Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 40, 5 October 1895 — Ka Papa Ola Hana Nui. [ARTICLE]

Ka Papa Ola Hana Nui.

Mal ka mtke ana o ka ma'i kole* ra h«p« loft he wahine ika la 18 o oepaUmaba ma ka Halema'i Kolera • Kakaako, aa hoomalolo mal la n m >i no hookahi hebedoma piha toh« poka ikl, aa Uoa ae la ka ma» no o in nM* apau, ua make apau ke kolwa, a « kaii aaa keia a me kala o ka hookuu la ae o ka hoamahi m kakahi iao keia poie e pau iml. Akl aohe bm miaamina eae I ka II» U* ma Bepatemaba 27, oa Hm akti U he luahioe o Paina ka iw» am *» makahlki ho 65, e fi»« ni kahl pupupa hale ma kMO kft moiiwal peaeleeoNuuanu, dom panlnaona halema aianui HotdalKlkihalepoooi, mekama'i tolM e aohoaUi in*. Na Davld KaapaMakal kiu I holke ae ia KaakaDayikahor* 6:40 o lft kakahiika na 0a loaa moa i ke ahiahi «ka MBma, e no na $3%« • -

h&ana o loai aoa a me oa klbem> hea e ae. Ua I? we koke ia ka haptoe& no ka Halema i Kolera a me umikomaoiaha poe © ae no ka hoomala >a. Ua inaoao ia aa loa ika wai a ai keia loahioe i ka alamihl oiai he noi loa iakoa i looa «ka • lana aoa maiooa o ka wai maialo ae o ka haie a oa hapaaea nei i noho al. Ua oiake aku ola ima ka halema'i ia {*>.

Ma ka la*2B ae o 3epatemsfce, aa hoea hoa mai be koiera mai kekahi pupule kane mai o Kaiaepohaka o Paahao ka inoa, he 50 paha aa makahiki. Ua hoohaoa ia me kekahi poe e ae ma kau ioi kaio, a iaia malaila aa ioa i ka wai honohooo lepo o ka loi i piha i na mea ino e kapo» no oie ai ke iou. Ua ae oo keia pupule ua inu no ika wai. Ua hoihoi ia i ka haiema'i ia la a make no ia po iho.

Mai ka la 29 o Sepatemaba niai, ua hoomalolo hou mai, aka ma ka Poakolu nei, Okatoba 2, ua paka bou ae ke korela i kekahi punule haole Amerika o tVheeier ka inoa, 65 makahiki.

No na kumu i loaa mai ai ke kolora i keia mau ma'i hope, ua hapai iho nei ka Papa Ola i na noo-noo,-e paku pa ia na aoao o ka maliwai o Nuuanu, e hoomaloo ia na kau papa loi makai mai o Kunawai a e puhi ia na kalo ike ahi. Ua hooko ia na mea hope e ka Papa a ua nakaka n& loi i ka la. Iloko o keia wa, ua nui na hookui ana a ka poe kalepa i ka Papa Ola, no na hookapu i kau ia maluna o na waiwai kalepa lehulehu a o na mea kapono wale no o ke ola ana o kanaka kai ae ia. Ua hoelohe ka Papa i ka kela a me keia mau manao hoikeike, a ua kaana pono iho a ae ma kekahi maa koi a paakiki no i ka hoole ma kekahi. O na manao puhalauoo a paakiki o kekahi mau mokupuni o kakou, ! ua emi mai ka uahoa ana, aole hoi e ' iike me na la kinohi ka ekeeke lau- ! na ole, a ua ae ia na ohua i hoomalu |ia nta Honolulu malalo o na hakilo | ana a ka Papa, e lele aku i ko lakou mau wahi o na mokupuni. O ka mokuahi halihali leia Miowera, aole hoi o ka Aastralia, ua komo loa mai laua iloko nei o ke awa e hoolei ukana ai a ua puka aku a holo i ko laua mau awa. Kia malalo iho ka hoike aupuni no ka ma'i kolera, mai kona laha mua ana ahiki i kona paopao ia ana penei. Oka iual korela Asia mua loa i puka ae mauka nei oka aina, ma Iwilei noiaikala 18 o Augate. Mawaena o ia la a me ka la 18 o Se* patemaba, he kanawalu kumamaiima mai i puka ae. Mahope mai o ; ka la 1S o Sepatemaba, he elua mau | mai i hoea ae—oia hookahi ma ka jla 27 o Sepatemaba a hookahi ma ka la 28. Mahope mal o ia manawa, aohe mai hou i puka ae.

Maiioko mai o na mai he 87 i laha ae, he 52 o lakou i hoike ia mai mahope koke o ka loaa ana, he 19 i hoikeia mai i ka wa e make ana ahe 16 ua make hoikeia mai. lioko o keia mau mai a pau, he 02 i hala aku i ka uiake. Ona lahui oka poe i loaa ike kore!a, oia he, 76 Hawaii, 4 hapa Hawaii, 3 Amerika, 2 Pukiki, 1 Pake a me 1 lapana. Ua hookoia na hana kuio me ka eleu, a ua kaohi ia ka laha ana aku o ka mai. Ua manaoio ia ua lawe ia mai ke korela mai lapana mai ena ohua o oka mokuahi Belgic i ku mai al ianel ma Augate 8.