Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 3, 17 January 1896 — Heaha la ke Kulana Hoohui Aupuni i Makemake ia e ke Aupuni i Keia Wa me Amerika? [ARTICLE]

Heaha la ke Kulana Hoohui Aupuni i Makemake ia e ke Aupuni i Keia Wa me Amerika?

Ma ka naua ana i ke Kumukanawai o ke "Aupuni o Ilawaii," e ku nei i keia wa, ma ka Pauku 32, no «Na Kuikahi," e ikeia ana, ua hoomanaia ka Peresidena tne ke apono 0 ka Aha Kuhina e hana i kuikahi hoohui aina a oiliana kalepu paha mawaena o ka liepuhalika o Hawaii ame na mokuaina o Ameiika Huipuia, malalo nao o ke aponoia e ke Senate. Ma o keia mau olelo oke Kumukanuwai, ua akaka ua ko ia ke alahele o ke Aupuni Repubalika, ma kona ku aupuni ana, no ka pili ana'ku me na mokuaina o Amerika Huipuia, ma ke ano hoohui aina maoli paha, a ma ke ano kuikahi kalepa walo 110 paha. O keia īnau kulana 1 hoikeia ao la ma ka olelo Hawail, elike me ka mea i ikeia ma ke Kumukanawai Ilawaii, ua hoikeia ma ke Kumukanawai Olelo I3eritania, keia mau huaolelo, P6lftical Union ame Commercial Union. Nolaila, ua kupono ka ninau ana, Heaha Ia ke kulana hoolauna uupuni i makemakeia e ke Aupuni i keia wa mo Amerika? Aole paha e poina ko makou poe heluhelu no keano o ke Kuikalii a ke Aupuni Kuikawa 1 hoouna aku ai i Wasinetona ma ka M. lī. 1893, | a o ua kuikahi Ia no ka Hoohui Aina maoli ia, ka mea i kapaia he Annexatlon. Aua kupono ua la i hanaia ia wa no ka Hoohui Aina, oiai, oia maoli ke kauoha i paa iloko o ke "Kuahaua" i hoopuI kaia ma ka la 17 o lanuari, 1893, e ke K«mite Malama Maluhia. Aka, i ka wa i loli ae nei ke aupuni mal kona kulana kuikawa a ko kulana Bepubalika e ku nei, i hookahuaia maluna o ke Kumukauawai o ku nei, ua loli pu mo ke kulana hoolauna aupuni i makemakeia māwaena o Hawaii nei me na mokuaina Huiia o Amerika, a oia kela mau kulana elua i hoikeia ae la mamua. Mamuli o na oielo o ke Kumukanawai i hoikeia ae la, ua hiki i ka Peresidena ke hana I kuikahi hoohui aina maoli, a i ole ia, i kuikahi kalepa wale no paha. Nolalla, ua lilo i mea ake nui ia e na poe apau i makemake e ike i na hana a ke Kuhina Hawaii i keia wa ma Wasinetona, heaha la ke kuiana o ke kuikahi i makemake ia e hoopaa ia mawaena o Hawaii nei ame Amerika Huipuia. Ma kekahi niipepa o ko na Aina E i loaa mai ia makou, oia ka nupepa Inclependefice Patriot o ka mokuaina o lowa, i hoopukaia ma ka ia 28 ō Novemaba, M. H. 1895 aku nei, ua ike iho makou i •nuna malalo o ke poo <«Na Nuhou Laula:" "Mai Honolulu mai, Nov. 15, ma Kapalakiko mai, Nov. 22. 0 Kahina Kupa, ka mea i lilo i kahua no ka olelo, aole o Haki, ke Kuhina i keia wa, o hele ana 1 Wasinetona no ke noi ana i pono Hoomalu Aupuni. Ua hoikeia ae keia olelo i oaea e kueia ai kekahi iauahea kuio. E hooikaika ana o Haki, elike me ka hiki iaia, e lawe mai i ka Ninau Hoohui Aina imua o kela Kau Ahaolelo ae ame na luna aupuni kiekie oke aupuni. Aole he mea e ae e ko ai ka makemake o kona Aupuni." Ma ka po Poakahi ne!, ua malama