Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 51, 21 December 1895 — HE MOOLELO NO EBINE LANOKA. KA NAITA O KE Kekela Ulaula. KA WELI O KE KENETURIA UMIKUMAMALIMA. Ka I-Ioola hoi o Farani, a o ka Mea Nana i hooki i ke Kaheawai ana o ke Koko Maloko o Parisa. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO EBINE LANOKA. KA NAITA O KE Kekela Ulaula. KA WELI O KE KENETURIA UMIKUMAMALIMA.

Ka I-Ioola hoi o Farani, a o ka Mea Nana i hooki i ke Kaheawai ana o ke Koko Maloko o Parisa.

ke aheahe makani i lawe mai, Ka lono hauoli o ka maluhia, Aole hoi me ka heleuluulu, Aka, iloko o ke aheahe malie." MOKUNA I. I ka la e hele iho ana a kokoke e inu iho i ka wai iana malle o se k&i Waenahonua ma ke kukuiu komo« hana, aia hoi, ua hoea mai ia he kanaka ma ka ipuka akau o ke kula« r.ukauhale kahiko o Roma. I ka nana una i kona kulann, he kanaka oia o ke kulana haahaa, oiai he aahu kona o ke kanaka kuaaina, aka ma ka nana aku no nae i kona mau heleheiena, ua hoike mai he opio kanaka ui loa oia. He iauoho eleele apiipii kona I hele a kuuwelu ma kona mau kipoohiwi. O kona mau maka uliuli poniponi hoi ka mea ioi ioa ai o kona ui. E hoike ana, he kanaka manao luli ole oia a he kupaa hoi me ke kuemi liope ole ma kana mau mea e manao ai e hana. 3lamuli hoi ona mino ma kona mau papaiina i kona wa eakaaka mai ai, ua hoike mai ia ia i na kahoaka oka oluoiu me ka walpahe.

Ua hele pololei aku la ka maiihini a hoea ma kekahi hale hookipa ma na poai o ke kulanakauhale [i noho ia eka poe haahaa. Ua komo aku ia oia ma ke keena nui o ua hale la, a malaila hoi kahi aka ona haie e noho ana me kekahi poe i kuiuma mau i ka pipiii ilaiia, oia hoi ka poe o ka poai piliwaiwai mawaena o ka poe haahaa.

0 na hana i maiamaia maioko o ua hale la, oia no ke kuai waiona, piliwaiwai ame ka hookipa ana i na malihini ma ka po hookahi, a i ole ma ka hebedoma paha e like me ka makemake o ka mea e iawe ana i ka rumi. - 1 ke komo ana aku o ka malihini, ua hookipa koke mai la ka ona haie me ke ohaoha, me ka ninau koke ana mai ina paha he malihini keia mai kahi mamao mai. Ua hai aku Ia ka malihini, he mamao loa kona wahi o ka hele ana mai, a he makemake oia e maopepo ina he mea hiki ke ioaa iaia ona rumi e moe ai no ia po, a heaha ka auhau? Ua hoike mai la ka ona hale, ua hiki loa iaia ke haawi aku i rumi moe no ka auhau haahaa loa oelima keneta.

Ia wa, ua alakai loa aku ia ka mea hale i ka malihloi ma kahi o ka raml i haawiia 110 ka malihioi, aia hoi, ma ka papahele maluoa ae, ma ka aoao e oaoa iho ai i ke alanui, oia hol ke alo o ka hale. 1 ka ike ana o ka malihioi, ua. hooholo koke iho la oia e lawe i kn rumi do hookahi hebedoma, me kona uku koke aoa i ka auhau piha no ka pule hookahi. <»loa be makemake ke keouimaoa malihiai e paina ma kela hale, ua biki loa ia'a ke hooiawa aku me na mea ai maikai loa, a me ona waIna pu no kanakolu keoeta okala?" wahi & ka ooa hale i ninau ako ai i ka malihini. "E kala mai la'u, eke keooimaoa maikai, no ko*a manao, aohe paha ott hoolako i& maa mea, nolaila, ua kakali sa i ka ninau una aku la mea ia oe, aka, ua manao no nae au, aia a lialia iho, alaila, hele hou ako aa e ninau in oe i kahi e loea ai ia'a o ka haie hotele o ia aoo/» wahi a ka malihinl. Ma ia wa, ua wehe hoa ae la ia i na apana dalla mailoko ae o

k&oa wahi ete liala, a oku hoc> ftku ta no ka auhau o ka palu n» ina> ua hale hookipa l& oo hookahi hebedoma. Ia wa ua hal mai la ka ont hale, ua makaakau ka papaaina ioawi» pau o ka maiihini e makemako ai « ai. Nolaila, ua olelo aku Ik ka> mellhioi, aia a pau kona ana iala iho, alaila, Iho aku ola © pain*. Ia wa, ua haalele mal ia k i ooa haie i ka maiihinl a naoa no oia o heJe aku i kona wa e wakemake ai. I ka malihini e holoi ana ialn iho, ua haupu mai la oia I na olelo • kona luaui makuak&ne I kamalUo ai iaia iioko o kona mau la kamalil no na mea e piii ana uo ka poe powa © ke kulanakauhale o Uoma, a om ka lakou mau hana maaiea. Noialla, ua nlu mai la ka noonoo iloko oua opio malihini la, e makaala lc« o!a no kela poe kanaka ana i Iko al ma* loko o ke keena kual walona, it pela pu no hoi me ka ona o ka hooKipa, olai ua hoomaopopo olei Ika nanaina o ua kanaka la aohe na ka» hoaka o ka hoopono maluna o kona mau helehelena, no ka mea, ua ku* kuniia ka hoaiiona o ka maalea ma kona mau maka ĪUIII ooi ke nana mai me ka lele mau ana o kona mau onohl maka ma o a maaneii, me he ia, o ake walo ana no oia I kana mea e ike iku ai. Mahope iho kona aahu ann ina aahu maemae ana i lawe pu ooai a( maioko o kona wahi palkl lole, ua ho-o iho la cut i kana wahi eko elala maloko o ka pakeke o kona lolewawae ana hoi e aahu ana, me ke ka* kua ana i kana pahikaua ma koni puhaka, ua ki mui la oia 1 ka puka o kona rumi a iho aku la no ko keena paina.

1 kona koino &na aku iloko oke keena paina, ua hoohikilelela ka naau o na poe e noho ana malall», oiai, akahi no lakou a hoomaopopo mai i ke kulana kiiakila a ai |>aleoa ole o keia kanaka malihini, oial i kona wa i komo mua mai ai me kona aahu i heie a ula i ka lepo me kona papalo ioheluho, ua kuhl iakou he kanaka aoo ka mea i hele inai no ka imi ana I wahi e moe ai. Ua hoomaku iho la ka mallhini e ai i na mea ai i iaweia mai e Ice kuene, aka iloko no nae o kona; wa e noho ana me kona kuiou ana l kona wa e ai ana, ua hoomaopopo 110 oia, aia na maka o keia poe kanakia mi* luna ona—iwaena hoi o ua la ua īke aku keia he hookahl kanaka kino ioihi nona na maka i iike loa me ko ka manu aeko ka ooi me ka uwiia o na onohi ke nana mai, a me ka ihu io'u loihi, o hoike ana he kanaka manao ino a menemene oie nolaila, ua koho koke no ka opio maiihini aohe he manao miiikal o keia kanaka, ahe mea pono e hoomamao oia iaia iio mai keia poe mai. Aoie no kona makau o piiikia oia ia lakou, aka, no kona makemake oie e komo oia iloko ona hlhia ma keia aina malihini. Ua maopopo no iaia, uohe ona mea e pio ai ma id wahi ma ke ko ana he alo a he aio ma ka lawelawe ana ma na mea kaua, aka, o Uke no nae me ke ano o kona kuiana aohe ona makemake e hookelakela wale ae laia ilio ma na hakaka o ke ano waiwal oie, oiai, o kona lla mau, no ke ka anue paio no ka inoa a me ka haoohano o kona inoa ame ka hae o kona aina

hanau. Maanei e ka makamaka helloliein, he mea pooo e wehewehe ikl aka aa ia kakou oo na mea e plil aoa oo keia kaoaka malihlol: O ka inoa o keia malihini. oia no o £bioe Lanoka, ka mea hoi oooa keia moolelo hoohaill puuwal. Uoko o kooa manawa kamilii loa, iioko o eha a elima paha maleahUe! ( ua heie pu oia me kona maknakaoe mai ko iaoa aina kaiaiwi aka o Farani a noho ma ka aoeo hema loa o Italla, ma oa aekal o ka moikoa ka! Waenahonua, kahl hoi 1 ooholii • ka poe iawala ame ka poe kaiepa ma na moku e holo ana mii kehi m me keia wahi o na aokai o ikfer!ka ame Asia Komohana. O kct koiao okō iaoa haalele ana i ko Uina one haoau, no ka makemake ole o kooa makuakane I ka hana a na alliainio* ka o Faraoi,oia hol ke okl waie!,» o ke poo o na kanaka mamoil c> na he* wa lillil loa, a me ka pani wa!te hoi o kii Moi Loi XI. ! na imihali a na poe manaoino. , A*U i p*m.