Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 24, 15 June 1895 — Na Aha Kau Kanawai. [ARTICLE]

Na Aha Kau Kanawai.

I ka hora 12 ponoi o ke awakea o ka Poakolu, lune 13 i haia hope iho la f i wehe ia ai mamuli o ko kukaia a Pereaidena Dole, na Alia Kau Kanawai mua loa o ke Aupuni Repuhalika o Hawaii, a o na hooia hoi no ke kaaloana aku o ke kulana mana hana kanawai mai ke kahua oke Aupuni mol a i ke kahua o ke Aupuni makaainana. Mawaena o na mea kaulaoa a me na loli kamahao i ike ia mawaena o na l&hui naauao apau o ka honua nei iloko o keia keneturia e nee nei, me he la, o ka mea i ike ia a i hana ia ma ka la i Poakolu maloko o ke Kapitala o ko kakou Paemoku, kekahi i helu ia ma ke ano he hana kaulana a kamahao, a e lilo aku ana ka la 12 o lune 1895, i la e moolelo ia ai e ka kakou mau pulapula a e ka lakou mau mamo ma keia mua aku. Ua wehe ia maloko o ke keena Aha Kuka, o ka Hale Mana Hooko, ka Aha Senate a me ka Aha o na Lunamakaainana e ka Peresidona imua o kekahi anaina nui o ka lehulehu o na lahui like ole, mai na luna Aupuui a na makaainana i akokoa ae e makaikai i na hana i lawelawe ia no ka manawa mua ioa iloko oka moolelo o Hawaii nei. Aia makou e hui pu ana iloko oia anaiua, aia hol ua hoihoi ia aku la ko makou maa hoomanao a i na la wehe Ahaolelo oke au i ke Aupuni Moi, a hoomaopopo iho la i ke kaokoa loa o na hana oiai 1 ka poholima a i na makemake waie no o ka mol ka mana, a me ko keia, i%a nianawa i weheia ae ai ia mana mai na umii oka mea hookahi a kaana ia no ka lehulehu.

Iloko oia mau # la oke au maoa moi, ua nui na hoohiwahiwu ame na hoohlauhinu, me ka hee ona pilali ame ke kalaihi o na papale mahiole, a ua kauhola ia ke kapu e na leo o ka poe hookiekie, aole e ae ia' ka makaainana ha&haa a ilihune | ke hele aku a hookokoke aku ma kahi oka poai kapu, koe wale no ka poe i kono ia ka poe hanohano a waiwai hoi. Ua hoomanao wakou i neia mau hana hookae oia au, a pela pu paha me na makamaka e ae. Aka, ala ikala i wehe ia iho la ka aha kau Kauawai mua loa o ke aupuni Repubatika o Hawaii, ua j nalo aku Ia mau ano hookapukapu. Ua kuu akea ia kela a me keia e; hele i hoomakaukau la no ka iehulehu, a ua ike ia aku ka noho pu ana o ke kanaka haahaa me ke kanaka kiekie, a o ke kanaka iiihune hoi me ke kaoaka waiwai, aole i kau ia kekahi mea ana kuiana, aka oa like wale no na mea apau. Ua laweiawe ia na hana ma ke ano kulo o ke kaoakamakoa makemake hana me ka oiaie, aole hoi me oa hooka* pukapu hoohinohioo kamaiii i makemake waie no ma na mea hoikeIke me ka maoao nui oie i ka haoa. Ma oa mea apaa I Uwelawe ia ma oa ia nei, oa hoike raai no ia i ka haioa maopopo o ke ohohia ia mamuii o aa heiehelena eieu a hauoii e ke aoaina, no ka mea, he aoaioa, heaoaioa kaoiike no ka iehuiehu, aeie hoi I kapakahi oo kekahi pbe wale no a wae ia, a maiuna ae o oa meaapao, he anaiaa o ke aopooi no na makaaioaoa o na makaaioaoa.