Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 48, 30 November 1895 — O ka Ninau Hoihoi Aupuni Morakia, Aole ia he Ninau Ola i keia wa imua o ke Aupuni o Amerika Huipuia. [ARTICLE]

O ka Ninau Hoihoi Aupuni Morakia, Aole ia he Ninau Ola i keia wa imua o ke Aupuni o Amerika Huipuia.

I ko niakou kamalllo aoa malona o keia kuaiamauao, he mea pooo i ka poe a 151 a e heluholu uua i keia uianao—ioa no ka p»ti kakoo i ke Aupooi Kuiuukai»4\*TtJ e ka nei, a noloko paha oka poai Koia(iti—ke kapae ae 1 n» t»ansio pilikino o kel» ame keia ano, no kela amp keia aoao e ka nei i kei i malana o ka ninau e pili arui ia llawaii nei. Elike me ka ictakou i hooia aka ai Imua oko makou poe heiaheia ma ko makoa maa manao pepa, ma na helu i hala ao noi, no ka lilo ana oka ninau Hoihoi Aapuni Moi i ninaa make a oia ole hoi i keia wa iniua o ke Aupuni o Amerika Hnlia, aoka oi loa aku paha, iioko oka Ahaolelo Nui oaa mau mokaaina huiia 'la, elike me ka waiho ana aku a Feresidena Kalivaiana iloko o ka Mana Nui o ke Aupani, oia ka makoa e \vaiho ako nei i na hoaka* ka aua, m.*lalo o keii kalai o'elo ana, aole nae me ka uhane 0 ka makona a noonoo ewaewa paha, aka, iloko o ka iini nui e lahui, na ka ih)C i kukulu ia lakou iho i maualakai uia ka aoao lUiaHli, 1 iawelawe me ka hemahema nui, i na keehina han.ii, 1 make ai keia ninau imua o Amerika hoiookoa.

No ka (>ono o ko na alakai manao ana no keia kumuhana, ma na mea e pili ana i ka houluulu aua mai i na mea lioike, ke uei makou, penei: 1. 110 oiaio, ua waiho aku ka Poai i ka lakou hoopii imua oJto Aupuni o Amerika līuiia, no na hana a ke Kuhina Amenka, wahi a lakou i ulelo ai, me ke koi aku e hoihoi mai "ke Aupuni o Amerika lluiia" i ke "Aupuni Moi 0 Ilawaii nei." 2. lle oiaio, ua pauo maoiwiK) o Peresidena Kalivalaua i kana haina, m \ kona aoao iho, ma ke uno he Poo ia no ka Mana llooko o Amerika lluiia; a ua pane hoi ka Mana Kaukanawai o ke Aupuui, kahi a Peresidena Kalivalana i waiho aku ai i ua kumuhana la, he haina ui iopopo ma ka aoao kue a kokua paha 1 ua Peresiclena la. Nolaila, ma keia kulana o ka nee ana o ka ninau, ua hoea 010 aku la i ka hopena i makemake nui la e ka poe na lakou i waiho nku i uaninau la, me ke kulana maopopo ole, no kekahi wa maopopo i komohiaai ka uluhua a me ka uiha ma ka aoao o ua mau hoa lahui nei, oia hoi ka Poai KoiaWi a makou e olelo nei. Oiai keia ninau e ku ana, ine ka maopopo 010 o ka olelo hooholo hope loa, ke olelo ao makou pela no ka pono o keia kukulumauao aua, aia hoi, ua kii hou aku la na alakai o ua Poai UoiaUli nei a lawe ae la ma ko lakou lima ponoi iho i ka hana ana i haina maopopo no ka niuau e waiho ana iloko o ka Ahaolelo o Amerika lluiia, i loaa ole mai ka kaina i ku i ka makemake o ua Poai la. Nolaila, no keia uluhua k no ke kali loihi loa no ka loaa mai o ka pano maopopo mai ka Ahaolelo Nui mai, ua hapaiia ae la ka hana "hooulu ikaika" e kekahi mau alakai o ka Poai lloieUili, ma na la uiakamaka iuua loa o keia makahiki. O ua hana la, he imi haina ana ia, a pane hoi no ka Ninau Ilawaii e moe malie ana iloko o ka Ahaoielo Nui o Amerika Huiia. O ka haiua i makemakeia e loaa ma keia "hooula ikaika" ana, oia keia, <«Na makou ponoi no na ka Poai lioialili e hoihoi ae i ke Aupum Moi, me ko makou kali hou ole aku ia oe o Amerika Huiia." Aka, o ka hopena oia keehina hana a na alakai o ka Poai lioialili i hoonee ai, aole i ko A na I ia ko oie ana, ua eaakia loa aku iakou imuu o ko ke ao nei, ua paa loa ke Aupuui o ko nei; uolaila, oa nee ke Aupuni e ku nei, mai ke kulann eh'/aelo a ke kulana de jure ♦ A i!a hui keia inau kulana a elua iioko o ke Aupuni 6 ku nei i keia wa. Na koia mea i kakoo mai i ka manao iloko o makou e oleio ae, "Ua make ka Nioau lloihoi Aupuni Mol o Hawaii nei imua o Amorika Iluiia, a mamuli o ka lawe hou ana o ka Poai Uoialili o ilawaii nei, na lakou ponoi e hooponoponoia ninau." Ua kaili hoo lakoo ia ninau mailoko mai o na lima o Amerika Iluila. Penei e maopopo ai: Iloopaapaa 0 A. ame E. no ka mana noho kuleana ma kekahi aina, olelo o E. li A. no'u ka aioa, e hookou mai oo i ka paa ana o ka nina ia'u, me ka oleio aku o E. ia A. e waiho aku oe 1 ko aupuni o B. m) kou hoohalahala no keia hana. Ae aku o A. i keia manao o E, aiaiia, hookuu i ka paa ana i ka aina ia E. a hoopli aka 0 A. lmua o B. oo ka hewa o ka hana a kona kanaka i hana ai, no ke kokua ana iaE., alaila, hoikeo B. i kona manao o koi ana ia E. e hoihoi i ka aina ia A. aaeoiooK 1 keia koi a B*, aiaiia, waiho o B. i

keia oioao ikoM kolool«Bia&ae ke kokm 9« aoa hiiMkiii niaw, a i*n4oC. e hookmi 110 m A. nM R e hoopooopono I ki taoa an hana poool ifeOw No k«fai |«M • C. oleio oA. ina peta v * «booQta Ikaika ana" au me E. a hakiik» »0 00 ia me E. a «ha ota(A). Peliei, • holo ho« anei ola e awe ionaa 08. ame C. me ka olelo, aka ua elia Ml nei au, noUila, e kokaa mai oitt ia'a, e hoihoi mai olaa 1 kaa alaa T Aka, uamaopopo toe nae» 0 pana maianaoe., «Kahaha! Ua lawa oe ika hana mai kaa Uma (ikfl, 1 hana akn la 00 oe ako le iMI !•, manao ao ua paa ko'a kolleaiia oobe aha uwao no kaa nimm I waiko Ml ai ia'u, oiai f na lawe hoa oe ia nlaaa mailoko aka o kua lima." £ na makamaka, ke oilelo inel ke Kiokoa I kela mau me«i, a<rfe m ka maoao maikai ole a hoioo paha 1 ka Poai KoiaMi, aole; al;a f na ke ano he maa alakai ana e iken pooe ia ai ka aoao i pololei k> maoli ma na kalai ana i keia kamahana. S