Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 47, 23 November 1895 — Page 1

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Kate Motoyama
This work is dedicated to:  sister lisa kakehashi

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE XXXIV.         HELU 47.       HONOLULU, POAONO, NOVEMABA 23, 1895.                        NA HELU A PAU,           2573

 

Hoolaha Loio.

--

W. R. KAKELA,

Loio a he Kokua na ke Kanawai.

HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

2370

--

ALLEN & ROBINSON,

 

NA MEA KUAI PAPA O NA ANO A PAU

            E loaa no ma ka UWAPO O PAKAKA, Honolulu, make kumukuai makepono loa, no ka pomaikai o ka lehulehu o makemake aua o ku kulu hal@.  E kipa mai a o ike kumaka.

2796-q

--

WILDER & CO, (WAILA MA.

Mea Kuai Papa a me na Lako kukulu hale o na ano a pau, a me na mea e ae a pau e pono ai o ka hale.

Kihi o Alanui Moiwahine me Papu.

39@@-q

--

JAMES M. MONSARRAT,

(MAUNAKEA.

Loio a he Kokua ma ke Kanawai

HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

            E hana ia no na Palapala Kuai, Palapala Hoolimalima, ame na Palapala Pili Kanawai e ne ma ka olelo Hawaii.  Dala no ka honie ma ka moraki ma na Waiwai Paa.

            Keena Hana: Hale Pohaku hou ma ka aoao ma Waikiki o ka Halewai, @@anui Kalepa.     2370.

--

OLELO HOOLAHA.

--

            O na poe lawelawe hana ole a pau meka ilui Hanai Ilipa o Humuula, ke papa loa ia aku nei akou aole e hele maluna o na alanui a ala liilii  o na aina e noho mana ia nei e ua Hui la ke loa a oleka ne ia mamua.

            O na  io e losaa aku ana maluna o ka aina, o pepehiia no; aole loa o ao ia ka ho'a pua ana ma alanui.

            HUMUULA SHEEP STATION COMPANY,

            Kalaleha, Apr. 20 1894.          2541-1y

--

GOO KIM

            411 Alanui Nuuanu.

MAI KEIA POAONO AKU, AUGATE 31, E kuai hoopoho a makepono loa aku ana ma ka Halekuai o Goo Kim, a nolaila e hele koke mai na makamaka oiaika wa makepono.  O ke kalakoa i keaikeni o ka iwilei mamua, i keia wa ho 20 Iwilei no ke $1.00.  Na keokeo maikai a me na kukaenaio, like pau loa.  Ahinahina 8 Iwilei $1 00.  Na lole pau o na kane, na kuka, na waewae a me ko na wahine, aole e pau i ka helu pakahi aku, e kuai hoemi loa ia aku aua.

2661-

--

PAPA!  PAPA

AIA MA KAHI O

Lewers & Cooke

(LUI MA)

Ma ke kahua hema o Alanui Papu

me Moi

E LOAA NO KA

PAPA NOUAIKI

O kela a me keia ano.

Na Pani Puka, ua Puka Aniani,

            na Olepelepe, na Pou, na Ola,

            na Papa Hele, na Papu Ku,

            me na Papa Moe he nai loa

NV PILI HALE O NA ANO A PAU

A me na

WAI HOOHINUHINU NANI

o naano a pau loa.

--

Na Balaki o na Ano he Nui Wa

            Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau,ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e ili ana ma ka laua oihana no ka

Uku Haahaa Loa,

@ like me ka mea e holo ana mawaena

o Lawa a me ka Mea Kuai.

Hele Maie Wae no Oukou iho.

2396-q

 

KA MOOLELO KAULANA

-O KA NAITA-

GODEFERE

O Buliona;

-KE-

Duke o Loreine.

--

Ke Ahi Kanana o ke Kaua Kerusade

            Mua Loa a na Karistiano no ka

            Hoopakele ana i ke Kulanakau-

            hale Hemolele o Ierusalema.

--

"Lalapa ae la ke Ahi o ka Wiwo ole,

Iloko o ko Europa mau Olohe o ka

            Makakila,

Mamuli o ke Aloha i ka Haku,

No Kona Ilina Hemolele ma Ierusa-

            lema,

Ho! Imua aku no Ierusalema,

No ku Aina o Palestina."

--

MOKUNA I.

            Nolaila, na aahu iho la oia i ke kapa o ka mihi oiaio, no kana mau hana karaima kiekie, i hana aku ai i ka nohoalii o ke Kumukauoha o Roma, a i mea o hooi ia aku ai ka mea hoomanalo i ka awaawa o kana mau hana, ua hoohiki iho la oia e alana i kona ola no ka hana e hoopakele ia ai ke kulanakauhale o Ierusalema.  Apenei iho la ia i hoea ae ai he pukaua no ke kaua Hemolele ma ka Aina Hikina.

            He oiwi kilakila ko keia kanaka, i papahiia iho me ka hiehie nui.  He nepunepu maikai kona mau lala, a he kinoa o ke ano o ke kanaka nunui (giant).  He oolea me ka wikani kona mau olona.  He noonoo akahele me ka pupuahulu ole.  He Naita keonimana oia ma kona mau ano a pau, a he puuwai koa hoi me ka wiwo ole, aka, he hoa paio i ike ia mea he aloha.  O kana olelo, ua like kona laahia iaia me ko kekahi hoohiki naue ole.  O kona hoopono ma kana mau hana a pau, he kupaa oia mau ia, ma ka luli ole.  A o ka haawina hiwahiwa loa iloke on a, oia ka puuwai aloha ame ka waipahe no kona poe enemi, ma ke kahua kaua.

            O na koa, oia hoi ka poe e hahai ana mahope on a ma na wahi a kona mau kapuai e kamoe aku ai, ua nana aku lakou maluna on a ma ke ano oia ko lakou Hoku-loa alakai.  E haawi mau ana lakou, i na wa a pau, i na hoolohe ana me ke ka'ulua ole.  A o na kaukaualii lioi o ka aina i komohia iloko o na uluaoa ame na kuee ana mawaena o lakou iho, e haawi pio mau ana lakou, me ka hoihoi nui, e hooko aku i kana mau olelo hooholo e haawi ai, ma na wa apau e lilo ai oia i lunakanawai koho ma ka aha uwao e lawelawe ia ana e ua poe kaukaualii la, i mea e pau ai ko lakou kuee.

            Elike no me ke ano okoa loa aku o ke kulana hooaauao i ikeia iloko o ia mau la poliuliu, mai ko keia au holomua a kakou e noho nei, pela no ke ano o ka naauao i loaa i ka mea nona keia moolelo, oia hoi, he noeau ole no ka ike i loaa iaia, aka, he kanaka piha akamai no nae oia.

            O Kauna Remone hoi o Toulouse, oia aku ka helu elua o na koa e ukali ana i ko Godefere kulana, ma kekahi ano.  O keia kekahi o na 'lii mana nui mawaena o na 'lii o Farani, a he koa kaulana nohoi.  Ua komo oia ma na koouka kaua ma Sepania, ma ka aoao o Don Rodrigo Dias, ka olali a koa kaulana loa o Sepania, ka mea hoi nana i hoopakele ia Sepania mai ka lima mai o ka poe Mura.

            Mamuli o na kaua lanakila a Kauna Remone i hoonee aku ai ma Sepania, i lawe haaheo mai ai oia i kekahi o na pua lilia nani loa o na aina la, oia hoi ka Ui Elevira, ke kaikamahine a Alfonso Ka Nui o na mokuaina huiia o Castile, a hipuu iho la ia laua iloko o ke apo laahia o ka materemonio.  Ua loaa mai i kela Koa Kaulana o ke kaua Kerusade, keia nohea a ka ui mai kona makuakane mai ma ke ano--"He makana he mohai na ke aloha.'

            He nui kona mau aina waiwai nui ma na kapa o na muliwai Rhone ame Dordogne.  Aka, ma kona ano maoli nae, he kanaka manao uahoa ia.  Ua piha nae oia me ka uwila o ka wiwo ole, a he koa i maa i ka hehi ani i na kahua kaua o kela a me keia ano.

            Iaia i hoohoio ai, oia kekahi e hele aku no ka Aina Hemolele, ua houluulu koke ae la oia i kona mau kauana koa me ka eleu nui, a ua hiki aku ko lakou nui i ka hookahi haneri tausani.

            Ma keia huakai, ua hele pa aku la oia me kana wahine a me kana mau keiki.  A elike hoi me ka mea maa mau mawaena o na 'lii ko'iko'i a ka Aoao Katolika, ma ka lawe pu ana i kahuna kokua ma na hana pili i ko ka uhane mau pono ma na wa kaua, pela no keia alii i lawe aku ai i kekahi Bihopa, nona ka inoa o Adhemar de Monteil, a ua lilo no hoi ia i makua nui no ua koa e nee nei, malalo o Kauna Remone, no ka Aina o Palesetine.

            O Kauna Hugo o Veramandois, ka hoahanau o ka Moi o Farani, he kanaka koa opio wale o oia i keia wa.  He opio i piha kona umauma me na haawina o ka maka'u ole, a o na huikau ame na uluaoa o na kahua kaua, na mea punahele loa iaia.  He oiaio, he koa io no ia, aka, he puni wale i ka peloia; he aa i ka hooko ana i kahi hana, eia nae, he hiki ole ke hoomanawanui a hiki i ka hopena.

            O Duke Robata o Neremandi, oia ka keiki hiapo a Wiliama ka Lanakila, a o ke kaikuaana nohoi o Wiliama Rufusa.  I mea e loaa ai he makaukau i keia koa no ke Kaua Homolele, ua hoopaa aku la oia i kona mahele aina i noho aimoku ai i kona kaikaina, oia o Wiliama.  A o keia aina a Robati i haawi aku ai i kona kaikaina, i mea e loaa ai na mea e holopono ai kana huakai, oia no ka okana aina o Noremandi. A ma ka la i nee aku ai o Robata mai Naremandi aku ma ke alahele no ka Aina o Palesetina, ua ukali ia oia e kona poe kaukaualii apau.

            O Kauna Robata o Flanders--oia hoi na apana aina hikina me komohana o Belegiuma--he keiki oia na Robata ka Frison.  Ua loaa ia Kauna Robata ka inoa hoohiwahiwa ma kona aina hauau ponoi iho, "Ka Olali o na Mokuaina Huiia o ka Hikina ame ke Komohana."  A ma ka hoea ana ma na aina hikina, kahi ana i kakele aku ai i kana makakila, ua papahi ia maluna iho on a ka inoa hanohano, "Ke Ahikanana o ka Laau-iho ame ka Pahikaua a na Karistiano."  Ua nee aku la oia me ka hanohano nui, a, aia hoi kona mau kaukaualii ke hoopuni la iaia me ka ulumahiehie iloko o na haawina o ka hauoli.  Ua hoouna mua aku oia i ke kulanakauhale o Konekakine, imua o ka Emepera Alexaius he elima haneri poe koa kaua lio, a me he mea la he hana hookelakela wale no keia a ua Naita 'la.

            Alaila, e makaikai ana kaua e kuu makamaka heluhelu ia Behmund o Terentum.

            O keia Naita, noloko mai ia o kekahi ohana o na koa kahiko kaulana, na lakou i kukulu mua i ke Aupuni o Napela ame Siki@.  A i mea no kaua e ike lea loa ai i ke ano maoli o keia kanaka, he mea pono ia kaua, ke nana i kau wahi moolelo e pili ana i kona luaui makuakane.

            Aneane kanalima makahiki mamua aku o ke Kaua Kerusade, haalele iho la kona makuakane, oia o Robata Guiscard i ka hale kakela o Hauteville, ma Noremandi, me kanakolu wale no koa hele wawae a me elima poe hololio, a holo aku la oia no Italia.  Iaia i hiki aku ai ilaila, ua hoopaipui ia mai la kona mau koa e na kanaka o ka lahui hookahi e noho nui ana ma Italia.  A me keia poe kanaka, hoouka kaua aku la oia i na koa Helene, na koa Lomebada ame ka poe Sarkene, ka poe hoi e aumeume mai ana ia Apulia ame Calaberia, ma ke ano o kaili aku ia mau aina mailoko o kona mau lima.       Aole i pau.

 

HE MOOLELO NO

NICK CARTER

-KA-

Hookolo Meheu

Kaulana

-A O-

Ka Wiwo Ole Hoi o na Wiwo Ole.

--

Ka Makai Kiu Lima Hao Kila, a i

Kapaia, a i Kaulana ma na Inoa

Kapakapa o ka "Makai Kiu Ma-

geneti a o ka Umii Hao Kila."

--

            Nolaila, aohe wahi a kona naau e kanalua ai, oiai ua hoomapopopo iho oia, he hooko pololei mau ia kana mau mea e nonoi ai i ke Akua.

            Elike me ka pii ana ao o kona kino i ka nui, pela no i pii mahuahua mau ae ai kela manao paulele iloko on a no ke Akua.

            I ka hoea ana o kona mau makahiki i ka umikumamawalu, ua puka mai oia me ka hanohano mailoko mai o ke kula nui, ia wa ua ninau aku la kona makuahine hanai iaia:

            "E kuu keiki, oiai ua puka mai la oe mailoko mai o ke kula nui me ka maikai, heaha la kau hana i makemake nui loa ai?"

            "He makemake au e kinai i na hana hewa," wahi a Niki me ke kuoo o kona helehelena, e hoike mai ana o kona manao paa maoli no kela.

            "Alaila, ua makemake oe e lilo i kahunapule ea?" wahi a ka makuahine.

            "Aole--aole e hiki i kahunapule ke kinai maoli i na hana hewa.  O ke ao wale no ka mea hiki iaia, aka, he makemake au e komo kino me ko'u ike a me ko'u ikaika a pau, ma ke kinai ana i na hana karaima mai ka poe e ha'iha'i ana i ka maluhia e na kanawai o ka aina.  He makemake au e hookolo a e noii ma ka meheu o ka poe hana karaima o Bosetona nei, a hoopai aku elike me ka hewa a lakou i hana ai.  Ua maopopo ia'u, eia no a lehulehu wale na poe e ike ia nei ma ke kulana kiekie a hanohano ke noho nei ma ke ano he poe alakai no kekahi o na hui powa ino loa, me ke kuhihewa loa ia e kekahi poe a nui wale, he poe maemae loa," wahi a ka opio.

            "Alaila, he makai-kiu kau hana i makemake ai?" wahi a ka makuahine hanai me ke kahoaka o ka hoowahawaha ma kona helehelena.

            "Pehea, he hoowahawaha anei oe i kela hana?"

            "Ua lohe mau au, he hana kela na ka poe haahaa a kulana ole, oiai e hui pu ana ka ia poe me ka poe haahaa loa; nolaila, ua manao au e kuu keiki, he hana kupono ole kela ia oe.  E hoomanao oe, aole oe he opio ilihune, a he opio hoi oe i loaa na hoonaauao kiekie loa ana.  He mea maikai e lilo oe i kauka lapaau, a i ole ia, i loio," wahi a ka makuahine hanai.

            "E kuu makua maikai, ke hoomaopopo nei au, ua nana wale no oe ma kekahi aoao, oia hoi ka aoao eleele o ka oihana kinai karaima, (makai-kiu).  He oihana kiekie a hanohano kela, ke hiipoi ia me ka pololei, a me ka hoopono, a pela no na oihana a pau.  O ka oihana loio, he oihana maikai, a he oihana ino pu hoi ke lawelawe ia me ke ino.  Oiai, in a paha e hele mai ana kekahi lawehala pepehi kanaka a hoolimalima mai ia oe e pale nona, me kona ae mai no nae ia oe ua pepehi kanaka io uo oia, e hooikaika oe e pale nona, a hiki i kona puka ana, alaila, aia ke koko o ka mea ana i pepehi ai maluna kou poo.  Pela no ka oihana kuka.  Ina na kii ia mai oe e hele elapaau i kekahi mea i loaa i ka ma'@, aka iloko nae o kela wa, ua kipe i@ mai la oe e kekahi o na enemi o u@ mea ma'i la, e hoopalaleha oe m@ ka lapaau ana, a i ole, e haawi paha oe i ka laau maikai ole, a mamuli o ia hana ana au, make iho la ua mea ma'i la alaila, ua ku ka hewa pepehi kanaka ia oe, ka mea nana i lapaau hewa.  Pela no ka oihana makai-kiu, a pela pu no me na oihana e ae; aka, o ko'u iini nui nae, e kinai a e wawahi i na hui powa, ka poe hoi nana e hoopoino nei i kekahi poe.  Nolaila, ua hooholo au i ko'u manao e hele e ao i kela oihana malalo o kekahi maikaikiu a'u i maopopo ai he kupono, a he akamai hoi.  O ka naauao, ka ikaika a me ka maka'u ole na mea mua e lilo ai ke kanaka i makai-kiu eleu, a e ka hoopono hoi kona mea e hilinai nui loa ia ai."

            He elua la mahope mai o kela mau kukai olelo ana mawaena o Niki Carter me kona makuahine hanai, ua hele aku la o Niki imua o ka lunahoomalu o ke komisina o ka oihana makai holookoa o ke kulanakauhale.

            AIa ma ka poai o na home o ka poe hanohano a waiwai o Bosetona, e ku ana kekahi hale nui a kilakila maluna o kekahi wahi ahua malaelae i kaawale iki mai ka puulu mai o na kauhale e ae.  Me he la, ma ka nana aku, he hiki loa no i ka mea malihini ke koko koke aku, he home kela no kekahi kanaka waiwai loa, a in a hoi ma F@@@@ni, aole e nele ke koho koke ia @@@@@ home kela no kekahi kaukaualii.

            Ua hoonani ia ke kahua a puni o ua hale la me namea kanu hihio loa, a e ulu pohai ana hoi na laau kanu nani o kela a me keia ano me ko lakou mau hiona oluolu a nani i ka maka ke nana aku.

            O key no ka home oho o ka mea hanohano Samuel Strong (Ikaika, oia ka unuhi ana o kona inoa ma ka kakou olelo makuahine).  He kanaka kalepa dala waiwai nui oia mai kona makuakane mai, a i keia wa, o kona hale banako ka banako waiwai loa ma ke kulanakauhale o Bosetona, no ka mea ua hiki aku kona waiwai io ma ke kanawalu miliona dala a oi.

            He kanaka oia ma kahi o kanaha paha mau makahiki, a i ole malalo iki mai paha.  He kanaka heleheleui oia, ame ka oiwi kino maloeloe maikai, e hoike mai ana ia mau hiona, he kanaka oia i manawalea ia e ka Mea Kiekie Loa me na haawina a pau a ke kanaka e hauoli nui ai.  Oia hoi, he kino ola maikai a ikaika me na haaawina a pau a ke kanaka e haaheo ai me ka hauoli, a me haawina oi kelakeal a ko ke kanaka naau e kuko nui ai, oia hoi kela mea i hoakaka ia maloko o ka baibala: "O ka puni waiwai ka mole o ka hewa."

            Iloko o ke kanakolu o kona mau makahiki, ua make iho la kana wahine mare, a ua koe iho la me ia ka laua pua makamae he kaikamahine, ka mea i kaulana o Bosetona a puni, ka ui waipahe o Makekuseta, a o ka hooilina on a miliona waiwai loa o Bosetona.

            Ua oi aku ka punahele okeia lede opio i kona makuakane mamua o kona mau waiwai a pau.  Ina e loaa iki ana keia kaikamahine me kekahi wahi haawina uuku o ka ma'i, e haalele koke no o Mr. Strong, i kana mau hana, a hoi koke no oia ma ka aoao o kana hiwahiwa.

            O keia Mr. Strong, oia ka mea i koho ia e na makaainana koho balota Bosetona ma ke kulana kiekie a hilinai nui ia, he Lunahoomalu no ka Papa Komisina o ka Oihana Makai.  Ua noho oia ma kela kulana no na makahiki he aneane e umi, me ka hilinai nui loa ia no ka hoopono a me ke kuokoa.

            He kanaka hoi oia i hopohopo loa ia e ka poai o ka poe haihai kanawai, a ua inaina nui ia hoi e ka poe hookamani.

* * * *

            Nolaila, ma kekahi kakahiaka, ia Mr. Strong e kakau ana maloko o kona keena kakau, ua hoea aku la kekahi o kana mau kauwa imua on a me kekahi pepa inoa o kekahi malihini imua o kona alo.  Mahope iho o kona heluhelu ana i ka inoa ma na pepa la, ua paue aku la oia me ke ea ole ae o kona poo iluna, aka ua hoomau aku la no oia i ke kakau ana i kana mea e kakau ana:

            Aole i pau.

 

KA NANEA HOONI PUUWAI

-NO KA-

MEA HUNA POHIHIHI

-O-

HAMETONA KAKELA.

--

Ka Ui Beatirisia, ka Oi o

ke Kupaa, ke Pookela

o ka Hoomanawanui

a o ka Hiwahiwa

a ke Aloha.

--

MOKUNA I.

KA LEDE BEATIRISIA.

            AIa maloko o ke kuianakauhale o Ladana, e ku ana ka hale Kakela o Hametona, kekahi o na hale kaulana loa ma ke aupuni o Pelekane mai ka wa kahiko loa mai.

            O ka mea nona keia hale kakela, oia no ka Haku Hametona, kekahi o na 'lii ko'iko'i loa o Pelekane ma ke koko a ma ka waiwai.

            Na keia kanaka mai, he hookahi kaikamahine, nona ka inoa o Beatirisia, a oia no hoi ka mea nona keia moolelo e panee ia aku nei imua o na makamaka heluhelu o ke KUOKOA.

            Ma ka wa mua loa o ka hoomaka mai ai o na hookaau ana a keia nanea, ua haalele aku la ka Lede Beatirisia i na la opiopio loa o kona ola ana, a eia oia i kela wa, ke maalo nei me ka hiwahiwa a ka nani ame ka ui, ma ka papahele o na la o ka nohona kanaka makua.

            Aka, e kuu hoa haihai-olelo, o ka mea kupanaha a kamahao loa i pili aku i ua Lede Beatirisia nei, oia kona noho hookahi wale ana iho no aohe koloolua, ka hoa kuka a kaana oluolu o keia ola inea ana.

            He mea oiaio, mamuli o ka haawina a ka nani a me ka ui i haiamu iho maluna o kona oiwi kino, na lilo ia i mau ume mageneti e ko ia mai ai na hoohihi ana a na poe o ka aoao oolea, a hekau mai la na hoomahie ana a kela a me keia o na keiki opio waiwai a kaulana o ka papa alii o Pelekane; aole hoi oia poe wale no, aka, o ka poe aoo kekahi e noho ana iloko o na luhiehu a ka nui waiwai, a kiola mai i ka lakou mau "Makau lawai a ka Lawakua."

            O cela âme keia mua kukuna o ka hoohihi makemake, i hoea noloko mai o kela a me keia kanaka o loko o ke kulanakauhale o Ladana, a me kona mau kaiaulu kuwaho, ua hele mai la lakou a ku iho la maluna o ka oiwi kino o ka mea nona keia moolelo, a ua lilo ia i ume-waena no ua mau kukuna lamalama 'ia a ka hoohihi.

            He oiaio, he nani kona i hoopaipai ole ia e kekahi ui hou ae o Pelekane; aka, he nani nae ia i owiliia iloko o ka hoohuoi nui ia ana, e na pohai o na poe hanohano apau o ke kulanakauhale o Ladana ame na wahi e ae i ike iaia.

            Oia haawina i komohia ai ka nune ana o ka hoohuoi, e like me ia i hoike ia ae la, oia kona noho kane ole ana.

            A o keia kulana i loaa i ka mea nona keia moolelo, oia ka mea i puanala e ka Mea Kakau Moolelo--"He oiwi i piha mena haawina hiwahiwa o ka Ui; aka, he mea kino nae, e maalo ana iloko o na pohia ka hoohuoi:

            "He naani kilakila i lamalamaia me ka waipahe; aka, he puuwai i hookuli kona mau pepeiao, I na kikeke ana a ka ipo;

            "He Oiwi hiwahiwa i haiamuia e ka Nohea; aka, he mea kino pahaohao iloko o ka mea huna pohihihi;

            "Ka Hokuloa na oi o ka poai laukanaka haaheo o Ladana; aka, he kamahao, he kupaianaha, a he hookalakupua i ke alo o kona luaui makuakane ame kona mau hoaloha."

            O keia ae ia ke ano a me ke kulana o ka Lede Beatirisia, oia @@@, he Ui ia, aohe ana kane, a @@ ia kumu, ua hoohuoi ia kona m@@ la e oia nei, me na ninau hoopahaohao@ Heaha la ke kumu o keia noho kane ole ana o ua Nohea nei o ke Kakela Hametona?  Heaha hoi ke kumu o kona maliu ole ana mai i kekahi o na noi lehulehu, i hoea aku @@@@ on a, no ke komo ana ma ka poai o ka Materemonia maemae?

            O ka Haku Hametona hoi, ka makuakane o ua Lede Beatirisia nei, he kanaka kino loihi a p@ip@i maikai ia.  HE mau onohi maka poni uhuli ooi, he aiai maikai kona ili, a he uliuli pono eleele ka hooiuu o kona lauoho a me ka umiumi.

            O ka nui o kona mau makahiki i keia wa, he kanaono kumamaono ia, aka nae, he oia mau ke ooiea o kona kino a me kona mau lala.  Aohe hoi i hoike mai kona m@@ hiohiona i kona ano lu'alu'a iho a elemakule hoi.

            He nanaina hiehie kona a he kulana kilakila hoi me ka hanohano, a kohu kuahiwi e hekau ia ana e ka nani iliilihia e like ai me keia hooheno ana,

            "He mauna i loha e ke onaona,

            Kaula i ka nani me ke kiekie."

            Mawaena o namea apau i haawi ae i na hoohuoi ana, no kana hapuu kaikamahine, me na onohi maka kanalua nui; aohe paha he mea i hooiia aku ka ikiiki o ka uhane, ame ka hohonu makolukoia o na hooniua ana a ka haohao iloko o kona umauma, elike la me ka luani o ka mea nona keia moolelo.

            Ua naua mai ia no ua Haku Hametona la maiuna o kana hapuu makamae, ka hua o kona mau ia heu ole, a o ka mea hoi ana i aloha loa ai, me ke aloha ana a ka makua nana kahi keiki hookahi wale iho no i ke alo, ma ke ano he mea kino ola kana lei aloha no ka po@@ o ka mea huna pohihihi.

            Nolaila, me keia mau mea i hoike ia aku la imua ou, e ka makamaka heluhelu, e huli aku kaua a mana no na hookaau mua ana o keia nanea.

            Ma ke ahiahi o kekahi la o Maraki, e noho ana ka Haku Hametona maloko o kona keena hookipa, iloko o na ko ia ana o kona mau noonoo nui no kana mea i aloha nui ai, oia hoi, kana kaikamahine.

            O ua ahiahi ia a ua Haku nei o noho ana iloko o kona rumi hookipa, he wa ia a na paka ua eleele e h@@@pu ana maloko o ke kulanakauhale o Ladana a puni , a e pa puhi@@ @e ana nohoi ka makani puanuanu me ka ikaika.  Aia na paka na ko'iko'i ke hiolo hoomaha ole la ma na kipapa alanui o ke kulanakauhale, a na ke ehu makani hoi, e kapipi aku ia mau lelehuna ku-a-ua, maiuna o ka poe apau e maalo ae ana in a na alanui o Ladana ma ia ahiahi.

            O ke keena a ua Haku Hametona nei e noho ana, e hoike mai ana ia i ka uani ame ka maemae o kona hoonaniia ana.

            Aia na ihoiho kukui e hoolele ana i ko lakou mau malamalama a puni ua keena la.  E pupua mai ana na pua makamaka hou loa i lawe ia noloko mai o na hale hooulu mea kanu, oiai lakou e ku ana me ka malau o ka hoonohonoho ia ana maloko o na ipu lepo, ame na kiaha, me na pika dala me gula i hanaia me ka noeau nui.

            O ka moena lole e halii ana ma ka papahele, he lua ole kona nani a@e ka maemae.  He hooiuu omaomao ke kino holookoa o ua mau moena ia, a maiwaena ae oia honua omaomao, me he kula mauu makamaka hou la, e ike ia aku no na kii o na pua like ole ame na lau laau nani.

            Ke alawa aku kou mau maka e ka mea heluhelu ma o a maanei o ua keena la, e ike aku ana oe i @anoho a me koki, o keia a me keia ano, ua hele a uhi paapa ia me @aheia palupalu.  Me ka puka nei o ua keena la e uhi kuuwela iho ana he paku lole manoanoa veleveta @@@ hooluu kai-in@, a na ia mea i paie aku i ke puanuanu a ka ino e @oke mao ole mai ana mawaho.

            Oiai ua Haku Hametona nei, e noho ana maloko o keia keena nani, ua hoike mai ia kona mau helehelena i ke ano e o kona noonoo.

            Aole i pau.