  P.M.  P.M.

 

@ IA HONOLULU..@:45    1:@   4:35   3:10

@ IA HONOLULU….9:30  2:20  5:10  5:50

HIKI O HONOLULU…….9:37  2:57  @  6.22

NO HONOLULU

 

C   B   B  A

A.M.  A.M. P.M. P.M.

@ 6:21  10:40  3:40  6:@

HA@ IA MANAWA…@  11:15  4:15  6:10

HIKI I HONOLULU…….7:@ 11:35  4:35  6:45

A No na Po@ wale no

@o keia ame keia la

O @ na la k@

O @ na p@

 

UN HOU HAWAII

Ua lohe ia, ua noonoo iho na aliioku o ka piladelapia no ka hooalaha paikau i ka bataliona koa marloa a me na koa lulna moku malalo o ke kūlanakauhale. Moni no ke aoahulu paha, eia nae aole i noi la me ko ka p@pubalika oluelu.

A keia Poakolu @ho e opu ia aku nei, e kipa mau ana ka mokuahi kulakepe “O@ina” o ka Laina Hali@li Lela o ka Pakipika e holojolo mau nei mawaena o Kalepo@i a me Lapena a me Kioa, mai Kalakiko mai no ka hulu i na aina hikiloa kabiko.

He nui na lono lauaheu no ke kahea la e halaw@i o ka Ahaolelo o ka Repub@liku Hawaii, aka ahiki mai i ka wau makou i hoy ni e pai o ka pepa o keia la, aohe la maopopo o hookaawale la. Aka o na @ laulaha mao ma ka hoolonolono aku o ka lehulehu, me he la niu o kekahi la o Mei A@nei e noho ai.

Ua hoopa@a ia wahi a na puai leo e alala mai nei mai ka mokupuni kil@pai o K@i, o Miss Elizabeth Kanakee Cann@s me Mr. George H. Fairchild o Keala. E hauoli au@nei na hoaloha o keia mau opua i ka lohe ana, e hoohui koke ai aku ana kei mau puuwai ai elua loko o ka poalu i ka poe ai ono.

Ua u mai ma ke awa o Honolulu nei i ka ho@ 4 ahiahi Sab@ aku nei i hale, ku mokuahi M@ra iloko o na la holo ewalu ma hope o ka hualele ana aku ia Vanokouwa i ka la 16 o Malaki. Ua lawe mai ola in 7 mau ohua kapena a me na akana no keia awa. A @ ka hora 7 o la ahiahi no niau loa aku ola no kikanē ma ke ala aku o Fiji.

Ua hala aku i ka mako i ka la 16 o Malaki nei @ Kapalakiko. O Arthur P. Peterson, kekahi o na p@o kipi i kipakula aku nei Honolulu aku nei. E hoomanao ia, oia kekahi o na lolo kuhioa I ke au o ke aupuni alii, a oia noke kuhina kanawai i ka wa i hookahuli ia ai ke aupuni o Liliuokalani. Ua loaa wai kēia lono ma ka Miowera o ka la Sabati I Hala, ma ke ala mai o Vanekoawa.

I ka auina la Poaono i hola, i hoau ia ai ma ke kahua o ke Kula Kamehameha, ka paani hookuku kinipōpō auwaena o na kamalii kula a me na keiki kupa o na ale ahiu o ka moana e lana helu nei malana o ka mokuahi “pi@delapia” imua i kekahi auina hui o ka waho aku nei a me ko na kupa ponoi iho. He @kahi wale no  aona a ka ol@oli i hele @ o ko na keiki kua, no ka mea he 19 lakou puni i ko Piladelapia o wale no.

Ua noila ka puali ohe Hawaii o na keiki Hawaii ponoi, e lawe i Amerika Haipu@a e puhi ohe ai no kekahi poe hui l@i @ala ma ia ano. Ua ae ao na kamalii Hawaii o helo ma ia huakai ke hooholo la i $60 o ke keiki hookahi o ka aialania a me na lilo o ke alahele. Ua hooana la aku keia lohe maluna ae i ka poe na lakou e paipai nei i ka hali o ka puali puhi ohe ili ko, a ke kali ia nei ka ae lo la mai me keia uku o kau ia aku nei e na kamalii. Aia i kela mau la aku e loaa maopopo mai ai ka pane.

Ua lohe mai makou, ma hopu ia kekahi pake ma Waimea Kauai no ka hookuoi la, ua l@ai oia ia ka laau make i kana wahine pake i mare la a ua make. Ua kanu la ka ahine me ka @ ole ia he @ke i ka!i ia I ka luau make. Aka mahope o ka h@la ana o ka h@ @, ua ulu mai ka hoohui. Ua hue hou ia ke kino kupapau o ka wahine, lawe ia la ka opu a hoouna la mai nei i Honolulu, ma ka M@k@hala e nana pono la e ka mea ike ola o Prof A. B. Lyons. A ua hoopaneo ia ka hookolokolo i ke kane a loaa aku ka ike no ka mea e pili ana I kēia opu. O ka inoa o kela kane nana keia wahine make, a i hopu ia no ka hookaoi, o Akau. E noho ana ka aha ninauinau ma ka la 18 aonei o Aperile.

 

I ka wehe ia ana aku o ka Halekuai rama kuk@ o Macfariano & Co. Ma aianui Kaahumanu i ke kakahiaka Poakolu nei, ala hoy na loaa aku la oleko ua malama ia e ke wai. No ka mea, i ke ahiahi manoa iho, aole i pani ke Pukiki hana i ke @ o ka piula wai o ka hale iluna, a ua kahe pela mai ke ahiahi Poalua maia ao ao ka Poakolu. Ua kahe ka wai ilalo a pulu alo wale. O luna keia o kahi i ha@o ia ai me ka Pu@, ua Pulu o ka wai a ua hehele mai. O ke kolu iho la ia o ke kahe a @ ka wai pela.

I keia la e hoopukaia mai ai ka puke moolelo o ke kaua kuluko a na auee alii i hoopahili ia ai e na koa o ka Repubalika a holo pukaka nui ai i ke kuahiwi. U hookomo ou ia na kii iloko, e laa ke kahua kaua o Lwahi a na a @oe a@ i hoaano ai, na waipā aihue mea kaua, ke kii o ka Moiwahine Lililiokalani Dominis i haalele i kona mau koi a pau i ka nohoalii i Ianuari 24, 1895, ke kii o Sam Nolena, e kauoha ana i na koa e holo, oiaio Nolena me kona mau hoa e poo ana ma ke kumu mala ma kamoiliili, ke kii o ka peresidena o ka Repubalika, Konela Fisher alakai pukonakona o na koa aupuni, a me na mea hoomakeakea e ae. He hapalua ke kumukuai.

 

NUHOU KUWAHO

Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Miowera i ka hora 3:30 auina ka Sabati i hala, Iloko o na la holo he 7 mai Victoria Beritania Columebia mai, ua loaa mai ia makou keia mau mea hou ano nui malalo iho: KIPUIA KA MOHUAHI KALEPA AMEKIKA E KA MANEWA SEPANIA.

Ua ku ae ma Un loka i ka hora 11:45 awakea o ka la 12 o Maraki ka mokuahi kalepa Amerika “Alliance” Kapena Crossman, mai Colon mai. Ma ona la i lohe la mai ai kekahi moolelo ino i hana i ama ke kai akea. No ka mea, ma ka hora 7:30 kakahiaka o ka la

8 o maraki, i ka wa o ka mokuahi mawaho ae o ka aoao hikira o ka mokupuni o Cuba, ua ike ia aku ka manawa e kau ana i ka hao Sepania ma kahi he hookahi mile ka manao. Ua houlu iho ka mokuahi “Alliance” i kona hae, a @a ike la mai la e ka manawaSepania a hoalu pu mai la i kona hae. He mau minute mahope iho, ua ike ia aku la ka punohu uwahi keokeo ma ka iho o ka manawa a lohe ia aku la ke kani ana mai o ka pukunlahi, a aole i liuliu iho, ua lohe hou ia aku la ke kani hou ana mai o ka pukuniahi aohe mae he poka oleko. Aole ke mana aku la o Kapena Crossman i keia mau pu i ki ia mai la, aka hoomau aku no i ka holo ma kona ala moana i ka akau. Alaila ua hoololi ae la ka manawa Sepania i kona alahele a alualu mai la ma hope o ka “Alliance”. A me ho mea la, ma la wa kokoke loa, ua ki ia mai la he pukaniani hou, a ua lele pakaki mai la ka poka ma kahi o ka mokuahi kalepa Amerika, aka aole nae kokoke mai. Ua ki hou ia mai he elua mau poka, aole nae he lele pololei mai he lalau wale no ma kahi e. Ua kaa loa ae la ka manawa ma ka hope o ka moku, a mahope o ke alualu ana mai he iwakalua kumalima mau mile, ua hoololi ae la ka manawa i kona ihu a huli aku la i hope. Aohe mea a Kapena Crossman e hoomaopopo ai no ka hana a keia manawa Sepania.

Wasinetona. Mar.14.- Aole i loaa mai i ke kuhina Sepania maanei kekahi pane mai ke Kiaaina Generala mai o Cuba e pili ana i keia kipa ia ana mai o ka mokuahi Amerika “Alliance.” I ka wa e loaa mai ai o ka hoike a ke Kinaina Gernerala Cuba, alaila e waiho ia aku ana imua o ke Kuhina nui o Amerika Hu@pula. Aole no hoi i loaa mai i ke Kuhina Sepania maanei kekahi lohe e pili ana i ka loaa ana ma kahi kokoke i Savannah o ka hoahu malu ia ana o na pu a me ua lako kaua i manao ia no ka hookana ana a ka poe kipi o Cuba.

Madarida, Sepania, Mar. l@- Ua waiho aku ke Kuhina Amerika Maanei i ke Aupuni @ noi o @ mai o Sepania no keia hana maluna o ka “Alliance’. Ua hookahuala keia koi a ke Kuhina Amerika maluna o ka elele palapala waeaolelo a ke Kuhina mai Gresham a malako o @ i koike la mei ai na kumu o ke kipa la ana o ka mokuahi kalepa “Alliance” e ha manawa Sepania, me ka olelo mai o ke ala holo moa@ ma ka aoao makani o Cuba kahi i hana la ai kela kipu, he ala holo moana mau ia no na moku kalepa e holo ana mawaena o ma awa o Amerika H@pula a me ke Kai Carebiana. O ke keakea ia ana mai o ia mai wahi, aelle loa e hiki ke kai ia he hana ku i ka polo i ma aupuni i kmo ole ma kekahi aoao a me kekahi aoao o na mea o @ka ka ana, a @le loa ma ke ano a ae o apono ia ai i ka wa e @oke ana ke kaua. Ke opu aku nei ke Aupuni o Amerika Huipuia e hoahawa awiwi ia kela hana, a e hioke ia mai ona mihi kūpono ma ka aoao o Sepania, e hookikiua a e haawai ia na kauoha kuio i ua aliimoku Sepania aole loa e keakea ma na hana kalepa kūpono, aole ai i ke ola a me ka waiwai ku i ke kanawai malalo o ka hae Amerika.

Tampa, Ferolida, Mar. 14.-I ka wa i ku mai ai o ka “Olivette” I kela ahiahi mai Havana Cuba mai, ua nui ka poe o uka aku nei o ka aina i pii aka iluna o ka moku e ninau ai i na ohua olonā no na mea hou o ke kaua kipi ma Cuba. Mawaena o na ohua he haole Cuba o ka aoao kipi o holo mai ma kekahi huakai ano nui a ua hoike mai la, ua kukulu ia he Aupuni Kaikawa e na kipi, a ua koho ia o Generala Gomez, ua koho la oia i Alihikaua nui no na Pualikoa kipi. O ka nui ona koa o ka aoao kipi i kei awa, he 5,000 koa hele wawae a he 3000 kea kaualio. Ua lako na kipi me na pu a me na mea make. I ka Poaono I hala, ua hele aku ke Komisina kuka maluhia I Munsilla a kūkākūkā iho la me ka Alihikaua o ka aoao kipi me Generala Maso, ma ke ano e kai aku ana I ua Alihikaua la a me ka poe malalo ona, e waiho I na mea kaua, e hoohiki malalo o ke Aupuni, a ma ia hana ana e huikala ia lākou. Ua hoi aku ke Komisina aupuni me ka holopono ole a me ka kuhalahala. Ua apo aku o Gernala Maso o ka aoao kipi o ke Komisina ma ka maikai a hookipa mai la, hooholo aku la i ko lakou manao a haawi aku la i hookahihora no lakou e hoy ai mai kahi hoomoana aku, a i hoapaapa iho lakou, alaila e kipu ia aku ao lakou. Oka Generala Maso olelo, “e hookau kaokoa ia o Cuba mai ko Sepania noho hoomallu ana, no ka mea e hoomau ia aku no ke kaua no umi makahiki o oi aku ina he mea pono”.

Ladana, Mar. 14. – Ua hoolaha ae ka nūpepa “ Central News,” ma na waeaolelo malu e loaa mai nei mai Cuba mai, aole o lakou hooiaio mai i na hoike pill oihana a ke kiaaina nui e olelo ana ua weluwelu a hakihaki ka iwikuamoo o na kipi.

KE KUIKAHI HOOPAU KAUA MA-WAENA O KINA A ME IAPANA.

Wasinetona, Mar. 12.- O ka hopena o na kukakuka ana mawaena o ke Kuhina Amerika Dun ma Iapana o me ke Kuhina Amerika Denby ma kina no na kumu e hoopau ia ai ke kaua mawaena o Kina a me Iapana, ua ike ia aenei i keria wa, koe wale no ka hooiaio loa ia. Ua hoomaopopo ia ma na poai kilo aupuni, penei malalo iho na kumu:

Akahi. O ke kuikahi mua mamawaena o Iapana a me Kina, ua pau mamuli o ke kaua, aku i ka wa e hoomaka hou ai ka noho maluhia ana, alaila e haawina ona kuikahi hou ia Iapena e loaa ai ka mana hookolokolo i kona mai kanaka ma Kina, a e haawi pio mai o Kina i kona mana hookolokolo i kona lahui ma Iapana e like ma mamua.

Alua. Aole a Iapana koi aina ma ka aina pua o Asia, aka o ka mokupuni o Foamosa, he panalaau no Kina e mor nei ma kapa kahakai e lilo no Iapena.

Akolu. E ae ia o Iapena ma ke kuikahi e hoomaa aku i ka noho ana maluna Port Arthur a me Waihaiwei, na kahua aumokukaua nui elua e komo aku ai i ke Kaiuuono o Peehili, no kekahi mau makahiki.

Aha. E hoopau loa ia ka Kina mai koi ma ka noho maua ana aku maluna o Corea, a e hookuu kaokoa ia aku e noho aupuni kuokoa.

Alima. O ka uku poho dala a Kina e uku ai aole e oi aku maluna o $250,000,000 ma ke gula

Sanahai, Mar. 16.- Ua haalele mai oLi Hung Chang, ko Kina Elele hana kuikahi hoopau kaua me Iapana, a ua holo aku i keia auina la me kona puali hoahele he kanaha ka nui.

Wasinetona, Mar. 15.- Ke hoike mai nei ka waeaolelo, ua hooiko ae he aumokukaua he unikumamaono ka nui ma ka mokupuni o Foamosa, a ua manaoio ia ma ke Keen@ Elele Kahiua Iapana maanei, he hoike ana ia o ke kaua ma ia wahi mehana ma ka latitu hema. Ua lohe ia mai, eia na Iapana ke hooluulu nei i pualikoa nui ne ke kaua ana a lilo mai o Foamoasa, ka okupuni nui o Kina e hoohui ia mai ana no Iapa. Ua malalo o ke kuikahi maluhia o kakauloaa koke ia aku aka. O keia mokupuni, aia malalo o Kina, aka aole mae i lilo mai ma ke kaua ia Kina mai a Malao mai, nolaila e hoopia aku ana o Iapana i na kanaka maolli. Ua makemake ia e Iapana na keia mokupuni no ka nui o na lua l@hu malaila.

MANAWA SEPANIA P@OLU

Gibiraleta, Mar. 13.- Ke manao io ia nei, na piholo ka mokukaua Sepania “Reina Rege@ele” malalo ae o na makalae o Morocco, Aleika I ka wa ino hope mai nei. Aia maluna o ko@ oneki na kanaka he 420 ka nui ke hui pa ia na aliimoku a me na luina. Ua loaa aku he mau apena o kekai o kona mau waapa ma na kahakai e kokoke aku ana i Centia a me Tarifa.

KILO AUPUNI ILOKO O KA PILIKIA.

Konatinopela, Mar. 12.- Ua ili ka moku holo lealea Rukini “C@riNA,” me ke Kuhina Rukini no Helene maluna o ka moku, ma ka la Sabati i hala ma ka Kaikuone o Patras. O ka hopena o ke kuhina a me na kanaka oluna o ka moku aole i ike ia. Ua hoonua ia aku he elua mau manawa Helena i ke kahua o ka pilikia.

Waapa Holoaia i ka Moana.

Ua haalele aku he elua mau waapa I piha I na ia ma ka hora 7 ahiahi o ka Poakahi iho nei ia Kaunakakai a holo mai la no Honolulu nei, ka mākeke a na mea nana ka la I manao ai e pau ana I ke kuai ia maanei. Ala maluna o kēia mau waapa he eha mai kanaka o kekahi a he ekolu ma kekahi. Ua holo mai lakou a ma ka lae o haleau, ua hokukoi mai la ka moana, a ua poi la iho la ka waapa eha kanaka o luna me T.S. Nahinu ka hookele, a holoaia aku l ka waapa ilalo o ka moana a pau i ka nalowale, aka o na kanaka ua au aku no kekahi kowa moau a loaa aku la ka waapa poino ole alaila hookau ia malaila, holo like mai nei a hiki iho la i Kou nei. O keia poe i lilo ai i mai olulo, ua paupauaho no i ka wa i loaa aku ai i ka waapa poino ole. A ina no I loau iki aku, ina no la ua pau I ka make. He poe kanaka lohe ole no ko Molokai i ka holoholo maluna o na waapa, aka aole no lakou i mamao aku mawaho o ka poe e kaawe mai nei i ko lakou mau ola ponoi iho.

Kau Kinipopo o ka 1895.

Ma ka auina la Poaono i hala, Maraki 24, ua akoakoa ae na kapena ekolu o na puali kiaipopo hou o Honolulu nei ma ka Hale Hai Opiopio o na haole no ka hoonohonoho a kuene pono ana i ka wa e paani ai kela a me keia puali a me ka nui o na paani ana. Ua hooholo lakou i ka nui na paani ana he umikumamawalu a me ka papa kuhikuhi manawa paani peni malalo iho:

Athletic vs. Star……………………..Aperila 20

Unknown vs. Athletic……………….Aperila 27

Star vs. Unknown……………………Mei 4

Athletic vs. Star……………………...Mei11

Unknown vs. Athletic………………..Mei 18

Star vs. Unknown……………………Iune 1

Unknown vs. Athletic………………..Iune 8

Star vs. Unknown……………………Iune15

Athletic vs. Star……………………...Iune 22

Unknown vs. Athletic………………..Iune 29

Star vs. Unknown…………………….Iulai 4

Athletic vs. Star……………………….Iuali 6

Unknown vs. Athletic…………………Iulai 13

Star vs. Unknown……………………..Iulai 20

Athletic vs. Star………………………..Iulai 27

Unknown vs. Athletic…………………Augate 3

Star vs. Unkown………………………Augate 10

“Ka Puali o ke Aloha”

E kai huakai ana ka Puali Kula Sabati o ke Aloha ma kekahi mau alanui o ke kūlanakauhale nei. E hoomaka ana mai ko lākou hale halawi mai I ka hora 2 @ o ke kakahiaka Sabati. Aia malalo iki aki oo ke kihi o na alanui Maunakea a me Hotele ko lākou kahua hana. Ma ka lokomaikaʻi Mr. F. Damon, e hui pu mai ana kana mau keiki kula Sabati ma kēia huakai, no ka pono o na opio e ae o kēia kūlanakauhale. E alakai ia ana ka huakai ena leo o ka ohe a me ka pahu, me ko lākou hae o ka lanakila, e hoolalo aku ana inua o na opia a ae, na makamaka, na hoaloha a me na makua o keia pee keiki; “Iloko o Iesu ke ola mai loa, aole he ola e ae.”

Ka oukou kauwa haahaa

SAMU’L K. KAMAKAIA.

NA Hooheno o ka Ua kau i ka Laau a me ka Ua Hao

Ma ka la 20 a me 21 o keia mahina, ua hiu ia ae he 8 paa moe paewa ma ka halepaahao, oia hoy no Waiohinu he 6 paa, a he 2 no Pahala, a ua hoopai ia lakou e like me ka manao o ke kanawai, Hookahi hihia hoeha he kanalima dala me elima dala koina, huina he $55. Pihau ka hale hookakolokolo o makou nei i keia mau la.

Ua loaa aku ma Kawa, kau, Hawaii nei, he puolo hoomanamana la Kualakala ma ka la 23 o keia mahina; oiai ola a a kanu wahine a me ke kaikamahine e hele ana i ke kaeo ahoua, ike aku nei ola ke ope @ai e lana ana ilana o ki@ilikai lawa, kii aku nei oia a lawe mai nei luka, a me kona manao nae he ukana no ka moku la ua haule. Ia wa wehe ae nei keia a ike iho nei he maia ua pela, a ia wa lalau aku nei kahi kaikamahine me ka manao e ai ae, aka ike e iho nei ka makuakane he mau wahi mea liilii elina a o na mea o loko, he lau awa, he luau a me kekahi mau mea a ae, a no ia mea papa aku nei i ke kaikamahine, nani ai oe i kena mea eia la he mea hoemanamana. Ia wa lawe aku nei keia ia poe kahu akua oia o Koakoa ma, e mana paha oukou i keia puolo hoomanamana la, hoole mai nei o Koakoa me ka olelo pi mai, na kela poe aki paha o makou ma aku. I ka ike ana hou o Kaainahawele i ka maia, ia wa hamare aku nei hoy oia i ka haanui. Ike aku nei hoy o Kualakala i kai ala hoonuu mai, hookahi ka noonou like ana, ma ko’u lohe i ka olelo mai a kahi poe, he nui loa keia ano hana malaila. He keu aku no hoy a ka paakiki o ka naau o na kanaka ua koho wale ae no au, he mai hana paha e pili ana i ka moi a lakou, ua ike ia aku la hoy.

Nui ka makani o makou nei a me ka la, hele la a kohu Ohuhaliiikamaoha ka lepo o ua aina nei o makou.

J.J. WAIKUIAKEKELA.

Kamehaine, Kau, Hawaii, Maraki 24, 1895.

 

Ka Hana Kapakahi.

NA MEA HOU O KAU NEI, KAPAKAHI MANUIA O KEOKOI KA MOKU.

Ma ka po Poaha iho nei, Mar. 21, 1895 ma Waiohinu, Kau nei, ua hopu ia eono paa moe paewa, mamuli o ke kauoha a W.J. Yates, Hope Makai Nui o Kau nei. He elua paa, he mau mea palupalu a ilihune loa no hoy, ua hoopai ia e ka lunakanawai kekahji poe, me ke kau ia o na koina koikoi, oia hoy he kane a me ka wahine eono dala koina. He keu keia epa, kai no he ekolu dala o ka paa hookahi.

Eia keia nuinui haole ma Naalehu me ka lakou mau wahine moe paewa e noho nei. Aole kii o keia hope makai nui e hopu. He hana kapakahi keia a keia makai nui. E pono i ka Loio Kuhina e nana i ka poe hana kapakahi, e hoopau. Aole ia o ko ka Ilamuku Hikikoki kulana, no ka mea, he mea ole ka poe waiwai iaia, o ka pololei ka pono e hana ia. Pehea la hoy ke kau ana a keia lunakanawai i na koina, aole pela o J. II. Waipuilani he pololei aohe hoohalahala .nona. Nolaila, e nana mai i keia mau luna aupuni.

KEONI,

Waiohinu, Kau, Maraki 25, 1895.

 

Hoolaha Hou.

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNIO APANA E kahi o ko Hawaii pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwaI O PAUL P. KANOA i make.

M ak heluehlu a me ka waiho ia ana mai o ka palaala kauoha a Paul P. Kanoa i make i waiho ia mai, m aka la 26 o Maraki,. 1895 i keia Aha a me ka palapala hoopii e noi ana e hooiaoia ua palapala kauoha ia a e hoopuka ia ka palapala lunahooponopono waiwai ia Kaleipua Kanoa, i waiho ia mai e G. N. Wilcox.

Ke kauoha ia nei, o ka POALIMA, la 3 o MEI, A D 1895, hora 10 kakahiaka o ia la, me ke Keena Hookolokolo o ua Aha la, ma ka Hale Hookolokolo ma Aliilani Halo, Honolulu oiakahi a me ka manawa i koho ia no ka hooiaio ana i ua palapala kauoha la, a malaila ma ia wahi e hele mai ai ka poe i kuleana o kue i ua palapala kauoha la, a me ka haawi ana i ka palapala lunahooponopono.

Kakauia ma Honolulu, Maraki 25, 1895.

Na ka Aha

GEO. LUCAS

Kakauolelo.

2539-3

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Elima o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hoponopoono Waiwai. Ma ka waiwai o CHRISTIAN H. BERTELMANN no Pilaa Kaui i make. Imua o ka Lunakanawai Kaapuni, ma ke Keena.

No ka mea, ma ka la 13 o Maraki, M. H. 1895, ua waiho ia mai imua o ka Aha, kekahi palapala i olelo ia oia no ke kauoha hope loa a Christian H Bertelmann i make aku ia kela palapala kauoha a e hoopukala hoy ka Palapala Luna Hooko no Rev. Sylevestre a me Albert S. Wilcox, i waiho mai e ua Rev. Sylvestre ia Nolaila, ua kaupha ia o ka POAHA ola ka la 16 o Aperila M. H 1895, ma ka hora 10 a.m. ma ke Keena Hookolokolo o ia Aha, ma Nawiliwili Kauai, ola ka la me ka hora, e hoolalo ia ai ia palapala kauoha, a e hoolohe hoy no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue a  a ia palapala kauoha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooko.

A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ke Kuokoa a me HAWAIIAN GAZEETE he mau nupepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu.

A ua kauoha hou ia, e hoopukaia na palapala kena no na hoike no ia Palapala Kauoha, ame na hooilina o ka mea make ma Hawaii nei e hele mai a e kue i kela Palapala Kauoha i ka wai olelo ia.

Kakauia ma Lihue ko Hawaii Pae Aina. Maraki 14. 1895

NA KA A@

R>W>T> PURVIS

2538 3       Kakanolalo

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Elima. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o MAKAIKAI (k) o Hanalei Kauai i make. Imua J. Hardy Lunakanawai Kaapuni.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala nio a J.W. Lo@a, e hoike ana oia no ka Lunahoopomopono oiaio a ku i ke kanawai o ka waiwai i olelo la, a e noi ana e ae ia aku oia e kuai i kekahi mau kumu i olelo la iloko o na ua palapala noi la.

Ke kauoha ia nei o ka POALUA, la 19 o MARAKI A D 1895, hora 10 A.M oia ka manawa i kojo ia no ka hoolohe ana i ua noi la imua o ua Lunakanawai ma ke Keena Hookolokolo o keia Ah ama Lihue, a me ia manawa a ma ia wahi e hele mai ai na pilikana kokkoke a me na poe a pau i kuleana i ua waiwai la e hoike mai ina he kumu kekaHI E AE OLE IA AI UA NOI LA.

A KE KAUOHA HOU IA AKU NEI, E HOOLAHA LA KEIA KAUOHA MA KA OLELO Hawaii no ekolu hebedoma n@ papa ma ke Koakoa he nupepa i paiia ma Honolulu.

JACOB HARDY

Lunakanawai Kaapuni Apana Elina

@3

 

NA KANAKA

Dr. LIEBIG & CO.

Na Kauka no na mai

Kuiuma Malu a

Me Kuuhala.

O ka Dr. Liebig loaa hooikiaika Kino ola ka loaa lapaau hoola maikai loa no ka nawaliwali ka emi o ke ano noonoo kanaka makua a me na mai maia, ka hooipo awiwi ia mai a me ka hoomakaukau no na hana o ka noho ana  @, ka o@ a me na koikoi. He hookahi o@ homo e ha@lia mai ai @ hoouna ia aku paha me ka uka ole i keia a e keia mea e hoike mai ana i na @ mai @ kipa a i ole e le@ mai ma @ Geary St. Puka komo @ ManoaSt. @ Francisco.

@

 

Hoolaha Hou

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Elina o ko Hawaii pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o KEWIKI o Lihue i make kauoha ole.

Ma ka heluehelu a me ka waihoia ana mai e ka palapala noi a K@na (w) o Lihue e hoike ana ma make kauoha ole o Kawiki o Lihue hoopuak la ka palapala hookohu Lauahooponopono Waiwai ia S@ K. K@.

Ua kauoha o ka PUAha. Ia 11 o APERILA @ ma ka hope @ kakahiaka oia ka manawa i koho ia ao ka hoolohe ana i na noi la ma ka Hale Hookolokolo ma Nawiliwili a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai ua mea a pe@ i pili e hoike mai i ke kumu, ina ke kumu oiaio ao kakou e ae ole ia ai ua nui ka A o keia kauoha e @ nee paa ma ke Kauoha he nupepa i pai i ama Hooolula.

Kakauia ma Nawiliwili. Maraki 9, 1895.

Na ka aha:

R.W.T PERVIS

@  Kakaolelo

 

Hoolaha a ka Lunahooko Kauoha.

OIAI. UA HOOKOHU PONO IAMAI KA mea aona ka inoa malalo iho i Lunakauko Kanoha me ka palapala hooko kauoha i hoopili po ia, no ka waiwai o Kaaialo (k) i make e ka Lunakanawai Kaapuni Henry Cooper: nolaila ke kai ia aku nei ka lohe i na mea a pau he mau koina ka lakou i ka lakou koi iloko o na malama eono mai keia la aku, me ua hooiaio kupono, a i ole pela e hoole mau loa ia aku no ia mau koi.

A o na poe i ale mai i ka mea i make, e uku koke mai lakou me ka hakalia ole. E waiho la ae @ na koi ma ke keena lolo o William C. Acbi kuu lolo.

KAMAKEE (@

Lunahooko Kauoha me ka Palapala

Kauoha i hoopili pu ia Honolulu, Maraki 23, A.D. @   @

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

I KULIKE AI ME NA HOOKO ANA O KEkahi moraki i hana ia o K@MAHALUAE a me MELE kana wahine ia S.E. Bishop ma ka la 15 o Okatoba, 18@0, kope ia maloko o ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 125, aoao @ a me $75, nola, la ke hoolaha ia aku nei ka lohe i na mea a pau, ke makemake nei ka mea e paa nei i ka moraki e hooka aku no ke kumu ka @hai ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupaee i ka wa e hookaa ai.

Ke hoolaha hou la aku nei ka lohe i na mea a pau, mahope aku o ka pau ana o na hebedoma ekolu mai ka la aku o keia hoolaha ana, alaila e waiho ia aku noma ke kuai kudala akea ka waiwai i paa maloko o ua moraki la ma ka Hale Kudala o Jas. F. Morgan Honolulu, ke hiki aku i ka POAKOLU, APERILA 10, 895, hoa 12 awakea o ia la.

No na mea i koe, e uinai ia

J. ALFRED MAGOON.

Lo@o mo S.E Bishop me o

Paa nei i ka moraki.

Kakaula Honolulu, Mar 14, 1895.

O na waiwai i paa maoloko o ua moraki ia oia keia apana aina e waiho la ma Haliulalo. Honolulu, Oahu, a i kuhihuhi pono ia ma ua Apana 2 a me 3 o ka Palapala Sila Nui Helyu 6979 Kuleana Helu 2661 ia Kuukuu 2@37

 

HJoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

KE HOOLAHA IA AKU NEI KA ILOHE I na mea a pau, i kulike ai me na hooko ana o ke kuai i hookaomo ia iloko o kekahi moraki i hana ia e KAAPA (w) a me KAALOKAHI kana kane ia Alexander Hutchinson, ma ka la 3 o Iune A D 1887, kope ia ua ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 55 aoao 111 a me 112, a o ua moraki  la a me kan ola a me ka ale i paa malaila, ua hoolilo ia aku ia J. O. Carter a me J. S. Walker, na lunahooko kauoha oka palapala kauoha a ua Alexander Hutchinson la ia W.G. Irwin a nme Claus Speckles, na hoahui malalo o ka hui nona ka inoa “ W.G. Irwin & Co.” Ma ka palapala i hana ia i Feberuari 28 A D 1881. Kope i ama ke Keena Kakau Kope Buke 70 aoao i a me ka palapala i haua ia Feberuari 28 A D 188, kope i ama ua Keena Kakau Kope ia Buke 70 aoao 2, 3, 4 ame 5 o W. G. Irwim & Co ame kekahi poe o ae i hoolilo ia aku i ua Mahiko la o Hutchinson, he Hui Hawaii i hoohui i ama ka la 28 o Novemaba A D 1884, kope i ama ke Keena Kakau Kope Buke 93 aoao 16, 17 ame 18 a mai ua Hui aku la ua hoolilo aku ka Hui Mahiko Hutchyinson ia Louis Sloss ma ka palapala i haua ia ma Iune i A D 1889, kope i ama ke Keena Kakau Kope Buke 119 aoao 120 a me 121, a amai ua Lois SLoaa la i hoolilo ia kau ai i ka Hucthinson Sugar Plantation, he hui hoohui ia malalo o ua kanawai o ka mokuaina o Kaleponi Amerika Huipuia ma ka palapala i hana ia i Iune 11, 1889, kope i ama ke Keena Kakau Kope Buke 118, aoao 376 a me 377, o ua hui hope la ka poe nona na inoa malalo iho, ke manao nei e hooko aku i ka moraki no ka uhaki ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee maluna o ka nota aio ame ka aie i paa maluna o ka moraki.

Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, o ka waiwai i paa maloko o ua moraki la e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma ka Hale Kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu Mokupuni o Oahu, ma ka POAONO, la 13 o ApERILA, A D 1895, hora 12 awakea o ia la.

O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la, penei ke kuhikuhi aua malalo iho:

O na pono a pau, na pomaikai a me na kuleana o ua Kaapa a me Kaalokahi la iloko o keka aina a pau o Kawala, Kau, Mokupuni o Hawaii, oia ka Apana i iloko o ka palapala S@ nui Kuleana dooma Helu 620 ia Laweliilii a nona ka ili he umikumamaiwa (19) mau eka.

THE HUTCHINSON SUGAR PLANTATION COMPANY.

No na mea i koe e ninau ia Carter & Kinney na lolo no ka Hutchinson Sugar Plantation Company.

Kakaula ma Honolulu, Maraki 12 18@5

2@

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

KE HOOLAHA IA AKU NEI KA LOHE I na mea a pau, mamuli o ka maua o ke kuai i hookomo ia iloko o kekahi moraki i hana ia ma ka la 26 o Novomaba A D 1887 e D. W. KAHUAKAI o Honolulu Mokupuni o Oahu, ia Alexander Campbell ( i make i keia wai kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 108 aoao 366 a me 307, ke manao nei o Margaret Campbell, Elizabeth Rycroft. Kana kano Robert Rycroft, ke hui a ae nei o Alexander J. Campbell, Mark P. Robinson kahu @ J@ P. Robinson, H. A. Robinson a me A. C. Robinson, na keiki a Sophia Louise Robinson nona ka inoa C, W.HC. Campbell, John T. Campbell, na hooilina o Alexander Campbell, e hooko i ka moraki no ka uhaki ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

He h olaha hou ia aku nei, o na aina a pau, na pono hoaaina a me pono pilikino iloko o ua moraki la, e kuai ia aku no ma ke kudala akea ma ka Hale Kudala o Jas. F. Morgan ma Alanui Moiwahine Honolulu, ke hiki aku i ka POAKAHI la 25 o MARAKI, A D 1895, hora 12 awakea o ia la.

O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la.oia keia:

O kela mahele hapakolu i mahele ole ia a pau a me ke kuleana o D. W. kahuakai iloko o ke apana aina e waiho la ma Panepa Kohala, Mokupuni o Hawaii, nona ka ili he 19 mau eka ia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 7257, Kuleana Hoona Aina Helu 80@ i hoopuka ia no Hoomanoloaina, o na mahele la na hooilio ia mai ia D. W. Kahuakai e Keamohuli ma ka palapala kuai i hana ia ma Mei 3, 1886, kope ia ma ka Buke 102 aoao 5 a me 6.

MARGORET CAMPBELL,

ELIZABETH RYCROFT,

ROBERT RYCROFT,

ALEXANDER J CAMPBELL.

MARK P. ROBINSON,

KAHU o J. l. p. Robinson. A N.

Robinson, a me A.C. Rodinson.

W.H.C CAMPBELL

JOHN T. CAMPBELL,

Na Hooilima o Alexander Campbell I make mea e pau nei I ka moraki.

Kuike ke dala. Na uku hana palapala I ka mea e lilo ai. No na mea i koe , e ninau ia

J.M. Mo@t.

Loio no na Hooilima o ka mea e paa nei i ka moraki.

Honolulu, Feberuari @, 1@

@

 

Hoolaha Hou.

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke kuai.

I KOLIKE AI ME NA HOOKO ANA O KEkahi moraki i havaia e CHARLES R WILCOX o Honolulu. @ ia George P. Row@nd ma ke Keena Kalaa Kope o ke Aupuni Buke @  a me @ ke hoolaha ia aku nei ka lohe i ma mea a pau. Ke manao nei ka mua o paa nei i ka moraki o hooko aku. Ua ka uhai ia o ke aelike oia ka hookaa oia ia o ka ukupanao i ka wa e hookaa ai.

Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, mahope iho o ka pau ana o na Baheloma eha wai keia ia aku, e kuai ia aku no ana ke kolala akea ka waiwai ia pau maloko o na moraki la ma ka HaleKodala o Jas F. Mo@an @ i@i@ ma ka PO@ONO ia la o APREILA, A D 18@ hora @ awakea oa ia ia.

O ka waiwai ia paa maloko o na moraki la, na kuhiku

Hi ia p@l malalo iho:

O keia apana aina e waiho la ma Kul@kahua ma na Honolulu la. I kuhikuhi ia na palena peneku. E hoomaka ana ma ke kihi mauka o na alanui Young a me @koi, a e holo ana i ka Hikina ma ke alanui Young 219@ kapuai, alalila i Akua @ kapuai alaila Kamakana a hiki i alanui @koi @ kapuai a hiki i kahi i hou akaka ai n@ ka ili @o ka eha.

GEORGE F. TOWNSEND

Ma o kona may lolo la CARTER & KINNEY

Mau a pau nei i ka moraki.

No na mea i koe, e nimau ia Carter & Kinney na @ no ka mea e paa nei i ka moraki. Helu @ Alanui kapu. Honolulu.

Honolulu. Mar. 11. 1895

 

GOO KIM

411 Alanui Nuuanu.

MEA HOOKOMO MAI A KUAI AKU I NA lole Europa a me Pako a me na lole o ua ano a pau. Ma na moku i ku hope mai nei, ua kona mai ia makou na waiwai lawa pono  na PAPALE WAHINE i kau ia i ka lipine a me na papale i kau ole la i ka lipine. Na LOLE KANE o na ano a pau o ke ano @kai hou loa.

E kipa mai loue ninau mua ai no na loio maikai a me na ano SILIKA wahooina like ole

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

UA HOOKOHU IA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo i Lunahooponopono Waiwi no ka waiwai o A.P. Jones, ke hoolaka aku nei i na mea a pau ke mau koina ka lakou i ka waiwai o A.P. Jones, e waiho koke mai me na hooiaio kupono, ina he mau hooiaio kekahi, aina paha ua paa ma ka moraki ka aina iaia pono i ma ke keena Oihana o J. A. Magoon, Alanui Kalepa, ma Waikiki iho o ka Hale Leiu, maloko mai o na malama eono mai keia la aku. @ i ole ia e hoole ioa ia aku no.

MRS. RACHAEL JONES,

Ma o kona loio la

J. Alfred Magoon.

Honolulu. Mar. 4 1895.

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai

UA HOOKOHU IA MAI KA MEA NONA ka inoa malalo iho ma ka la @ o ianuari @, i Lunahooponopono no ka waiwai o Martha J. Mc.Gowan, ke hoolaha aku nei i ka poo a pau he mau koina ka lakou i ka waiwai o Martha J.  McGowan, e waiho koke mai i ka lakou mau koina me na hooiaio kupono ina he mau hooiaio kekahi a ina paha ua paa i ka moraki i waiwai paa lala ponoi, ma ka J. Alfred Magoon keena Oihana ma Alanui Kalepa, ma ka hikina o ka Hale Leia. Maloko mai o na malama eono mai keia la aku a i ole ia o hoole loa ia aku no

W.W. McGOWAN

Ma o kona lolo la

J. ALFRED MAGOON.

Honolulu, Mar. 4 896.

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

UA HOOKOHU IA MAI KA MAE NONA ka inoa malalo iho ina ka la 17 o Dekemaha 1834 i Lunahooponopono no ka waiwai o S. Kuki, ke hoolaha aku noi i ka poe a pau he mau koina ka lakou i ka waiwai o S. Kukii e waiho koke mai me na hoolalo kupono, lua he mau hoolalo kekahi , a ina paha ua paa malalo o ka moraki ka aina laia ma kona keena iihana ma Alanui Kalepa ma Waikiki iho o ka Hale leta maloko mai o na malama eono mai kela la aku a i ole ia e hoole loa ia aku no keia ia aku a i ole ia e hoole loa ia aku no.

Honolulu. Maraki 4. 18@

25864 J. ALFRED MAGOON.

 

HOOPAU HUI.

KE HOOLAHA IA AKU NEI KA LOHE I na mea a pau o ka hoy i ka iho nei ma waena o ANTONIO FERNANDES  a me J. E. GOMES malalo ka iaoa  Fernandes ame Gomes. Ua hoopau ia i keia la mamoli o ka aelike ana. Na Anionio Fernandes e hoomau aku ana i ka lawelawe ana i ka han ama kahi kahiko a e uku i na ale a me na mea a pau i pili.

Kakauia ma Honolulu, Feberuari 16, 1895

ANTONIO FERNANDES

J.E GOMES

 

Hoolaha a ke Kahu Malama o James Love.

MA KEIA LA UA HOOKOHU IA MAI AU i kahu malama no James Love he mea uhauha olaila ke hoolaha ia aku nei ka lohe i na mea a pau aole loe e ili ana malaua o @ ka hookaa ana i na bila i hana ia e ia a mea e ae paha ma kona inoa ala wale no a hoomana ia e a’u ma ke kakau.

J. ALFRED MAGOON

Honolulu, Federuari 1895

 

E Haawi i na keiki Ai Waiu

A ME NA POE OMAIMAI

MELLIN’S FOOD

FOR INFANTS AND INVALIDS

I Ka Mea Ai.

 

He Ai Hooulu Oi Loi

No ka hooulu Kamalii

Ka Hoopohala mai an

Na Mai Ake Pau

Na Opu Ai wali olo

A me na elemakula loaa i na Nawaliwali

HE AI MAIKAI LOA

No na Pokoi Hanai Lima ia

 

BENS. SMITH & CO.

Na A@ Hawaii P@