Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 14, 6 April 1895 — Page 3

Page PDF (1.88 MB)

This text was transcribed by:  Nicole Ishii
This work is dedicated to:  Dr. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ka Hui Alahao Me Aina O Oahu

Manawa Holo.

Kai a Mahope aka o lane 1, 1893

 

Na Kaa Ahi

Honouliuli.

 

B B A D

A.M. P.M. P.M. P.M.

@aal@l@ ia Honolulu.. @:45  1:46  4:33  5:20

@aal@l@ ia Mana@a….9:30  2:2@  5:10  5:@@

Hiki i Honouliuli…….9:57  2:@7  5:@@  @:22

No Honolulu.

C B B A

A.M.  A.M.  P.M.  P.M.

Haalele ia Honoululi 6:21  10:41  @:43  5:42

Haalele ia Mana@a… 6:56  11:15  4:15  6:10

Hiki i Honolulu…… 7:30  11:55  4:55  6:45

A No na Po@ono wale no.'

@ o kela amo keia ia.

@ Noe na la @a@ati.

@ @oe na Po@ona.

 

E Makaikai!

I ka Mokukaua

Philadelphia!

 

N@ Kanaka Hawaii a pau i make- m@ke e makaikai i keia moku, e hele mai i ka POAONO la 4 o APE. RILA, mai ka hora @ a hiki i ka @ ora 5 o ke ah@ahi.  Ma na waapa @ ka mokuk@ua e kau wai ui.

C.8. Cotton,

2540-1      Capt. U.S. Navy.

 

No Hou Hawaii

He paikau hookahakaha nui ko na pu@likoa kini @ahui o Hawaii i keia po Poakahi iho, a he po mahina konaue no hui ke ole na keakea.

O na pulapu o ko ka mokukaua Amerika Piladelapia mau inekini, ela ke lapaau ia nei o ko Honolulu nei hale hana hao,  no ka uku hana maikai.

He kauna o @a paahao kalaiaiua e paa mai nei ma ka hale- mai pauhao,  oia o Mekia Seward, Gulie, Rickard a me Ashford.

Ua hoouna aku ka Hale Leia Nui o Honolulu no Kapalakiko @naluua o ka mokuahi Peru o ka auina la Poakahi nei, ia 3540 mau leia a mo 1703 mau nupepa.

A keia Poakahi iho e halulu mai ai ka mokuahi kuwaena Australia Aperila 8, mai Kapalakiko mai, a ma ka Poakolu iho no e huli hoi koke aku ai no ke awa kahi on a i holo mai ai.

Ua @are hou mai nei o Mrs. Ellen Harney M@Cully, i make, me Rev. John Hamilton Higgins, ma Charleston, Maine, i ka la 12 o Maraki i hala.

Ua hoi mai nei o Henry G. Treadway mai kana huakai i@i ola loihi o ka hele ana aku nei i Iapana.  O ka hoemi@a mai o ka mai ka mea i loaa,  aka o ke ola he kaawale loa aku ia.  Eia oia ke noho mai nei ma ka halemai lala o Kalihi.

Ua pau ae nei ka eli a me ka hoohohonu ana a ke kao eli awa i kahi e pili la i ka wakeke kuai ia ma Ulakoheo,  a nolaila ua lie ka hohonu ia wahi i keia wa e pili ai na moku me ha uwapo pili moku o ae o ke awa o Kou.

Ina e wae n@a ka Hui Amerika i @oolokahiia i ka Hope Lolo Kuhina A. G. M. Robertson i moho no ka apana Koho B@lola Eha e holo ni i keia kau koho kuikawa iho i pani ma kahi o Chas. L. Carter i make, alaila e ae ana oia e waiho i ka noho Hope Lolo Kuhina an@.

O na mako o ka apana o Honolulu nei no ka malama o Ma@aki i hala he 45, i mahelehele ia @a na lahui penei: He 24 Hawaii, 9 Pake, 4 Iapana, 2 Pukiki, 2 Amerika, 2 Beritania a me 2 o na lahui e ae. @e 12 o keia hel@na make @ohe kauka nana i @ap@au @ he 4 wau walihini mai.

Ua kuapo ae nei hope makai o na apana o Wailuku a me Makawao ma ka la i iho nei o Aperila, oia hoi keia, o W. H. King o Makawao, ua huihoi ia no Wailuku, a o C.W. Dickey o Wailuku, ua huihui ia no Makawao.  He mau kukui ahaaina ka na kauiko o Makawao i huawi ai no ko lakou poo nia ka oihana.

Ua waihoi@ mai ma ko wakou @@kaukau ka B@ke @@@lele K@ua Kuloko o 1895 i h@@mah@ukau ia e Puka a i noho Luna Nui ia e Mr J L. Holt.  He maikai ka moolelo a makou i heluhelu ai, a ua kupono ua auee alii ke hoomoawoa a malama i ka moolelo o ko lakou paa pio ana i na koa o ka Repubalika.  He 75 kone@@ o ka @uke, aole hoi he hapalua.  E kii ae na anee aili a kuai no lakou ma ka halekuai Buka a Thiam (Kalamu), Alanui Papu, a ma ka lima o na luna.  He dale makepono ia a @a anoe alii e lilo ai.

Mi ka po Poalua iho nei, ua kukulu ia he Hui Hoohuiaina ma Moanalua ae nei e @a kanaka Hawaii maoli, a hua kohoia ko lakoa mau luna nei, e like penei: C. Makaena, Peresidena; J.K. Malao, Puuku; P Davis, Kakauolelo.  Komite Heoko:  S.W. Hoohuli, D. Kapali, G. Pipi, W. Pomai, J. K. Malao.

Mamuli o ka paa o Mrs. Liliu Dominis ma kahi hookahi e moho ai me ka hooholoholo ole ia ma o a maanei, no@aila ua ao kona kauka e haawiia kela pomaikai.  Nelaila, ma ia kumu, e ae ia ana oia e holoholo iho ma ka Hale Ma@a Hooko a maloko o ka pa mahope aku o ka hora 4 shiabi.

Ua hala aku ka Peresidena i ka mokupuni Kaili la o Kauai i ke ahiahi Poaloa iho nei, a e @@o ana o@a i malahini kiekie na ke Keiki Lalawai Wili Laiki.  Ua kaukoo pu aku ma ia huakai mama na L@@a Senate H. Waterhouse a me J. A. McCandless, me ke keiki kamaaina nona ka hale pu no kekahi, no ka mea i Holulu iho nei no ia a holo pu aku la.

Ua make i ka Poalua iho nei he ekolu mau Iapana i ai i ka oopuhue i lo@a ia iakou ma Moanalua ma ka ia, hana no a ai.  He ia make keia ma Hawaii mei ke pau ole ke au i ke ku-ai ia alaila hoomoa a ai iho. Ua iho mai keia poe i Honolulu e imi ai i ka palekana ia auina la i ka make.

Ma ke aumoe o ka la 27 e Maraki, ua hoomaka ae ke ahi e holapu i kekahi halekuai noho kanaka ole ia o Paia, Maui, ma kahi kokoke i ke kiko waena o na kauhale pake. Eia nae, ua pio e mamuli o ka eleu i ke kinai aoa a Change Kim, luna hoohana o ke k@a wai pake o Honolulu nei, olai oia malaila ia wa, me ke kokua pu ana o elua keiki Hawaii a me kekahi pake, @uku ai kahi po@@o.

Ua ku mai ma ka Alame@a o ka Poaha iho nei mai na Panalaau mai o ka He@a, ke Keikialii Francis oseph o Battenburg a me Col. Townsend o ka Puali Kiai Helu Kiai Helu Elua, a ua hookaulua iki laua ma Honolulu nei a hoi aku ma ke a@a o Amerika Huipuia.  O keia Keikiali@, he kaikaina oia no ke kane a ke Kaikamahin Alii Beatrice a Victoria.  Eia laua ma ka huakai makaikai honua o hele nei, a e holo aku ana laua i ka lua o Pele e makaikai ai.

Ua hoi mai ma ke Kinau i hala o Mr. Samuel Parker a me ka ohana mai ka iakou huakai luuluu i hoihoi aku nei i ke kaikamahine aloha Mrs. Mary Maguire i ako ui e ia ka hanu oia a huna ia aku ia e mo@ pu me kupuna, ka pokii i hala mua a me na pilikana, ma ka aina iu anoano a ka "Uhiwai o Maua" e halii mau a@. Nona no ka i kahiko e mai ai o Mauna Kea i kona a@hu noho kuahiwi, e pa@ee mai ana i kona aloha hope no ke kama uhane hele loa.

I ka la 31 o Maraki i hala, i piha ai ke kanaha kumamawalu o na makahiki o ka Lunakanawai Kaapuni "o na Hono a Piilani." O na hoomaikai a nui ka makou e pahola aku nei i ke kanaka m@a o na mokupuui o Maui i ka loaa ana iaia o keia mau makahiki he kaau a me elua kauna. A i@a e mau ana no ka papaana o ke oia ana e like me ia e koene nei alaila e loaa ana iaia ka Iu@ile makahiki a pii aku iluna, a e ha@ai mau mai ka oluolu a me ke ola maikai iaia.

Ua ha@a aku nei ka Peresidena o ka Hui Hooholo mokua@i Piliaina ma ka mokuahi Alameda o ka Poaha iho nei no Kapa@akiko, ma ka huakai e kuai ai i mokuahi e pani ai ma kahi o ka mokuahi Pele i ili ai a @ahaha ma Kauai.  O ka makeimake, o ka hele no a kuai i ka mokuahi ua paa mua, a@a@@a hoou@a mai no i Honolulu nei.  A in a e holopono keia mau hoola@a ana, alaila e hiki mai ana ka mokuahi pani e hele ia la e imi ma ka hopena paha o keia malama, @ i ole i na la mua paha o keia mahina aku.

O Walter G. Smith, ka lunahoeponopono mualoa o ka nupepa namu Hoku i kona hoomakaia ana mai i kinohi ma keia kulanakauhale, eia oia ma ke kahua kaua o Asia e hakilo ana i ka nee ana o ke kaua ma Kina mawaena o na Iapena lanakila a mo na Pake hopepe no ka pomaikai o kekahi n@pepe Kaleponi.  Ua lohe ia mai nei mae mai iaia, ma kona a@a e huli hoi ai no ka home, o kipa mua mai ana oia ma ka Pa@edae@o o ka Pakipika ke ki o ka moana Pakipika; a o ke kiko waena o na o@o@o i ma keia moana nui o ka Pakipika.

E lohe ia ana na kahuli leo lea o ke Kula Hanai Kaikamahine o Kawaiahao i keia ahiahi Po@ono ma@oko o ka hale paikau o ka Repub@lika ma Haimoeipo, Alanui Halea@ii, mai ke nui a ka lii'ii, me ke kokua pu o Prof. Berger a me kana puali leo @one@one ma ka hoaeae a ma na pila kuolo a me na ohe.  Ke hooikaika kino nei keia poe kamalii wahine Hawaii i lo@a ai na d@@@ no na lilo o ko lakou hale hoonui ike, a e hoomauia ai ko lakou huli ana i ka naauao ma ia makuahine kahiko o na kaikamahine Hawaii. E hele nui @e na makamaka a me na ho@lohoa e hoolohe i ka @akoa aha me@e e haawi nei.

Ua make maloko o ka Halemai Moiwahine i ka ho@a 11:30 awakea Poakahi nei, o William Ross, he kupakako a he Agena kuai palapala eemoku no ka Hui Mokuahi Piliaina, a i noho iaweiawe hana me ia hui no umikumakahi mau makahiki.  O kona mai i make ai, he lolo. O ka aui o na makahiki o kona ola ana ma keia honua, he 32. A o kna hoahanau ponoi ma Hawaii nei, oia ka luna nui o Hakalau a he pokii iho no aia me ia e noho ia ma Hakalau.  He mea oia i mahalo nui ia e ka poe i launa me ia ma na mea a pau no ka oluolu.  Ma ka auina la Poalua iho nei na manele ia aku oia no ka ilina o Maemae e ka puali kipololei, na hoaloha a me na maka maka.

E malama@aana he mau halawai hoeueu haipule ma Kaumakapili no na la ekolu, Aperila 10, 11, 12, ma keia pule aku. Ua kno ia ka pee manaoio a pau loa e akoakoa pu ae i mea e hoihoi pu ai, a loaa ke aloha pumehana ne na holaloha a me ko kakou Akua Hoola. Ma kela a me keia la e hoomaka ana ma ka ho@a 10 me 11 a.m. a ma ka hora 2 me 3 p.m, e heluhelu pu ia ana ka Episetole mua o Ioane.  Ma na la ekolu, eia na kumuhana, "Ka Nui Loa o Kona Mana," Ep. 1:19; "Ka Nui Loa o Kona Lokomaikai," Ep. 2:7; "Ka Nui Loa o Kona Nani," Ep. 3:16.  Na Rev. S. E. Bishop o alakai. Ma na auina la , hora 3 a me 4 p.m. eia na kumuhana, "E hele mai," Mai. 11:28, na Rev. J. M. Ezera; "E Auaino Oukou," Mat. 11:29, na Rev. J. Waiamau; 'E ao ia oukou," Mat 11:29, na Rev. E.S. Timoteo. Ma na halawai po, hora 7:30 a hiki i ka hora 9 p.m. na S. Kamakaia, D. L. Naone, F. Keliinohopono e alakai. E komo lehulehu a loaa na pomaikai uhane.

 

Puali Makai Kaulio

Ua hooponopono a hoololiloli hou ia aenei ka puali makai kau lio o Honolulu nei, a o Kakiana H. Cook o ka pualikoa kumau F i waiho ai mamua aku nei, ola kai lilo ae la i Kapena no ka puali makai kau lio, no ka mea ua waiho mai ke kapena mua.  Ua hoemi ia mai la ka nui o ka heluna a he iwakalua kumamalima wale no, a e mahele ia ana lakou ma na wati, no ka po kekahi a no ke ao kekahi.  E ao ia aku ana lakou ma na ike koa kaualio o Amerika Huipuia, a e hoolako ia aku ana o like me ko lakou ano.

 

Ke Anaina Luana ma ka Lewa Moana.

            Ua hooliloia ka moku kaua Piladelapia i ka po Poalua iho nei, i halealii i kahiko ia me na hoonani hiwahiwa, oia ka wa o ke anaina luana a Adimarala Beardslee, Kapena Cotton a me na aliimoku e haawi ana i anaina hookipa ia Kuhina a me na aliimoku e haawi ana i anaina hookipa ia Kuhina a me Mrs. Willis.  Ua hoakeukeu a hoomaiau maoli ae na aliimoku ia lakou iho ma ke kilohi aku i na hoowehiwehi ana.  Ua nui ka poe i hakinua ae e hu@u@ ana i ka poe waiwai, ui a me na nani o ke kulanakauhale nei.  Ua paahana mau na waapa lana i ka hoohikihiki i na malihini i poloai ia.  Ua hiki kino ae ke Kuuhina a me Mrs. Willis, malihini nona ka hanohano o ka po e kaana ia ana.  Ua malama ia he mau lealea Europa, na leo mele puhi ohe a me ke anaina luana me ka holopono me ke kuia ole, a hiki wale i ka hookuu ana.

 

Na Mokuahi Kuwaho.

He mau la maumaua mai nei keia o ke kulia o ke awa o Honolulu nei i ke ku ia e na mokuahi o na aina e mai, e like penei:

Ma ka a@ina la Poaono i hala, Maraki 30, ua halulu mai ma keia awa ka mokuahi hou "Peru," mai Honokaona a me Iokahama mai iloko o na la holo he 11 mai ke awa hope mai.  Ua hali mai ola no keia awa, ia 6 ehua kapena a me 663 Pake a me 52 Iapana a me 959 mau @ona ukana. He mokuahi hou loa keia i ka 1892 aku nei no ka paa ana, a o ka lua iho la keia o kana huakai i kipa mai ai i Honolulu nei.  Ma ke awakea o ka la i @ o Aperila, ua holo loa aku ola no Kapalakiko.

I ka h@ra 4 wanaao o Aperila 2 nei, ua ku mai ka mokuahi Warriom@a ma Kou nei, mai Kikane a me Fiji mai.  A ma ka h@r@ 1:15 auina la iho @@, ua kamoa loa aku oia no Victoria a me Vanekouwa me ka lawe aku la 26 mau o@ua a me na ukan@mama mai keia awa aku.

Ua kapalulu mai me Honolulu nei i ka ho@a 2 a me h@p@ o ka auina @a Poalua aku nei, ka mokuahi "China" mai Kapalakiko pololei mai, ma kona ala moana no Iapana a me Kina.  Mahope iho o ka hoa 2 auina ia Poakolu mai, na niau loa aku o@a no kona mau pahu hopu, me ka a@ai aku ia 328 mau Iapana.

Ma ka Paha iho nei, ua komo mai ka mokuahi Alame@a, mai Kikane, Nu Kilani a me Samoa mai, a ua holo loa aku no Kapalakiko ia ahiahi iho no.  Ua huihui a kolea aku ola ma ia huakai i kekahi heluna ohua nui mai Honolulu ak@. Mawaena o na kamaaina koikoi o Hawaii i kau aku, o G. N. Wilcox, A. S. Wilcox, W.G. Irwin, wahine a me ke kaikamahine a me kekahi poe e ae.

Ke Kanawalu Makahiki o Bisimaka.

Ua hookelakelaia ae ka hoomanao ana e na kamaaina Kere mani e noho nei ma Honolulu i ka la i piha ai ke kanawalu o ko Keikialii Bis@maka mau makahiki o ke ola ana, oia ke la 1 o Aperila.  Ua hoolala ia keia manao hoomanao no kekahi mau ho@edoma e ke Kanikela Geremania Hack feld a me na po@ koikoi e ae o ia lahui.  Ua haku ia a hoouna ia aku ma ka la 20 o Maraki, he olelowaea i ke Kuhikuhi Puuone noanoo hao e pahola aku ana i ko lakou mau hoomaikai nui no kona pmaikai pilikine iho ma keia la i piha ai ke kanawalu o kona mau makahiki, i kakau in@a pakahi ia e na Geremania.

            Ua hoomaka na hoomana o ka la ma ke awakea, ma o ke kai ana ae o ka Puali Puhi Ohe o ka Repubalika, a ulele iho la i ka lakou mau ohe leo kani naheuahe no ka manawa hookahi hora ma ke Keena Oihana o ke Kanikela.  Ua haiamu ae he anaina nui o na kanaka malaila, a ua malama ia he ike ana oihana e ke Kanikela.

Ma ka po iho, ua haawi ae ka Hui Mannercher, he mau anaina a@aina lealea a me hulahula Europa, i makahehi nui ia e ia lahui.

Ma ia po no, ua haawi ae o Kanikela Hackfeld he ahaaina ma ka Halehui Pakipika, i haiamu ia e ka poe i poloai ia. Malaila pu ae ka puali puhi ohe kahi i hookuukuu ai i ka lakou mau ipu leo lea e hoonanea ana i na lakou mau ipu leo lea e hoonanea ana i na hoaai o ka papaaina e hoomanao ana i ka la i hanau ia mai ai ke Kuhik@hi Puuone noonoo hao nana i nai i na aupuni kuokoa lehulehu o Keremania pnoi iho a komo iloko o ka noho ana hookahi poo, a i kupaa iloko o ka hapaha keneturia e hele nei e pau.

Ua kahiko pu mai no hoi na pahu have Kanikela, aupuni a me na kia moku oloko nei o ke awa i ko lakou mau kahakahana waihooluu like ole, e pulelo i na aheahe makani a po ia la.

 

Ku mai ka Mokuahi Limahana Pukiki.

Ua ku mai i ka Poaha nei, Aperila 4, ka mokuahi Geremani Braunflelds hoohikihiki limahana Pukiki iloko o na la holo he 53 mai Sana Mikela mai.  Ua lawe mai oia i na Pukiki he 732, oia he 392 kane, 180 wahine a me 160 kamalii.  He poe kino maikai ko lakou a pau i hiki mai nei.  Aole keia o ka heluna i ma@ao ia e hiki mai ana, aia he aui aku.  Aka mamuli o ka hana paewaewa a ke Kanikela Hawaii Pukiki ma Sana Mikela, ua hapa mai.  Ua hoohulihuli maoli ke Kanikela i kekahi mau ohana i ka manao holo mai i Hawaii nei, a no ia kumu ua nui ka pioloke ma ka la i holo mai ai ka mokuahi a no ia kumu ua noho aku kekahi poe lehulehu i ae e holo mai.  Ma kekahi lohe malu mawaho ae, o ke Kanikela Hawaii malaila o A. de S. Moreira, ua komo pu ola i na pomaikai pilikino ma ka hoouna ana i na limahana i Berazila.  He mau kamalii make kekahi ma ka moana mai nei he elima a eono paha, a pela no hoi ka nui o na hanau mai ma ka moana.

Ua ho@lele ia na limahana ma kahi hoomalu o ke Aupuni, malaila o hoopau ai i ka maulaula o keia huakai loa mai nei, alaila hoouna aku ma na makihe i nui mua mai i mai limahana no lakou.

 

No na Wahine Hawaii.

Eia he mea hoolaha na oukou.  E wehe ae ana ka Hui Wahine Kristiano Kinai Mea On a he halo hoolilo aku a hoelilo mai. Ma keia hale e hiki ai i na wahine e hoikeike a ku@i aku i na mea nani a me na moa e hoolako ai i ka hale, a me ka lakou mau mea hana lima ike i hana ai.  A e lawe ka halekuai i ka hapaumi e ke kumak@ai i lilo aku ai, i mea e hoihoi mai ai i ka lilo a me ka luhi o ka halekuai.  O ka @ku i h@oholo ia no na lilo o ka halekuai i na malama ekolu mai ka hoomaka ana aku, oia hoi, he umi k@ne@a iloko o ke dala hookahi i loaa no ka mea i waiho ia mai a kuai ia aku.

Ua hiki ia oukou e na wahine Hawaii ke hana i na moena, na peahi, na lei o na hua i hooku'iku'i ia, na eke a me na mea nani e ae.  He hiki e hana i na papa@e a e hana i na pua hoonani mailoko ae o na ipu pu i hoolau ia a like me na pua i hana ia e na lima o na haole.  Ua hiki hoi e hana i na kahili, na umeke liilii, a me na kiaha no loko mai o na puniu, na laau kou a me ke koa.

Ua hiki hoi i kekahi o na wahine akamai e hana i na kapa komo no na keiki, i humuia me na mekiui a lakou.  Ua hiki i kekahi poe e hana na lihilihi i makemake nui ia.

O keia mau mea a pau, ua hiki no e hoikeike ia a e kuai lilo ia aku ma keia halekuai.

O na wahine a pau e makemake ana e hoikeike ia kona mau mea hana ike ma ia halekuai, e pono e hoike i kona makemake ma ke Keena o ka Hale Hoolilo aku Hoolilo mai.

O kahi i manaoia no keia kalepa ana, oia no ka halekuai o Miss Oliver e noho nei ma ke alanui Moi Helu 111.

E haawi ia ana i kela wahine keia wahine e laweiawe hana ana, he heluna nona, a e hoopili ia ua helu nei i na mea ana e hoikeike ai. 

O na mea maikai wale no, oia hoi na mea pookela wale no na mea e ae ia ma keia keena kalepa.

Ua manaoia e weheia keia hale Hoolilo aku Hoolilo mai, i ka la 3 o Aperila; a in a e manao kekahi wahine Hawali e hoikeike ia la i kekahi mea ana i hana ai, e kukakuka mua aku oia no ia mea me ka Luna Hooponopono oia o Miss Oliver, a i ole ia i kekahi lala o ke komite.

Miss M. A. Chamberlain

Mrs. O. H. Gulick         

Mrs. T. D. Garvin                           ⎬     Komite.

Mrs. E. W. Jordan         

Mrs. Wm. Hopper         

Mrs. J. M. Whitney,

Peresidena.

 

Hoolaha Hou.

A HA HOOKOI OKOLO KAAPUNI APANA Ekahi o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopona waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o PAUL P. KANOA i make.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala kauoha a Paul P. Kanoa i make i waiho ia mai, ma ka la 26 o Maraki, 1895 i keia Aha a me ka palapala hoopii e noi ana e hooiaioia ua palapala kauoha la a e hoopuka ia ka palapala lunahooponopono waiwai ia Kaleipua Kanoa, i waiho ia mai e G. N. Wilcox.

Ke kauoha ia nei, o ka POALIMA, ia 3 o MEI, A D 1895, hora 10 kakahiaka 'o ia la, ma ke Keena Hookoloko'o o ua Aha la, ma ka Hale Hookolokolo ma Aliiolani Halo, Honolulu oia kahi a me ka mauawa i koho ia no ka hoolaio ana i ua palapala kauoha la, a

me ka haawi ana i ka palapala lunahooponopono.

Kakauia ma Honolulu, Maraki 26, 1895.

Na ka Aha:

GEO. LUCAS,

Kakauolelo.

2539-3

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Elima o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Hoponopono Waiwai. Ma ka waiwai o CHRISTIAN H. BERTELMANN no Pilaa Kauai i make.  Imua o ka Luuakanawai Kaapuni, ma ke Keena.

No ka mea, ma ka la 13 o Maraki, M. H. 1895, ua waiho ia mai imua o ka Aha, kekahi palapala i olelo ia oia no ke kauoha hope loa a Christian H. Bertelmann i make aku la, a me ka palapala hoopii e noi ana e hooiaio ia kela palapala kauoha a e hoopukaia hoi ka Palapala Luna Hooko no Rev. Sylevestre a me Albert S. Wilcox, i waiho ia mai e ua Rev. Sylvestre la

Nolaila, ua kauoha ia o ka POAHA ola ka la 18 o APERILA M. H. 1895. ma ka hora 10 a.m. ma ke Keena Hookolokolo o ia Aha, ma Nawiliwili Kauai, oia ka la me ka hora, e hooiaio ia ai ia palapala kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia palapala kauoha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooko.

A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ke KUOKOA a me ka HAWAIIAN GAZETTE he mau nupepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu.

A ua kauoha hou ia, e hoopukaia na palapala kena no na hoike no ia Palapala Kauoha, a me na hooilina o ka mea make ma Hawaii nei e hele mai a e kue i kela Palapala Kauoha i ka wai olelo ia. Kakauia ma Lihue ko Hawaii Pae Aina, Maraki 14, 1895.

NA KA AHA:

R. W. T. PURVIS,

Kakauolelo

2538 3

 

HOOLAHA HOOHUI.

I KEIA LA, UA HOOPAU O HENRY H. Willliams a me Edward A. Williams i ko laua noho hui ana malalo o ka hui "PIONEER FURNITURE COMPANY" a  o na Hoahanau Williams Hana Lako Hale a me Pahu Kupapau ma Honolulu Mokupuni o Oahu.  Ua pau ko Henry H. Williams noho hana ana, a o Edward A. Williams ke hoomau aku ana i ka hana, a ua hui ae nei me kona makuakane C. E. Williams.  O ka hui i keia wa, o C. E. Williams a me E. A. Williams. a mai keia manawaaku e lawelawe aku ana i ka hana Kuai Lako Hale a me Pahu Kupapau ma Honolulu malalo o ka inoa o C. E. Williams a me ke Keiki Na ka hui hou e ohi i ua poe i aie i ka hui kahiko a e uku aku i na aie.

Kakauia Maraki 30, 1895.

H. H. WILLIAMS,

Ed. A. WILLIAMS,

C. K. WILLIAMS,

2540-2

 

Hoolaha a ke Komisina Wai.

UA WAIHO IA MAI IAʻU HE NOI E W. O. Smith, ke Kahu Malama o Kaimiwaiwai a me Bill Bray, he mau keiki oo ole, e hooponopono ia na pono wai o ka aina o keia mau keiki oo ole e waiho nei ma Manoa, Oahu, Palapala Sila Nui Helu 62, oiaiua uiu mai he hoopaapaa mawaena o ka mea hoopii a me Chung Hop Soon Co., no ka mea e pili ana i ua pono wai la.

Ke hoolaha ia aku nei ke lohe i ka poe a pau i pili e hale mai imua o'u ma ko'u keena hana ma ka Holu 306 Alanui Kalepa, ma ka hora 10 kakahiaka o Aperila 20, 1895.

E. M. NAKUINA,

Komisina o na Alaliilii a me na Pono

Wai no ka Apana o Honolulu.

Mokupuni o Oahu.

2540 2

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

KE HOOLAHA IA AKU NEI KA LOHE I na mea a pau.  i kulike ai me na hooko ana o na mana i hookomo ia iloko o kekahi moraki i hane ia o KANELAAULI a me AKALA Company, ma Dekemaba 5, 1@@@, kopela ma ke K22na Kakau Kope Buke 139 aoao 316 a me 317, ke makemake nei ka nui @ona ka inoa malalo iho e hooko aku i ua moraki la no ka uhakiia o ka ae@ke, ola ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukup@n@@.

K@ hoola@a hou ia aku nei ka lohe, o ka waiwai i paa maloko o @a moraki nei, o kuai ia aku ana ma ke kudala akea maka Hale Kudaia o @@@. F. Morgan ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka POAONO, la 27 o APERILA A. D. 1895, hora 12 awakea o @a @a.

O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la, oia keia malalo iho: O na pono, na pomaikai a me ke kui@ana a pau o ua Kane@@uii la a me Akala @oko o keia apana aina e waiho ia ma Kamaoa, Kau, Mokupuni o Hawaii, a i kuhikuhi pol@lei loa ia maloko o ka Palapala Sila Nui Helu @@@ Kuleana Helu 875 n@na ka @@i he @@@@ mau eka, oi iki aku a omi mai pena; o na aina la eia malalo o ka hoolimalima a ua Kanel@@uli la a me Akala i ka mea e pae nei i ka moraki i hanaia i ka ia 30 o Dekemaba 18@@ no ka manawa o umikumamalima mau makahiki ma ka @@@ o ka makahiki.

THE HUTCHINSON SUGAR PLANTATION  COMPANY.

No na mea i koe, e ainau ia Carter & Kinney @a lolo no Hutchinson Sugar Plantation Company.

Honolulu, Aperila 3,1895.            

2340-4

 

Hoolaha Hou.

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

KE HOOLAHA IA AKU NEI KA LOHE I na mea a pau, i kuliko ai me na hooko ana o kekahi moraki i @ana ia e KAIMI POLOHAU (@) a me POLOHAU KAHULA (k@ la @ Mei@@@ke ma Dekemaba 1@, 1@@@, kopela ma ke Keon@ Kakau Kope @@ke @@@ aoao 30 a me @@. a o ua moraki ia ua hoolil@ la aku e na C. Mei@@ek@ @a ia F. A. Schaefor @ Co. ma o kekahi palapala la i @@@@ ia i Dekemaba 4, 1@@@, kope ia ma ka Koena Kakau Kope Buke 123 aoao @@ a mai ua Y. A. Schaefor @ Co. la i hoolilo hou ia aku ai ia C. Me@ne@ke ma ka palapala i hana la i Feberuari 2@, 1@@@, kope ia @@a k@ Keana Kakau Kope Bake @@ aoao @@. a o ua C. Mein@@ke la ke manao nei e hooko aku i na maraki ia no ka u@aki ia o ka @@like. ia ka @ook@@ ole la o k@ kumup@@.

Ke hoo@aha hou ia aku nei ka @ohe, o ka waiwai i p@@ maloko o ua moraki la e @uai ia aku ana ma ke k@@@@@ akea ma ka Hale Ku@@@@ o J@@ F. Morgan ma Honolulu Mokupuni o Oahu ke hiki aku i ka POAONO, la 27 o APERILA A. D. 1@@@, hora 12 awakea o @a ia.

O ka waiwai i paa maloko o na moraki la, ola keia malalo iho; O na pono, na pomaikai a me ke kuleana e pau o Polohau Kahuia a me Kaimi Polohau iloko o keia apana aina e waiho @a ma K@olakau Manono Kau Hawaii, oia ka aina i kuhikuhi pololei ia na palena maloko o ka Palapala Sila Nui Helu 1@@1 ia Kaluapela, @ona ka @@@ he 91 5-10 mau eka.

O na pono a pau, ma pomaikai a me ke k@i@ana o ua Polohau Kahula la a me Kaimi Polohau iloko o ka hapalua i mahele ole ia o keia apana aina o waiho la ma Kiolaka, a i kuhikuhi pono ia maloko o ka Palapala Sila Nui Helu 1@@@ ia Kamalii. nona ka ili he iwakalua kumamako@u (@@) mau eka.

C. MEINECEE

No na mea i koe, e ninau ia Carter & Kinney na lolo no C. Meine@ke

Honolulu, Apr. 3, 18@@.  2540-@

 

AN LETA E WAIHO NEI ILOKO O KA HALE LETA A HIKI I KA LA 31 O MARAKI 1895.

APUA-

Miss Maka @,              L@@o Kuihealanai.

HONUAKAHA-

Mrs Miliama Kepe,         A H Mokunui,

KULAOKAHUA-

Keoni opio,                    Mrs Kekapa.

KAAKOPUA-

Mrs Kekanokamoku 2,  Kilauea k 2.

KUNAWAI-

Kaiwilei 2,            Kailua

Sarah w,                      Miss Kaha.

MAKIKI-

Mr Lah@iualuna.

PELEULA-

H N Kupau.

KAKAAKO-

S P Kaik@la.

KAUMAKAPILI-

W Paoo,    Alohikea,

Jolia Kiliaka,

KIKIHALE-

Mrs Kanaui,      Mrs Kahi@@o.

Kaaumoana.

KULOLOIA-

Miss Mouika Konohiki.

PUA HIA-

Puupuu Ulii.

KAWAIAHAO-

Kaleo @ii@@,          Mrs Kela Helena.

Mr Kalama,    Akonikia,

Mrs A@lia Au Leong, J W Kaikaina,

Miss Nancy Sillowy, Miss Kaleimaeole.

Miss Ane Kalehua mano.

WAIKIKI-

D K Kaeo.

KAMANUWAI-

Jimo Holeko 2,       Kimo Haliilehua,

Mrs Nai

KAPUUKOLO-

Miss Kahaunaele,   J  Wahiaemaikai,

S Mauna,        Rachel.

KALI@@@-

J M Kaalele,        S Kalia,

Konohi

KAMAKELA-

Miss Emalia L@@r.

KALUAOLOHE-

Wahinenui.

MAEMAE-

Miss Martha Adams.

KEPOHONI-

Miss Kela @iilii,      Sam Koiuiu,

Kilikina 2.

PUULOA-

Ulii Kaahiki.

MANAMANA-

Miss Paila.

ULAKOHEO-

Miss Keahi Nah@@@.

KAHE@UNA-

Mole Naia,           W Wai@a@ole.

KAOPUAUA-

 J W Nauka,         Kaloa.

HANAIAKAMALAMA-

Kalaniwahine.

PAUOA-

Mrs Kaiapa Kahanu,  Mrs Helena Kawai,

Keone@la.

AUWAIOLIMU-

Kalanae,         Mrs Keahi.

A Kealohapili.

NA ALANUI-

Malia w,          Alanui Ewa,

Pila Ihu,                      "    Pauahi.

Kuaiwa,                           "        Liliha.

Mrs Mel@ Kolokea  "         "

PAWAA-

Simeon Nawae,   Ben Castino.

Mrs Kaaiala Nawaa.

KAPALAMA-

Kahele Kawahie,         Mrs Kalei,

William Moehau@@@,       S Kaale,

Anakolio,               S M Koliikaapuni.

HONOLULU-

Miss D Pheua.     Kauohiokalani,

Miss Keaumoku,         Laika Wahine,

J Kahele.          J S Kaialoa,

Kohea,           Mts E Wahinealuoli @,

Mrs Kaauamoku,       W H Kahamia.

Na Lo@a i hoihoi ia mai na Mokupuni mai.

HAWAII.

Mrs Kaehukai,    T H Kaai@ili,

S @@ K Kamaio,        Kenia w,

Mrs Aiakala,           D Hoolana,

E Papanui.

MAUI.

Bane Pamolo.        J D Kanaulu,

Nahalehua.

MOLOKAI.

E L Keahi,           Mrs K Hiram.

Moke Kihe,         Keakaokalaui,

Jas Puailihau S,         Miss K Loka,

J M Kahukai,           Kahuakai,

A H Kanealii,            W Kolohe

@imea@@a,              Kaawa w.

M s L Nahia,              @) Kamakaokai,

Kaohukao          J. Kaimi

N. D.- O na poe na lakou na leta mal@@a ae, e oluolu lakoa e ninau wai i na "i ela i Hoolaha ia" wale @o.

J. M. OAT.

L@@a Leta No@.

Hale Leta Nui, Maraki 31, 1895.

2640-1

 

Hoolaha Hou.

Hoolaha a ka Lunahooko Mauoha.

O@@@, UA HOOKOHU PONO IA MAI KA mea ao@a ka inoa malalo iho i Lunakooko Ka@oha me ka palapala hooko kauoha i hoopili pa ia, no ka waiwai o Kaaialo (@) i make e ka L@oakanawai K@apuni Henry Cooper: aolaila ke hai ia aku nei ka lohe i na mea a pau @a mau k@ina ka iakou i ka waiwai o ka mea i make. e waiho koke mai i ka lakou koi iloko o na malama eono mai keia la aku. me na hoo@a@@ kupono. a i ole pe@a e hoole mau loa ia aku no ia mau koi.

A o na poe @ aie mai i ka mea i make. e@ u@u koke mai lako@ me ka h@k@@@a ole.  E waiho la @e hoi na koi ma ke keena lolo o William C. Aehi k@u @oio.

            KAMAKEE (w).

Lunahooko Kauoha me ka Palapala

Kauoha i hoopili pu ia.

Honolulu, Maraki @@, A. D> 18@@.      2@@@-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

I KULIKE AI ME NA HOOKO ANA O KEkahi moraki i hana ia e K@MAHALUAE a me MELE kana wahin la S. @. Bishop. ma ka la 13 o Okatoba, 1@@0, kope ia maloko o ke Keena Kakau K@pe o ke Aupuni Buke 126, aoao @@ a me @@@. no@a la ke hooiaha ia aku nei ka lohe i na mea a pau, ke makemake nei ka mea e p@@ nei i ka moraki o hooko aku no ke kumu ka uhai ia o ka @@like, o@a ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukup@@ee i ka wa e hookaa ai.

Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe i na mea a pau, mahope aku o ka pau ana o na @@@@doma ekolu mai ka la aku o keia hoolaha ana, alaila e waiho ia aku no ma ke kuai ku@ala akea ka waiwai i paa maloko o ua moraki ia ma ka Hale Ku@ala o Jes. P. Morgan. Honolulu. ke hiki aku i ka POAKOLU. APERILA 19, 1@@@, hora 12 awakea o @a @a.

No na mea i koe, e ninau ia

J. ALFRED MAGOON,

Loio no S. E. Bishop mea e

paa nei i ka moraki.

Kakau@a Honolulu, Mar. 14, 1@@@.

O na waiwai i paa maloko o ua moraki la ola kela apana aina @ waiho la ma Ha@@ula@o, Honolulu, Oahu. a i kuhihuhi pono ia ma na Apana 3 a me 3 o ka Palapala Sila Nui Helu 6879 Kuleana Helu 2661 la Kuukuu.

2637-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

            KE HOOLAHA IA AKU NEI KA @LOHE I na mea a pau, i kulike ai me na hooko ana o ke kuai i hookomo ia iloko o kekahi moraki i hana ia e KAAPA (w) a me KAALOKAHI kana kane ia Alexander Hutchinson, ma ka la 3 o Iune A D 1873, kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 33 aoao 111 a me 112, a o ua moraki la a me ka no@a a me ka aie i paa malaila, ua hoolilo ia aku ia J. O. Carter a me J. S. Walker, na lunahooko kauoha o ka palapala kauoha a ua Alexander Hutchinson la ia W. G. @@win a me Claus Spreckles, na hoahui malalo o ka hui nona ka inoa " W. G Irwin @ Co." ma ka palapala i hana ia i Feberuari 28 A D 1881, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 70 aoao i a me ka palapala i hana ia Feberuari 28 A D 1881, kope la ma ua Koena Kakau Kope ia Buke 70 aoao 2, 3, 4 a me 3 e W. G. Irwiu & Co. a me kekahi poe e ae i hoolilo ia aku i ua Mahiko la o Hutchinson , he Hui Hawali i hoohui la ma ka la 28 o Novemaba A D 1884, kope ia ma ke Keona Kakau Kope Buke 93 aoao 16, 17 a me 13 a mai ua Hui aku la ua hoolilo aku ka Hui Mahiko Hutchinson ia Louis Sloes ma ka palapala i hana ia ma Iune i A D 1889, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 119 aoao 120 a me 121, a mai ua Louis Sloas la i hoolilo ia aku ai i ka Hutchinson Sugar Plantation, he hui i hoohui ia malalo o na kanawai o ka mokuaina o Kaleponi Amerika Huipuia ma ka palapala i hana ia i Iune 11, 1889, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 118 aoao 376 a me 377, o ua hui hope la ka poe nona na inoa malalo iho, ke manao nei e hooko aku i ka moraki no ka uhaki ia o ka aelike. oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupane@ maluna o ka uola ale a me ka ale i paa maluna o ka moraki.

            Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, o ka waiwai i paa maloko o ua moraki la e kuai la aku ana ma ke kudala akea ma ka Halo Kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu Mokupuni o Oahu, ma ka POAONO, la 13 o APERILA, A D 1895, hora 12 awakea o ia la.

O ka waiwai i paa maloko o ua moraki la, penei ke kuhikuhi ana malalo iho:

            O na pono a pau, na pomaikai a me na kulana o ua Kaapa a me Kaalokahi la iloko o keia aina a pau o Kawala, Kau, Mokupuni o Hawaii, oia ka Apana i iloko o ka Palapala Sila Nui Kuleana doona Helu 620 ia Laweliilii a nona ka ili he umikumamaiwa (19) mau eka.

THE HUTCHINSON SUGAR PLANTATION COMPANY.

No na mea i kow e ninau ia Carter & Kinney na loio no ka Hutchinson Sugar Plantation Company.

Kakaula ma Honolulu, Maraki 12, 1895.

2537-41

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

I KULIKE AI ME NA HOO@O ANA O KEkahi moraki i hanaia e CHARLES B. WILSON o Honolulu, Oahu, ia George P. Townsend o ua Honolulu la, ma Augate 9 A D 1895, kope@a ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 147 aoao 478, 479 a me 480, ke hoolaha ia aku nei ka lohe i na mea a pau, ke manao nei ka mea e paa nei i ka moraki e hooko aku, no ka uhai ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.

Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, mahope iho o ka pau ana o na hebedoma eha mai keia la aku, e kuai ia aku no ma ke kudala akea ka waiwai i paa maloko o na moraki ia ma ka Hale Kudala o Jas. F. Morgan, Honolulu ma ka POAONO la 13 o APERILA, A D 1895, hora 12 awakea o ia la.

            O ka waiwai i paa maloko o ua moraki ia, ua kuhikuhi ia penei malalo iho:

            O kela apana aina e waiho la ma Kulaokahua ma ua Honolulu la, i kuhikuhi ia na palena penei: E hoomaka ana ma ke kihi mauka o na alanai Young a me Pilikoi, a e holo ana i ka Hikina ma ke alanui Youna 219, 8 kapuai, alaila i ka Akau 150 kapuai, alaila Komohana a hiki i alanui Pilikoi 210.9 kapaui a hiki i kahi i hoomaka ai, nona ka ili he 781-1000 o ka eka.

GOERGE P. TOWNSEND,

Ma o kona mau loio la CA@TER & KINNEY.

Mea e paa nei i ka moraki.

No na mea i koe, e ninau ia Carter & Kinney na loio no ka mea e paa nei i ka moraki, Helu 410 Alanui Papu, Honolulu.

Honolulu, Mar. 11, 1895.                   2587-4

 

GOO KIM

411 Alanui Nuuanu.

MEA HOOKOMO MAI A KUAI AKU I NA Lole Europa a me Pake a me na lole o na ano a pau. Ma na moku i ku hope mai nei. na loaa mai ia makou na waiwai lawa pono o na PAPALE WAHINE i kau ia i ka lipine a me na papale i kau ole ia i ka lipine. na LOLE KANE o na ano a pau o ke ano maikai hou loa.

            E kipa mai i o'u e e ninau mua aia no na lole maikai a me na ano SILIKA waihooluu like ole.

2587-@yr

 

NA KANAKA  

Dr. LIEBIG & CO. Na Kauka no na mai Kuluma Malu a me Kuulala.

O ka Dr. Libig laau hooikaika kino ola ka laau lapaau hoola maikai loa no ka nawaliwali ka emi o ke ano noonoo kau aka makua a me na mai malu, ka hoopio awiwi ia mai a me ka hoomakaukau no na nana o ka noho ana ma@e, ka oluolu a me na koikoi.  He hookahi omole $1 hoao e haawila mai ai a e hoouna ia aku paha me ka uku ole i kela a me kela mea e hoike mai ana i na hiohiona mai.  E kipa a i ole e le@a mai ma 409 Geary St., puka komo 403 Man@on St. San Francisco.

2@07-@y

 

E Haawi i na keiki Ai Waiu

A ME NA POE OMAIMAI

MELLINʻS FOOD

FOR INFANTS AND INVALIDS.

TRADE MARK.

I ka Mea Ai.

BENSON, SMITH & CO.

He Ai Hooulu Oi Loa

No ka hooulu Kamalii

Ka Hoopohala mai a@

Na Mai Ako Pau

Na Opu Aiwali ole.

a me na elemakulo loaa i na Nawaliw@li

HE AI MAIKAI LOA

No na P@kii Hanai Lima ia

Na wale @@k o Hawaii Pae A@ia