Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 30, 27 July 1895 — KA AHAOLELO. [ARTICLE]

KA AHAOLELO.

KA AWA La Hnna2G, lulai lō, 1895. Akoakoa ke Senate uij* k« horn lOknkahiaka e liko uu* ku umn. Heluhelu mai ke K«krtuo!elo he elele paiupala iqh! ka Hale Makani nana ui«i e lioikn hh.{, ua hooholo loa ia na olelo hooholo hui e |*ili ana i ke kalepn io pipi a ine ka oihana o ka Lona Hix>la, a me na biia Uwila 0 Hilo, ulahao uwila o Honolulu a ine kft e unuhi ai i ka aila mahu.* Heluhoiu ia mni he hoopii na J. W. Uobertson, l'uuku o ka moiwn liine i ptiu, e noi mui ana oia 110 kona uku puuku ui:ii ka mauuwa i kahuii ai ke aupuni uiii a hiki I ka maoawa i ike mai al o Amerika Hulpuia i ke aupuni, he $2,750 ka nul. Haawiia ike komite hookolokolo. Kaau t ia in»i i na Senatoa he hoike pakui hou na ke Koinisioa Paahana. HeKihelu eiua ia ka hila e pili ana Ina hoohulahala hou a haawi ia i komUe hookolokolo. Na Brown i heluhelu mai he iioo> pii na ko Hamakuu, Hawuii, e nol ana i $5000 no na alanui a me na nlahak». Haawiia ike koiuite kupono. Ma ke noi, ua heluhelu ekolu ia ka Biia Aina. Noi ia niai e kiola i kela hapa a pau o ka pauku 2 e pili ana i na pa uina kaona a me kukulu hale. llooholo ia. Noi mal ke Kuhina Dauaon e hoololi 1 ka pauku 17 ma ka papa ana aole he mana o ua Komisiea Aina e hoolimalima i na aina aoi aku mamua oka 1000 mau eka. Hooholo ia ka hooloii. Hookomo mai o McCandless i hooloii iiia ka pauku 28 e hoihoi aku ua poe e paa aua i uu hooiimaiima ke nel mai ca Komisina Aina. Hoole ia. Hoomaha ke Senate i ka hiKi ana I i ka pauku G0 a noho hou i ka iiora! 1:30 aulna la. * j Noho hou ke Seuate i ka horu 1: 30 aulna la.

I ka hiki aua i ka pauku 80, liookouio mai o W»terhouBc be ekolu uiau hoololi, nkn uh uui ku hoopaapaa, nolaiiu ua hoihoi iiou i;t kn piu ku i ke kouiite wae. Ma ka pauku 84 ua hookomo inai 0 Waterhouse he hoololi ma kp kau aua i ke kumukual o ku ek» o na ainu o Olaa i $6, $4 a me $3. Noi ooai o Baldwin, e haawiia na paul;a mal ke 80 aku uee imua i ke koiuite. Hooholoia. Noouoo pakahi ia na pauku o ke Kauawai Hoomoe Waeaoielo ma ka heluhelu alua a haawiia i ke komite. Hoopanee. Halk Lujtamakaaixana. La Uana 26, luiai :5, 1895. Hoouiaka na hana o ka llale e like me ka inau. Ae ia aku o Haia e noho mai ka Poakolu aku a pau ka pule. Heluhelu alua ia ka bila no ke komo ana iioko o na aina » hai a hooholoia. Kauoha la e kakau poepoe a e heluhelu ekolu ia apopo. Heiuhelu ia mai he palapala na ke Komlaioa Paahana e haawi raal ana he kaoalima kope o na hoike pnkul. Hoolaha mai o Robertsou, he bila e hooleihi ai i ka manawa o ka laikml o na halekuai rama liiiii. Kau* ohaia e pai. Ma ke nol a Hinuna, ua hapai hou ia ka noonoo o ka rula 6, aka o 1 hoopaapaa Iho a peu wale no. Hoopanee. | AHA. BB!IATE. La Hana 27, luiai 16,1895. [ Hoomaka na hana e like me ka i mau. | Holke nwl o Rice o ke komite kakau poepoe, ua pau i ke kakau | poepoe !a ka olelo hooholo hui e pili | ana I ke kaiepa w»lona a me oa bila haawina pakui hou, koa a me papa hoopa kapuai wawae. Hoike mai o Brown o ke komit« |o na >ila i hooholo ia, ua waiho ia aka uo ke kakau iooa ta e ka Perettdeaa, *a olelo hooholo hul no ke lAlaaul fiil o Nooanu, ka piepieie

:o pipi a u?e ka iihoh ana i ke ano e hooH t-l i na helu a rae na bila uwila «> Hiio a me fea pajvt k>pu w<le Mtm ī !tu OliUlU. N i o ke koiuile hookoioj ki>!o i hoike apono m.ii i na hoololi l ana 1 kahi e noho ai ke kau kfure kuupuni tu.)i Kau a i Kmiluu iihi Kona u me ka bil t hoohoihoi ika hookomo ana niai i kekahi inau hana mikiMla hou iioko nei o ka aioa me kaiii hooponoi>ono iKe poo o ka bi!a. Na Lyi»nn o ke komile wae BiU Aina, he hoololi i ka pauku 80 a apohoia, he hoopouopono i kapauku 81 a kulike ae one ko na olelo o ka pauku maluna ae. Noonoo ia ka pauku 83 e pili ana i ke kumukuai o ka eka hookahi o na aina ma Olaa, a hooholo ia e hoemi ana i $6 no na eka kokoke mai i ke alanui, he $4 no naeka mahope aku o t)2 eka maluoa ae i kaupalena ia, a he $3 no na eka euahope loa aku. Kiola ;a ka pauku 90 a hooholo ia | uu pauku aku mahope e like me ke i kope i kakau poepoe ia. Hooholo ] loa ia ka bila ma ka heluhelu ekolu ana. Hoiko mai ke Kuhina Hatch, ua pau i ke kakau inoa ia e k& Peresina na hila e haawi ana i ka mana 1 na h»pe niakai nui o lawelawe i na hoohiki a me hoohaiki pake.

Ma ke noi, ua heluhelu naua ia ka biia e kukulu ai i ka LLai Alahao Uwila o Houoluiu a haawi ia i ka komite pai e pai hou. lleluhelu mua ia ka 'uila e pili ana i ka uuuhi aoa mai o ka aila mahu mai ka Haie Dute tt hoohoioia. Ma ke noi ua hookuuia aku o Baidwin no ekoiu ia e kaawale ai. Hoomaha aka hora 1:30 auina Ih. Noho hou hora 1:30 auina la, ileluheiu ekoiu la ka biia e papa ana i ka opa ana i na kapuai wawae a liilii n mahope o ke kapae ana i na olelo hoakaka, ua hooholo ioa ia. Heluhelu elua ia ka bila e hoololi ai i kahi e noho ai ke kau kiure kaapuni npana eha a hooholo ia. Heluhelu ekolu ia ka bila koa a haawi hou ia e hooponopouo 1 ke knkau poepoe ia ana. Heluheiu mua ia ka bihi e ae ana i ka pouo e komo aku iioko o na aina o hai u hooholo ia. Hoopanee.

Hale Lunamakaainana. La llana'27, lulai IG, 1895. Noho ka halawai n hoomaka elike me ka inau. Hoike mai ke komite ona biia i hooholoia, ua waiho ia nku no ko ka Peresidena kakau inoa ana na bila e papi aua i ka luku waie ia o na manu ame ke kukuiu ana ika Hui Kukui Uwila o Hilo, ame na olelo hooholo hul e koho ai i mau komisina a hoike mai i ke kau mau no ke alanui pali e Nuuanu, e ninaninau hi i ka piepieie io pipi aK9 ke ano e uiu!*roti ia aku ai ka oihana hooia. Waiho luai o Robertson he ninau i ke Kuhina Kalaiainn, Oke awapae ma Kipahuiu, he aina aupuni anei ia a he aina lualu paha? Heiuhelu ekolu ia ka bila ehaawi ana i ka pono o ke kemo ana iloko 0 ka aina o hai a hooholo loa ia. Heluhelu eiua ia ka bila e hoololhi ana i ka manawa o na laikini kuai ram& liliii a hoohoio ia. Kauoha ia e kakau poepoe a e heiuhelu akolu ma ka ia apopo. Heiuhelu alua ia ka bila e kakau inoa ai i ua kanaka a pau a haawiia 1 ke komiaiua na lakou e noonoo a hoike mai i ke kau mau. Hoomaha iki ka Haie he hapalua hora, a komo mai l\ ke Kohina Hatch e hoike ua kakau inoaka Peresidena i ka bila hoohaiki pake. Hoopanpe. Ka āha Sexatk. La Hana 2S, luiai 17,1895. Hoomak» na hana o ke Senate e Uke me ka mau. Na ke komit* o na hana hou he hoike ē hoapeno ana i $3,000 no ka oihana wai o Hilo; 110 ka uapo hao kila o Haaliiiamam», he $10,900 a no ka uapo {«hako, he $33,000, e kali no pela a ke kau mau; a ua kue ke komlte i ke noi daU $5,600 a ko &amakaa no iia alanui ame na

alahak». Waihoia a noonoo pu me ka biia. Nt»i o Lyuian, e hapai hoa ika noonuo ana o ka Bi!a Aina i hoololi ia ai ke poo o ka .bila a kulike me ka maua oke Kumokanawai. Ae ia a haawi ia i ke komite hookolokolo. Hoike mai ke komite i>ai be ; $390.90 nu lilo i o na mea pai a ua aponoia. Hookuu ia o Kiee no ke koeua o . ka hebedouia. lieluhelu ia mal he oleln hooholo : n.i ka Hui Amerika e noi ana ika ! Ahu Senate e noonoo koke n hooholo | no ka pono o ka ae aoa akui i ka poI no kaokoa o ke ulahao uwila o Ho- | nolulu. | Heluhelu ekolu ia ka hiiia e hoij hoi ai i kahi e noho ai ke kau kiure kaapuui mai Kau a i Kaiiua a hooholo ia. Ma ke noi, ua kiola ia ka haawina aluhaka kila $10,000 o Haaliliamanu. Ma ke noi, ua kiolaia ka haawina $19,000 no ka h«ie kiko-wuena o ka Oihana Kinai Ahi o Honolulu, No ka hale noho o ke komukula aupuoi o Puua, $800. Holo.

Noi mai o Lyman, e hookomo i haawiua $3000 no ka oihaiaa wai o Hilo. Hooloii mai keKuhina Waiwai i $5000 i lawa pono. Ho«holo ia a kauoha ia a kakau epoe. Hoopanee, IIALE LUNAMAKAAINANA. La Haua 28,] lulai 17, 1895. Hoomuka na hana e like mo ka mau. Heluhelu ia mai he elele palapala mai ke Senate mal e hoike ana, ua hooholoia ma ka heluhelu ekolu e ke Senate ka bila haawiua a me ka olelo hooholo hui e ninanieiau ai no ka piepiele waiorfa a hoike mai i ke kau inau. Heluhelu ekolu ia ka bila e hooloihi aua i ka manawa o na laikini o na halekuai rama liilii a hooholo loa ia. Kue o Davis laua o Hauuna.

| pili ana Ika oihana makai. Hoo- | holoia. | Heluhelu ia mai he elele palapala lna ke Seuate e hoike aoa, ua hoo- ; holo lua ia ma ka heluhelu ekolu na bils* koa a me ka bila a ka Hale e hoololi aoa i kahi e noho ai ke kau kiure o ka aha kaapuni apana eha. Heluhelu alua ia ka bila epili ana i ua inai maluna oua holoholooa a hooholo ia me na hoololi. Kauoha ia e kakau poepoe a e heluhelu ekolu apopo. Hoike apono mai o Kamauoha o ke komite hookolokolo no ka hila e pili ana 1 na hoopii a me na hoohalahal». Waihoia a noonoo pu me ka bila. Heluhelu ekolu ia ka olelo hooholn hui o hoomana ana i ka Peresidena e koho i komiaina e nana pono ai i ke kalepa waiona a hooholoia. Ma ke noi, ua haawiia ka bila koa i ke komite koa. Heiuhelu elua ia ka bila e pili ana i na hoopii a me na hoohalahala ; a waiho ia a hikl mai a Robertson. Hoopanee. Aha Senate. La Hana 38, lulai 19, 189ā. Hoomaka na hana e like me ka mau. Heluhelu ia mai he olelo hooholo na ka Hui Amerika e hooikaika ana • hoohoio ia ka bila alahao uwila o Honolulu. Waiho ia a noonoo pu me ka bila.

Hoike kue mai o Schmidt o ke konaite kalepa, i ka bila e ae aku ai i ka unuhi ana i ka aila mahu no na hana e ae mai ka hale dute mai. Apono ia ka hoike a make loa ka bila. Hoike hou mai ke komite kalepa he mau hoeloli a me na manao hoomaikeike i ka biia alakohola, e kau ana i ke kute maluna o ke galani i $3.50. Waiho ia a noonoo pu me ka biia. Heluhelu ekolu ia ka bila haawlna pakui $8,300 a hooholo loa ia. Hoopanee ke Senate a Poakahi. Hale Lunamakaainana.

Hoihoi hou ia ka bilu haawina 1 ka e hoo(xi!iopoQo ai. ] Hapaiia k&' noonoo no ka oielo j hooholo hui e koho ai i koniiaina waionu a haawiia i ko kumite ma- j lama ola. i Hoopanee. | i Aha. Senatk. 1 I La hlana 29, lulal 18, 1395. Hoomaka na hana e like me ka muu. lloike kue mai ke kocnite hoo knlokolo aole e ae aku i ka hoopii a J* W. Robertson e uku ia koua uku puuku no ka inoiwahine i pāu he $2,750. Waihoia ka hoopii na ka papa. Hoike mai ke komit« hookolokolo he poo hou u<> ka Bila Alna a apono ia. Heiuheiu ekolu ia ka bila e huopenopono ai i na kau o ua aha k«a" puni a liooholo ioa ia me Ita hoololi e hoohui ana i ka apanae Puna me Hiio ma kahi o Kona a me Kau. Heluhelu ekolu ia ka bila e hoohoihoi ai i ka hookomo sioa mai i kekahi mau bana miklala bou a hooholo loa ia. Waiho mal ke Kuhina Waiwai i na mea hoemanao o na lilo no aa hana hou ma na mokupuni a pau mailoko ma! o ke kanawa! aie ī ka makahiki i hala, he $152,946.29. Heluhelu inua ia ka bila e pIU ana i ke komiaina limahana e kukulu ia me ekolu lala a haawiia I ke komite kalepa. Hoike hou mai o Bchcaidt o ke komite wae no ke kulana kuhao o na oihaua kalepa a waiho ia me ka moolelo. Heluhelu eKola Ia ka bila e papa ai i ka opa ana e hoollilil li na kapuai wawae a hooholo kM ia. Heluhelu tuua la ka bi!a a ka Hale e hooloihi ai i ka manawa o na laikioi o ha halekuai nm» nnn \ elua malama a haawiia i ke komlte hookolakoio. Hoopanee. HALK Lokamakaaikaha. L» Hana 29, lulai 18, 1895. Hoomaka na luuia e like me ka man. \ Waiho mai o Kaeo he olelo hooholo e koho ka LumluMMula i komite ōtki huii ana i ui hoolUo e

La Hana 30, lulai 19, 1895. Hoomaka na Uanu e like uue ka | mau. W r alho ia inai na pane ake Ku- ] hina Kalaiaina i na ninau peneh No na ninau a Robertson, ua loaa mai anei he hoopii na ko Honoluiu e hoonee i ka hale waiho pauda ma kahi e ? Ua loaa mai uo, ake noonoo nei ke aupum, aka aoie nae i loaa kahi kaawale kupono. No ke awapae o Kipahulu, he aina ia no hai aole no ke aupuni. Pane i m ninau a Kamauoha: 1 no ka lioololi aua i ke alanui o Napoopoo, 2 a e uku ia ana anei na pohe oDa aina i lawe ia. Pane ! ka ninau mua, na ke Kuhina Kalaiainaa me ka Luna o na Hana Hou; no ka ninau elua, e uku ia ana no na koi ke kakau inoa ia mai oa paiupala e hoolilo ana i ke aupuni i na aina kahi i mee ai ke aianui. Hoea mai he elele palapala na ke Benate e hoike nai ana i ka hooholo loa la ana ma ka heluhelu ekolu o ka bila e papa aua i ka opa ia a liilii o na kapuai wawae o na keiki. Hoike kue mai o Robertson o ka hapa uuku o ke komite hookolokolo no ka bila e pili ana i na hoopii me ke noi e hoopanee loa. noonoo pu me ka bila. Waiho mai o Mcßryde i keia mtn ninau i ke Kuhina Kalaiaina: 1 Ma ka mana hea i kukulu ia ai ka haie paoma wai anpuui ma Honolulu? 2 Ua kukulu ia anei malalo oka aelike? 3 Heaha ka nui oka aelike a i ka la hea I haawiia ai? Ka la hea I hoolaha ia ai no na koho? Hapaiia ka noonoo ma ka hela* helu alua ana no ka bila haawina pakui a ke Senate. Ike ia kekahi paewaewa ma ka olelo Hawaii iioko o ka bila a hooponopono ia. No ke kokua a malama ana i na paahao, $14,000. Holo. Kokua ana i na puali makaainana $s } ooo. Haawi la i ke komite waiwai. Nooa L»ko kakau, boke a pela aku,ss,ooo. Holo. No ka hana hou aoa i nahaiekula $3,000. Noi o Bond t e hoomahuahua ika

( haawloa ! $13,600, e like me ka ho | ike ake komite hoonaauao. Holo. No na alanui a me na alahaka ma Puna, $ō,OOO. Holo. Noi o Kamauoha e hookomo i $3, I 000 no ke alanui tfiai Kohala a hiki 1 Waimea. Holo. Noi o Richards t e hookomo i $5, 000 no ke alanui o Maulua. Holo. j Noi o Kae«, o hookomo i $500 no I ka hana hou ana i ka hale hookolo- | kolo o Koloa. Ma ke noi, ua hooholoia i $150. Nol o Ryeroft, e hookomo l $1, | 800 no ke tetepone a hiki i Pohoiki, | Puna. Oiai e hoopa»paa ana, ua hoomaha ka Hale a ka hora 1:30 o ka auina In. Noho hou ma ka hora 1:30 o ka auina ta. Hooopaapaa hou la ka haawina $1,800 no ke telepone o Poholki a hooholoia. Kokua i ke Kala o lolani, $450. Holo. Heluhelu ekolu ia ka bila e pili ana i ka mai o na holoholona a hoo-1 holo loa ia. | Ma ke noi, ua hapai hou ia ka noonoo o ka olelo hoeholo hui e koho ai i komisina no ke kalepa waiona. Hooponopono ia na paewaewa o na olelo eiua a kauoha ia ke kakauolelo e hoike aku i ke Senate i kela paewaewa. Heluhelu elua ia ka bila haawina pakui he $54,000 a ke Senate a hooholo ia. Kauohaia e kakau poepoe a heluheiu ekolu apopo. Heluhelu mua ia ma ke poo ka bila haawina pakui he $8,300 a ke Senate a haawila i ke komite waiwai. Hoopanee. llale Lunamakaainana. La Hana 31, lulai 20, 1895. Hoomaka na hana e like me ka mau. i Pane ke Kuhina Kalaiaina i na ninau a Mcßryde no ka mea pili i ka pauma wai. 1 Ua kukuluia malalo o ka hooponopono ana a ka Luna ona Hana llou. 2 Aole i kapiliia malalo o ka aelike, aka ma ka hana la.

lala. Holke hoi o Schmidt o ka hapa uuku oia koaiite f e mahelehele U i $1,500 mawaenm o oa lala o ke komlsina limahaaa. Apooo la ka hoike a ka hapa oukn. I Heiuhelu ia mal he palapala hoo- : pii kne i ka hoemi ana i k# dote o ka alakohola mai a W. C. Peaeoek & Co. a me na poe kuai rama e >•, laikini kukaa a me liilii, he mea a hoopolno ai ia lakao a e hoemi ai 1 na loaa o ke aupuni. Walho la a noonoo pu me ka b!ia. Na Kuhina Hatch, ha olelo haohoio hui, e keho ia i komite kaika» wa o elua mau laia ona haie ahaoleio pakahi, no ka uoonooana i alla no ke aupuni a 1 mau slia bo na oihana poo. Hooholola. Kamaillo mai ka Loio Kuhina oo ka bila aila mahu haahaa o keanawai me ka hooikaika e nooooo hou ia uo kekahi mau kinauoau. Olelo ke Kuhina Wahrai, hiki no ke hoopau ia ma ka ae ana i ke Kuhina Kalaiaina e hoopuka i na* paiapala ao kuikawa, a i ole ia iaikini. Nolaila ma ke noi, ua hapai hou la ka noonoo o ka bila a kauoha la i hana ne ka la apopo. Hapai hou ia ka noonoo • ka blla alakohola a haawi hou ia i ke ko»l--te mau. Heluhelu mua ia ka bila alahao uwiia • Honolulu, a ma ke noi a ka Loio Kuhina, ua hooholo ia. Ama ke noi hou aka Lolo Kuhina, ua heluhelu alua ia ka blla ma ke poo. Ma ke noi a Waterhou9e, ua haawiia ka blla i ke komlte kaiepa. Heluhelu ia mai he elele na ka Hale e hoiko mai ana, ua hooholo loa ia ka bila hoohoihol hana mikiala hana hou. Hoopanee. Hale Lunamakaaihana. La Hana 32, luiai 22, 1695. Hoemaka na hana e like me ka mau. Heluhelu mal o Ilanuna he hoopii na ka apana o Hana o noi ana I $6 t 000 no na alanui o ia apana. Haawl ia i ke komite waiwai. Heluhelu ekolu la ka blla hoohoihoi hana mikiala hou a hooholo loa ia. Hoopanee.

Koho ka noho ia Kaeo Robertson I a me Richards i komite wae no ka I huli ana i na lilo o ka oihana makai tna kokahi mau mea. Hapaiia ka noonoo o ka bila e pili ana i na hoopii a haawi hou ia i ke komite hookolokoio. Kamailio mai ka Loio Kuhina no kei nui o na iilo i ke kakau poepoea hooikaika mai i ka pono ke paiia ma ka pau ana o ka helahelu elua. O na lilo no ke kakau poepoo ana i ka hila ama, he $180 no hookahi kope, oiui ina i paiia he $30wale no paha no 100 kope. He manaolana kona e hapai ana ke komite hui i ka noonoo ana ma keia mea. Oka maa ma Amerika Huipuia i keia wa o ke pai a hoeana no i ka Peresidena e kakau inoa mai peia. Heluheiu ekolu ia ka biia haawina pakui $54,600 a ke Senate, a me ko noi a ka Loio Kuhina, ua hookomo ia he $2,000 uku makahiki no ka Agena Aina Aupuni. Ma ke noi, ua kauoha ia e kakau poepoe i na hoololi a pau, alaila hoouna ioa aku i ke Benate. Heluhelu mua ia ma ke poo ka hila Senat« e hoohoihoi ai I ka hookomo ana mai i mau hana mikiala hou iioko nei o ka aina a hoeholoia. Kapae hou ia naiula a heiuheio olua ia keia bila a hooholoia. Kauohaia e kakau poepoe a e heluheiu ekoiu ia ma ka Poekahi. Heiuhelu ekolu ia ke Senate bila e hookaawaie i mau haawina pakui no na lilo aupuni u haawi ia 1 ke komite kakau poepo<». Hoopanee a ka Poakahi. Aha Senatel La Hana 31, luiai 22, 1895. Hoouaaka na hana e Uke me ka hoopaoee ana. Hoike mai ke Kuhina Kalaiaina, ua oluoiu i ka Peres!kena ke kakau inoa ana i na bi!a papa kimanu, hul uwiia o Hilo ame kahi e noho ai ke kau kiure kaapuni apana eha. Huike mai o Waterhouse o ka hapanui o ke komite waiwai, e iawe m i $i)00o uiaiioko mai o ka haawi* na $5,000 o ke komis!na iimahana a maheleheie ia maameom • kooa mau