Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 1, 3 January 1896 — Heaha ia Mea he Elele Kuikawa a Kuhina Mana Nui! [ARTICLE]

Heaha ia Mea he Elele Kuikawa a Kuhina Mana Nui!

Ua kuluma mau ko makou poe heluheiu i ka ike ana i keia inoa, Elele Kuikawa a Kuhina Mana Nui, i hoopillia aku ma ka inoa o kekohi Kuhina ihhl na Aina E mai paha, a mai Ilawaii aku nei paha a I ko na Aina £. He mea waiwai nui ka ike ana i ke ano o keia inou i hoopiliia aku i ka mea i lilo i Huhina i ko na Aina E, oiai, o ka ike ana i kona ano, oia no ka ike ana 1 ka hana ano nui a pookela i hooukaia maluna o ka hokua o ua Kuhina la, e ke Aupuni nana oia i hoouna aku. O ke kuiana o ko Hawaii nei Kuhina ma Wasinetona, he Elele Kuikawa a Kuhina Mana Nui ia. O keia ka unuhina Hawaii maa mau o mamalaolelo Eneiani, Etu voy Extraordinary and Minister •Plenipotentiary. Ma ka wa e hoea ai kekahi Kuhina, me keia kulana, no ka noho ana ma kekahi aupuul, elike me keKuhina Hawaii e noho mai la ma Wasinetoua, ua hoomaopopo koke ia ka hana ano nui a ua Kuhina ia i hoounaia ai oia. A ma ia ano, ua hiki no i ke Poo o ke Aupuni i hoounalaaku ai ua Hohinala, kelioole mai i ka ike ana mai i ua Kubina ia, olal hoi, o ke kahua hana i hoounaia aku ai ua Kuhina la e koaa Aupuni, aale ia he hana kopono no ka noonoola aoa mawaena o na Aopuni elua, *<\7a ka no i ke Kanawai no kekahi Aupunl, ke manao oia he pono, e hoole i ka Ike ana

mai i Kekahi Elele Kuhina (Amabasadoa —Ambassador), me ka lilo ole ana hoi oia ike ole ana i kamu e boalaia ai he kaaa, oiai nae paha, e hoala mai ana ia hana anu i ka raanao maikai ole, ke ole nae e loa:i na kuma hoakaka kupono. O keia ike ole ana, mamuli paha ia o kn' inoa ino oka Eleie Kuhina, a i 010 !a, o kona kulana maikai mua ole p.iha, a i ole ia, aole i kupono ke kahua hana i heounaia aku al ke e kona aupuni| no ka noonooīa ana a kukakukaia ana paha." He rula paa loa keia ma ke Kanawai o na Lahui. Oka man3, ao ke kuleana 0 ka hoouna ana I na Elele Kuhina, aia no ia iloko o ka aoao kaiaiaina e noho mana ana maluna o ke Aupuni, a mamull o keia kuleana i loaa ai he mana i ke aupuni de facto ka mea e |lawelawe a e hookele ana i ke aupuni; ua hiki no nae i ke aupuni i hoounaia aku ai ka Elele Kuhina e ke Aupuni defacto ke ike mai, a hoole mai paha i ka ike ana 1 ua Kuhina la. Heaha la ia mea he Elele Kuikawa a Kuhina Mana Nui? Ho elua no mau mahele o na iuna aupani iloko o kahi aupuni: (1) Na Luna Aupuni Kuloko; (2) Na Luna Aupuni Kuwaho. Aia muloko o ka mahele elua, ke ku ana o ka Elele Kuhiua iko ua Aina E. Ua inahelela hoi na Luna Aupuni Kuwaho iloko o na mahele elua: (1) Na Elele Kuhina; [2] Na Kanikela. Aia iloko o ka mahele o na Elele Kuhina i ku ai na Elele Kuikawa, nuKuhlna INlana Piha, na Kuhina IMoho a me na Kakauolelo Oihana Kuhina. «<E hookohu u ana no ka Elelo Kuikawa no kekahi mau hana kuikawa, akn, ua hoopili iuau iu aku no nae keia inoa i ke Kuhina Mana Plha. 110 kuleana ko keia poe kuhina e hana ina Kuikahi. Ina aupuni nui wale no keia poe e hoounala aku ai." He rula no kela no ke Kanawai Lahui. Ke ike nei ko makou poe heluhelu, no ka wa mualoa paha, i ke auo inaoli oia mea ho Elele Kuikawa a Kuhina Mana Nui, elike me ke kulana o ke Kuhina Hawail e nolio mai la ma Wasinetona. A no kona aahu ana ia kuiana, ua mao popo ia kakou, ua aaliu pu ae oia i ka mana hana Kuikaiii; a i ko Mr Kalivilana apo ana mai a ike ana maihoi iaia [ke Kuhina Hawaii] me ka lioole a ae ole ana mai paha e ike iaia, ua apo aua ike mai oia [Mr. Kaliviiana] i ua Elele Kuikawa a Kuiiina Mana Nui la o ke Aupuni o Hawaii." me kona [Mr Kalivalana] ike maopeno ana mai i ke Kuhina o "Ilawaii," he hana lioolala Kuikaiii kekahi ana i hoomanaia e kona Aupuui.