Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 48, 30 November 1895 — He Ake Hoomokuahana. [ARTICLE]

He Ake Hoomokuahana.

Mr. Laoahoopooopono: He mea maikai, he mea kupono a ho me* oo hoi i aponoia maleko o na aupuni o na iahoi a pau i hoona* auao ia, na hoopuka a hooiaha manao e piii ana i ke ano o ka hookele ia ana o ke aupuni; oia hoi ka ahe> wa i na hana 1 moakaka he kupono ole, a e apono hoi i na mea i maopo> po ua knpono. Ua kukulo ia a hoaiaia a na hoiomoa a ikaika ka mana o kekahl man nopepa iehuieho o ke ao nei maiuua o la kahoa, ke kahua kuikawa uo ko kauiike, e hoike ana I na mea oiaio waie no ae kaial ana i na oleio a al&kai i hakn 'ia me ka manao malkal a tne ke akenni o ka hookahua ana maiona o ka manaolana e toaa ka pomaikai I na mea a pau ma na ano a pau. He hiilnaiia a he mahaioia na kalai manao akea i knkaawaie mai n» kiko eieeio o ka nonohua a aie kk imiha» ia, a he kiiohana hoi na *Mq i hoo-

pukaia me ka moakaka, e kapae ana i na manao piliklno a me na kako o ka puuwai i piha me ka lill no ka mea! enemi ia. O keia a me kekahi mao mahele o-ae na kakoo ikaika ona nupepa kauiana o ke ao nei i nana ia aku e na aoao iike ole o ka nooooo mawm'ena ona iahui naaoao lehuleha ma ke ano he mao wahaoielo oiaio ahe mana i hiiinaiia. Ua ahewa aku iakou I na lawelawe ia ana o na hana o ke aupuni ma kahi i kupono io i ka ahewaia, aua ioaa mai he mau hopena maikai mamuii oka lakou mau kalai manao ana. Aole iakou i hoala a kalai aku i na manao e hoimihala a e hoouluku ai I ka noonoo o ka lahui e kue aku |a e noho enemi i ke auponi oiai iakou e hoahewa aoa i kekahi mau kumuhana i hoomaopopoia ua pono ole ka hookeie ia ana, aka, ua kamaiiio lakou maluna oke kahua pili i ke kumuhana me ka manao maikai o ka hoolokahi i na lunaikehala o ka poe a pau, i loaa ai ka hua oka pomaikai mamuii oka lakou mau kalai ana. O keia iho ia na kulana ona nupepa i hiki a i kuieana e kapaia aku he mau wahaoleio a he mau aiakai no ka lehulehu, ahe mau wahaolelo e imi io ana ika pono a me ka pomaikai o ka aina a me ka lahuikanaka. Eia maloko ona poai oko kakou mau kaiaulu nei o Hawaii, he lehulehu •na nupepa e hoopukaia nei, a mawaena o lakou, ua kaena ae a ke kaena mau nei la lakou iho, he ala-1 kai a he puuhonua oiaio no ka lahui I e paio ana no ko lakou pono a no ke aloha ika aina. lle mau haawina I nani a kamahao iua oie keia a kekahi nupepa e hapai ai a e hoohana j aku ai, ina he oiaio aua hookahuia me ka manao maikai; aka, Ina he okoa na hopena i makemake ia a ua hoaiaia hoi ka hana mamuli oka manao enemi, alaila, oia no kekahi o na ino lapuwale i piha me ka awahua. j Aka, e nana ae kakou i na hana a ka nupepa e kaeua nui nei i kona lilo i alakai no ka lahui a hē puuhonua no lakou, oia hoi ka nupepa «Ke Aloha Aina," a e hoomaopopo iho me ke kaupaona maikai a noonoo kanakamakua. He mea hiki ole ke lioole ia, o kekahi o kona mau manao ma na mea mawaho ae 0 ke Aupunl ame kona poe limala-! welawe, he a ua ku i ka mahaio ia, lie wahi mahele uuku nae ia o kona mau manao kalai. Aka, j aole loa i hoopuka ia kekahi mau manao pili i ke Aupuni ame kona mau iima liookele me ka ole o ke komo ana o na oleio i hala aku ma- j waho o ke kaha o ka hoahewa ku* pono, a ua hiki ke ike ia aku me ka | moakaka na akaku o ka manao ino, | ka enemi a me ke ake hoomau naokuahana a noho kue mau o ka lahui 1 ka mea i opuino ia.

Ma na kalaimanao ana apau, ua hiki oie ke hoohemahema ia na kii helehelena o ke kaoua o ka manao. A hiki mai i keia ia, eia no ke onou mau ia mai nei o ka lahui ma kona ano moakaka, oia hoi e hookahuli ia ana keia aupuni e ku nei a e hoihoi hou ia ae aoa ka mana aupuni Moi! Ke olelo aku nei 1 ka lahui. e noho kue mau oukou i kela aupunl, e hoolilo oukou iaia ame kona poe apau i enemi ino ioa no oukou, a e aloha mai no ke Akua ia oukou a kukulu hou ae i ke Aupuni Moi. Ke kaena aku nei iaia iho i ka nui o kona aioha i ka aina ame ka lahul, a nolaila, ua hui pu a ua kuka pu oia me ke Akua, a ua hoiko ia mai iaia mamuli o kana leo pule ka hoihoi io ia ae o ke &opuni Moi, a nolaila, he hemolele a he oiaio wale no kana mau mea apau e hoike nei, aohe puu aohe kee, he nani a hemolele loa wale no, a nolaila, o iawe aku lakou a e hihnal, e hooiohe a e hooko aku i kana mau olelo ame kana mau kauoha, i loaa ai ia lakou na pomalkai ame na palekana, no ka mea, oia no ka puukaiahala ame ka puuhonua olaio! O keia maoii no ke kaona o kana mau olelo, a e ninau ! na kanaka hoike pololei, a e ike ia no ka pololei o ka'a e olelo neK Ua hookahu{i ia na manao apau o kelanupepa maiunaoke kumuhana hoihoi hou 1 ke Aupuni Moi, a mm la ano oia e kalai mau nei i kooa mau manao, me ka hoouluku mau a hoawahoa mau I ka noonoo noiio* hua o na kanaka e enemi i ke aupuniekunei. AheahaU oapomai* kai I ike ia? Heaha la ka maha 1 loaa i ka lahui mamuli o keia mau ano kalaimanao ana? maopopo ua loaa ka maha i k» mea nana ka nupepa, ua lawo nui la mauiuli o kana mauuu, ka mea nui hoi iidko o koua manao, ak», pehea la ka lahui? Uaoleio mai ua maopopo ioa ka hoihoi hou aeoke Akua i keAu* puniMoi; aka, pehea ia oia i huna ai i ka maiiawa aoae ke ano e hooko laai? Pehea ia oia I m&kemake ai e hoomau i ka noho pahaohao aua o ka lahui a e hoolohe wale aku m I kam oielo mai e kaU a ua ke Jkkm

hoihoi boa ae. Ua maofopo m i u mea apao, ina he hoihoi aapani Moi kekahi, oa ke kanaka e haoa iku ao* t aoie hoi oa ke Akaa e iho mai a haoa ae; aka, hana oae hoi ke alakai a paahooua oka lahui. O keia aoei ke »no o ka wahaoiek» oiaio? loa he oiaio kaoa e oleio nei e hoihoi hou ia ao ana ke Aupaoi Moi, alaila, oka holke akea ae ka mea maikai, aole o ka hoololoiahiii maa elike me ia aoa e hana nei mai kooa hoomaka ia aoa e hooiaha a hiki mai i keia !a. O keia mau ano haoa, ke lawe ae kela ame keia a noonoo pono iho, e ike ia ana he maa hana e loaa ele mai ai ka poaiaikai ika lahai. He maa hana hoaa maa keia i ke ahi o ka inaina nana e hoomekuahana maa ka noho aoa a e ahai maa ai ka pilikia ma na meheu o ka noho' na iahui. A aole ia oka hana aka ika nupepa aioha io i ka lahui a me ka aina a i ake nui hoi ika loaa o ka nohona malahia. Ua lawa ae nei na manawa i halawai pu mai ai na kuia a me na popilikia mamuli o na hana naaupo a me na alakai laiau kuhihewa, aaoie ane» i hiki mai ka manawa no na maka e kaakaa a e noonoo maikai hoi ka lunaikehala? Aole anei hoi i lawa keia poe makaula me ka menemene no na hopena o ka lak )u mau alakai a me na olelo ao o kela mau la i hala mua iho la, a e hooka-1 naaho mai i ka lakou mau kaualako ! ana ika lahai mahope o ko lakoa mau manao nonohua a enemi wale? Aole anei e oi aku ana ka pomaikai o ka lahui ma kekahi mau ano e ae e alakai ai ia lakou, aole hoi ma ka hoomau ana i ka hoenemi i ke aupuni a lilo i mea e noho kuee mau ai? Aole anei he okoa ke ano oke aloha aina io ame ke aloha lahui io, a he okoa ke ano o ka hoopoino aina a me ka hoomokuahana a hoopilikia lahui eliße me keia mau hana? Aka, ua lawa palja no kela manawa, ina aku no hoi ua wa kupono. Me ka mahalo, Kk Aloha Aina Oiaio. Honolulu, Nov. 13, 1895.