Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 29, 20 July 1895 — Kanawai Kukui Uwila o Hilo. [ARTICLE]

Kanawai Kukui Uwila o Hilo.

Eia iuua o ka Ahaoleio he kana> wai e hoomana ai i ka haawi aoa. i kekahi pono no ka hana ana a me ka hooiako ana i ka uiaiamalama mai ka uwila mai a me ka ikaika hoohana, na ke Taona o Hiio, oia iho keia: ■ i f No ka mea, oa hanaia ne Ahahui j ma ke Taona o Hiio, ma ka nao-i kupuni o Hawaii, no ka haoa ana j a hoolako ana i ka Maiamaiama ; mai ka Uwiia mai a rae ka Ika- J ika Hoohaua, a ua hoohui pono; ia maUlo o na kaaawai o ka Hepuhalika; a No ka mea, e hiki ai ka hana ana | me ka hoolako ana ia Malamal*- j ma Uwila me ka Ikaika Hoohana i e iiio ana I mea kupooo e hoo-1 hana man ia na alanāi o ka j lehuiehu, na wahi o ka lehulehu j na uwapo a me na wafai e ae o ke aopani, a me ka wai e kahe | aaa m» na kahawai, e komo nkn | : lloko o ka waiwai o kekahi poe,» a e hana i na hana e ae o ke ano !

pili i ka k-hulehu, a oi* ke aoo hf p»mo pili i ka lehulehu; a . ! ; N» ka nie», ao!e i makauknu ke au- | puni i keia manaw j e lawelawe w ii:«na aku i na hana i» ia ano, a ■ un kupono uiHoli mni keia iuauaw:t aku m hiki mai la manawa, e | ho;ih»ko ia na kanaka o lliio me ka M:ilamul*uui mai ka Uwila mai a me ka -Ikaika Hoohana; nolaib, I E Hooholoia e ka Ahaolelo o ka | liepuhalika o llaieaii. Pauku 1. Ma keia ua haawiia ka niiina i ke Kuhioa Kalaiaina e ; haawi aku i ka Hilo Eleelrie Coiu puny i pono no na makahiki he uiitikuDiatO!ilium mai ka la i haoaia ai, e haawi aku ana i ka Hui i olelo ia, i ka pono kaokoa no ka manawa i olelo ia e haoa a iumlako aku, no ka uku i hooholoia ma ke kanawai, i ka malamalama mai ka uwila mai a me ka ikaika iqa ke taona o Hilo, ma ka mokupuni o llawaii. Paukn 2. E loaa i ka Hui ī olelo i<i, ke kuleana e kukulu i na pou a e kau i na uwea no ka lawe ana i ka uwila ma na alanui a me na wahi 0 ka lehulehu, ma na uwapo, ma na wahi e ae e like me ka mea i kupono i kela a me keia manawa. Ua hiki e lawe a hoohana 1 ka wai o na kahawai e kahe ana me ke keakea ole nae i oa pono k ihiko ma ia mau kahawai. Ua hikl e lawe la na paipu wai malalo o na alanui a me na 1 alaioa, a maluna aku o na aina, ma na wahi i kupono no ka hoohana aua i kona pono, aka aole e hana ia pela īualuna aku o ka aina o kekahi poe, aia wale no a hiki ole e aelike me ka ona oia waiwai, ua lawelawe ia na hana ma ke ano mau no ka lawe ana ia waiwai. Pauku o. Aole no e haawiia ua pono la aia a hoike aku ua Hui la i Kuhina Kalalaina ma o na hooia ia 1 kupono i kona manao ua hiki i ua Hui la ia wa a me na manawa a pau oiai e mau ana ia pono kaokoa e hoolako koke aku me ka lawa pono i ka inalamalauia mai ka uwila mai a me ka ikaika hoohana ma ke Ta- ! ona o llilo o like me ka mea i ma- ; kemake ia i kela a me keia manawa, a iloko o hookahi nuikahiki mai ka la i haawiiu ai Ua puno e niakaukau e h»uia a hoolako aku ia malamaiama omi ka uwila mai u me ka ikaika hoohana ina ua wahi a pau muloko mai o elua tausnui kapuai uiai ka Hale Hookolokolo ma Hilo, eia no nue hoi, aole ia e koi ia e haua a malama i kekahi laina no ka lawe ana ia malainalama mai ka uwlla mai me ka ikaika hoohana ina aole i lawa ka nui o ka ikaika hoohaua i aeia e iawe e paa ai a e hiki ai e har.ai\ ia laina. Pauku 4. O ka iamalama ia ana 0 ka Hui o na alanui o ka lehulehu, na wahi, a i ole ia na waiwai e ae o ka lehuiehu e kaa no ia malalo o na uwila a me na hoci>onopono kupono i i hanaia e ke Kuhina Kalaiaina, e mniama ia ai i na manawa a pau na pono o ka leluilehu ma ko lakou iamalama uua i na alanui a me na wahi o ka lehulehu. Pauku o. O na uku e auhau ia uo ka iamalama mai ka uwila mai a 1 ole ia no ha ikaika hoohana aia no ia malalo o ka oana ana, hoopono pono ana a apooo nna o ke Kuhiua, eia nae aole e koi ia ka Hui i oleloia e hana a hoolako i ka malamaiama mai ka uwila mai a i ole ia ka ikaika hoohaim ma ke ano e pono ai lakou. Oia mau auhau, ua hiki no e nana hou la a hoopooopono ia i keia manawa keia loanawa. Ina I aole i lawa: i ka manao o ka Hui na | apono ia e ke Kuhiaa ua hiki no ia i iakou e kauoha e nana hou ia e kekahi papa, o ekolu mau luna nana, ; hookahi o lakou e koho ia e ke Kuj hina, hookahi e ka Hui a o ke kolu | e wae ia e oa mea mua elua: koho la. Na ia poe iuna naoa e hoolohe i na mea e waiho ia mai $na e oa j aoao a elua, a i oie ia o kekahi mea j i kuleana, ao ka lakou olelo hooholo I oia oo ka mea hope a paa ioa. | Pauku 6. loa ka Hoi i olelo ia I \ hooiako ole oo kekahi maoawa o | eooo mahioa a oi ae paha i ka ma- ' lamalama mai ka uwiia mai, a i ole [ia, ka ikaika hoohana e iike oae ka \ mea i makemake ia ma ke Tkona o ! Hilo; a i ole ia oa maopopo ole ka iloaa oleaiole ia iia kapono ole a

| «ia ia inea o ka lehulehu a i ole \& o Ika p<»o i hoolako ia me ia oi.-laoia- | iama a ikaika hoohana paha ua poino a poho p«ha a i ole ia ua hoopilikia nui a pinepine ia iakou, a o ke Kuhina ka mea nana e hooholo ia mea, a oia loaa maopopo ole, mau ole a kupono mamuli uo ia o ka heaiahema ma na mea hana o ka Hui a i ole ia no kona malmma ole i na mea hana me ka maikai, a i ole ia mamuli o kekahi kuku e ae i ike ia a i hiki e hana ia, aole oae he hanu ia, alaila a no kekahi paha oia mau kumu ua hiki no e hoopau wa» le ia ka pono k«okoa e haawi ia nei, aua hlki i ke Kuhina i olelo i& e hooiuaka i ka hoopii no ia mē'i i mua o kekahi aha hookolokole kūpooo. Pauku 7. O na mikini a pau a me na mea hana a me na waiwai o ka Hul, ua hiki n«> e nana ia i na manawa a pau e ke Kuhinn, a i ole ia e kona agena i hookohu pono ia. Ina e ike oia anlo i hooko ka hui i olelo ia e like me na mea i kauoha ia ma kona palapala pono kaokoa, a i ole ia, na rula i hana la mamuli o la mea, e hoike ia aku no ia hooko* ole ana i ka luna i haawiia nana e hoopii i na hewa ma Hilo, a ua hiki e kau ia maluna oua hui i olelo ia kekahi hoopai, aole e emi malalo o $200 ke hoahewa ia imua o ka Lunakanawai Apana no kela a me keia uhai ia an \ o ia mau ruia.

Pauku 8. Ma keia, ua ae ia ke Kuhina, a ua hoomana la e hana i kekahi aelike me ka hui i olelo la, malalo o na kumu ana i manao ai he kupono no ka hoomalamalama ana i na alanui, na wahi o ka iehulehu, ame na hale aupuni, ma ke taona o Hilo i olelo ia. Pauku 9. Aole e lilo kekahi mea maloko nei, i mea e hiki oleai i kekahi kanaka, a i ole la, hui paha mai ka hana ana i ka uwila no kona hana ppnoi ihe ma kena wahi ponoi, a i ole ia, m.\ ke ano he ikaika hoohana e lawelawe ia ma na alauui, na wahi paha oka lehulehu ma Hilo, a i ole ia, ma na waiiii e pili uiai ana, aole no hei e papa ia ke aupuni mai ka hana ana a hoolako ana i ka uwila no ka malamalama a ikaika hoohana paha no na alanui, a i ole ia, na hale aupuni oaa Hiio. Pauku 10. No na hana o keia Kanawai, o ke Taona o Hilo, oia no na wahi a pau i komo maloko o ke anapum o hookahi mile mai kaHale Hookolokolo aku.