Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 18, 4 May 1895 — I hea a mahea kakou moku Aupuni e holo ai? [ARTICLE]

I hea a mahea kakou moku Aupuni e holo ai?

O kft niaia nul keia o kn iiwnawn 0 hoto inHioa nei i koi.i mau la ina na paieoi a puni k* aim, iwaou t o na tnee alīi a me ka ikk» t«koo aupani oa o!e!!o hookanu o keia mau Ui hookihuli a upuni nioi i ha!i aka la. A ma ka'a ike h me k tkcu a p«u, ma ka hoociaopt>po ana, ua tnikiit!a mua ae neii kekahl ina'i ;tut>e alii nui o k& aoiio aloh* am.i a kukulu i halawai wa Honoiulu e hoohni aku Ia Ha\\\Vil ue Amorika» A o kekahi uia inau keonimana he ooau kuhiuai uo ka u»oi I ka n»»nute hope I.m i leapae ia ai ka tu«>i tuai ka noho tuoi ae. A mauuil) o ko'u lohe mai i ku hoouiakn »ns o ka halawai mua, he ibii Huilu l.w ka heluoa oka poe i akuakoa ae, Aole 1 hoakaka pono luui laKou i ke kamo a iiue ke kahn* o ka lakon manao hoohui me AnierikH, e hiki ai i ka lahui ke nan.i aku i K» {K>no oia manao hoohui uina. O ka niuau a ua poe keoniumiiH ala i mikiahi aeai, oia 110 ka niinu oiua loa a ku makou aoao I kukulu ai i ke -»ekona, a i ka ii)lnute a i k:i ho», a i k& la mua i lawe ae ai >nskou i ke aupuni moi a mn ke kulaua aupuni Kuikawi, ai ke kulin.i Hupuni o lluwuli. A ua htx>unjt maoli makuu. i na koiuisina i Amei'ika i ke «u okM nmn iwa hupe loa o Harruson»i, a ua rt|>o mai oia a uie kona kuhinu nui Foster i keia niuau me ke ohohia, a inn oka hiki anA o keia ninau hoohulaina ia ll;irri.<«ona a he * manuwa ioihi kona i koe, a ina peuei aia kakou ioulhlo <> ka malu o koua mau eheu. Oial nae.makoa e hoio anu 110 keia nīnau, um ku niai oukou.na aloha aina anee alii a j»uheneheno uiai ino na »»it-lo lioonaikola, kuhu ana, e h.»e aua,e haiolelo ana ma na «ILomi a mo na halo lulawai, e kuhi ana na lima i ka makani hikina, a ua hooko ia ua manao aia o oukou, mamuli o ka manao o keia Peresklona n me kona kuhimi uui no ka niauMo lili a huliu i m ;-.l.ikai 0 ko makou ao.io, aku holo umUou 1 ike ia haule ana oia niuau hi» nu*a lu nann e hooni.WMliwali mal i ka lolt> naauao ona opiopio liuw.iii IKile, Kamiku a ine Kukina. Aole lo i, e onioni nnu aua e like me ka hao mBgeneti o ke iwnami a hiki i kon-.i ku malie ana me ka lanakila hiwahiwa e*o nei ka inoa i keia la HepuhnUka o Hawaii. A o ka olelo pahenehene n oukou i kuh:» m-.ii ai ia mnkou no ia nin:»u hoohuiaina, ke pelu mai nei ko oukou m«u olelo uie na lohelehe a n.i ma-

kou e kulm aku, eiai <> ka mea a oukou i luai aku ai nio ko oukou ruau Wdha, ko ku hou n!;u noi 011kou e ai e like me ihi ilio, ht» huna ku niaoli koia i ka hoohilahilu i ka poe nana e hapai nei i keia ninau, a oiu uiiMU h«»ohtiiaina, nia no ia iloko o ko uaakou waihona noonoo, a ua ike no makou i ke alanui ku|K)Do a makou e hana ai a oukou e na anee alii i hoomao|>ojH) <>le ai. A iua no aole luakou e lawe iuai ia ninau, a i ole ia o ko niakou whaolelo kaukanawai, aia no ia me inakou, no ka mea, o ka hoeuli «> ka moku eia la mukoe ka hoouiuiu o ka huiia. A i na pela, i hea, a pehea e holo ai ko kukou moku aupuni? K lua mahele ninau i koiu.i iloko o keia kumamanao, oia keia, i hea e hwlo ai a pehea e holo a\ t K hoaUaka ana nu ma ka ninau mua, oia hoi i hea e holo ai? Mamua oka la 4 o luiai 1891, o Aupuni Kuikawa ka inoa o ka moku e noho kapena ia ana e Djle, a ua hookele poh.lei i* ka ihu o ka moku no ke awa kupono e loaa ai ka pomaikai nui 1 ka lahui Hawaii ma ka hoemi ana mai i na poe nana e malama na oihana aupuoi no ka pf>no o ka ainn, oial e hookele ia ana keia moku aupuni me na wahi s<»la oka heluna uuku, a o ka hapanui o na «ela oia hoi ua aloha aina i knpaia na anee alh', ku mamao mai lakou mt.i ka lawehwe pu ana i ka pono o ke kaana pu ana no ka ponaaikai iauh o ka moku aia m ka j>ono i ko oukou mauao u kahi au>ku ho .nui liio, oia hoi ka uioku aupuui moiwahine, e kupii «i ke ahnu o ka aie.

A u i like lloa k.t hulo ann o ko kuLou moku nupuoi, e like uie ka nee aua o ke au o ko kakou noho ana inai ka hookumu ia ana o ke au malauialama lKaristiaoo a me ka hoooaauao ana, hoopulapuln waiwai ana a biki i keia la- Penei paha ka hoohalike aaa t e Hke me ka nee ana o ko kakou aupuni, mai ka makahiki 1329 a !ka 18-10, e manao iho kakou ua hapa ka malaona ana o ka lahai, ma ka lloomaopnpo ami i ka ka oaauao, ka waiwai, ka hanohano a peh» aku, uiaUio o ka noho moi ana o Kamehameha II & md 111, aka mai ka euakahiki 1840 aka 1800, aolo e hiki ia kakoo ke olelo ai», mt emi iho na hana pono, ka naaoao, ka walwai, ka hanohano maUio iho o ka maoawa mawaeoa o ka 1820 ame IS4O. Aole i pm,