Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 44, 2 November 1895 — Page 3

Page PDF (1.94 MB)

This text was transcribed by:  Nyla Fujii-babb
This work is dedicated to:  Warren Kenichi Fujii i make aku nei

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA HUI ALAHAO @E AINA O OAHU

MANAWA HOLO.

Mai a Mahope aku o Iulai 5, 1895

@@ki i Waia

@@o @@ pau

Hiki i W@@@

o Ewa ua la a pau

Hiki i Waianae na la pau

Wili o Ewa Kaa Ukana Na la a pau

@o@ @@@@@

                                    A.M.    A.M.    P.M.    P.M.

Haalele ia Honolulu    6:@@  9:1@   1:45     5:16

Haalele ia Manana       7:40     9:5@   2:2@   5:1@  

Haalele Wili o Ewa     8:10     10:19   2:@@  6:14

Hiki i Waianae                        10:54               6:49

 

Wili o Ewa

ua la a pau.

Waiana@  @a la a pau.

Wili o Ewa

Kaa Ukana

Na la a pau

Koe Saba@@

Waianae na @a a pau

                                    A.M.    A.M.    P.M.    P.M.

Haalele ia Waianae      5:44                 1:@2

Haalele  ia Wili o Ewa 7:19   9:10     2:07     @:@1

Haalele ia Manana       7:@0   9:48     2:35     4:22

Hiki i Honolulu           8:2@   10:30   3:11     4:55

            Ma na po Poaono a me Sabati e hiki ana ko ka Wili o Ewa mai kaa i Honolulu ma ka 5:55 aole ma ka 4:55 P.M.

            E lawe ana na kaa ahi @@@@ ukana i na kaa ohua o papa ekahi.

G.P. DENISON, Luna

F.C. SMITH,

Luna Kuai Palapala Holo.

 

HOOLAHA.

O na Olelo Hoolaha a pau i manaoia e komo iloko o ka Nupepa puka hapa-pule GAZETTE, e hoounaia mai i keia Keena mamua ae o ka hora 5 ahiahi o na Poakahi a me Poaha a pau, a o na Olelo Hoolaha no ka Nupepa KUOKOA mamua ae o ke ahiahi Poaha o na pule a pau.  Ina e lohi aku mahope ka hookomoia ana mai, aole keia Keena e hoahewaia ke haule ke komo ana ma ia pule, aka, e hoopuka ia no i ka helu o kekahi pule mai.

HUI HAWAIIAN GAZETTE. Ma o GEO. H. PARIS, Luna Hoohana       2570-3t

NU HOU HAWAII

            Ua hoopalau iho nei o Miss Carrie Kakela me Karl P. Bucholtz.

 

            O ka Lapule Novemaba 3, ka la hanau o ka Emepera o Iapana. He la hauoli ia no na Iapana o onei.

 

            Ua hooholo ka Aba Senate o Berazila e huikala ana ia Adimarala de Mello a me kona poe uka@@ kipi.

 

            E wehe ia ana ka luaki@i o Kawaiahao ma ka Lapule Novemaba 17, ua aneane e pau na hemahema a pau.

 

            He kanakolu poe Lunakahiko Moremona i haalele ia Amerika no Enelani a me Europa no ka hoopa@ahalaha ana i ko lakou euanelio.

 

            Ke hoomaka mai nei o Amerika e makau no ka pau loa o na holoholona a@@a i ka pepehi ia @ na moku liilii e holo nei i Alika. 

 

            Eia ka Kakela wahine olelo e pili ana no Rev. C.H. Iakamaka, "I ka waa ka Haku e hoouna mai ai ianei i ke kanaka o keia ano, ua loaa he manaolana no kakou."

 

            Ma ka halawai hope iho nei a ka Papa Ola, ua hoonoa loa ia na ohua @epakeke e holo pilipili aina me ke puhi kekaepele ole ia o ko lakou mai wahi pono komo.

 

            E malamaia ana ma Atlanta, mokuaina o Georgia, Amerika Huipuia he hoikeike nui.  Ua kukulu mai nei na negero o ka hema he hale nani no keia hoikeike malalo o ke alakai ana a na negero naauao.

 

            Ke puana mai nei a mea hakaka kuikuilima o Corbett ame Fitzsimmons, aole ae o na Kiaaina o Amerika o hanaia kela mau hana lapuwale hoomainoino ma ko lakou mau mokuaina.

 

            Ke lohe mau ia aku nei ka uhene ana o ka leo o na ohe a na Keiki o ka Bana Aupuni i keia mau ahiahi, ke haiamu mau ae nei na poe hoohie i na leo mele o na ohe.  He piha eleu maoli no o Prof Berger ma ke alakai Puhi Ohe.

 

            Ua malama ia he anaina no ka wehe mua loa ana i ke Kula Kiekie ma Keoua Hale i ka Poalima nei.  He mau  haiolelokai haawila e Presidena Dole, Prof. Alekanekero a me kekahi poe koikoi e ae.  He mele kekahi no ke Kula i haku ia e Prof. Dodge o Punahou mamua.

 

            Ua halohele akea ae o Haku Bihopa Riordan o ka hoomana Katoloka Farani ma Kapalakiko i kona manaolana ua kokoke mai ka manawa e noho ona ole ai kekahi hoahanau Katolika no na Hale kuai rama. E ku like ole ana kona manao me ko nei poe oiai, o ka wai ia o ia poe.

 

            Ma k@ hoopii a Mrs. G.O. Trousseau, wahine a ke Kauka Farani i @@@@ @ @ noho mai @a no i Parisa, @@ ae ka Aha Kiekie i @@@@ @@i no @@ aie o $27,@@1.16.  O ka manao o ka A@@, ua hiki no i ka wahine e noho ana @@@ @@ aina e, ke hana i kekahi palapala oki mare me ka@a ka@@ @@ Hawaii nei.  He @i@ia keia i lawe @a mai ka Aha Kaapuni aku.

 

            Ua hoohui ae nei na loio lae oo kaulana o keia Capti@ala, ola o A. S. Hatawela ame L. A. Kakina.  Mai ka la 1 aku o Novemaba e hoomaka ai keia hui o "Hakawela ame Kakin@."

 

            E haiolelo ana o Rev. C. H. Yatman ma ka luakini o Kaumakapili @ keia ahiahi Lapule, Novemaba 3, ma ka hora 7:30.  E hele nui ae e na poe a pau e hoolohe iaia, a e waiwai no kau huakai.

 

            Aia o Mrs. Maud Booth, wahine a ke keiki a ke Generala nui o ka S. A. Pualii Hoola ma Kaleponi i keia wa. Hookeke na kanaka iloko o kona hale nui e haiolelo ai, makemake nui na kanaka e lohe iaia.

 

            O kela kuhina Iapana ma Corea mamua o Miura, ua hoopau ia oia.  Ua manao paa na poo ma Tokio, oia ka mea i komo kukonukonu i ka hoao mua e pepehi i ka moiwahine o Korea.  E huli pono ia aku ana.

 

            O ke poo olelo a ka Hui Paio a na Pake o keia kulanakauhale ma ka po Poalima nei, oia no, "E hooholoia, aole he waiwai o ka hana a na misionari ma Kina," malia no i uluku ai na Pake ma Ku-cheng, eia no ka na kupu ino me kakou.

 

            Ua haule mai ka likini iho o kekahi moku @e luina negero, a i mea e kaulana ai ia lahui i ka lae paa, o ka wawae kai hai, koe no kona lae aohe i manuheu iho.  O ke poo nae kai hookui mua me ka oneki o ka moku a o ka hinuhinu mua no.

 

            I ka wa o na kanaka e hoopahu ana me ke giana pauda i na pohaku paakea o kahi o Mutch e kukuluia nei ma Alanui Hotele ame Betela, ua lele aku ia kekahi papaa pohaku a noha ke aniani nui o ka puka aniani o Ordway ame Porter. E uku ana o Mutch he $85 no ia aniani.

 

            Ma kekai ahiahi o kela pule aku nei, oiai na keiki e holohoomaamaa nei no ka lakou heihei kaa hehi wawae e hoea mai ana i keia mahina iho, ua hauhili ae la na kaa a hookui aku kahi i kahi, a ili aku hoi maluna o kahi. Ua loaa na manuheu ia lakou, aole nae i kukonukonu loa.

 

            Ua ku mai i ka Poaha nei mai Nu Kakela mai ka moku kalepa Don Adolpho me 900 tona nanahu no ka mahiko o Honouliuli.  He moku keia e lawe ana i ka hae o Costa Ria, he wahi aupuni Repubalika no Amerika Waena. O ka maka mua keia o ka hoea ana i Hawaii nei o kela hae.

 

            He elua mau wahine Hawaii i hoopai ia i keia pule no kela hana lima lepo he che-fa.  He $50 pakahi ko laua hoopai. O Kauhane (w) a me Mrs. L. Paaiuhi ko laua mau inoa. E na makuahine, ina aole hiki ia olua ke loaa he hana maemae e ae, e aho ka hele e holoi lole me na Pake, a i ole e pulumi pa.

 

            Ma ka auina la Sabati, Novemba 8, e haawi ana o Rev. Iakamana he halawi ma ka Y.M.C.A. imua o na wahine wale no, ma ka hora 3 p. m., a ma ka hora 4 p. m. o na kane wale no ke ae ia e komo e lohe i kana mau olelo ao.  O kana p@o olelo.  "I Hipa, a i ole i Tiga, owai Kau?"

 

            I ke kakahiaka Poakahi aku nei i hookomo mai ai ka mokukaua Amerika Bennington iloko nei o ke awa, a haalele aku @a i kena mo-ku ana ma ka nuku o Mamamala, a eia oia iloko o le awa lai o Kou e kauaheahe mai nei kohu Kaupu hehi ale.  Ma ke ahiahi o keia Poaono e hoea ai oia i ke awa o Hilo.

 

            E noho ana ka Ahahui Kula Sabati o na Mokupuni o Maui, Molokai a me Lanai ma ka luakini o Kaahumanu ma Wailuku, ke hiki aku i ka Poakahi mua o Novemaba, oia ka la 4 ma ka hora 1 P. M.  Ke makemake ia nei na lala a pau e hiki ae ma ia manawa.

S. W. A. KALEIHO-A

Kakauolelo no ka manawa.

 

            OI MAU NO. - Ua hoomaka ia iho nei ka hoohana ana o kekahi mekini hoonohonoho hua metala iloko o ka halepai nupepa o ka "Hui Gazette," ke Keena o ke KUOKOA.  He me kini ano hou loa keia i hoea ma Hawaii nei i kapaia he "Linotype."  Ua like me ka mekine kakau leta "typewriter" ke ano o ka hana ana, a ke puka mai ua paa ka paapaa kepau me na manao i hoonoho ia.  He maalahi loa keia mekini, a ua hiki i ke kanaka hookahi ke hana. Ina he mea holo ka mea nana e hoohana, ua like kona awiwi e hoonoho ai i na kolami o ka nupepa me ka ikaika hana o @@@ kanaka hoonoho hua o ka averika nae, he elima kanaka.  O na hale paipalapala o Amerika, ua lako me keia ano mea hoonoho hua, akahi no nae @ hoea i Hawaii nei.  O keia hui no ka oi a me ka miki mua ma na mea hoemi lilo.

 

            Ua paa mai nei ma Havre Farani, kekahi mokukaua topido hololoa i hiki ke holo i 31 mile moana i ka hora hookahi. Oia paha ka moku holo loa o ke ao nei, aole nae i pau ka oni ana imua o ka noonoo o ke kanaka. He elua paha hora noho ana oia i Lahaina mai ianei aku.

 

            Ua noho mai nei ma Kikako Amerika Huipuia, kekahi aha o na Kiaaina o Amerika. O ka lakou kumuhana i noonoo ai oia ka ninau Hoohui Aina o Cuba me Amerika Huipuia. He umikumamakahi poe Kiaaina o na mokuaina i akoakoa ae, a ua hoouna leta mai kekahu poe i hiki ole ka hoea kino ae.  O na Kiaaina o Nu Ioka ame Ohio, oia o Morton ame McKinley. aole laua; ae e kakau no keia kumuhana.

 

            Ma ka huli hoi ana mai nei o Prof Berger, mai kana huakai aku nei i Berelina, Geremania, ua olelo ae oia ua huipu oia me na bana kaulana o Eroupa,  a ua lohe i ka lakou mau mele nani, aka, he nani okoa no hoi na mele Hawaii. Oia kekahi mea e ohohia ia la ka Bana Lahui Hawaii ma Amerika, no ko lakou mele Hawaii i hoonohonoho a pooponopono hou ia a Prof. Berger.

 

            Ma ka Poailima, la 18 o Okatoba, maloko o ka hale paahao ma Kapalakiko, ua li ia o Hans Hansen a me Thomas St Clair, no ka hewa he pepehi a make i ka malamamoku o ka moku kalepa Hesper mawaena o Tahiti a me Honolulu nei.  Ua nui ka hooikaika a ko laua mau loio e hoopaahao wale ia no laua, aole i ae o Peresidena Kalivilaha ia mea.  O ka olelo hooholo a ke kiure ka i hooka ia.

 

            Ma ka noho ana o ke kiure e noonoo i ka wehe ana i alanui mawaena o kahi o W. O. Kamika ame Mrs. T. H.  Hobron, mai alanui Nuuanu aku a hui me alanui Liliha, ua noonoo ke kiure a hooholo, aole he mea kupono e hookana koke ia kela alanui i keia wa, oiai he mau hoolilo ano nui e ae no kekahi i oi aku ke kupono ke hoololi ke aupuni mamua o ka wehe ana i keia alanui.

 

            Eia ke hoomaka nei ka paani hanakuli ana o ka Hale Keaka Pake. O kekahi o na mea hana keaka, ua hiki iaia ke lele kowali i ka lewa me kona lauoho loihi welowelo i hoopaa ia iluna.  Iaia e oni pakaawili ana i ka lewa, eia ke anaina ke nana aku nei iaia me ka paa o na lima i ka umauma, a ke pau kana mau hana akamai iloko o iwakalua minute, hoi hou mai ko puuwai o ka anaina a nae malie.

 

            E waiho mai ana o Hope Adimarala W. A. Kirkland i ke kulana poo nui o na aumoku Amerika ma na aekai o Europa.  O Commodore Selfridge ke pani ma kona wahi.  He lehulehu na kumu ona e waiho mai ai i kona kulana, o ke kumu koikoi nae, o kona kakau ana i leka mahalo ia Peresidena Faure o Farani. Ua ao ia oia e ka Peresidena a me kana Kakauolelo ho keia mea. O kekahi kumu ua kamailio hoino oia i na misionari ma Tureke.

 

            Oiai ke kokoke mai nei na la e hoohuiia ai o Miss Consuelo Vanderbilt o Amerika me ke Duke o Marlborough o Enelani ma Amerika, eia ke hoomaka mai nei na hoaloha o ke kane e hoouna mai i na makana mai Enelani mai.  O ka mea hilu nae, oia ke dute ia o kela mau waiwai.  Oiai e hoihoi hou aku ana no na mea mare i kela mau mea i Enelani, nolaila, aole laua i manao he kupono e dute ia kela mau mea.  Ke paakiki la no ka Luna Dute Nui i kona manao:  Ua holo loa aku ka mokumahu Kina, ka mea i kapaia ka "mahimahi o ka Pakipika," no Yokohame, ame Hong Kong ma ke kakahiaka Poakolu iho nei. Ua lawe aku oia mai ia nei aku he 254 Pake, a he 500 Pake oluna e hoi ana no ka Aina Pua mai Kaleponi mai.  O ka huina o na poe apau oluna o ka moku ke hui pu ia me na luina he aneane 1,300.  Na keia moku e paani mai nei na ale o ka Pakipika, he 18 mile holo i ka hora hookahi. He ekolu poe haole o keia kapitala i kau aku maluna ona no Kina, a ua manaoia ua hoolimalimaia lakou e na Pake o keia kulanakauhale e ao i na koa Pake e kipi i ka Empera.  Aia o E. C. Crick ilaila i keia wa, he hana poka hoopahu kana hana.  He uku nunui ko heia poe a na pake i puni wale mai nei no.

 

Lulu aloha no ka Ohana.

 

            Eia ke hoohana nei kekahi mau hoaloha oiaio o Jos. U. Kawainui i make he mau palapala noi kokua no kana wahine e noho luuluu mai nei. Aole oia i @aupai me na waiwai o keia ao, a nolaila, ua ulu mai ka manao aloha iloko o ka puuwai o kona poe hoaloha oiaio e hana i kela hana.  Ua nui na poe ohohia e kokua i keia hana maikai. Eia ke waiho nei he aie o aneane hookahi tausani dala no ka moraki maluna o ko laua home hou i kuai iho nei.  Ua manao o Kawainui e hookaa liilii, a he huina dala nui no ana i hookaa iho nei.  Nolaila, ua kaa iho keia ukana luuluu maluna o ka hokua palupalu o kana wahine.  E hoike i ko oukou aloha io ia Kawainui ma ke kokua ana i kana wahine.  O kou hana ana pela, ua like no ia me kou hana ana aku @a Kawainui ina oia e ola ana.

            I ko Kawainui mau hora hope loa oia hookahi ka mea luuluu o kona puuwai, o ka auamo aku o kana wahine i keia moraki.  E hoohanini mai i na kulu pakaua o ke aloha.

 

Ka Emepera Opio o Geremania.

            Ma kekahi hookahakaha ponoi ana mai nei a ka Emepera o Geremania i kona pualikoa, he 80,000 koa iloko o ka laina, ua like aku ia me ka heluna kanaka o Hawaii nei,  ke hui p@ ia na Pake, Iapana, a me na Pukiki, na kane a me na wahine.  Iloko o keia hookahakaha, he 128 batalions, 100 puali kaua lio, a he 90 mau pukaniahi.  Ua hiki kino ae na moi kiekie o Europa e hakilo i ka paikau ana a na koa Geremania.  O ka Emepera o Austria a me ka Moi o Saxony kekahi i hoko kino ae.  Ua makele ka Emepera i na pualikoa elua mahele, ko ka akau a me ka hema. I ka Emepera ponoi ke alakai o na koa o ka hema e hoao ana e lawe pio i ko ka akau.  I ke kolu o ka la, ua lilo aku i ka Emepera ka hanohano, puehu na koa o ka akau.

            I kekahi ia ae, ua lawe kino ka Emepera i ke alakai ana i na koa o ka akau,  a malalo o kana mau kuhikuhi, ua lilo hou no iaia ka hanohano o ka la.  Ua nui ka mahaloia o keia mau hana hoikeike i ke kulana makaukau o na koa Perusia, a ua holopono na mea i hoolala ia.

 

Hookuku Ki Pu.

            Ma ka auina la o ka Poaono, Okatoba 26, i malamaia ai ke ki pu hookuku mawaena o na Puali koa o ke Aupuni.  Ua nui ke paonioni hookelakela mawaena o na Puali Kumau E. a me F.  Ua lilo ka eo i ka Puali E., a e lilo loa ana ia Puali ka makana, oiai o ke kolu iho la keia o ke kaa kana o ka eo ia lakou.  Eia iho ka huina pau o na Puali i hookuku:

            Puali E. (kumau) 410. He 10 poe i ki, averika 41.

            Puali F. (kumau) 400. He 10 poe i ki, averika 40.

            Puali B (pualu) 381. He 10 poe iko, averika 38.

            Puali G. (pualu) 166. He 7 poe i ka, averika 24.

            O ka Puali G., oia ka puali o na oiwi Hawaii, a ia lakou no hoi ka panina ma ka helu haahaa.  Ke olelo mai nei na poe o ke Komapani G., aole e emo, oi lakou.  Aia hoi i ka nana ana aku i keia mua iho.  Eia na inoa o na poe i ki: Lutanela, J.M. Kea, na koa G. Rose, Hookano, J.Kulike, J.M. Kealoha, J. Wallace a me Jos. Morse.

 

Ke Kulana ma Venezuela.

            Ma na lono hope loa mai Caracas, Venezuela, mai Oct. 17, e olelo ana ke pii mahuahua loa ae la ke ano pioloke o na kanaka, aia na pualikoa ke hoouna awiwi ia la ma na wahi a pau o ka aina.  Ua hoounaia aku he palapala i na luna o Geremania ma Curacoa e papa ana aole e ae e hoopuuluulu akea malaila na poe kipiia Crespo.

            Ua hoomaka ka hakaka i keia wa ma Coro, Valencia, Areu, a me Barinas.  Ua kanalua ke aupuni i ka hoouna ana i na koa, oiai aneane uluaoa loa ke kulanakauhale.  Ke kiai paa ia nei o Peresidena Crespo, a ke ku kapekepeke @@ kona aha kuhina.  Ke makemake ia la e noho hoomalu mai o Amerika Huipuia maluna o Venezuela, @e@a wale no e maluhia ai.

            Ua komo ae na koa kipi ma Areu malalo o ke alakai a Kenela Areu, a ua auhee na koa o ke aupuni.  Ua hoopuehuia na poe kipi ma Koro, a pela pu no ma Valencia.

 

Na Hunahuna o ka Papa Ola.

            Ua ae ia o Father Conraddi, o Kalaupapa Molokai, e haalele ia wahi.  E lawe mai nae oia i na wahi opeope kupono wale no, a e puhi kukaepele ia.

            Ua hoomana ia aku o Kauka Lindley e noho kauka aupuni no Kona Akau ame Kona Hema, a hiki i ka wa e loaa ai ke Kauka hou no Kona Hema, a e loaa ia@a ka uku piha no ia mau wahi.

            Ua ae mai nei o Kauka J. H. Raymond e lilo i Kauka Aupuni no Wailuku, a i Kauka pu no hoi no ka Halema'i Malulani.

            Ua noi mai o Peresidena Hoemer o Punahou e pau ko lakou paila ana i ko lakou wai inu mai ka waipuna mai o Punahou.  Ua hoole ia.

            Ua hoole ka Papa i ke noi @ Mrs. S. J. Hutchinson e hoi e noho me na ma'i lepera ma Molokai.

            Ua hoopau loa ia ke puhi kukaepele ia ana o na ukana o na ohua e holo ana ma na moku holo pi@@ aina.

            Ua hoole ka Papa Ola i kekahi mau koi no ka wa mai kolera iho nei.

            Ua ae ia e noho ia na hale e pili la ma kae o ka muliwai o Nuuanu, ke eli nae lakou i mau lua liilii kupono, aole hoi e kapulu i ka muliwai e hoopoino i ka lehulehu.

            Ua hoike mai o Kauka Wayson i kana hoike e pili ana i na hale i kukulu ia makai o ka @@po o Haaliliamanu. Ma kona manao aole poino mai na lepo e eli ia nei e ka moku eli awa, oiai he one eleele wale no me na pupu liilii, aole no hoi he mau ea ino. Aole e puka mai na ma'i ino mai kela one mai.  Aole nae hiki e pono ke malama pono ia ke ola o na poe e noho ana ma ia mau kauhale, oiai ua kukuluia maluna o na lepo nenelu opilopilo, e hiki pono ole ai ke eli ia i mau lua liilii maikai.

 

Ka Laau Lapaau @i Loa o ke Ola no ke Korel@

            Ke lawelawe koke'a pololei ia hikiwawe loa ke ola.  Ua ike piha ia keia i ka wa i laha @@ ke Kolera ma Nu Ioka i ka 1866.  E hoi koke ma ka moe i ka was koke e hoomaka iho ai na hoailona,  moe pela me ka malie a inu ka Chamberlain's Colic Cholera and Diarrhoea Remedy ma ka palua puna i ka manawa hookahi a hiki i ka pau ana o ke eha, alaila i hookahi inu ana aku mahope o kela a me keia naha ana i oi ae ka naha i ka mea maa mau. E hoouna koke i ke kauka, aka me ka inu no i ka laau e like me kela kuhikuhi ae @a a hoea mai ke kauka.  E malama mau ia keia laau ma ka hale me ka makaukau no ka hoohainu.  E inu koke i ka laau iloko o elima minute mahope iho o ka hookau ana iho o na hoailona.  O ka Chamberlain's Colic, Cholera and Diarrhoea Remedy, oia ka laau oi loa o ke ola i ike ia,  aole wale no na ano lahilahi o ka opu eha, aka no na ano Kolera Asia awahua a pau.  E kuai ia ma ka Halekuai Laau Lapaau o BENSON, SMITH & CO.  2566-1m       Honolulu

 

Hoolaha Hou.

 

            ILOKO O KA AKA HOOKOLOKOLO KAApuni o ka Apana Kaapuni Ekahi o Mokupuni Hawaii.  Ma ka waiwai o Mele Hoomoepule, i make kauoha ole.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana i ka Palapala noi a G. W. Kahanaumaikai o Kawaihapai, Waialua, Oahu, e olelo ana o Mele Hoomoepule o Waialua i oleloia ua make kauoha ole oia ma Waialua ma ka la 31 o AUGATE, 1895, a e noi ana e hoopukaia na palapala hooko kauoha iaia iho no.

            Ke kauohaia nei o ka POALIMA, la 29 o NOVEMABA, 1895, hora 10 kakahiaka. ma ia wa a wahi e hooloheia ai ua palapala noi la i oleloia, maloko o ke Keena o keia Aha ma Honolulu, a ma ia wa a ma ia wahi no hoi e akoakoa ae ai na poe a pau e hoike ina he mau kumu kupono ka lakou, e hiki ole ai kela palapala noi e hoopukaia.

Kakauia ma Honolulu, Okatoba 28, 1895.

J. A. THOMPSON, Kakauolelo.

2570 3

 

            ILOKO O KA AHA HOOKOLOKOLO KAApuni Apana Ekahi o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hana o ka waiwai o Kuanalewa (w) i make kauoha ole.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala  n@i a Namokueha (k) o Honolulu, e hooia ana ua make kauoha ole o Kuanalewa (w) o Honolulu ma keia kulanaluahale ma ka la 21 o Augate, M.H. 1865, a e noi ana e hoopuka ia na Palapala Hooponopono Waiwai ia A.G.M. Robertson.

            Nolaila, ke kauohaia nei, o ka POALIMA, la 22 o NOVEMABA, M. H. 1895, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka wa e hoolohe ia ai ka palapala noi ma ka Hale Hookolokolo o keia Aha ma Honolulu, a ia wa, a ma ia wahi e hele mai ai na poe a pau e hoike ina he kumu kupono ka lakou e ae ole ia ai ua noi la.

Kakauia ma Honolulu, Okatoba 22, 1895.

Na ka Aha:

J.A. THOMPSON, Kakauolelo

2569-3

 

            ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA Ekahi o ka Mokupuni Hawaii. Ma ke Keena. Ma ka hana o ka Waiwai o Honuakaha (k) i make kauohe ole.

            Ma ka heluhelu ana a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Kalehua (w) o Honolulu, e olelo ana, ua make kauoha ole o Honuakaha (k) o Honolulu, ma Honolulu nei ma ka la 27 o Iune, 1886, a e noi ana e hoopukaia, na Palapala Hooponopono Waiwai iaia.

            Ke kauohaia nei o ka POAKAHI, la 25 o NOVEMABA, 1895, hora 10 a.m., malaila a ma ia wa e hooloheia ai ua palapala noi la imua o ka Aha o keia Hale Hookolokolo, a ia wa e akoakoa ae ai na poe a pau e hoike ina he mau kumu kupono kekahi e ae ole ia ai kela palapala noi.

Kakauia ma Honolulu, Okatoba 22, 1895.

Na ka Aha:

J. A. THOMPSON, Kakauolelo o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Ekahi.

2569-3

 

            AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Ekahi o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai.  Ma ka hana o ka waiwai o KEAKA (w) o Honolulu i make.

            Ua waiho ia mai he palapala i olelo ia oia no ka Palapala Kauoha hope loa a Keaka (w) o Honolulu i make ma ka la 14 o Okatoba A.D. 1895, imua o ua Aha hooponopono waiwai la, a me ka palalpala e noi ana e hooiaio ia ua palapala kauoha la, a e hoopuka ia na palapala lunahooponopono waiwai ia Enoch Johnson i waiho ia mai e ua Enoch Johnson @a.

            Ke kauoha ia nei o ka POALIMA la 13 o Novemaba A.D. 1895 ma ka hora 10 A.M. o ia la, ma ke Keena Hookolokolo o ua Aha la ma Aliiolani Hale,  oia kahi a me ka manawa i kohola no ka hooiaio ana i ua palapala kauoha la a e hoolohe ai i ua noi la, a malaila a ma ia manawa e hele mai ai ka poe a pau i kuleana e kue i ua palapala kauoha la a me ka hoopuka ana i na palapala lunahooponopono waiwai.

Hanaia ma Honolulu, Okatoba 14, 1895.

Na ka Aha:

GEORGE LUCAS, Kakauolelo.

2@6@-3@

 

            AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Ekahi o ko Hawaii Pae Aina, Ma ka Hooponopono Waiwai.   Ma ka hana o ka Waiwai o JAMES KUKONA o Honolulu, Oahu i make kauoha ole.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a Kahoohanohnao (w) o Honolulu e hoike ana ua make kauoha ole o James Kukona no Honolulu ma Honolulu i ka la 1 o Ianuari M. H. 189@, a e noi ana e hoopuka ia ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia A.P. Haiola.

            Ua kauohaia i ka POALIMA ka la 15 o Novemaba M.H. 189@, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi @@ ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.

Kakauia ma Honolulu, Ko Hawaii Pae Aina, Okatoba 15, M. H. 1895.

Na ka Aha:

J.A. THOMPSON, Kakauolelo

2@@@-3@

 

            AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Eha o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o Kamaka @ o Kehena, Puna. Hawaii i make kauoha ole.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a Edward Kekoa o Hilo, Hawaii e olelo ana o Kamaka (k) o Kehena, Puna, Hawaii, ua make kauoha ole ma ka la __o_______A.D. @@@ me ka waiho iho he waiwai iloko o ko Hawaii Pae Aina, a e noi ana e k@kala ia na hoo@@ina.

            Ke k@@@@aia nei o ka POAILIMA, la 5 o Novemaba A.D. @@@@, hora 10 kakahiaka o ia la, oia ka ma nawa i koho ia no ka hoolohe ana i ia noi la imua o ua Lunakanawai @a ma ka Hale Hookolokolo o keia Aha ma Hilo, Hawaii, a me ia manawa a ma ia wahi e hele mai ai ka poe a pau i kuleana e hoike mai ina he kumu ka lakou e ae ole ia ai ua noi la.

Hanaia ma Hilo, Hawaii, E. H. P. A. Okatoba 3, 18@@

Na ka Aha:

DANIEL PORTER, Kakauolelo,

256@-@

HOOLAHA HOU

 

            AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Mokupuni o Maui, Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o Lebela Shaw (w) no Lahaina, Maui, i make.

            No ka mea, ma ka la 22 o Okatoba, M. H. 1@9@, ua wai@@@@ mai imua o ka Aha kekahi palapala i @@@@@@@, oia no ke Kauoha Hope Loa o Labela Shaw i make aku la; a me ka Palapala Hoopii e noi ana e ho@@@@@@@ keia Palapala Kauoha a e hoopuka hoi ka Palapala Luna Hooko no Chas. B. Cockett ua wai@@@@ mai e Chas. Cockett.

            Nolaila, ua ka@@@aia o ka POAL@A, oia ka la 3 o DEKEMABA. M. H. 1@@@, ma ka hora 10 a.m. ma ka Kumi Hookolokolo o ia Aha ma Lahaina Maui, oia ka ia me ka hora, e ho@iaio ia i la Palapala Kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka peo a pau i pili e kue ana ia Palapala Kauoha, a me ka hoopuka ana i ka Palalpala Luna Hooko.

Kakauia ma Wailuku, ko Hawaii Pae Aina, Oct. @@ M.H> 1@@@.

Na ka Aha:

G. ARMSTRONG, Kakauolelo Aha Kaapuni Apana II.

2@@@-@

 

Hoolaha o ka Lunahoopono.

pono Waiwai.

            NO KA MEA, o ka mea nona ka inoa malalo iho, na hook@@@ pono ia mai oia e ka Mea Hanohano W. A. Whiting Lunaka@awai. Ekahi o ka Aha Kaapuni Ekahi, i Lunahooponopono no ka waiwai o Clarisa E. Cummings i make.

            Nolaila ke hoolahaia aku nei o na poe a pau he mau koina ka lakou i ka waiwai o ka mea i make.

            E waiho mai i ka lakou mau k@@ @oko o na malama eono mai keia @a aku, ina paha ua hoopaa ia a hoopaa oie ia paha ma ka moraki, a ina aole e waiho@a mai iloko o ia manawa alaila e hoole mau loa ia aku no. O na poe a pau loa i @ie i ka mea i make, ke ka@ohaia aku nei lakou e u@u koke mai i ka mea no@a ka inoa malalo iho, ma kona Keena ma Kapuaiwa Hale, ma Honolulu.@

Hanaia ma Honolulu, Iulai 29, 189@.

W H CUMMINGS, Lunahooponopono o ka waiwai o Clarisa E. Cummings i make.

2559-2 17-@@

 

UA NALOWALE.

                        MAI KE KIHI AKU O NA HUINA ALANUI Judd a me Liliha kokoke elua ae nei malama i hala, he ilio keokeo alualu manu.

            E haawila ka uku makana he $25 i ka mea o loaa ai a hoihoi mai ma ka hale noho a i ole ma ka halekuai ma ke kihi o na huina alanio Papu a me Kalepa.

E. A. McINERY.

2568 3

 

NA LETA E WAIHO NEI ILOKO O

KA HALE LETA A HIKI I KA

LA 31 O OKATOBA 1895.

 

APUA.

Kinohou & Keawe.

KUNAWAI.

H Makia,         W K Kaleihuia.

KAPAMOO.

Mrs. K Alo,     Mrs. D Paahao.

KAKAAKO.

Mrs E Kealoha,    K. Keauiaole,    J Moenahele.

KAUMAKAPILI.

Shoot Skin.

KIKIHALE.

Mrs Waahia,

WAIKIKI.

Kamakani & Limaen,    Lono & Pekelo.

AALA.

Mrs Keliiluhi,    Mrs Hoopii.

KAWAIAHAO.

G Kalaehao.

KAMANUWAI.

S Kahikikolo,  S W Kanahipaula.

KAPUUKOLO.

M Keala w,     A Kaalekahi.

KALIHI.

M Keaona       W Kamana,

G Kaia,            S K Kali,

Mrs Kawailiula 2,        H Keanu,

Hookano w,    Tome,

Kimona,          Kamanele.

KOHOLALOA.

I Kalaualii,      Wahinealoha.

HUEHUE.

W Callow.

KAPAAKEA.

W A Homelani.

KAMAKELA.

H Moore.

KEPOHONI.

D K Noa.

MOANALUA

Kauhola,          K. Papela,

U Kaahiki,       Niau.

PUUNUI.

H W Kailieha.

WAKINEHONA.

T Ulukou,        S R Keliikanakaole.

HAUHAUKOI.

Mrs Kaloaole.

KAHEHUNA.

L Kaina 3,       B Keliihaunaele.

KAULUWELA.

J Kamaile,       Kealohi.

KAOPUAUA.

Kamaka.

NIOLOPA.

Wahine,           Naloloa,

            Kawai.

LELEO.

Pilikia.

AUWAIOLIMU.

K Kaawakano,                        Kaanaana.

NA ALANUI.

M Keala,         Alanui, Pauahi

A K Kahoino, Alanui Nuuanu.

Kaeo,                  "      Papu.

Lukealoha,         "      Likelike.

E Kalama,          "      Alapai.

KALIA.

G Holowale,    M Naholowaa.

NIUPAIPAI.

S Kalama.

KAPALAMA

Liloa,               C Kuakini 2,

L Ahaona,       C Puninani,

M Kaohiai,      K Kuinakeke,

Lokai,              N Hookeikie,

F Kaleikini,     Kaholowaa.

HONOLULU.

J Kailo,            Pepeano,

S Poor,                        S Kanahele,

K@lakaewa,   H Pukila,

Kaha@ia,        D Keahinui,

Kelukuihiwa,   Waiolama,

Kanohi,           Alapaki

Manu,              Kapoo,

D Kapu,          Kauahine,

J Piakoe Jr,      Kamuku,

A Kukkonen,  Kaleihou,

J Pua,               `Waiaholo,

B Maile,          Kalahookahi,

Kahalewai,      Capt. Kaaianui,

J Naukaha,      J W Kuke,

            Kaluahunia.

Na L@la i hoihoi ia ma na Mokup@ni mai:

HAWAII.

Ualoku w,       Kahua,   Hilo.

Kapule,              "               "

Kailipolohiwa   Kukuau ,  "

J P Kakuieha,       "            "

Mrs K Makaike,          Kainaliu, N. Kona.

William,                       Pahala, Kau.

GB Kapo,                         "        "

Mrs K Apo,                 Napoopoo, S Kona.

OAHU.

Kana,               Halaula, Waialua.

KAUAI.

Keliinoiai,        Eleele.

Mrs L Kaanaana,         Waimea

N.B. -- O na poe na lakou na leta maluna ae, e oluole e ninau mai i na leta i hoolahaia.

J. M. OAT, Luna Leta Nui

Honolulu, Okatoba 31, 1895.

 

Hoolaha Hou.

 

            ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA Elima. Ma ke Keena. Ma ka hana o ka waiwai o MAHOE (w) i make kauoha oe. Imua o Lunakanawai Hardy.

@@@@@@ O KA HOOLAMA O KA PALAPALA  @@@ @ LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala noi a Haili (k) o Koloa, @ hoike ana ua make kauoha ole o Mahoe (w) o Koloa @@ @a wahi ma ka la 6 o Sepatemaba, 1894, a ua waiho iho he waiwai iloko o keia Pae Aina @ kupono @ hooponoponoia a e noi ana e hoop@kaia ka Palapala Hooponopono Waiwai la J. K. Farley o Koloa.

            Ke @anohaia nei, o ka POALUA, la 19 o NOVEMABA, 18@@, hora 10 A. M. oia ka wa @ @oo@@he@a ai ua Palapala noi @a ma ke Keena Hookolokolo o @a Aha ma Nawiliwili a ma ia @@ @ malaila e hooloheia ai, ina he mau kumu kupono @ ae ole ia ai ka hoopu@a ana o @a palapala @oi la, a e hoolahaia keia kauoha iloko o ke KUOKOA ma Honolulu no ekolu p@le.

Kakuia ma Lihue, Kauai, Okatoba 19, 1@@@.

(Kakaui@@aia)

JACOB HARDY,

Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Elima.

Ikea

R. W. T. PURVIS,

Kakauolelo o ka Aha Kaapuni o ka Apana Elima.

@@@@-3

 

Hoolaha Hooko Moraki.

            KE HOOLAHA IA AKU NEI I KULIKE AI me kekahi palapala kuai iloko o kekahi palapala moraki i hanaia ma ka la 8 o Feberuari, 1@@@, e William H. Kamaki @ Honolulu, Mokupuni o Oahu, ia Alexander J. Cartwright, Esq., Kahu Waiwai o ka Waiwai o R. W. Holt i make o ia wahi hookahi @o, i hoop@aia ma ke Keena Kakau Kope ma ka Buke 1@1,  ma na a@o@o  @@@ @ me @@@, a ke manao nei ka mea nona ka inoa malalo iho e hooko aku i ka moraki no na kumu, no ka hookaa ole @a o ke kumupaa a me ka ukupanee.

            Ke hoolaha pu ia aku nei mahope iho o ka ha@a ana o na pule ekolu mai ka la aku o keia hoolaha, e kuai kuda@a@a ka waiwai i hoakakaia a ka moraki, ma ke kulanakauhale o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka POAONO, la @@ o NOVEMABA, 18@@, ma ka hora 12 awakea o ia la, ma ke Keena Kudala o Jas. F. Morgan.

Kakauia ma Honolulu, Nov. 3, 189@.

BRUCE CARTWRIGHT.

Kahu Waiwai o R. W. Holt i make.

A @ ole ia,

CECIL BROWN, Loio.

            O ka waiwai i hoopaaia ma kela Palapala Moraki i oleloia, oia no kela poe aina a pau @@@@ ho la ma Wailuku, Mokupuni o Maui, ko Hawaii Pae Aina, i hoakaka piha ia penei:

            O kela poe aina a pau i hoopaaia ma ka Sila Nui Helu 649@, ia Kikane, he @ me 6-100 eka, a ame kela poe aina a pau i oleloia ma ka L. C. A. Helu 3231, ia Opu Nui, he 2 me 35-1@0 eka, oia no hoi ka aina i hooliloia ia W. H. Kamaki, ma ka palapala a J. Kanui i hoopaaia ma ka Buke 74, aoao 433, a me keia apana aina ma Wailuku i oleloia ma ka L. C. A. 3@@1 i baa@ila ia Opu Nui a i kapaia o "Mokuhau" a me "Keahupio," a oia no hoi ka aina i hooliloia ia W. H. Cummings ma ka palapala kuai a G. N. Will@ong, i hoopaa ia ma ka Buke 100, ma na aoao 120 a me 121.

2@70-4

 

            AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Eha. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o Manuhoa k., o Kamaeo Hilo, Hawaii i make.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a me ka Papa Hoike Helu a G. W. A. Hapai, Lunahooponopono o ka waiwai o Manuhoa k., o Kamaeo, Hilo, Hawaii, i make a maloko o laila, e noi mai ana oia @ maheleia ka waiwai e waiho nei iloko o kona mai lima i ka poe i kuleana, a e hookuuia o@a me kona mau hope mai ka noho hooponopono ana.

            Ke kauohaia nei, o ka POALIMA, la @ o NOVEMABA, A.D. 189@, hora 10 a.m. imua o ia lunakanawai ma ka hale hookolokolo ma Hilo, oia kahi a me ka manawa i koho@a no ka hoolohe ana ia noi a me ka hoike helu waiwai, a o na poe a pau i kuleana, e hele ae malaila e hoike ai ina he kumu kekahi e ae ole ia ai ke noi, a e waiho mai i na ike no ka poe kuleana i ka waiwai.

Kakauia ma Hilo, Okatoba 10, 189@.

Na ka Aha:

DANIEL PORTER, Kakauolelo.

2@6@-3

 

Hoolaha Hooko Moraki me Kuai.

            KE HOOLAHAIA AKU NEI MAMULI O KA mana hooko kuai i hoakaka ia maloko o kekahi moraki i kakauia ma ka la 3 o Aperila, M. H. 1891, i hanaia mawaena o George Trousseau o Honolulu, Mokupuni o Oahu, a me Alexander J. Cartwright, Kahu Waiwai o Adelia Cornwell, o Honolulu i oleloia, i kopeia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni ma na aoao 245-247  o ka Buke 129, o ka mea nona ka inoa malalo iho, ka hope o Alexander J Cartwright i oleloia, e manao ana oia e hooko aku i ua moraki la no ka hai ana o na kumu penei: Ka hookaa ole i ke kumupaa a me na ukupanee i hala ka manawa hookaa.

            Ke hoike pu ia aku nei, o na waiwai a pau i paa malalo o ua moraki la me na mana a pau i pili ia mea, e kuai ia aku ana ma ke kuai kudala akea ma ke Keena Kudala o James F. Morgan, ma Alanui Moiwahine ma Honolulu i oleloia, ma ka POAONO, la 23 o NOVEMABA, M. H., 1895. ma ka hora 12 o ke awakea o ia ia.

            O ka waiwai i paa malalo o ua moraki la, oia kela poe apana aina a pau e waiho la ma Kapahulu, ma ka Apana o Kona o ka Mokupuni o Oahu i oleloia, nona ka ili a pau o umikumamakahi me 2-100 o ka eka, a oia no kekahi hapa o ka Apana 32 o na Aina i hoakakaia ma ke Komisina Haawi Aina 8@58 B, a o na apana i helu ia 21,  22 a me 2@ o na apana o Kapahulu e pili pu ana me Kapiolani Park, na apana aina i hoololoia i ka mea moraki, Geroge Trousseau,  @ Chas. M. Cooke, kahu waiwai o Anna H Bailey, ma ka palapala i hanaia ma ia la no me ka moraki.

            E hui pu ia ana na pono hookahekahe @ai, na pauma, na paipu, a pela aku, maluna o ka aina i oleloia.

            He kuike ke kuai. Na ka mea kuai e uku na hoolilo o na palapala.

            F. W. MACFARLANE, Ka Hope o ALEXANDER J. CARTWRIGHT, Kahu waiwai o ADELIA CORNWELL.

25@90@

 

OLELO HOOLAHA.

Hui o Mokuahi o Waila Ma.

(KAUPALENAIA.)

NA HOOLOLI O NA WA HOLO.

            E holo ana ka Mokuahi "KINAU" i ka hora 10 kakahiaka, aole hoi i ka hora 2 auina la, e like me mamua. Aole e lawe ia na ukana e hiki ae ana i ka uapo mahope iho o ka hora 8 a.m. o ka holo.

            E komo ana ka mokuahi "Kalaudine" ma Lahaina i na wa a pau ma keia mua aku, ma ka pii ana aku a me ka huli hoi ana mai.

HUI MOKUAHI O WAILA MA

KAUPALENAIA.

2569-2

 

Hoolaha Lunahooponopono Waiwai.

            UA HOOKOHU PONO IA MAI KA MEA nona ka inoa malalo iho i Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai o Mileka Kealahula w. i make, ke hoolaha aku nei i ka poe a pau he mau koina ka lakou i ka waiwai o ka mea i make, e waiho koke mai iaia ma Waimea, Kauai, maloko mai o na malama eono, a i ole ia e hoole mau loa ia aku. no.  A o ka poe a pau i aie  i ua wawai @a o Mileka Kealahula, ke kauohaia nei lakou e hookaa koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho.

EDWIN OMSTED, Lunahooponopono Waiwai o ka Waiwai o Mileka Kealahula.

Waimea, Kauai, Oct. 1, 1895.

2@@@-@

 

Ed. A. Williams                                                                                              C. E. Williams

C.E. WILLIAMS & SON.

Hookahi Wale no o Laua Halekuai.

            Aole laua i pili iki me kekahi Hale Hoolako hale a me Hale Hana Pahu Kupapau e ae, aia ma ka Hale Helu 611 Alanui Moi, mauka mai o ka Pa Kuai Papa o Lui me Kuke.

Hana Pahu a me laloa Kupapau,

            Na pahu kupapau mai ka $3.00 a pii aku iluna.

            Kaa kupapau pakahi lio oi o ka maikai ma ke Kaona iho, he $3.00.

            Kaa kupap@u palua lio oi o ka maikai ma ke Kaona iho, he $5.00.

2@@2-