Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 17, 27 April 1895 — HE MOOLELO WALOHIA NO NA UI Makua Ole Elua. LA FOSA, Ka Makona, A ME Pia Fosa, KA MEA I PIHA I KE ALOHA. DE WODISE, Ka Naita Puuwai Piha Hamama a me ka Olu Waipahe. [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO NA UI Makua Ole Elua.

LA FOSA, Ka Makona,

A ME Pia Fosa, KA MEA I PIHA I KE ALOHA.

DE WODISE, Ka Naita Puuwai Piha Hamama a me ka Olu Waipahe.

MOKUNA VIII. PAKELE MAI KA IfOOWAHA WAH A IA MAI. «'Aole ka ola e ala ana?" i ninau aku ai kekahi, me ka hoao ana-e huua no kana mau mea i kamailio ai «<Ae, e hoala ia ana no oia," wahi aka Makulsa iuia i lawe ae ai i kekahi wahi omole pakeke ilaia nani mai kona pakeke ae. Ninini iho la ka Makuisa he mau kulu o ua wai la maluna o kekahi hainaka kumukuai nui iaia hoi e paa aua iloko o kona lima, a o kona hooinaka aku no hoi koe e hoopulu, oia no ka manawa i komo mai ai kekahi noonoo ano e iloko ona a ku iho la oia a naua hou.

u lleaha la kana olelo Ina e hoi hou mai ana kona noonoo," wahi ana e iike pu paha me kekahi holoholona ahlu hoomaopopo ole i kana mea e hana mai ai. Huli ae la ke kanaka banakarupa a nana aku la i ka naita opio, mo kona manao e loaa mai ana mai iaia he haina no kana uinau, a no ia mea aole oia i hoopohihihi ia. ( <Heaha la kana oielo ina e hoi hou mai ana kona noonoo," i hoomaopo ae ai o De Wodiso i ke ano o ka ninau, a ma kona hoo'*iaopopo iho aohe waiwai o ka ninau, a o ka haina o ka ninau, ua ike na poe a pau. < ( He oiaio, aole kakou I ike i na mea huna o ka naau o keia poe kaikamahluo i hopu pio ia nl. A ina e hiki mai ka manawa kupono, o kona ala ae la no ia a pau ana ko iakou ino i ke kamailio ia.' : I ka wa I kau ia iho ai o ka hainaka maluna o na helehelena o ke kaikamahlne, u.i hoomaka keke. ae I'a oia e uwe ma ke ane hoouakeaka a hoomaka aku la oia e uwe me ke ano mau o na lede i aihue ia. "Al hea la wau?" i hoonaau aku ai oia iloko o ka leo uwe. "Heaha la ke kumu o ko lakou iawe ana mai ia'u lanei? Heaha la ka lakou mea i makemake ai? E na lani— auwe! Kuu makaahine!" a honloll ae la oia I kona leo a ka leo mau, a hoomaka hou aku la oia I ke kamaillo ana: A e like me ka loihl o ka nee ana o ka manawa, pela keia ka nee mau ana o ka uwe o ka mea i iawe alhoe ia mai, a pela no hoi i nalowule ako ai naal ka hoolohe ia ana mal o kana uwe ana e ke anaina noi e akoakoa aua, mamuli no ia o ke aahio S ka wai o ke kamepeni. "E nana kakoo, Ina aia noka naila ke hoopaanaau la l kana mao olelo," wahi a kekaiu lede oplo, me ka makemake e ike iea na poloiei ka ka oaita mau hoomakeaka. "Mai na'o e hoala lala, e ka Makuisa!" Hwwl aku la o De Pesete i ka hainak& i ho-u la me ka wa! hoaia,

a hoomaka mal la oia e hoao i kona ikaika maluna oke kino pio o He* neriata. Malaila lakou a pau loa a koe o De Wodlse, e hoopuni ana ! iakou me na manao lealea no ke ake j ana e ike i na manao olaiau o ka ui I o Nomanake, a i kona nianawa e l ala ae ai, e īke koke no oia, aia ka | ola iloko o kekahi aeiaina hauoli, a | o ka leiie opio iala ka halnaka i ha- ' awiia aku ai mai ka Makuisa aku, ua hoopulu iho ia oia no ke ala hou mai o ka lakou pio* No kekahi mau tninute wale no ko Heneriata hanu ana i ke ea o ua iaau la, o ka hoike inai la na ia i na hiohiona o ka mea e ala mai ana. "E nana, ua kaakaa kona mau maka," I hooho mai ai ka mea nana e hoao nei e hoihoi hou mai i ka hanu o Heneriata mai ka luakupapau ae. Kaakaa ae la ko lleneriata mau maka me ke ano powehiwehi, e like paha me ka mea i maa i ka pouliuli a ina hoi e pa ia e kekahi malamaiama, oka pouli ae ia no ia ona maka. Ala ae la oia a noho iluna, a nana mai la i keia poe e hoopuni nei iaia. No kekahi mau minute, aoie oia I ike aia la oia ihea, a heaha la ka pilikia. «'Ua pupule anei au? f> i ninau iho ai oia iloko o ke pahaohao nui, no j keia mau mea i halawai mai me ka j ike a koua niau maka. (, ile moe-1 uhane anei ka'u mea e ike nei?" a puliki ae la oia i kona mau lima maluna o kona poo, a hooholo iho la oia e noonoo no na mea i liala aku. 4< E ka naita, aole pela ka mea kahiko," wahi aka lede opio nana i hoala ae o lleneriata i pane aku ai ia De Wodise. «'Aole, hookahi wale no ia," wahi a ka naita me kona ano mau o ka aaka. A uo kekahi mau ininute, akahi no ke kaikamahine pio a ike ilio no kona popilikia, a e like hoi me ka anapu ana o ka uwila, i hoomaopopo iho ai oia i kahi ona e noho nei. Lele aku la oia imua me ka hikiwawe, aku ana iluna he hIo a he alo imua o ka Makui*a. !

"E Moriasiua! Ua. huiai.i auei keia mau hana pelapeia inalalo o kau mau kauoha? O kou hale anei keia?" wahl a Heneriata. ISie kekahi mau minoaka'kohu ole ma kona inau leheiehe, heie mui ia ka Makuisa imua o ke kaikamahine i hele a piha i ka huhu nui. "Ae, eka Madimoseie, ua ike aku la au ia oe i ka haawi ana inai ia'u i ka hanohano kiekie o ka hoomaopopo ana mai uei," wahi ana me ke kuuou haahaa, a he niau o'elo pelo wule no hoi koia I ka inanao oke kaikaiuaiiine, <<a owau nei no hoi ka mea " waiii hou a ka Makuis.i me k'a pau oie o kana kamaiiio uua. "Aoie hookahi huaoleio i koe, sir! L'a makeiuuke nu i keia manawa kuke no e lioi au i kahi a'u i liMaleie aku ai i kuu kaikaina e kali iu«i l:i ii» , u," wahi a llenerlata me ke kuoa. Aole ka Makuisa i hooiohe mai ia luau kauoha, a henimau liou aku la no o lleneriat.i Iloko oka leo e liaawi kauoha aua: "E hooko koke oe,, aoie oe e lohl, sir! E hana kok'e o<>!" ame kela mau olelo kauoha mai ka ikaika inai oka ieo a hiki ika ha ana a puka }4iito ole ka huaolelo, a i kekahi uiauawa, he ku i ka ehaehn a me ke aloha ke nao« aku. Ike kuu ana iho oka Hener::ita mau olelo, pane maii la ka Makufsa e like no me kona nno mau: (( Madimosele y ma hope o ka nui o ko makou lohl oka lawe ana mai ia oe ianel, manaooe e hookua koke aku ana makoa la oe? Aole, aolo loa."

No kekahi mau minuie ko Heneriata noonoo ana, a ike koke lho la oia ua kamaUlo mai oia me ka oiiio aa iho makawalu mai la kona mau waimaka me ka hoopulu ana i kona inau UhiUhi.

<( Akahi no ao a ike i keia iua Ino a oukou i hoomakaukao ai no'īi; aka e ilke me ko oukoui ino, aolo i ko iho a noonoo ne keia mau hana ino a oukou ia'o. Ua hookaawale mai oe ia'u mal ko'u kaikaina popllikla mai, kokua liookahi ma keia

ota ana, owau; ama ketft pda pio ana, e kaaoh* ia mai ana au e imi 1 ke oia ma kekahi iuao hana ekaoka aooe ke alakai o U uiau mea. O ua kokua e ioaa ai iaia, mai a'u waie atu no, a ioa aole owau kekah! ao)e e hiki iaia ke hele i hookahl kapaai no ka m©a, he mak&po wahi a Heneriata me ke kuoo. A o keia mau mea a pau aku i ke aloha a Heneriata ! hoopuka aku aole pahn e nete ka ehaeha oka puuwai o kokahi kanaka ona al«m I pepana. I 'Olakapo!" i hooho aku ai iakou; a o kela hunolelo, ua lilo ia i mea na iakou e akaaka a e hoopahenehene ai, ao na helehelena ona wahluo, e hoike ana ike kaumaha, no ka nnea, akahi no lakou a aioha tnai no ke kaikamahine popiiikia. "Ae, ua makapo ia ola rue ke l:o--koolua ole!" i hoomau aku ai o Heneriata t a 110 ka nui oke ano e o kona noouoo, oia ka mea nana i hoano e ae i kona ieo a kohu 100 kana< ka ole. "Oii wale iho no lloko o Parisa me ke kokua ole, e hele auwana ana ma na aianui me ka ike ote, home ole, a o hoauwana U ana hoi no ko'u mtu ptpil(kta a me kona." () keiu ka nuni uana i hoano e i koiui noonoo, inamuli oka lnkou p.i!!u aheio aktiiuai, ua nui toa ia mea i» Heaeriata, aole hoi e hiki uii:i ke uumi no kekah! manawa hou aku, a na ka nui o ka eluieha l kono aku i na waimaka e iho makawalu mal. <<Ueaha ia n.\ moa e hikl mai ana maluna o'u," wahl a Heneriata me ka uwe iaia iho, a i hoehaeha loa ia aku hoi kona noonoo mamuli oka lilki hou ana mai a me kona ike ana iho ala oia iloko o ko lakou lima me keknhi kokua oie, a huli hou ae la oi:\ imua o ka poe hoahaaina haunaolo i heie a kuhahihi. makapo ia oia! £na keonim aoio oukou ! lohe? (Ja makapo ia oia!" i hoopukn hmi uku ai o lioneriata_jpie ka ieo nui iKaika. "110 ku maoli keia mau hana i ka hoomainoino," i hooho mai ai ka naita de \Vo<liae, iaia e noho ana no ma kahi o ke pakauknu mo ka piha o k:i ininu j ka ehaeha no ka Ilenenata mau hunolelo e hoike ana i ko laua (Mipilikia. Aoie i pau.

i; heluhelu I keiii malnlo iho 1 l:r,vo ia mniloko mni o ka palapala a (,'has. M. CiutfieUl o Itee<.Hey, Fresne CV>. Oiil.

u Mc ka hnuoll au o hoiko aku nei ina ko'u inu ana no hookahi ia I ka ( IfAMBEHLAIN»S Laau Kuuu, uu hoolA i ko kunu koikoi i loaa ih'u. lla naluiu ino loa ia ko'u poo u hiki ole ko moe ika po. Ke hoikeike aku nei au i kela laau iaapau ola. Oke nnu i kokoke loa e komo iioko oke poo a mahope hoohele aku ika puu amo na ake. Ma o ka inu nna lu i kela laau i ka wa koke e ioaa ai i ke anu, o hoola koke ia i ka wa i>okole a keakea ia ke komo ioa ana aka iloko o na ake. E ioaa keia laau ma na Ilalekuai Laau Lapaau a pau, a o Benson, Smit«i & Co. na Agena ma ko Hawaii Paeaina. tf

ī ka haulelau o ka 1803, loaa iho la ki» keikikane a Mr. T. A. McFfcrtaml, ho haole kalepaaoomaka hanohano o Live Oak, Botter Co. Cal. i ka mai kunu koikoi loa. Mamoli oka ikalka ioa o ka eha ma ka umauna ua loohia i ka umii & me he mea la e loaa ana i ka wela ma ke akemama. Ua hoohalnu aku kona ma* koakane i na oiopu nunui lehulehu 0 ka CHAMBEHLAIJS'S Laau Kanu, a pela i pau ai a oia loa ke kunu. Ke olelo nei o Mr. McFarlantl i na wa a pau e loaa ai kana mau keiki 1 ka nae e hnawi ana «ia ka Ciiambeklain,.s Cou(*n Hemkdy (Laau Kunu Oln), a he ola io maoli m». Ke manao p*n nei oi he liiau konu oi loa keia iua k;t makeke. K loaa no ma na llalekuni Lapau Lapaau a pau, a o Benson, .Smith & Co. na Agena ma ko Hnwaii Paeaina. tf