Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 3, 17 January 1896 — Page 1

Page PDF (1.69 MB)

This text was transcribed by:  Inger Hojfeldt
This work is dedicated to:  Daughters of Hawaii

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

BUKE XXXV. HELU 3. HONOLULU, POALIMA, IANUARI 17, 1896. NA HELU A PAU, 2581

 

Hoolaha Loio.

 

W.R. KAKELA,

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

2370   

 

ALLEN & ROBINSON,

NA MEA KUAI PAPA O NA ANO A PAU

E loaa no ma ka UWAPO O PAKAKA, Honolulu, make kumukuai makepono loa, no ka pomaikai o ka lehulehu e makemake ana e kukulu hale. E kipa mai a e ike kumaka.

2396-q

 

WILDER & CO., (WAILA MA.)

Mea Kuai Papa a me na Lako kukulu hale o na ano a pau, a me na mea e ae a pau e pono ai o ka hale.

Kihi o Alanui Moiwahine me Papu.

396-q

 

OLELO HOOLAHA.

O na poe lawelawe hana ole a pau me ka Hui Hanai Hipa o Humuula, ke papa loa ia aku nei lakou aole e hele maluna o na alanui a ala liilii o na aina e noho mana ia nei e ua Hui la ke loa a ole ka ae ia mamua.

O na ilio e loaa aku ana maluna o ka aina, e pepehiia  no; aole loa e ae ia ka ho'a pua ana ma alanui.

HUMUULA SHEEP STATION COMPANY,

Kalaieha, Apr. 20, 1895. 2544-1y

 

GOO KIM

411 Alanui Nuuanu.

Mau Waiwai Hou!

Mau Waiwai Hou!

Ua loaa mai nei ia'u mai Amerika ame Europa mai he mau Lako Waiwai Hou Loa, kupono no na La Kulaia. He mau waiwai i wae ia no ke Karikimaka. Mai hoohala i ka nana ana i ka'u mau waiwai mamua ae o ke kuai ana aku ma kahi e.

2575-

 

PAPA! PAPA

AIA MA KAHI O

Lewers & Cooke

(LUI MA)

 

Ma ke kahua hema o Alanui Papu

me Moi.

 

E LOAA NO NA

PAPA NOUAIKI

O kela a me keia ano.

 

Na Pani Puka, na Puka Anianai,

na Olepelepe, na Pou, na O'a

na Papa Hele, na Papu Ku,

me na Papa Moe he nui loa

 

@NV PILI HALE O NA ANO A PAU

A me na

WAI HOOHINUHINU NANI

O na ano a pau loa.

 

Na Baiaki o na Ano he Nui Wa

Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e @ili ana ma ka laua oihana no ka

Uku Haahaa Loa,

E like me ka mea e holo ana mawaena o L@ a me ka Mea Kuai.

Hele Mai e Wae no Oukou iho.

2396-q

 

KA MOOLELO KAULANA

-O KA NAITA-

GODEFERE

O Buliona;

-KE-

Duke o Loreine.

 

Ke Ahi Kanana o ke Kaua-Kerusade

Mua Loa a na Karistiano no ka Hoopakele ana i ke Kulanakau hale Hemolele o Ierusalema.

 

MOKUNA III.

KA HUAKAI HELE E HOEA AKU AI NO ANELIOTA.

            Eia nae, aole hoomaopopo o ua poe Kerusade la ia mau olelo, a nanea no lakou i ka hele ana no mua a hoea lakou i ke kula papu a lakou i makemake ai, o ko lakou wahi ia e hoomoana ai.

            U hiki lakou ma keia wahi ma ka la 30 o Iune, 1097, a malaila lakou i kukulu ai i ko lakou mau halelewa.

            Ma ia po iho, ua hoaamoe lakou malaila a hiki i ke kakahiaka ana, a ma ia la i ike ia aku ai ke ku ana mai o ka e'a o ka lepo maluna o kekahi mau kakai puu e kokoke ana ma ko lakou aoao hema, a o ko lakoiu wa ia i hoomaopopo pono loa ae ai, e komo ana lakou iloko o kekahi hoouka kana weliweli.

            He mea maopopo, ua haawi koke ae la na alakai o na koa Karistiano i na kauoha hoomakaukau a hooliuliu i ko lakou poe kanaka.

            Ua nui ke pioloke ia wa i ikeia mawaena o na Karistiano, a iloko o ka wa pokole ua makaukau ae la lakou no ke kaua.

            Aole no hoi iliuliu mahope iho, ua hoea mai la ka pualikaua Tureke i hiki aku ko lakou nui i ka 200,000 a oi, he heluna nui hewahewa mamua aku o ka heluna o na koa Kerusade.

            I ka loaa ana o na kulana kupono i kela a me keia aoao, o ka wa noia i ulele ai o ka hoouka kaua.

            He kaua weliweli keia i paio ia e na Karistiano. Aia ko lakou mau alii ke alo la iloko o na koa Tureke me ka hoomanawanui.

            I ka hele ana a aui ka la, ua aneane loa e auhee na koa Karistiano. A oiai lakou e onou poo wale ana no me ka hoomanawanui, aia hoi, ikea aku la ka welo ana mai o na hae o ka mahele koa Karistiano malalo o ka nohoalii nui ana a Godefere, a na keia mea i koi hou mai i na poe Karistiano o paio ana e oni paa hou i ke kahua kaua, me he mea la, ua lohe ae lakou i ka leo hea mai ka naita Buliona mai, "E paa i ka papu.

            Ua maopopo loa, eia ka pualikaua Tureke i keia wa mawaena o na ahi elua.

            He oiaio, mamuli o ka hoonee kaua ana mai a na koa Kerusade o ka mahele elua, ua hoauheeia na poe Tureke me ka nui launa ole o ka make, ame na poe i paa pio. Ua kaa ka lanakila i keia wa i na poe Karistiano.

            Ua kaiehuia aku la na poe Tureke i kapaia na poe Sarakena iloko o na kuahiwi, a ua lilo pio mai la i na poe Karistiano ka lakou mau waiwai a pau. Ko lakou mau holoholona, na loko ai a me na mea makamae he nui.

            I ka wa i pau ai ke kaua ma ke ahiahi o ia la, ua haawi iho la ua poe Kerusade nei i na anaina haipule hoalohaloha ame na ahaaina hoohauoli.

            I ke kakahiaka ana ae, ua hele aku la lakou ma ke kahua kaua e nana ai no ko lakou poe i haulehia ma ke kahua hakaka, a o haawi hoi i na kanaenae hope a e hoihoi aku i "ka lepo i ka lepo." Mahope iho o ko lakou nana pono ana ame ka helu pono ana i ko lakou poe i make, ike iho la lakou he 4000 ka nui o ko lakou mau hoahele i hala aku ma kela aoao o kela ola ana.

            A mahope iho o ko lakou kanu ana i na poe i make, ame ka malama ana i ko lakou poe i hoehaia, ua nee aku la lakou no Anetioka, aka, o keia huakai nae a lakou i hele aku ai, he huakai ia i piha i na popilikia he nui.

            O keia pilikia nui i loaa ia lakou ma keia hele ana no Anetioka, oia ko lakou hele ana aku ma na aina i hooneoneo ia ko lakou mau papalina me na mea ulu ole, oia hoi, na laau huaai, na holoholona e loaa ai he i'a ia lakou, a me na mea e ae e pono ai ke ola ana.

            No keia pilikia, ua nee mai la ka pololi a ka wi mawaena o lakou, a hoomaka aku la lakou e hookuu ia lakou iho iloko o na hana makilo, e nonoi hele ana i wahi ai. Nele na kanaka i ka ai, pela pu no na holoholona.

            Ikea ia aku la na lio kaua he nui e hina iho ana ilalo a lele loa ae la ko lakou hanu ola. A no ia mea o na naita i hoonele ia i na lio kaua mamuli o ka poino i kau mai maluna o ko lakou mau holoholona, ua hoolilo ae la lakou i na hoki ame na pipi i mau lio kaua no lakou.

            O na wahine keia i hele pu me lakou ma keia huakai, ua lilo lakou i poe hehehena mamuli o ka pilikia i ka make a ka ai, ka wai, a mamuli hoi kekahi o na manao maikai ole.

            O na ilio a lakou na mea i haawi mai i kekahi mau kokua nui ana ia lakou, oiai, mamuli o ko lakou makewai, ua hele huli aku la lakou mawaena o na mauna i loaa ai ka wai, a pela i hoopau ia ae ai kekahi pilikia o keia poe Kerusade.

            No ka mea, i ko lakou ike ana i na ilio e hoi mai ana mai na kuahiwi mai, ua hele a pulu i ka wai, ua loaa i un poe ilio la ka wai, a no ia mea ua hookolo aku la lakou ma ka meheu o na poe ilio la'a hiki io i ka loaa ana o kekahi wai moali auwai uuku ma kekahi mauna.

            Aka, mamuli o ka hookina ana a kekahi poe o lakou i ka inu nui ana i ka wai, ua pau iho la kekahi poe o lakou i ka make, aneane ekolu haneri ko lakou nui.

            Aole i pau.

 

KA NANEA HOONI PUUWAI

-NO KA-

MEA HUNA POHIHIHI

-O-

HAMETONA KAKELA.

 

Ka Ui Beatirisia, ka Oi o

ke Kupaa, ke Pookela

o ka Hoomanawanui

a o ka Hiwahiwa

a ke Aloha.

 

MOKUNA I.

KA LEDE BEATIRISIA.

            Me ka leao koo-u a hoihoi ole hoi, pane mai la ka Lede Beatirisia:

            "Mamuli io no o keia mau palapala hoiaio i loaa mai ai i loaa mai ai i Anelani nei, e hiki ai ke manaoio ia ua make io no o Geofere, a o ko'u manao no ia."

            Pela io no," wahi a ka Haku Adelo. "Aka, i kekahi manawa, ua komohia iloko o ko'u noonoo ana ke kanalua nui no keia mea. Me he mea la, o ka mea a'u e olelo ae ai no keia kanalua o'u, oia keia-"

            Hoomaha iki iho la oia a pane aku la:

            "Ua ike no o Geofere ua lilo oia i mea inaina e ka makuakane o makuakane o maua, a ua ike maopopo no ia ua lawa loa keia huhu a inaina o ka makuakane o maua no kona uhai loloa ana iaia a puni ke ao nei. No keia mea, aole ona manao e hulihoi mai i Enelani nei, oiai, ua ike no oia, ma ka wa mua loa e hehi ai kona mau kapuai ma Enelani nei, o kona wa no ia e paa ai i ka hopuia a hoopaahao ia hoi oia, a ma ia mea, e haawe ai hoi oia i na ukana koikoi a pau o ka hoohilahilaia.

            "Ua ike no hoi oia, aole i lawa o Enelani nei nona ame ka makuakane o maua e ola pu ai laua i ka wa hookahi, oiai, e hoohaliu aku ana ka makuakane o maua i kona inaina maka welawela maluna ona.

            "Nolaila, e Beatirisia, aole anei e hiki ia kaua ke manao ae, ua imi akamai o Geofere ma keia hana ana? Oia hoi, nana ponoi no i kakau i keia palapala e pili ana no kona make ana, me he mea la ua make io oia; aka, o ka oiaio nae-aole oia i make.

            "Aia no oia ke ola la ma kekahi aina mamao mai o kakou aku nei; ua hoololi ae hoi oia i kona inoa a he inoa hou; a ke kali mai la hoi oia o ka make ae o ka makuakane o maua, alaila, o kona wa ia e oili mai ai me ka hauoli a hoike ae iaia iho imua o ke akea, a e lilo auanei ia i kanaka waiwai nui a e loaa ana hoi he inoa hanohano maluna ona."

            No keia mau olelo a ka Haku Adelo, ua ano e loa ae la ko ka lede Beatirisia mau helehelena, a aneane oia e hookahe he mau kulu waimaka, aka, ua kaohi malie iho la no nae ia, a pane mai la oia imua o ka Haku Adelo:

            "Ina paha he mea oiaio, eia no ke ola nei o Geofere, a i ka wa e make ai ka Haku Tereveliana a hoi mai ia, heaha hoi kou pilikia ana?"

            I kela wa i hooho ae ai ua Haku Adelo nei a olelo ae ia:

            "O! O! E Beatirisia!! Aole loa oe i ike iki i ka nui o ko'u pilikia. Ina e hoi mai ana o Geofere i Enelani nei, ke make ka Haku Terevilana, alaila, owau auanei ke kanaka e hookolo ia ana maluna o ka ili o ka honua ma ke ano ilihune loa; no ka mea, oia ke keiki a ke kaikuaana o ka Haku Terevilana, a nolaila oia auanei ka hooilina pili kokoke loa o ka waiwai o ua Haku la; a o kona kaikuahine hoi kaa lawe ae i ko'u makuakane, a loaa mai ia au. Aka, e Beatirisia, hookahi wale no mea nana e hoomaalili mai nei i ko'u pihoihoi a uluku no keia mea, oia hoi, he umikumamawalu ae nei i hala o kona lohe ole ia ana, a nolaila, ua manao no au-ua make no paha oia."

            Ua hoopuka ae la ua Haku Adelo la i na huaolelo hope, me ka iho malie ana iho o kona ano pihoihoi i na sekona mamua iho.

            Me he mea la, ua hookahua nui ia kona hopohopo maluna o ka manao koho iloko ona no Geofere, oia hoi, aole paha oia i make; aka, ua hikiwawe loa ia nae keia manao ona mamuli o ka hiki ole iaia ke ike he wahi hiona kekahi maluna o na helehelena o Beatirisia, e hiki ai la iaia ke hoohuoi iho, ua ike o Beatirisia, eia no o Geofere ke ola nei.

            O ko ka Lede Beatirisia apau ma kana hoomaopopo aku a ike aku no hoi, ua hoike maopopo mai ia i kona nele wahi ike no ka mea e pili ana ia Geofere.

            He mea maopopo loa, no na mamakahiki lehulehu wale i kaa hope ae, ua pinepine loa na manawa ana i manao ai, aole i make kona hoahanau, oia hoi o Geofere.

            Aka, iaia i ike aku ai i na helehelena o Beatirisia ma keia wa a laua e kamailio nei, ua pau ae la kona kanalua, oiai, aole oia i ike aku he ouli kamehai o ia ano maluna o ko Beatirisia mau helehelena.

            Mai ka hoomana ana mai o ka laua kamailio a hoea iho la i keia wa, aole nae he wahi mea ona a ike iki aku i kauwahi ouli, ma ke ano o kona leo, kona helehelena a ano hoi o ka olelo ana, e hoaniani wale mai ana la hoi imua ona, ua ike no oia, Beatirisia, ke ola nei no o Geofere.

            A na kekahi mau huaolelo hoi a ka Lede Beatirisia i pane mai ai i hoopuehu loa ae i kona mau manao kanalua a pau.

            A oia mau huaolelo a ua ui hano haweo nei o Hametona Kakela, oia keia:

            "Ae-ke ole au e kuhihewa, ua kakau mai no hoi ua kanaka Sepania la, ua make o Geofere mamuli o kona loaa ana i ka @va. Ua hai pu mai no hoi oia, ua hele o Geofere a ano nawaliwali no ka loihi loa o na la o ka holo ana o ka moku ma ka moana; a iaia ka i pae aku ai iuka o ka aina, me ka nui o na inea i loaa i kona kino, ua loaa koke mai la iaia na kikiki a me na nopu hulili wela ana a ka la a Berazila, a no ia mea, ua hoomahuahua ia ka nui o kona nawaliwali.

            Aole i pau.

 

HE MOOLELO NO

EBINE LANOKA.

-KA NAITA O KE-

Kakela Ulaula.

-KA WELI O KE-

KENETURIA UMIKUMAMALIMA.

 

Ka I-Ioola hoi o Farani, a

o ka Mea Nana i hooki

i ke Kaheawai ana o

ke Koko Maloko o

Parisa.

 

"Na ke aheahe makani i lawe mai

Ka lono hauoli o ka maluhia,

Aole hoi me ka heleuluulu,

Aka, iloko o ke aheahe malie."

 

MOKUNA II.

            O ko'u inoa, o Kalo Giovane, malia, ua hoike mua aku no paha oia ia oe i kela inoa?" wahi a ka ona hale. Ua hoike mai kona hiohiona ma ka Ebine hoomaopopo aku, he oiaio na mea a pau a ke kanaka ona hale i kamailio mai ai.

            "He oiaio, ke hoomanao nei au, ua hai mai ko'u makuakane i ka moolelo o kela kaua huliamahi, a me kona hoopakele ana i kana wahine me kana keiki uuku mai ka luku ana a na koa o ka hoomana Katolika, a ke ole au e kuhihewa o Madame Giovane io no kona inoa, Oia anei kau wahine?" wahi e Ebine.

            "Aole ia o ka'u wahine, aka, o ko'u makuahine ponoi ia me ko'u wahi kaikuahine! No'u iho, ua hoopakele oia ia'u mai ke koi ae a ke kanaka oki poo. I ka wa a na koa o ka Pope e alakai ana ia'u no kahi o ka paepae oki poo, a oiai ua kokoke loa makou e hiki aku malaila, i ka wa hoi a ko'u houpo e kapalili ana me ka weliweli nui, ua ike aku la au i kekahi aliikoa kanaka ui a kapukapu e aahu ana i ka aahu o ke aliikoa kiekie loa o ke aupuni o Farani a me kona mau ukali i hele a paihi me na hoailona gula, ua hele mai la oia a ku iho la ma kahi e kokoke ana i kahi oki poo, a ma ke alo ponoi hoi o na koa Roma, ua unuhi ae la oia i kana pahikaua nui me ka owaka ana imua o ka maka o ka la, a me ka leo nui ua pane mai la oia me ka moakaka: "E na koa o ka Pope, a i ole o ka mea i kapa iaia iho, he Kumu Kauoha mai ka Haku Iesu Karisto mai! Ke hoike aku nei au ia oukou i keia wa ano: Ina he kanaka hou aku koe a oukou e makemake nei e oki i kona poo, alaila, ma ka inoa o ka Moi Pilipi o Farani, ke aa nei au me kuu pahikaua nei, e ku paio aku me oukou a hiki i ka inu ana o kuu pahikaua nei i ke koko o ka puuwai eleele o Rio II o Roma nei! Ka mea hoi e lawe nei i ka inoa o ka Haku me ka hoopunipuni a me ka haakei! E hai aku oukou i ua haku la o oukou, eia ke Tiga o Farani ma Roma nei, a ua makaukau oia e kau aku i ka hoopai maluna o ka mea e pakaha wale ana i ke ola o ka mea nawaliwali! O kona inoa, oia no ke Kauna Elekanedero Lenoka, ko ka Moi o Farani Alihikaua Kiekie ma ka moana a me ka aina!" I kela wa i huro ae ai ke anaina kanaka mai o a o, a me he la he tausani a oi ka nui o na kanaka i hele mai malaila no ka makaikai ana i na hana hoomainoino a ka Pope. I ko lakou lohe ana nae i na olelo wiwo ole a ke koa Farani, he mea e ko lakou hauoli, oiai e noho ana na makaainana o Roma nei me ka II mau o ka io, no ka mea, aohe i maopopo ia lakou ka wa a me ka hora e kii ia mai ai o kahi e lawe ia e pepehi me he pipi la no kahi pepehi pipi. Nolaila, me ka leo olowalu like, ua puana like ae la na kanaka. "O makou pu me oe e ka Kauna Lenoka me ka wiwo ole!" I kela wa, ua like me he poi wai la i ninini ia iho maluna o'u, oiai, ua maopopo iho la ia'u, e pakele ana au. Ia wa no hoi, ua huli ae la oia me ke kilakila, a me ke ku maoli no i ke koa ke nana aku, a mahope iho o kona nana pololei ana mai ia'u, oiai ua hauhoa ia ko'u lima mahope o ko'u kua, ua kuhi mai la oia me kana pahikaua imua o'u, a me ka leo moakaka, ua pane mai la oia i na koa e ku ana ma ko'u aoao: "Ma ka inoa o Lenoka ke koa, ke kauoha aku nei au ia oukou, e kalakala koke ae i na kaula i hoopaaia ai kela kanaka! "I kela wa, ua hoomaka koke ae la ka lehulehu holookoa e uluaoa me ke ku maoli no i ka weliweli ke nana aku, me ke kahea ana me na leo ahiu: "E hookuu kokeia kela kanaka, eia ko kakou hoola ua hiki mai! E ola mau loa o Lenoka ke koa o na koa! E hoohioloia ka mana o ka Pope!" a pela wale aku. Nolaila, i kela wa, ua hoomaopopo iho la paha ka koa o ka Pope, he mea makehewa ia lakou ke hoopaakiki wale mai, nolaila, ua hookuu koke ia au me ka lanakila. Ia wa me ko'u nana ole ae ma o a maanei, ua holo kiki aku la au a hiki ma ke alo o ke koa Lenoka, iaia e ku ana me ke kilakila a kapukapu, ua haule iho la au ma ko'u mau kuli a me mau puili ana ae ma kona mau kuli, ua puana ae la au: "Na ke Akua Kiekie loa e malama mai ia oe o ke koa puuwai laahia!" Nana iho la oia ia'u a pane iho la me ka oluolu i like loa me he la he keiki ponoi loa la au nana: "E ku ae iluna, a a e manao iho e kuu keiki, na lokomaikai o na lani i hoopakele ia oe, a iaia hookahi kakou a pau e kukuli aku ai!" Ke kikeke mau mai nei kala mau huaolelo iloko o ko'u puuwai i na wa a pau a'u e hoomanao ae ai i na wa a'u e ike ai a lohe aku paha no kekahi haunaele, a pela hoi me kona mau helehelena, ua kukuni paa ia ma ko'u umauma, me he la, he kii i paiia a paa ma ka papa hoomanao o ko'u waihona noonoo. Nolaila, e kuu makamaka maikai, ke hauoli nui nei au, i keia wa ano, no keia halawai ana o'u me kana keiki ponoi, a o oe ka oi o na keiki i pomaikai loa, oiai, ua hanau ia mai oe mailoko mai o ka puhaka o ke kanaka hookahi a Europa holookoa nei i aie nui loa ai. Aka, ma o ko'u ano he hoaloha ponoi nou i keia wa, oiai ua maopopo ae la ia'u kou kulana, nolaila, ke hoike aku nei au ia oe, o kela kanaka loihi a'u i ike mai nei e kamailio pu ana me oe, aole ia he hoaloha nou, a i ole no kou makuakane paha, he kamaaina oia i kou luaui, a ke ole au e kuhihewa ua ano hoomaopopo oia ia oe, no ka mea, ua kamaaina loa au i kela kanaka aole oia e poina iki ana i kana mea e ike mua ai, a no ia mea, ua ike oe ma kou helehelena he keiki oe, a i ole he mea oe oe i pili ia Alekanedero Lenoka. Nolaila, o kela kanaka, oia no o Don Pedro ka alihikaua nui o ka Pope Pio IV, ko Pio III, hope ponoi mai-he kanaka hoi oia i noho pepe mau malalo o Lenoka, a ma ia kumu he enemi ino loa kela kanaka i kou makuakane. Nolaila, he mea pono e makaala loa oe nona, a no'u iho hoi, aole loa e pili ko'u mau maka no ke kiai makaala ana ia oe e kuu keiki a hiki i kou wa e haalele iho ai i ko'u wahi malumalu nei, a e lilo hoi oe i keiki na'u e pono ai, oiai ina aole kou makuakane aole loa kaua e hui a halawai ma keia wahi a kaua e kamailio nei."

            I ka hooki ana o ke kanaka ona hale, Kalo Giovane i ke kamailio ana, ua unuhi ae la oia he mau apana dala mailoko ae o kona pakeke, a mahope o kona helu ana, ua haawi mai la oia i ua poe apana dala la ia Ebine Lenoka ka opio malihini, me ka pane ana mai: E lawe hou aku oe i keia mau apana dala, no ka mea, he mea ino loa no'u ka lawe ana i ke dala mai ia oe mai, mahope iho o ko'u ike ana a hoomaopopo ana hoi o ke keiki ponoi oe a Alekanedero Lenoka. Ua noa keia hale ia oe a me na mea ai e hiki ana ke loaa i kau kauwa haahaa nei!"

            "Aole, e lawe loa oe i kena dala, a ina aole oe e lawe ana, alaila, e hele ana au e huli hoi i wahi no'u e noho ai! Ua ao mai ko'u makuakane ia'u , e uku au me ka pololei i na mea a pau a'u e makemake ai, a aole hoi au e lawe wale i ko hai pomaikai, nolaila, e lawe loa oe i kela dala a e hoomanao iho, ua like no ko'u hilinai ia oe a me ko'u mahalo ia oe i na wa a pau, aole hoi no ko'u lawe hou ana mai i kena mau dala he mea ia no'u e oi loa ae ai o ka mahalo ana o ko'u naau ia oe no kou mau hoomanao maikai ana no ko'u makuakane i hoi aku no kela ao maluhia mau loa," wahi a Ebine me ka haloiloi ana a kona mau waimaka ma kona mau lihilihi maka, oiai, ua hu mai la kona aloha no kona luaui makuakane aloha.

            Aole i pau.

 

AHA KIEKIE O KO HAWAII PAEAINA.

 

KAU O DEKEMABA, 1895.

 

Imua o Judd L.K. a me

Frear, L.

 

Caroline A. Laing, vs. Robert Laing

Robert Laing vs. Caroline A. Laing

O ka olelo hooholo (decree) e ae ana a e hoole ana i ke oki, elike me ka olelo hooholo a ke kiure, aole hiki ke kapae ia, ina he olelo hoike lawa kekahi e kakoo ana ia mea.

O ka nui o ka uku alimoni (uku hoomau i ka wahine i hookaawaleia a e hookaawaleia ana paha mai ka berita mare aku) aia no ia ma ka noonoo maikai ana o ka Aha nana i hoolohe ka hihia, me ke ku no nae i ka hooponopono ia mamuli o na hoohalahala kumu (exceptions,) i ku maluna o na kumu oolea a ikaika wale no.

Aole e ae ia ka hookolokolo hou ana no ka hookomoia ana mai o ka mea hoike i loaa hou loa, oiai, he mea hoike no ia, i like me ka mea hoike, i ike mua ia ma ka hooiaioia ana o ka hihia; aole hoi no ka ae ia ana o na poe hoike hou i hoomaopopo mua ia no ma ka wa hookolokolo ana, aole nae lakou i hoea mai imua o ka aha mamuli o ka hana ole ia ana o na keehina kupono e hiki mai ai lakou; aole hoi mamuli o ka ae ia ana o kekahi hoike hou i hoomaopopo mua ole ia ma ka wa hookolokolo, aia wale no a hoikeia mai ka olelo hoike a ua hoike la e hai mai ai, ma o ka afidevita ponoi iho a ua hoike la; a i ole ia, ua hoikeia mai ke kumu maikai no ka waiho ole ia ana mai o ua afidevita ia.

            Honolulu, Ianuari 3, 1896

            (Unuhiia mai keia ae la noloko mai o ka nupepa P.C. Advertiser, Ianuari 11, 1895.)

 

KAU O DEKEMABA, 1895.

            Ma ka hana o ka waiwai o Opae i make.

            Imua o Judd, L.K. ame Frear, L.

            Aole hoonele ka Pauku 88 o ke Kumukanawai i ke kupono ana i ka Lunakanawai e noho ma ka hoolohe ana i ke noi e hoopau i ka olelo hooko (probate) i aponoia ai kekahi palapala kauoha i ae mua ia ai no ka hooko ana e ua lunakanawai la no.

            Na Lunakanawai Frear i hoopuka i ka olelo hooholo a ka Aha.

            Na Loio E. Johnson no ka mea noi, S.K. Kaeo, no ka mea pane.

            Honolulu, Ianuari 4, 1896.

            (Unuhiia no loko mai o ka nupepa P.C. Advertiser, Ianuari 13, 1896)

 

KAU O DEKEMABA, 1896

            Imua o Judd, L.K. ame Frear, L.

            Domingos J.L. Maltos vs. W.L. Wilcox, Lunakanawai Apana o Honolulu, ame Jose J. Carvalho.

            E kapae ana ka certiorari (palapala kii moo hookolokolo) i ka hookolokolo ana i maopopo loa ka mana ole ma ke kanawai; aole ia no ka hooponopono ana i na kuhihewa o ka olelo hooholo, ina paha ma ke kanawai. a olelohoike paha i hooiaio ia e ka mea hoike (facts.

            Na Lunakanawai@@@@@ Paragraph unreadable