Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 22, 1 June 1895 — Page 2

Page PDF (1.87 MB)

This text was transcribed by:  Lynda Patterson
This work is dedicated to:  In Memory of Edmund Y.M. Fu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

MA KE KAUOHA.

Ua hookohu aku au i keia la ia Godfrey Affonso i Luna Pa Aupuni no ka Pa Aupuni ma Waiakea, ma ka Apana o Hilo, Mokupuni o Hawaii.

            J. A. KING,

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Mei 28, 1895.

2348-3

Ua hookohuia o Mr. S. Lazaro i keia la i Notari no ka Lehulehu no ka Apana Hookolokolo Kaapuni Ekolu o ko Hawaii Paeaina.

            J. A. KING,

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Mei 30, 1895.

2548-3

Ua hookohuia aku o Mr. John Creig i keia la i Notari no ka Lehulehu no ka Aha Hookolokolo Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Paeaina.

            J. A. KING,

            Kuhina Kalaiaina.

2548-tf.

Ua hookohuia na keonimana malalo iho i mau Komisina no na Pa no ka Apana o Wailuku, Mokupuni o Maui.

            W. A. McKay,

            George Hons,

            Wm. H. Halstead,

            J. A. KING,

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Mei 20, 1895.

2547-3

Ua hookohuia o Mr. Z. Paakiki i keia la i Notari no ka Lehulehu no ka Apana Hookolokolo Kaapuni Eha o ko Hawaii Paeaina.

            J. A. KING,

            Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina.

Mei 13, 1895.

2546-3ts.

O ka Poalua, Iune 11, 1895, oia ka la hoomanao no ka hanau ana o Kamehameha I., e malamaia i La Kulaia, a o na Hale Oihana Aupuni a pau apuni ka Repubalika, e pani ia na ipuka ma ia la.

            J. A. KING,

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina,

Mei 16, 1895.

2546-3ts.

 

Hoolaha i na Hui.

I KULIKE ni me ka Pauku 1441 o ke Kanawai Kivila, nolaila ke kauohaia aku nei na hui a pau i kukuluia malalo o na kanawai o ka aina, e hoike piha a pololei ae i na mea a pau i pili i ka lakou mau hana i ke Keena Kalaiaina, ma a mamua ae o ka la 31 o Iulai e hiki mai ana, oia no ka makahiki e pau ana i Iulai 1, 1895.

 

O na paihakahaka no ka mea pili i keia e hoolakoia aku no ke noi ia ae i ke Keena Kalaiaina.

 

I ka wa e hooko ole ai kekahi hui i ka waiho mai i ka hoike iloko o ka manawa i makemakeia, alaila na ke Kuhina Kalaiaina ponoi, a i ole na hookahi a oi aku paha mau Komisina i kohoia e ia e koi aku no ka lawe ana mai i na buke a me na pepa o ka Hui a e niele i kona mau luna no na mea e pili ana i kana mau hana no na mea e pili ana.

            J. A. KING,

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Mei, 25, 1895.

2548-3

 

KOHO NO KE PAIAI.

KEENE O KA PAPA OLA

Honolulu, Iune 1, 1895

Ua makemakeia no koho no ka hoolawa ana i ke Kahua Ma'i Lepera ma Molokai, mai ka 500 a hiki i ka 1000 paiai o ka pule e lawe ia a waiho ma ke awapae ma Kalaupapa, e like me ke kauoha a ka Luna Nui, e waihoia mai na koho ma keia Keena mamua ae o ka hora 12 o ke awakea, Poakolu, Iulai 3, 1895.

 

I iwakalua-kumakahi (21) paona io o ke paiai i wa-hi pono ia me ka la-i, a e hoolawaia ma ka pule. Ua makemakeia ua koho kaawale no ka manawa he elua makahiki, ekolu makahiki, a i ole no ka eha makahiki mai ka la 20 aku o Augate, 1895.

 

Mamua o ka hoopaa ana i ka aelike e waihoia mai he bona i emi ole malalo o $1000.00 me na hope i apono ia e ka Papa, no ka hooko pololei ia o ka aelike.

 

E kakau mawaho o ka wa-hi "Koho Paiai."

 

Aole i hoopaaia ka Papa Ola o ae aku i ke koho haahaa loa a koho e ae paha.

 

Ma ke kauoha a ka Papa Ola.

            WILLIAM O. SMITH.

            Peresidena.

2548-4

 

ILOKO o ka Aha Kaapuni o ka Apana Hoo Hookolokolo Elima o ko Hawaii Paeaina. Ma ka Aha Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o LUKA IKUWA A., o Waimea, Mokupuni o Kauai.

 

No ka mea, ma ka la 22 o Mei, A. D. 1895, ua waihoia mai imua o keia Aha kekahi palapala i oleloia oia no ka palapala kauoha hope loa a Luka Ikuwa w., o Waimea i oleloia, a me ka palapala e noi ana e hoopukaia na palapala lunahooponopono ia Lukela Aka o ua Waimea ia i waihoia mai e ia.

 

Ke kauohaia nei, o ka POAHA, ia 27 o IUNE A. D. 1895, hora 10 a.m. o ia la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Lihue, Kauai, oia ka manawa a me kahi i kohoia no ka hooiaio ana i ua palapala kauoha ia a e hoolohe ai i ua palapala noi la.

 

Ke kauoha hou ia nei, e hoolaha ia keia kauoha no ekolu hebedoma nee papa ma ka olelo Hawaii iloko o ka nupepa KUOKOA, he nupepa i palia ma Honolulu, a o ka hoolaha hope ana aole e emi iho malalo o na la he umi mamua iho o ka la e hoolohe ai.

 

Kakauia ma Lihue, Kauai, Mei 22, 1895.

            JACOB HARDY.

Lunakanawai o ka Aha Kaapuni Apana Hookolukolu Elima.

            Ikea:    R. W. T. PURVIS,

            Kakauolelo.

2548-3

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Ekahi o ko Hawaii Paeaina Ma ka Aha Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o PETELO KAKOI o Honolulu i make.

 

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike helu a Kaili Kakoi ka Lunahooponopono Waiwai o ka waiwai o Petelo Kakoi o Honolulu i make, a maloko o laila e noi ana e ae ia na hoolilo he $160@.50 mailoko mai o na dala he $1628.25 i loaa iaia, e uana a aponoia a e hoopukaia ona kauoha no ka mahele ana i ka waiwai e koe nei iloko o kona mau lima i ka poe i kuleana ia waiwai, a e hookuu ia oia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana e hooponopono.

 

Ke kauohaia nei o ka POAKAHI, la 17 o IUNE A. D. 1895, hora 10 a.m. ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma ka Hele Hookolokolo o Honolulu, oia ka manawa a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua palapala noi la a me ka papa hoike helu, a o na mea a pau i kuleana e hele mai a e hoike ina he kumu kekahi e hoolo ia ai ua noi la.

 

Kakauia ma Honolulu i keia la 15 o Mei A. D. 1895.

            Na ka Aha:      GEORGE LUCAS,

                                    Kakauolelo.

2546-8

 

KA

NUPEPA KUOKOA

-ME-

Ko Hawaii Paeaina i Huia

o ka Makahiki             $2.00

No Eono Makina         1.00

Kuike Ka Rula.

 

PUKA             1          2          3          4          5          6

ANA               Pule     Pule     Pule     Pule     Pule     Pule

Iniha                $1.50   $2.00   $2.50   $3.00   $3.50   $4.00

2 Iniha             2.50     2.75     3.50     4.00     4.50     5.00

3 Iniha             2.50     3.50     4.50     5.00     5.50     6.00

4 Iniha             3.00     4.00     5.00     6.00     6.75     7.50    

5 Iniha             3.50     4.75     6.00     7.00     8.00     9.00

6 Iniha             4.00     5.50     7.00     8.00     9.00     10.00

O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aohe hookomo la.

 

HOOPUKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

GEO. H. PARIS,        Luna Nui.

J. U. KAWAINUI, Luna Hooponopono.

No Honolulu, Oahu, Lakou a pau

POAONO       JUNE 1, 1895

I Kuonoono no ka Lahui Hawaii.

O kekahi o na leo kaniuhu i lohe mau ia mawaena o na kanaka kupa o ka aina iloko o na makahiki lehulehu i hala hope aku, oia no ka uwe makapehu i ka nele i ka aiua a me ka ilihune i na ulakolako o ka nohona kuonoono o ka ohana. He mau leo uwe kupono no keia, no ka mea he lahui kuonoono ko kakou i ka wa o na kupuna, ua loaa i keia a me keia na keehina wawae e ku ai maluna o ke kuleana aina o ka puuwai hamama o Kaukeaouli ka lokomaikai, aka he hiki ole nae ke hoahewa aku maluna e ko hai hokua ka nele ana i ua mau pomaikai nei. No ka mea, o na ulakolako a me na pomaikai a pau a na kupuna i waiho iho ai mahope nei, ua malama ole ia a ua uhani ia e na mamo mahope mai nei, nolaila, he mea oiaio ua makapehu aina ia ka lahui i keia ia, mamuli no nae o ka lakou mau hana ponoi iho no. Ua hoohemahema lakou i ka mahi ana, a ua lilo wale no ma na mea lealea o ke kino a o ka hopena, oia no ka lilo ana o ka aina i ka poe mikiala a malama maikai i ua pomaikai i hua mai mai loko o ka lepo mamuli o ka hooikaika kino.

 

Ma keia wahi, ke laua nei ko makou manao, ua lilo keia mau haawina i kumu ao i ka lahui Hawaii o keia au hou, e nana aku ana lakou i na hopena i loaa mamuli o na hana a na makua, a e hoololi ae ana hoi i ka lakou mau mea e lawelawe ai, i kaupale aku ai lakou i ka haawina o ka makapehu aina mai a lakou aku, a e hoolilo ai hoi i ka hookuonoono i kahua no na hooikaika a me ka mikiala i na manawa a pau mawaena o lakou.

 

O na alakai o ke aupuni e ku nei, ua hoomaopopo lakou i keia haawina i kau aku maluna o ka lahui, a ua kaniuhu iho me ka minamina a me ke aloha no keia ilihune aina o na mamo a na kupa kahiko o ka aina. He mea minamina keia, a nolaila, ua hoala ia ka noonoo heaha la ka hana kupono e loaa ai i ka lahui Hawaii o keia la ua kuleana aina a me na haawina e loaa ai ia lakou na pomaikai o ka noho kuonoono ana. A ke hauoli nei makou i ka hoike aku, o ka hua i loaa mai mamuli o ia mau noonoo ana, oia no kekahi o na haawina kamahao e loaa ai i kela a me kela kanaka Hawaii he pomaikai pilipaa nona a no kana mau mamo mahope aku ona, i oi aku i ka Kauikeaouli i haawi ai, ke mikiala a ke uhaai ole ia kanaka.

 

Ua maopopo i kela a me keia ua hoeholo iho nei ke aupuni e hookaawale ia ua aina aupuni a me na aina leialii a pau i kupono no ka mahelehele ana i mau kuleana home hookuonoono a e haawila no na kanaka Hawaii wale no malalo o ka hooponopono ana a kekahi kanawai. O ua kanawai nei ua makaukau a e waihoia aku ana imua o ka Ahaolelo e noho mai ana ma keia mua koke iho. Maloko o ua kanawai la ua haawila he pono noho kuleana i kela a me keia kanaka, me ka hoopaaia aole loa e hiki i kekahi kanaka ke hoolilo aku i ua apana aina kuleana nei i kekahi mea okoa, aka, e kau aku no i kana mau keiki, a mai a lakou aku a i kana mau moopuna a pela e hele ai mai kahi mamo aku a i kahi a hiki i ka pau loa ana o kona mau mamo, alaila e hoi i ke  aupuni, no ka hoolilo hou ana aku i kekahi kanaka hou, a e like me ko kona mua, pela aku no iaia.

 

Ma keia e ike ia ai ua makee ke aupuni i ka pono o na kupa o ka aina, nolaila ua kii i ma aina i loaa ole ka pomaikai i ka lahui iloko o ke au aupuni moi a haawi aku no lakou me ke kaupale paa loa aole e hiki ia lakou ke hoolilo aku ia hai, aka e mau ka pilipaa no lakou a hiki i ka wa e hoi hou ai i ke aupuni.

 

E hoomaopopoia ua hana ke aupuni i ka hana maikai ma kona aoao, a he mea kanaiua ole e hooholoia ana keia kanawai maikai e ka Ahaolelo, a o ka mea wale iho no i koe aia no ia ma ko ka lahui aoao ka apo aku i neia pomaikai nui e panai ia mai nei a ma kahi o ka palaleha a me ka uhaai, ka palaualelo a me ka molowa, e hoopiha iho ia mau makalua me ka eleu a me ka @kiala, ka hooikaika a me ka hoomanawanui, a maluna ae o na mea a pau e hookuonoono mamuli o na hana maikai a me na hana ku i ka oiaio a me ka pono, a ke puana ae nei makou me ke kanalua ole, o na ulakolako a me na huonoono a kakou e ike aku nei e noho hauoli ia ana e na lahui e maluna o ka lepo o ko kakou aina makuahine, e loaa like ana ia mau pono a me ia mau pomaikai i ka lahui oiwi. O ke kanaka e apo ana i na lokomaikai o keia aupuni a hana pono me ka lawelawe lo oia no ke kanaka kuonoono o keia mua aku, a o ka makou e paipai aku nei, e apo e na Hawaii i na haawina no kou pono.

 

Aole e Hewa ke Makaala.

He nui ka houpuupu ia mai e kekahi poe oloko nei o ka aina a ma Kaleponi no hoi kekahi, no ka hoolala a hoolako ana i puali o ka poe kipi ma Kaleponi a holo mai i Hawaii nei e kaua ai i ka Repubalika a lilo ia lakou. Aole o makou manaoio i keia mau lohe e nu hele nei no kekahi mau malama, aka aohe no e hewa i ke aupuni ke noho makaukau e poipu iho i na hoehu hoohaunaele ia mai e ka poe ohumu kipi maloko nei a mawaho mai paha, e like no me ko ka Repubalika eleu i ka paopao ana a okaoka liilii ka hooulu kipi o ka malama o Ianuari i hala.

 

Aka ina he oialo na lohe e laha hele nei, aia maluna o ka lepo o Amerika Huipuia e hoolala a hoopunana la nei he puulu kipi me ka hoolako ia i na pu a me na lako kaua e hoio mai ai a kue i ka Repubalika me ka manao e kaili no lakou, alaila eia ka ninau, E ku nana maka wale mai ana anei ka mokukaua Amerika e ku ana ma Hawaii nei i ka wa e lele mai ai kela puulu kipi luka nei a hoopae mai paha i na pu a me na lako kaua me ke keakea ole mai i keia hana kue kanawai lahui a kekahi o kona mau makaaainana?

 

Aole e kali na Pomaikai.

E kali ana anei o Hawaii nei i ka puka ae o ke alawai oki o Nicaragua, alaila ike maka aku i ka hele uluulu a me ka pii mahuahua mai o ka ulu ana o ke kalepa ma ka moana Pakipika e holo pololei ai ka pomaikai i keia awa a me na mokupuni? Aole kakou e kaukai wale aku no ma ia kumu wai hookahi, no ka mea, ke kau mai nei na kahoaka e ulu mahuahua mai ana ke kalepa ana mawaena o na awa kumoku kapakai Pakipika o Amerika Huipuia a me Iapana a me Kina ma kela aoao 9 ka lokowoi nui. Aole e liu wale na la, a hooholo mai ka Hui Alahao o ka Akau i mau mokuahi nui e holoholo ai mawaena o Seattle a me na aina kahiko. O ka Kapalakiko koe o ke kamalio mai a hana. Aole e nele ka puuhonua o ka Pakipika a me ka oioina o ke kai akea i na pomaikai e lawe ia mai ana ma keia ano, no ka mea ua alana ia o Hawaii ia mau haawina pomaikai.

 

Na Dala i Hana Apuka ia e Laha nei.

Eia ke hookomo a hoolaha malu ia mai nei kekahi dala i hana apuka ia, oia ma na hapalua a me na dala paa Hawaii a Amerika, a ke kau leo la aku nei na mea a pau e makaala i keia ano dala apuka. Ke olelo nei ka poe o na banako lawelawe hana o keia kulanakauhale he mau hebedoma aku nei i hala ua hoomaka ka ike ia ana o keia ano dala kolohe o ka hana ia ana. I ka poe i mau i ka lawelawe dala ana, ua hiki koke no ke ikeia iho he dala hana apuka ia ma ka like ole a kupono ole o ka hoopili ana i ke kii i kuni ia ai maluna o ke dala, no ka mea aole i mimu na hana ia ana a like loa.

 

Ke olelo mai nei ke keena o ka oihana hoomalu, aia he mau hebedoma aenei eono ko na makai o ka hanu ana mahope o na kuekue o keia poe haihai kanawai, a ua lele ia e hopu kekahi pake halekuai a ma ia hopu ia ana i loaa aku ai he heluna nui o ua dala hana apaka ia la. Ua kaili ia keia mau dala inoino e na kaiko, aka aole i loaa i na makai kekahi ike e paa ai ka mea i hana paka maoli i ke dala, koe wale no ke kuhikuhi ia na ka lapana i hana. Nolaila me keia mau wehewehe ana no na mea i lohe ia no ke dala apuka i laha ae, e hoonaa@ ai ka lehulehu a makaala aole e puni a e nana pono i na dala ano hou e haawi ia mai ana.

 

Ka Puali Koa Hawaii.

Mamua aku nei, ua kakau iho he heluna oiwi ponoi o ke kulanakauhale nei he 55 paha ka nui, poe wale no i hoohiki i kekoo i ke Aupuni Repubalika, i kekahi palapala noi i ka Peresidena a me ka Aha Hooko, e ae mai ia lakou e kukulu i puuli koa Hawaii.

 

Ua nui ka hoopuukahua mai e pahenehene ai o kekahi poe e ae mawaho nei, no ka mea o ko ke Aupuni noonoo, he mea pono e komo hui na Hawaii a me na haole ilook o ka puali hookahi, ma ia hana e hoomaamaa ia ai lakou i ka launa a hui like ana, a aole loi e hoomau ia aku ke kunana ana ma ka ili la. Manao maikai no keia, aka no ka nui o kekahi poe i hoele ia mai ma ka balota, aole e komo iloko o kekahi o na puali e ku nei, nolaila ua hoopaa ia keia manao iloko o na kanaka Hawaii nana i nonoi, e kukulu i puali pualu maoli me ka manao ole e apoo hou aku i na puali nana e imikala wale mai i kumu e haule ai.

 

I ka wa i waiho ia aku ai o ke noi, ua pane mai ke Kuhina kaua e hookaulua i ka pane maoli ana i ka manao o ke noi a hiki mai ke Koloneia hou, oia hoi ke kumuao koa, i loaa ai he wa e kukakuka ai me ia no ka mea pili i kaua oihana. Ma ka hiki io ana mai o Col. McLain, ua ae ia ke noi e hoala i puali o na oiwi ponoi o ka aina.

 

Ma ka Poakahi iho nei, Mei 27, ua hoala io ia he puali pualu Hawaii ma ka Halepaikau o ka Repubalika ma Haimoeipo, ma ka hiki kino ana ae o Mekia Potter e lawelawe i na hana e hoalala ai e ku, oia ma ka lawe ana i na inoa, hoohiki ana a me ka hoopihapiha ana i na paihakahaka e kakau inoa pakahi ai kela a me kaia. No ka pau e o na paihakahaka a me ka hele loa aku i ke aumoe, ua hooki ia ka hookomo ana i na lala i ka hiki ana i ke 60 ka nui, aka aia no nae kekahi poe i hiki ae aole i komo i ke pani e ia aua, a me he mea la ma ke koho balota maoli ia aku ana paha lakou e komo ai, aka o kekahi no nae lakou o ka poe nana i kakau a hoouna i ka palapala noi i ke Aupuni e hoala i puali koa Hawaii.

 

Ma ka balota pakahi ana i na aliikoa o ka puali ia po, ua koho ia o Henry Kaia, i Kapena; J. M. Kea, Lutanela mua; a o Chas. Wilcox, i Lutanela elua. Nolaila, ua ku he puali Hawaii maoli no ka Repubalika, a e pii aku ana paha ko lakou heluna i ka palena oluna o ka puali piha.

 

Hoohalahala a ko Wailuku i ke Kauka Aupuni.

Ua kakau inoa iho he 185 mau Hawaii o Wailuku Maui ma kekahi palapala hoopii i ka Peresidena o ka Papa Ola, e noi ana e hoopau ia o Kauka Armitage mai ka noho ana kauka lapaau no ke aupuni ma Wailuku, no na kumu no kona hoole aole e lapaau i na kanaka Hawaii ilihune me ka uku ole ia, o ka hoole aole e hele aku i ko lakou mau hale me ka uku ole ia, ka hoole i na kanaka Hawaii aole e noho ma ka halemai a me ka hoole aole e haawi mai i ka laau lapaau a ka Papa Ola aia a uku mua ia. Ua hana ia keia mea e ko Wailuku poe hoopii oiai ke kauka ma Honolulu nei, aka i kona hoi ana aku nei a lohe, ua palapala mai oia i kekahi lala o ka Papa Ola, e hoole ana i ka oiaio ole o na kumu maloko o ka palapala hoopii. E huli ia aku ana ka oiaio o keia mau kumu hoopii i ka wa a ka Loio Kuhina e hiki ai i Wailuku i kela pule aku, a ina he oiaio alaila hoolohe ia.

 

Hookohu hou ia me ka Hilinai.

Ua hookohu hou aku o Kiaaina Democarata Budd o ka mokuaina o Kaleponi ia W. Henry Dimond o Kapalakiko i Mekia Generala e noho mana ai maluna o na koa Kiai Lahui o ka mokuaina. O Generala Dimond no ka mea e noho nei ma ke poo o ka oihana koa i kela wa, a nolaila ua pani iho ia no oia iaia iho.O Hawaii nei ko Generala Dimond aina hanau, a nolaila e hauoli ana na welo Hawaii i ka lohe ana i kekahi o ko lakou mau pulapula e noho poo ana ma ka aina e maluna o ka oihana koo. O ka maamaalea o Generala Dimond ma ka oihana i hui ia me ka hoopono ma ka hana ka mea nana i hoonoho mua i keia keiki Hawaii ma ia kulana o ka hilinai ia. He repubalika ko Gen. Dimond kalaiaina, aka o ke Kiaaloa nana i hoomau hou mai la i koaa noho ana Generala, he Democarata. Aole i nana ia ke kalaiaina ma keia hookohu ana.

 

Eo ia Ikeoleia ka Heku.

He hakoko ikaika maoli ana ko na puali Ikeoleia a me Hoku i ka auina ia Poaono aku nei i hala ma ke kahua kinipopo o Makiki, imua o ke anaina i oi ae i ko na ia paani aku i hala. Ua hoomaka ka niniu o ka popo ma ko Ikeoleia komo mua ana e hahau popo a me ko lakou hoopomaikai ia e na puni 3. Komo mai hoi ka Hoku a pau wale no lakou i ka lilo me ka puni ole.

 

Ma na komo ana elua, ekolu a me eha a na puali elua, he kohahe wale no ka mea i loaa ia laua, aka e hoomanao ia o ke kulana o na puali ia wa, he 3 puni a Ikeoleia a he neo ka Hoku.

 

Ma ke komo ana elima a Ikeoleia, aole puni i loaa a pau wale no i ka lilo. Komo mai ka Hoku, a ua moni mai la lakou i na ai i loaa ia Ikeoleia a puke. Oia hoi, o ke kulana o na puali elua ma ia wa, Ikeoleia 3 puni a o Hoku 4 puni. I kela wa, ua pii mai ke akeukeu o na manaolana o ka puali Hoku.

 

Ma ke komo ana eono o na puali elua, ua pau aku o Ikeoleia i ka lilo me kahi puni ole, a ua loaa hoi ia Hoku 1 puni, alaila 2 puni oi a Hoku.

 

Komo hou o Ikeoleia maloko, o ka ehiku ia, loaa hou iaia 1 puni. Komo maia hoi ka Hoku e hahau ia wa, aohe puni loaa a pau wale no i ka lilo. Kulana i keia wa, Ikeoleia 4 puni, a o Hoku 5 puni.

 

Ma ke komo ana ewalu o na puali elua, ua loaa hou ia Ikeoleia he 2 puni, a ia Hoku hoi, aole puni. Kulana o na poali i kela wa, Ikeoleia 6 puni, a o Hoku hoi 5 puni. Ke pii nei na hooikaika ana a na puali a elua i kela wa.

 

Ma ke komo eiwa a o ka palena no hoi ia a na puali elua ua nele o Ikeoleia aohe puni hou, a ua loaa hoi ia Hoku 1 puni hou. Nolaila ua pai a pai na puni a na puali a elua ia wa, oia Ikeoleia 6 puni, a o Hoku 6 puni. Eia wale no ka mea i koe, o ka paani hou o laua.

 

Ma keia komo pakeu ana, ua hooikaika ino ka puali Ikeoleia e loaa ka puni, a ua papahi ia ko lakou iini na ka loaa hou ana he 1 puni. Komo aku nei hoi ka Hoku e paani i kona manawa, aohe puni i loaa a pau wale no i ka lilo. Kulana o na puali elua ma ka paani umi ana, Ikeoleia 7 puni, a o Hoko 6 puni. Eo ia Ikeoleia ma ka hakoko ikaika ana ka puali Hoku no ko manawa elua.

 

Pulamaia o Peresidena Kaliwalana.

Ke olelo ia mai nei, aia ke palama loa ia mai nei ke ola o Peresidena Kalivalana e na makai o ke kulanakauhale poo aupuni ma ke kukulu makai kiai mau ana i keia a me keia la ma Woodley, kahi o ka Peresidena a me ka wahine e noho nei. No ka mea o na kauoha i na makai nana e kiai nei mai ke poo aku o ka oihana hoomalu, oia mai haalele i kahi noho kuaaina o ka Peresidena me ka kiai ole ia no kekahi manawa.

 

O ka hale hoopaa lawehala kokoke mai ma Georgetown, aia he elua mile mai Woodley aku, a ua hiki i ke kaa hali lawehala ke holo a hiki ia hale, iloko e ka hapaha hora wale no. Heaha keia e pulama ia mai nei, malia paha ua mahui ia na hana hoohalua ino.

 

Lawelawe Iapana i na Aina Pio Iaia.

Ma na lohe o ka la 18 o Mei mai Iokohama mai, i hoomaopopo ia iho ai, ua haalele aku ia Port Arthur ke Keikialii Komatsu, Alihikaua nui e na puali kaua Iapana ma Kina a ua hoi ae i Iapana. He elua wale no mau mahele koa Iapana mailoko mai o ehiku mahele koa ma ka anemoku o Liao Tung e hoonoho ia'ku ana. O na mahele koa e ae elima e hoi koke aku ana i Iapana. O ka Puali Kiai Imeperiala Iapana, e hoouna ia aku ana i ka mokupuni o Foamora i mea e hoopau ai i na haunaele a e noho iho ma ka aina i loaa ia Iapana e like me ke kuikahi maluhia i kakau ia mawaena o Kina a me Iapana.

 

Ua holo aku o Adimarala Iapana Kabuyama no Foamosa i mea e hiki ai ke noho Kissina Generala no ia mokupuni.

 

E hoomau ia aku ana ka uumi ana i na nupepa Iapana e hoike manae kue ana no ka hoihoi hou ia ana aku o Liao Tung ia Kina.

 

Ua hoike ae ke Kanikela Rusia ma Iokohama, ua hooluu ia iloko o ka nuku o ke awa o Vladivestock, ko Rusia awa kumoku kaua ma ka puka ana aku o ke alahao o Siberia ma ka hikina, a ma kahi hoi aole i mamao loa aku mai ka akau aku o Corea.

 

Ua lawe ae o L. Chong a me Coliana na pake kuonoono o Kau i ka hoohiki e kokua ana i ka epubalika Hawaii. O ka ike piha ana o Kina i ka Repubalika Hawaii, ua lawa ia no laua e kakoo ai i ke aupuni nana i hoowaiwai ia laua.

 

Kanahiku-kumamalima Makahiki o ka Euanelio.

I ka po Poakahi ae nei, Iune 3, e haiolelo ana ka Mea Hanohano A. Francis Judd (Alapaki), Lunakanawai Kiekie o ka Aha Hookolokolo Kiekie, imua o ka Ahahui Euanelio nei o ka Paeaina ma ka luakini o Kaumakapili, i kekahi haiolelo no ka noomanao i ka pae mua ana mai o na Misionari i Hawaii nei, no ka mea i keia makahiki 1895 e piha ai ua makahiki he 75 mai ka 1820 mai ka makahiki i ku mai ai lakou ianei. No laila, ke kono ia aku nei na makamaka a me na hoaloha o ka pono karistiano, e hele nui ae e hoopiha i ka luakiui, a e hoolohe i ka wai mapuna e puapuni mai ana mai loko mai o ia moana lipolipo hohonu.

 

Ka Mokukaua Amerika "Olympia".

Ua hoi hou ae keia mokukaua a eia ke ku mai nei ma ka pa kapili mokukaua o Mokupuni Liowahine ma Kaieponi me na nanaina hiehie i like me ko ka la ana i haalele iho ai i ke awa a hola aku ma kana huakai pokole ma ka hema. O ka la e holo hou aku ai oia mai keia awa aku, aole mea i ike, aka he mea maopopo o ka "Olympia" aku ana ka moku lawe hae o na kapakai Pakipika me ke kahua noho ma Honolulu. Aia ke laulaha la ka manao e hala ana he elua mau malama mamua o ko ka mokukaua Piladelapia hoea ana aku ma ke awa o Kapalakiko. Ua lohe ia malaila, eia ka "Piladelapia" ma ke kulana paapaana @le e ku nei, a i ka wa e hiki ai i Kapalakiko e nui ana na wahi hana hou. Nolaila, he kumu kupono e manaolo ia aku ai i ka wa e hoi mai ai ka "Piladelapia," e pani ia aku ana ka mokukaua "Olympia" ma kona wahi.

 

INAINA O ADIMARALA MEADE.

Noku i ka Mana Hooko a e Hookolokolo ia ana paha.

Nu Ioka, Mei 10-Ke olelo mai nei ka mea kakau e ka nupepa Sun e noho ana ma Wasinetona: O ka Ria Adimarala Meade mau olelo nema ikaika i ka Mana Hooko o Peresidena Kalivalana maloko o kekahi kamakamailio ana, ke manaoia nei maanei oia kekahi o na olelo uahoa kamahao i puka ae mai kekahi aliimoku o ka papa kiekie iloko o ua makahiki he nui.

 

Ua hoonaukiuki loa aku ia mau olelo i ka Peresidena a me ka Aha Kuhina ma ke ano e kauoha ia aku ai oia e wehewehe mai i ke ano a ina e lawa ole, malia e alakai ia aku oia iloko o ka aha nieniele a i ka hookolokolo koa ia o ia aliimoku no ka uhahi ana i kekahi mau pauku o na kanawai aumokukaua, i papa loa ia na olelo o ia ano e like me ka Adimarala Meade e heike ia mai nei ua hoopuka wale aku oia.

 

Aole i uhiuhi iho ke Kuhina Herbert o ke Aumokukaua i kona haohao loa i ke ano aliimoku e like la me ko Adimarala Meade kulana i ka hoopuka ana i na olelo nema ino, i ke poo ae o kana oihana a ne ka hoahewa aku i ka Mana Hooko e like me kana i hana iho la.

 

O na aliimoku i maopopo ko ka Adimarala ano ia lakou no na maka hiki lehulehu, aole lakou i haohao, a ua wanana ae lakou mai ka wa mai i hoea ae ai na lohe mai Inia Komohana mai o ke kulana palaueka o ke aumokukaua mai ka wa mai e hoinoino pinepine ia ana o ka Oihana Aumokukaua no na hemahema liilii, e hoohana ana oia i ka olelo e komo ai oia iloko o ka pili kai.

 

Ke manao nei ka Peresidena ma ka hoomaopopo aku, o kela kamakamailio a ka Adimarala he hoinoino pololei maoli ia i ka Mana Hooko Democarata, a ina aole e papa ia alaila, ua kau ia ka Oihana Aumokukaua ma ke kulana e kanalua mau ia ai ua kukuluia ma ke ano hoonaukiuki a hoowahawaha ia e keia a me keia aliimoku e noho ana iloko o ka oihana.

 

Ma ka moolelo o ka oihana aumokukaua, aole loa hookahi aliimoku i ike ia ka hoopuka ku i ka manao hoahewa i ke kahua hana a ka oihana aumokukaua.

 

Ua kuhau na aliimoku kahiko e noho nei ma Wasinetona i keia hana a Adimarala Meade, a he lehulehu wale o lakou e manao nei, e kau ia ana ka oihana mokukaua ma ke kulana inoino imua o na maka o ka lehulehu ke ae ia keia mau olelo nema @ne ka papa ole ia.

 

I keia kakahiaka nui wale, ua hoala ia mai ko Kuhina Herbert noonoo ma o ke kaimailio ana ia me kekahi o na aliimoku o ka @, a ma ka hoolako ana iaia me ka nupepa i hoolahaia ai na manao nema, ua hele aku ia oia e halawai me ka Peresidena a me ua Kuhina a waiho aku la imua o ko lakou aha.

 

Ke oieloia mai nei, ua hoopauia ka manawa o ka kalawai aha kuhina no ka noonoo ana i ko Adimarala hihia, a oiai e hoole ana o Kuhina Herbert i ka mea e hana ia aku ana, aka ua ike ia no nae e kaheaia aku ana ka Adimarala e wehewehe piha mai i kana mea i kamailio ai.

 

Ke upu ia uku nei e hiki mai ana ka Adimarala i ke kulanakauhale nei i keia ahiahi a i ole i ka ia apopo, a e kipa koke ne ana oia ma ke Keena Aumokukaua. Eia oia ke noho nei me ke kali kauoha, a ua hoouna e aku nei i Wasinetona i kana noi e hoihoi iaia ma ka papa o ka poe i pau ka manawa hana iloko o ka oihana. Ma ka manao o kekahi poe aliimoku e hoihoi e ia ana oia ma ka papa hookahi o ka poe i pau ka manawa hana kine maoli ana me ke kali ole a hiki i ka la 11 o Iune, ka namawa hoi ma ke noi a ka Adimarala i noi mai ai oia ka la e hooki ai, aka ma ka manao o kekahi poe ina e haua ia pela alaila e hoka ana ko ke kuhina manao e noi aku iaia e wehewehe pono mai oia i ke ano o kana mea i kamailio ai a e hookoia ka hoopai e like me ka olelo hooholo a ka aha niele e haawi ai, ke kupono e lilo ai i mea ano nui no ka aha hookolokolo koa ke noho.

 

O kela kamakamailio e oleloia nei ua hoolahaia maloko o ka nupepa Tribune i keia kakahiaka penei:

 

"Ua ike la o Ria Adimarala Meade ma kona hotele a ua ninauia eku no ka mea pili i kona waiho i ka noho ana hana mokukaua. O ka hukiia ana ilalo o ko'u hae, eia wale no ke ano, ua unuhi ia mai au mai ka mahele mokukaua mai o ka Atelanika Akau. O ke kipu ia ana he rula ia no ka oihana. Ua hoololi ia mai au mai ko'u mahele mokukaua mai mamuli o ka'u noi ponoi."

 

I ka wa i ninau ia aku ai heaha ke kumu o kona noi ana e hoihoi iaia ma ka papa o na aliimoku i pau ka hana kino maoli ana, ua pane mai oia me ka walania:

 

"O ko'u mau manao, aole ia i kuikahi me ko ka Mana Hooko. Ua like ko'u makemake ole loa me ko ka lahui o keia aina, a ua oi aku ko'u makemake i ka waiho mamua o ko'u hoomau aku i ka pili ana me ia."

 

"Heaha na kumu o ia manao ana e hana pela?" wahi a ka ninau.

 

"He aliimoku oi okoa no au i keia wa, he elima makahiki okua i koe a'u e hana kino ai mamua o ka waiho ana. Iloko o elua makahiki, owau ana ke aliimoku kiekie o ke aumokukaua. He kulaua nui kela e makemake loa ia ai. Aka, ua makemake au e waiho a e hoopau i ko'u pili ana mo ka oihana aumokukaua, e haalele i na pono a pau ma ke kai lalani ana a e hoomaka hou mamua o ka hoomau ana aku e noho aliimoku me na mea a pau e oluolu ai au. Malia he mea ia e ike iho ai oe i ke koikoi o na kumu."

 

Aole anei no ka mea pili i na hana a Kauka Oki Kirschuer, kekahi kumu o kou haalele? wahi a ka ninau, a ua pane mai oi@, "Aole"

 

I ka wa i ninauia aku ai o Adimarala Meade i na no kekahi mea pili i ka hookolokolo koa ia ana, ua pane mai oia: "Aole, ua hiki no ia lakou ke kapa mai ia'u he kanaka wale iho no au, aka o ko'u mea e palekana ai mai ka noho aua kauwa kuapaa na kokoke loa mai ka manawa a aole loa e hikiikilia ko'u mau kuleana ponoi iloko o keia mea ma ke ano palahalaha aku.

 

"Ua hoopiliia ka hewa maluna o'u e hoao ana ka au maloko aku o keia hihia e hoopilikia mawaena o na alii moku. He hewa wale no keia mau mea a pau. Ua hooikaika mau au e noho loaloha ma kekahi aoao a pela ma kekahi."

 

Eia ka poka hope loa a Adimarala Meade i ka Mana Hooko mamua o ke kaawale ana e like me kana i olelo ai: "He Repubalika au, a o ke kanaka i ola maluna o ke kai, ua kupono ia e om@ i ke aloha aina a me ka manao kupaa. Ke iko nei au aohe noonoo ia o keia mea e kela mana hooponopono aupuni. Aole o'u makemake e hoohaiki ia au a pela e hiki ole ai la'u ke manao a kamailio e like la me ko'u noonoo, a no ia mea e kapae ae au i na lihilihi gula a e aahu i na kahiko mau o ke kanaka kupa, ka mea i ku no ka mana oi no ka hanohano o kona aina iho."

 

KAUOHA E WAIHO IA ADIMARALA MEADE MAI KA NOHO ANA HANA.

Wasinetona, Mei 20-Ua kakau iho o Peresidena Kalivalana i ke kauoha e ae ana ia Ria Adimarala Meade e hoonoho ia ma ka papa inoa o ka poe i hookuu ia aole e lawelawe kino i ka oihana. Ua minamina loa ia ke Peresidena i ka loaa ana o kekahi kula i ke aliimoku i hookauwa loihi, i mahalo ia i kona wa hou a i @allona mau ia me na hana ku i ka hanohano i ka ike ana ma ka wa e hooki ai i kana hana e kikohukohu ia e kekahi mea i kulike ole me kona moolelo mahaloia o ke ano ia o ke aliimoku o kona kulana kiekie.