Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 43, 26 October 1895 — Page 4

Page PDF (1.82 MB)

This text was transcribed by:  Tiana Wong
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA

NUPEPA KUOKOA

 

Ko Hawaii paeaina i Huiia

 

a ka Mahahiki, $2 00

Na E@@@ Mahina. 1 00

Kuik@ ka Hula.

 

HAWAIIAN GAZETTE CO.

GEO. H. PARIS, Luna Nui.

@. U. KAWAINUI, Luna Hooponopono

@@. Honolulu, Oahu, Lakou a pau.

 

KULA SABATI.

 

                                                   HAAWINA XXXII. -- NOV. 10.

Ua Kohola o Saula 1 mol. 1 Samuela

10:17-27.

            HONOLULU ae la o Samuela i na kanaka io Iehova la ma Mizepa.

 

            18 I aku la i na mamo a iseraela, Peneia ka olelo a Iehova ke Akua o ka Iseraela, Ua lawe mai nei au i ka Iseraela mai Aigupita mai, a ua hoopakele ia oukou i ka lima o ka Aigupita, a i ka lima o ko na aupuni a pau, a me ka poe i hooluhi ia oukou:

 

            19 A ua hoowahawaha oukou i ko oukou Akua i keia la, oia ka i hoola ia oukou i na mea ino a pau a me na popilikia o oukou; ua i aku oukou ia ia, E hoonoho i alii maluna o makou. No ia mea, hoike oukou ia oukou iho imua Iehova ma ko oukou mau hanauna, a ma ko o@kou mau tausani.

 

            20 A hookokoke mai o Samuela i na hanauna kanaka a pau o ka Iseraela, ualaweia ka ka hanauna o ka Beniamina.

 

            21 A hookokoke mai ia i ka hanauna oka  Beniamaina ma ko lakou mau ohana, ua laweia ka ohana o Materi, a ua laweia o Saula ke keiki a Kisa; a imi lakou ia ia, sole i loaa.

 

            22 No ia mea, ninau hou lakou ia Iehova, E hiki mai auanei ua kanaka la maanei@ I mai la o Iehova, Aia, ua pee oia maloko o na ukana.

 

            23 Holo lakou a lawe mai ia ia mailaila mai: a I ke ku ana oia iwaena o na kanaka, na oi kona kiekie mamua o ka na kanaka a pau, mai kona poowihi aku, a hala loa iluna.

 

            24 Olelo aku la o Samuela i ka kanaka a pan, E nana ou kou ia ia nei, i ka mea a Iehova i wae ai, aohe koua like iwaena o na kanaka a pau. Hooho aku la na kanaka a pau, i aku la, E ola ke alii.

 

            25 Alaila hai aku la o Samuela i kea no a ke aupuni, a kakau iloko o ka buke, a waiho ia imua o Iehova. A hoihoi aku la o Samuela i na kanaka a pau, i kela mea keia mea i kona hale iho.

 

            26 A hoi aku la o Saula i kona wahi ma Gibea; a hele pu me ia kekahi poe kanaka, na ke Akua i hoopa mai ko lakou @@au.

 

            27 Aka, olelo mai la ka poe hewa, Pehea la e hoola mai ai keia kanaka ia kakaou @ a hoowahawaha lakou ia ia, aole i lawe mai lakou i na haawina ia ia; aka, noho malie no ia.

 

            PAUKU GULA, Hal. 97:1. Ken oho aupuni nei o Iehova; e hauoli mai ka bonua.

 

            MANAO NUI. E pono ke imi mau i ko ke Akua alakai ana ia kakou ma ka kakou mau koho ana.

 

            OLELEO HOAKAKA. Ua mau ka pomaikai o ka Iseraela i ka Manawa a Samuela I hooponopono ai a hoomalu ai ia lakou. Akak nae ua ano e kona mau keiki ma ko laua lawelawe pu ana i ka oihana alii. Nolaila ua huhu aku ka lahui ia la@a, a paipai aku ia Samuela e hoonooho i moi no lakou, hookah mea me ka mana piha e hoomalu ai i ka lahui holookkoa. Ua menemene nui o Samuela i kona lahui no keia kue ana iaia a me kona ohana, me ka hoole ana no hoi i ko iehova hoomalu maoli ana ia lakou, no ko lakou koho ana i ka pomaikai o emi hope. Aka nae ua ao mai o Iehova ia Samuela e ae aku i ko lakou noi. Ma keia apana Baibala ka moolelo o ko ka Iseraela koho ana la Saule i Moi.

 

            17. HONOLULU, -- no ka mea, o ke kumu o ka mana aupuni oia no ka ahaolelo o ka lehulehu. No na kanaka mai, ka mana aupuni, aole nao na’lii mai, malalo o ko ke Akua hooponopono ana. 18. Au, -- pela ka olelo hoke a iehova imua o ka Iseraela, ka lahui nana i hoomanao ole ai i ko Iehova mau hana mana mamuli o kona lokomaikai no lakou. 19. ALII, -- moi, ka pololei, “kekahi mea oi au.” Ua like na kanaka me na hipa ma ka paulele wale ana i hookah mea alakai, ina paha he mea hooikaika, hookahakaha, hoomalielie oia. 20. LAWEIA, -- eo mamuli o ka hoailono, mamuli o ke Akua hooponopono ana, Na So. 16:33. 21. IMI, -- oiai ua huna o Saula no kona ano palemaka, akahai, haahaa. 22. NINAU, -- me me mea la ua hiki ia Iehova ke hoopau koke i ko lakou pilikia ma ka hoike ana’ku i ka mea i makemake ia. 23. KIEKIE,-- a hie hie no hoi kona kino nui ae. 24. WAE,-- oiai ua noi ka lahui. 25. BUKE, -- oia no ke kumukanawai, ka olelo aelike pu o IEHOVA, o SAULA, o ka Iseraela. 26. GIBEA, -- ko Saula wahi noho, he kauhale ma ka mokuaina o Beniamina, he mau mile eha mai Ierusalema aku ma ka akau.  27 HEWA, -- hakea, pela no ko lakou ano maoli, he mau keiki no Beliala, oia hoi ka poe luaiele.

           

            @. KA NOI ANA I MOI, 17-19. Mahea ko Samuela houluulu ana i ka lahui? Heaha kona olelo no ke Akua mai? Pehea ko ka Iseraela hana ana’ku ia Iehova no ka nui o kona mau hana lokomaikai? Pehea I hoole ai lakou i ko lakou Akua Homalu? Heaha na kumu no ko lakoua makemake I Moi? Pehea ko ka Iseraela hana aka’ku i ko lakou Mesia, Ioane 1:11? Pehea kou hana aku i kou makua ma ka lani? Owai kou Moi Mana Loa?

 

            II. KE KOHO ANA I MOI, 20-23. Heaha ko Samuela hana? Heaha kea no o keia hailona ana? Ua hoikeia anei ko Iehova wae ana ma keia hailona ana? Heaha kekahi koho ana ma ke ano like, Iosua 7:16-18? He pono anei i keia mau la ke koho i wahi mea ma na hailona, aole paha? Ma keia hailona ma Mizepa owai ka ohana lahui i eo ai? Owai ka alaea I eo ai? Owai ka ohana maoli? Owai ke keiki? Heaha ka pono ma ke koho ana i ka ohana liilii loa e like me ko Beniamina? Heaha na kumu no ko Saula huna ana? Pehea i hoikeia ai kona wahi i pee aku ai? Ua ike anei oia i keia pomaikai nona mamua o ka wa hana, 1 Sam, 9:17 – 10:1? Heaha na kumu no ko na lahui hoonani ana iaia?

 

            III. KA HOIKE ANA’KU I KA MOI, 25-27. Pehea i hokie ai o Samuela i ko lakou moi imua o ka Iseraela? Pehea ko Pilato hoike ana’ku ia Iesu, Ioane 19:25? Heaha ka olelo pane a ka Iseraela i ko Samuela olelohoike? Heaha ko Samuela hana ana mahope o ko ka Iseraela ae ana e lawe mai i ko ka Iseraela ae ana e lawe mai i ko lakou Moi hou? Ihea ko Saula hele ana’ku? Owai ka poe kamahele? Heaha ka olelo o kekahi poe aea hakae? Heaha ka Saula hana ana’ku ia lakou? He mea kokua anei ia Saula kona ike pono ana i ko Iehova manao e pili ana iaia iho? Ua hoomalu kupono anei o Saula? Ua hooponopono anei ke Akua i I na mea a pau, oiai ua hana na kanaka mamuli o ko lakou koho maoli ana? Ma ko ke Akua ae ana’ku i na hana o na kanaka, ke hoapono nei anei oia ia lakou, aole paha?

 

            MANAO PILI. 1. Ua koho mau anei oe i na mea e pomaikai nui loa ai? 2. Ua lanakila mau anei na makua haipule ma ka hoomalu ana i ko lakou mau keiki? 3. Ua pono anei i ke Akuake haawi ia oe i ka pomaikai emi ina paha aole makaukau oe no ka pomaikai oi? 4. Ua hoopai anei ke Akua i na kanaka ma ka ae ana’ku i ka lakou mau noi naaupo? 5. Ua hooko anei oe i na hana maikai e hiki ana ia o eke hooholo loa; aole paha?

 

Moolelo o ka Ahahui Kula sabati o ka Mokupuni o Hawaii.

 

            Halawai ka ahahui Kula sabati o ka mokupuni o Hawaii, ma Haili, Hilo, Sept. 21, 1986, o S. L. Desha ma ka noho, hoomakaia na hana me ka himeni a me ka pule a S. L. Desha, waiho mai o Kalawe i ka inoa o Kaiwi i kakauolelo no ka manawa, aponoia.

 

            Koho ana i na luna nui, waiho mai o Kamau i ka inoa o S. L. Desha ma ka noho. Hoomakaia na hana me ka himeni a me ka pule a S. L. Desha, waiho mai o Kalawe i da inoa o Kaiwi i kakauolelo no kaa manawa, aponoia.

 

            Koho ana i na luna nui, waiho mai o Kamau i ka inoa o S. L. Desha i lunahoomalu, a noi mai oia e kohoia o L. K. Kalawe i lunahoomalu, aponoia.

 

            Hoomaopopoia na lala o ka aha i hiki mai. Na kahu Sabati nui no na Hilo. J. H.K Kaiwi no Hilo Akau me Komohana a me Hawaii-hikina, aole. Na Kahu Kuia Sabati apana a me na elele; Haili o S. L. Desha, he hope K.K.S.A aohe elele mai Onomea a hiki i Kona-waena, aohe kahu, aohe  elele; Kaohe a hiki i Kapaliiuka, aohe kahu, aohe elele, Kalapana, aohe kahu, o Kaaukai ka elele, Opihikao o Kanuha ka elele, Puula, Kalawe ke kahu, S. K. Kenoi ka elele. Na lala mau o ka Aha Euaneli. Noi mai o S. L. Desha, e kohoia i komite imihana, aponoia. Koho ka luna hoomalu, S. L. Desha, Kenoi a me Keala, na laia o ke Komite hoike hapa a ke komite imi hana. 1 Hapaha hora haipule, 2 Hoike a na K. K.S. Nui, 3 Hoike a na K. K.S. apana, 4 Hoike a na elele, 5 no na hana e pili ana i ka hoike Kula Sabati. Pau ke kumuhana 1, hapaiia ka noonoo no ke kumuhana 2, mai a J. H.K Kaiwi, i ko na Hilo, Hawaii akau a me komohana, aohe hoike na ke kakauolelo i ko Hawaii hikina. Kumuhana 3, na S. L. Desha i ko Haili, mai Onomea a hiki i Kona waena, aohe hoike na Kalokuokamaile i ko Kealakekua, Pukaana a Kapaliiuka, aohe hoike na ke kakauolelo i ko Kalapana a me Puula. 4 Hoike a na elele, mai Haili a Kona waena, aohe hoike; na Kalokuokamaile i kana. Hoakaka mai o Kulika, ina he mau kumukula hoomaloka, e pono i na makua ke alakai i ko lakou mau keiki i ke kula sabati, na Keala I kana, Kaohe a waiohinu, aohe hokie; na Kaaukai i kana, na Kenoi i kana.

 

Kumuhana 5, No na hana e pili ana i ka hoike o na K.S. e hiki mai ana. Mai a S.L. Desha mai, e koho ia i mau komite na lakou na hooponopono ana i na hana o ia la, apono ia. Na komite, L.K. Kalawe, D. Kapahee, J. A. K Kaiwi, mai a @@o. Keala mai, @ hookomoia ke kumuhana. Kahi a me ka manawa o hoopaneela ai keia aha, a e kapaeia ke kumuhana 6, aponoia, mai a J. N. Kamoku mai, ma kahi e noho ai ka ahahui euanelio. Noi mai o Kamoku, e haawiia i manawa no na hoa paahana e haawi mai ai i na manao paipai, apoinoia he 15 minute. Noi mai o S. L. Desha e heluheluia ka moolelo o ka aha, aponoia. Waiho mai o Kamau he olelo hooholo e pili ana i ka lokomaikai o na kamaaina no ke kokua ana mai i na mea e oluolu ai o ke ola kino mai a Keala mai, e hoounaia ka moolelo i ka nupepa, aponoia. Noi mai o desha e hoopaneeia keia aha a noho ma Hookena, Kona Hema, Hawaii, hookuuia na hana me ka pule a Kahoewaa.

 

J. H. K Kaiwi,

                        Kakauolelo.

Kaiapana, Oct. 14, 1895.

 

Moolelo o ka Ekalesia o ka Mokupuni o Kauai.

 

            La Hana 1. Halawai ka Aha Ekalesia o mokupuni o Kauai ma ka luakini o Anahola, hora 10 a.m., Oct. 9 1895, hoomaluia ka Aha e ke kakauolelo mau. Pule o S. K. Oili e hoomaopoia na laia o ka aha hooholoia, a eia na laia:

            Waioli, W. B. Kapu, kahu; J Puhi, elele; Koolau, S. K. Oili, kahu; J Koani, elele; Kapaa, S K Oili, komite; Lihue, J B Hanaike, kahu; Kealoha elele; Koloa, Jakob Kaniaa, elele; Hapapepe, J Kahaleole, misiona; Waimea, G L Kopa, misoina; D Kua, elele; laia mau, J Kanoho, R Puuki.

            Ma ke noi a S K Oili, e lilo o W. B. Kapu i lunahoomalu no keia aha, hoohoioi; koho ka lunahoomalu i na komite, komite imi kumuhana, S. K. Oili, R Puuki, J. Koani, komite imi haawina, J. Konoho, J. B. Kahaleole, D. Puhi.

            Ma ke noi a J. B. Kahaleole, e lilio na laia o ka Ahahui Kula Sabati a me na laia o ka ahahui opiopio i mau hoa kukakuka no keia aha, hooholo ia.

            Hoike a ke komite imi kumuhana: 1 Hapalua hora haipule; 2 Hoike kihapai; 3 Hoike komite a ka aha; 3 Palapala hoopii; 5 Oihana kuwaho; 5 Oihana kuloko; 7 na kula hanai; 9 Ola kahu; 9 Hooponopono ekalesia; 10 Na mea keakea i ka pono; 11 Heluhelu haawina; 12 Na keiki a ka aha; 13 Na komite kihapai kahu ole; 14 Na halepule me na hale kahu; 15 Nana hoeueu i na ekalesia; 16 kahi a me ka manawa e noho ai keia aha, aponoia ka hoike a ke komite.

            Hapaiia ke kumuhana 2. Hoike kihapai; Na S. K. Oili, J. B. Hanaike, J. B. Kahaleole, W. B. Kapu, G. L. Kopa, i ka lakou hoke kikapai i kokua ia mai e na elele. Noi mai o R. Puuki he mea pono i keia aha e hoolohe i ka hoike kihapai o Koloa mai a Aiu mai. Hooholoia, na Aiu i ka hoike kihapai o Koloa i kokuaia mai e ka elele. He nui na ninau ia  o J. B. Hahaleolo i ke kulana o ke kihapai o Hanapepe.

            Kumuhana 3, hoike komite, aole mea I hanaia.

            Kumuhana 4, palapala hoopii; aole.

            Kumuhana 5 oihana kuwaho. Noi mai o S. K. Oili e koho keia aha i komite e mahelehele ai i na daia $3.50 ma na ekalesia o keia mokupuni, hooholoia, a eia ke komite: J. B. Hanaike, R. Puuki, S. K. Oili, D. Kua, J. Koani, Jacob Kaniaa.

            Kumuhana 6 a me Humuhana 7, aole mea i hanaia.

            Kumuhana 8, Ola kahu, aohe mea i hooholoia.

            Kumuhana 9, Hooponopono ekalesia, aole mea i hooholoia.

            Noi mai o J. Kanoho, e hoopanee i keia aha a noho hou mai i ka hora 2. P.m. hooholoia, pule o J. Kanhoh.

            Hoomaikaia na hana e like me ke hoopanee ana, himeni a me ka pule a ka lunahoomalu. HOike a komite mahelehele dala, penei: Lihui, $100, Koloa, $50, Hanapepe, $10, Waimea, $75, Kapaa, $15, Koolau, $55, Hanalei $45.

            Kumuhana 10, Na mea keakea i ka pono. Nui na mea keakea i ka pono i hookia mai e na laia o ka aha.

            Kumuhana 11, heluhelu haawina, na G. L. Kopa a me W. B. Kaahu i ka laua haawina, a o na mea e ae  ua makaukau ole. Kumuhana 12, Na keiki a ka aha Jacob Kaniaa a me J. Koani, ua ninau ka lunahoomalu i ko laua ae, ua ae pakahi mai laua. Noi mai o G. P. Meheula e lilo na laia o ka aha no ka ninaaninau ana, hooholoia, mahope iho a keia ninaninau ana, ua hooholo keia aha, e lilio laua i mau keiki na keia aha no ke kula kahunapule.

            Kumuhana 13, Na komite kihapai kahu ole. O H. Kanoho no Kapaa, J.B. Hanaike no Lihue, J. B. Kahaleole, malama papa ahaaina  a ka Haku no Koloa. Noi mai o G. B. Meheula e hoopanee keia aha a noho hou mai I ka apopo, hora 8 a.m. hooholoia. Hoopanee@a me ka pule a ka lunahoomalu.

            La Hana 2. Hoomaka hou na hana a ka aha e like me ka hoopanee ana, malamia ka hapalua hora haipule. Heluheluia ke moolelo, aponoia.

            Hapaiia ke kumuhana 14, na hale pule a me na hale kahu, o ka hale kahu o Koolau, ola ka hale kahu pillikia loa, ua popopo loa, o Hanapepe, ua paa ia hale, ko Kapaa halepule, ua makaukau loa no ke kukuiu aku.

            Kumuhana 15, na hana hoeueu i na ekalesia. Noi mai o J. Kanoho, o na kahu a me na elele o Kauai komohana e komo mai lakou i Hanapepe, o na kahu a me na elele, e komo mai lakou i Kapaa, hooholoia.

            Kumuhana 16, kahi a me ka manawa e noho ai keia aha, ua hooholoia e noho ma Lihue Poakolu elua o Aperila, 1896.

            Hoike a ke komite imi haawina G. L. Kopa, Mareko 8:36, W. B. Kapu 1 Kor. 12:13, a o na kahu e ae, i ko lakou haawina mua no

            Waiho mai o J. Kanoho he olelo hooholo. Olelo hooholo, hooholoia. Ke haawi aku nei na laia o keia aha i ka hoomaikai nui i na hoahanau, na haumana kula Sabati, na laia o ka ahahui opiopio o keia ekalesia o Koohlau nei, no ko lakou kokua ana mai i na mea e oluolu ai o ke ola kino ana, aponoia ka olelo hooholo, heluhelu ia ka olelo moolelo a aponoia.

            Noi mai o J. K. Oili e hookomoia ka moolelo @ keia aha ma ka nupepa Aloha Aina, a me ka nupepa Kuokoa. @@@ loia. He mau manao pa@@@@@@ ka lunahoomalu mai, a hoopan@@ia me ka pule a W. B. Kapu.

                                                                                    G. L. KOPA,

                                                                                                Kakauolelo.

 

PEPEHI @A E NA PUALIKOA!

 

KA MOIWAHINE O COREA!

 

No Kona Kue i na Hooponopono Hou!

 

            Ua hiki ae i ke Kuhina Iapana Kurino e noho nei ma Wasinetona ma ka la 14 o Okatoba nei, mai ke keena mai o ko na aina e mai Tokio, na lono e hoke ana ua ulu ae ma Corea he hauraele, a o ka hopena ua nalowale honua ka Moiwahine a ua hoolele ia iuka o ka aina na koa mokukaua o Amerika Huipuia a me na mana nui o Europa.

            O ka lono hope loa i ke Kuhina Iapana Kurino, ke olelo nei ia ua hooleleia he puali o na koa mokukaua Rukini, he kanahaka nui. A hiki i keia wa, ua hoopololei lakou ma ke kiai ana i ka hale o ke Kuhina Rukini.

            Ua hooleleia na koa mokukaua Amerika Huipuia mai ka mokukaua Yorktown aku, he umikumamono koa ka nui.. Ua manaoio ia, ua hoolele ia aku ia no na koa manawa Beritania. Mawaho ae o keia, he nui no na koa Iapana ma Seoul ke kulanakauhale poo aupuni o Corea, e malama ana i ka maluhia.

            Mai tokio main a lono i hoea mai ai, e hoike ana i kea no nui o na elele palapala i loaa ae mai a Generala Miira mai, ko Iapana Elele Kuhina ma Seoul. Ua kakauia na palapala ma na la 9 a hiki i ka 12, a me he mea la, mai keia mau elele mai ua hookumu ia keia haunaele ma o ko ka Moiwahine makemake ole la i kea no hou o na koa i kukulu ia iho nei ma Corea. O na koa kahiko, o ko lakou ano kahiko no o ka hoolakoia ana e like me ko ka Hikina, aka mamuli o ka nee mua o ka hele ana o ko Iapana mana ma Corea, ua kukulu ia he elua mau bataliona koa Coreaa ma kea no hou o keia wa. O ka nui o na koa o ka bataliona hookah he 600, i hoolako ia me na pono kaua o keia wa hou. Ua hoomaamaa maikai ia lakou me ka hoonohonoho piha ia me na aliikoa a lawa.

            I ka wa a ka Moiwahine i hoike amaka mai ai i kona hoowahwah i keia ano koa hou, ua ho@pii aku laku ia Tai Wan Kun, he alli mana nui i noho enemi me ka Moiwahine no ka manawa loihi. Ua ae oia e lawe i ke alakai ana o no pualikoa hou i kukulu ia, a mamua o ke poo o kekahi bataliona koa, na komo aku oia iloko o ka halealiio ka Moiwahine. Ua puhee aku na koe kamaaina e kiai ana. Aole i hoke mai na elele palapala mai Tokio mai i ko ka Moiwahine hopena, manawho a@ o ka olelo i hoike ia mai, ua nalowale honua @ia a aole i ike ia.

            Eia nae hoi, ke kono ia nein a luna aupuni, o na hoike oihana ole ko ka Moiwahine make ana, ua oiaio no. Ua hoike hou mai ka palapala, ua hana awiwi loa ke aupuni o Iapana ma na lono a ua koho i komi@ina e huii pono ai e loaa na kumu. 

            Iloko no nae o ia manawa, ua ho ole peakiki loa ia ka make o ka Moiwahine, aka, ina he olaio, alaila na make i na Iapana. Ke olelo nei kekahi lohe, na kekahi Iapna kulinamu i pepehi i ka Moiwahine. Aole no hoi keia lohe i hooiaio ia mai ma na palapala i loaa mai. Ke olelo nein a luna aupuni, o na Iapana kulinamu, he papa haahaa haihai kanawai loa, a nolaila, o ka lakou mau hana ino, aole loa ia e hooillia aku maiuna o ke aupuni a lahui paha o Iapana.

            Ua hookomo pu ia iloko o ka hoike a Generala Miira ka hana a na koa Iapana ma ka hoomalu ana e maluhia. Ua kukulu ia na koa Iapana ma kela aoao mai o ka halealii, ua loaa mai kela wahi he manawa ae nei i hala ma o ke aupuni mai no o Corea. Aole i komo iki aku lakou iloko o kela lele kaua ia ana o ka halealii, aka, mahope iho o ka hoomakaia ana, oiai na koa kamaaina e mama ana i ka holo a e hoomau ana na bataliona koa hou e ake ana e liko mai ka nohoalii, ua komo aku na koa Iapana e kokoua ma ke keakea ana e hookah ole ia ke koko a aole hoi e haunaele. Me he mea la, aole paha e nele ana kekahi poe i ka make iloko o ka wa kinohi i hoomaka ai. Mahope koke o keia, ua hoolele ia mai la na koa manawa o Amerika Huipuia a me Rukini, a ua manaoio ia, ua hoolele ia aku la no na koa manawa Beritania.

            O ka Moi, he inoa alii wale iho no kona, a o ka Moiwahine maoli no ka mea i ike ia ka mea mana. He makemake loan a Iapana e noho mana ka Moi a me tai Won Kun.   

            Ma ke keena Kuhina corea ma Wasinetona, aole wahi huaolelo i loaa mai iaia mai ke kulanakauhale kipikpip mai. Ua pioloke loan a luna aupuni a me ke kanalua ole make io ka Moiwahine, aka, aole hoi lakou i paupauaho e a haalele i ka manaolana eia no oia ke oia nei. I ka manawa e hooialo ia mai ai ua make io ka Moiwahine, alaila e nui a kipapalale ana na hoohiwahiwa, e like me ka mea maa mau i na kupapau aliiaimaoku. E komo ana ke Keena Kuhin Corea iloko o ke kumakena, aka aole papa ana ina hoolew, ua manaoia kela hana he mau hoike hou ia o na hana hoohanohano hou aku iaia.

Ka Puukani Hawaii.

Eia mai Kikane mai e lohe ia mai nei, aia ka Puukani Hawaii, Miss Annis Montague, oia hoi o Mere Kuke o Honolulu, ke liuliu la e haalele loa i ke kaahele haawi aha mele ana ma Kikane, a e hoi mai e noho paa ma Honolulu nei kona one hanau, kahi o kona mau pilikana lehulehu e noho nei, a i kanu ia ai hoi na iwi o kana kane aloha i hala e aku I ka make. Ma Kikane kona wahi i hoohala ai i kekahi mau makahiki malalo o ka aelike haawi aha mele. Nolaila, mamua o kona makaukau ana e nee mai, ke makemake la kekahi poe i paulehia i ke kani o kona leo mele e haawi i aha mele hoomanao mamua o kona hoi a@a mai I ka home o kona mau la ui.

           

            He Puni Wale i ka Pupule M. Lutera.

            Mr. Lunahooponopono o ka nupepa Kuokoa, Aloha oe:

            Ua malamaia he hooke ai ma ka la 6 o Okatoba, na kekahi kanaka pupule o Kaneaiai kona inoa a mamuli o ke alakai ana a keia pupule, ua puni mai ka lehulehu o Kahakloa a ua paholo ia lua hookah, o ke kumu o ka pupule o keia kanaka, o Kanealai, no ka lohe i ka haiolelo a Lutera keia Kahunauple i hoopauia. A ua hookani ia ka pele i ka hora 12 o ke aumoe i ka la 6 a me ka hora 12 o ke aumoe la 7 ma ke alakai ana a keia pupule, ua puni kekahi kanaka o Kapule a me kana wahine a me na keiki a me kekahi poe lehulehu e ae o Kahakuloa i ike ia. Na keia pupule no e malama nei a me kana wahine o Kawelo, akua hoonohonoho, e malama mau ana i ka niu, ka maia, awa, ko a me na mea e ae a pau, aia a hoi mai keia akua, alaila hanaikeia mau mea ai. Me ka mahalo,

            H. P. Kaukini

Kahakuloa, Oct. 16, 1895

 

            Ke  haukawewe mai nei na lono mai ke kulanakauhale poo aupuni mai ma Waainetona, ke hooikaika nei he umikumamakahi o na mokuaina o Amerika Huipuia i ka pono e ike ia aku na kipi o Cuba, a kea o mai nei kekahi pee o keia heluna e hoohui mai ia Cuba no Amerika Huipuia. Ma ka la 9 o Okatoba nei, ua malama ia he halawai makaainana nui ma ke kulanakauhale o Kikao, e noi ana i ke aupuni o Amerika Huipuia, e ike aku i na kupa e hakaka mai nei ma kea no aupuni. Ua hooholia na olelo hoohoio e anoi ana i ka poe e hakoko ana no ko lakou kuokoa. Na ka Meia i naho hoomalu ka halawai, a ua makemake loa no hoi ke kiaaina o ka mokuaina o Ilinoe i ke kumuhana i kahea ia ai ka halawai.

           

 

 

Ka Hawaiian Gazette

 

He Nupepa Namu Elua Puka ana o ka Hebedoma, ma na

 

POALUA a me POALIMA

e hoopuka ia nei e ka Hui

 

HAWAIIAN

GAZETTE

COMPANY.

 

            O ka Nupepa Kuloko Alakai keia ma ka Olelo Beritania e hoolahaia nei maloko o ka Paeaina a hala loa aku i na Aina E a ke heluhelu ia nei e na mea a pau ma na oihana na Halekula a komo loa iloko o na ohana.

 

Ka Uku pepa Laulaha

No Ka Malama $  50

Na ka makahiki Kuloko 5.00

“                      “ Kuwaho 6.00

 

Keena Hana Helu 318 Alanui Kalepa.

Pahu Leta O. Honolulu Oahu

2531-tf

 

Na Hua Kuni Inoa

 

            Eia ka Hui Hawaiian Gazette Co., ke hana paka maoli nei i ua Hua Kuni Inoa o kela a me keia ano, nui a liilii e like me ka iini a ka mano.

            O keia mau Hua Kuni Inoa, ua lawa ia no ke kahakaha ana ma ke kanana a pepa a ae e hoailona ai i ka Inoa a kohu maluna o kekahi mea i makemake ia e kuni a kaha paha.

            He like ole na uku o na Papa Kuni Inoa, no ka mea aia no ke kau ia o ka uku a maopopo kea no o ka Papa Inoa au i makemake ai, he nuia he liilii paha. Aka he olulu ka uku a he waipahe na kuka ana.

            E kipa kino mai e nana i ike kumaka, a i ole ia e hoouna mai i na kauoha ma ke

Keena Hana-Ma ka Hal@pai: HAWAIIAN GAZETTE, Helu 318

Alanui Kalpea, Honolulu

2531-tf

 

Halepai

Hawaiian

Gazette.

 

            O keia ka Halepai Nupepa Alakai o ke Kulanakauhale o Honolulu nei. Ua lako i na Hua Kepau o na ano a pau o ka makemake e ui ae ai.

            Eia ma keia Halepai e pai ia nei ka Nupepa KUOKOA, a me Nupepa HAWAIIAN GAZETE PACIFIC COMMERCIAL ADVERTISER CHURCH CHRONICLE a me PLANTER’S MONTHLY.

            Ua hiki loa i keia Halepai ke pai aku i na pepa nunui hoolaha alanui, na buke, na bila kikoo, na bila hookaa, na palapala poloai ahaaina a me na hanna e ae a pau o ka oihana pai.

            Eia maloko keia Halepai he Keena Humuhumu Buke, kahi e humu ia ai na Buke, na pepa a me na mea a pau i pil@ i ka humuhumu ana i na palapala. He oluolu ke kuka ana a he emi kupono na auhau.

 

Keana Hana, Helu 318 Alanui Kalepa, Honolulu ka Hale iluna.

2531-tf

 

@oola@a @ema@.

            Aole loa e maikai a oluolu ke oia ana o kekahi mea kino uhano ola ina he aalole kona akepaa a hiki ole ke lawelawe i kana mau hana me ka hololea. E hahai ana ka nalula a me na nawaliwali e ae ma ka meali o ke ake ponalo. He mea oiaio keia i hooiaio ia ma na wahi o na poai olulu akau iloko a ka hapaha keneturia, o na

 

HUALE A AYERS,

            oia wale no ka LAAU HOOLA AKE maikai loa i ikela. @ hoola ana i ka lepopaa, ka nalula eha, na ma’I oloko o ka opu, a ma kea no LAAU OHANA aohe ona lua e like ai.

            O ka Ayers Sasaparlla, oia ka Laau Hoomaemae Koko kilakila, e haawi ai i ka ikaika a me ka hooponopono ana ia loko o ke kin@ o ke  o ka ili, e hoopau ana i na maluhilakanaka. E pephi a ulupa ana i na PUHA, e hoola ana i na pohapoha hi o ke ola ana a e kipaku loa ai i na ano ma’I a pau. O ka poe ma’i no ka wali pono ole o ka ai, ka nawaliwali mau a ano ma’I e ae I ulu ae mai ke koko ino mai, he mea pono e inu i ka laau.

 

SASAPARILA A AYERS.

            He laau e hooikaika ai I ka nawaliwali, a e hoopuipui mai ai i ke kino. Ma ka inu ana i keia laau, o hoonoono ia ai ka ai ana, olulu ka moe ana maikai ke ola na.

           

            O ka Ayers Cherry Pectoral laau, aohe lua ma ka hoola awwi ana i na KUNU, ANU a me na PUU EHA. E hoola ia na KUNU KALEA a me na ma’i pili i ke ake me ka hikiwawe loa.

            O na Huaale a Ayers, na Sasaparilla a  me ka Ayers Cherry Pectoral, aia kahi a loaa ai ma ka Halekuai o ka.

 

Hollister Drug Co. Lt.

Na Agena ma ka Paenina Hawaii.

2514

 

KAKELA ME KUKE

 

Ka Halekuai Nui

 

WaiWai LIKE OLE

 

NA MEA

HANA KAMANA AIPAU

 

Na lako pili hao kukuiu hale,

Na kepa, Na lei ilio,

Na kaulahao ilio,

Na  Pahi,

Na Upa,

Na koe hala

Na Palapala.

 

PALAU LIO

Na mea mahiai,

Na au ho,

Na au koi,

Na kua hipi

Na lei hipi

Na ka@lahao bipi,

Na uwea pa,

Na kaa palala,

Na mea piula,

Ipuhao.

 

Makau me Aho Lawaia

 

Na Iliwai

Na kaula,

Na hala pena,

Na palam@

Na pena, me ke aila,

Na kope, Na aila maha

Na pakoko

 

Na pakoko hao,

Na kappa hao,

Na pau@a

Na kukaap@l@,

Na uwiki, a me

Na ipukukui.

 

Mikini Humuhumu Kaulana

Wilcox, & Gibbs Hookahi Lopi.

Ka Remington, Elua Lopi.

 

A me na akana he nui loa, o kahi@@@ me keia ano

Kakela me Kuke