Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 3, 17 January 1896 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NU HOU HAWAII

ht kulaia Aupuni keia. lan leihoi lio ina Kapiolaui Puka i u 1.«. J;i liiki aku na haumana o ke ila po i Ueki \va i ka 200Ke mau lu no ka ikaika o ku a i o ke ahi a ka walune o ka lua. A.ia ka Ilamuku Baraunn i ka o Kauai ī keia wa. Mai poina i ka nana ae i na olelo olaha e puka aku nei ma ko raau popu o keia la. E papa loa iaaku ana ka niaauwa/aia ana o ka i'a nia nu pipa ulai o HoKolulu nei. M;> ka Pouiima aku nei o kela le ī huli hoi aku ai ka wokukauu iionka f< Balatimoa." lla imupau iu ka Ilui o Wing iong Lutig. E eaua ae ika Uooiu ma ka pepa o keia la. Ua iiookiekio ie. ae nei o Mr. rnost Ilenkeu o ka I'uali Mukai uu Lio i Kapena no ia Puali. it T a liolo aku o Mr. Jno. 11. Wise ekahi o ua pio Kalaiaina uo Ililo, iia ke Kinau o ka Poalima nku nei. Ma ka po Poakolu uei a Poaha ae, ia hoaikane hou uaai uei o Kulauilakoi me ke kulanakauhale o Hopolulu nei. [ M:i ka Poakahi nei, hora 6:80 a. pi., i liolo aku ai ka mokukaua Ita[liu Christoforo Colombo uo Vane[koua. , ' E loaa no na nupepa haawi wule "Ka Elele Evanelio ke launa pu ae mo Mr. W. H. Tell (Uilama Tell) i 'keia Poaono. O Kuuka Crauo ku mea i hookohu ia e ka Papa Ola i Kauka Aupu.ni no Kona Akau, Hawaii. He 'Kauka hou loa

Ua 1110 ae nei o Mr. A. G. M. Rotbikuna i loio no ka Hui Paionia no ke Kukulu Hale a Hoaie Dala, ma I kahi o Mr. A. W. Kaaka i waiho aku. Ua hoi ae nei ka haole hana kupUa Zimioch a ma ke kahua i uniki iho nei na poe Keaka lapana, maUiia oia e paapaahana ai i kana, mau hana akamai. Ma ke kakahiaka Poalua nei, ua aeia aku na keiki aukai o ka mokuL kaua Amerika Benitona, e kiai nei ( i ke awa, o paikau ma na pipa uwaI po o uka nei. K He wahi papa ahaaina ka Mr. A. Thompson, Kakauolelo 9na o ka Aha Kaapuni, i haawi ae ! Stua kona wahi noho ma Kapama ke ahiahi Poaono aku nei. £ Ma na lono i lona mai ; nel uo ko koho balqta Luoa Benate na heluua

I ke ahiahi Poakahi ae, e haawi ai kt Hui Keaka Lio he hoikeike o ka leiUou mau hana kamahao ma Ewa. Ma ka Poakahi nei i hoomaka ai na Lunakanawai Kaapuni hou Carter ame Perry e lawilawe i ka laua mau hana. Ua lono ia mai, ua waiho aku !a o George C. Kenyon i kona launa pili oihana ana me ka nupepa lmlependent o loko o keia kulanakauhale. E hele niakaikai aku ana paha ka Ilamuku i na hana a ka Oihaua Makai o kela a me keia Mokupuni. Pela ka lohe ia. Nolaila, e noho me ka oiakaala. Mamuli o ka piha e ana o ka pepa o keia la, ua hoopanee ia kekahi uiau mauao mai na makamaka ame ni hoaloha mai. E hooiuanawanui a hooi»uka ia aku 110. E iilo ana ua 1). Uoward Hikikoki, ke "Kilohana" kaulana o ka huiu pona ma Ilawaii nei, e pena i na Kii o ka lua-o-Pele, ma kona mau kulana like ole mai ka M. 11. 1889 mai. Mai ka hanaia ana o ke ao nei a . ke Kai-n-ka-llinalii, wahi a ka poe llebera, he 1,656 makahiki, a ma ka Baibala hoi a na Kanahlku. (Sepetu3£ina) he 2,262 niakahiki, he like ole.o 606 makahiki. Ke hoonee nei no ke Aupuni i na hana hoomaemae alanui maloko nel 0 lionolulu. Aia ke hoomakaia nei ka hoopiha ana i ke alanui hou e moe ana mai ka uwapo aku Haaliiiamanu pii iuka. ' Ke hoopulapuia nei o Mr. J. F. Colburu (Keonl Kolohana) ma kona mau lako ma Ewa ae nei i ka olepe ame ka papaua, i kapa inau ia ka pipi o Ewa. Ua oleloia ke holomua nei kana hoao ana. Ua hoea aku ka huakai a ka Peresida o Hawaii ina Punaluu i kela Poakolu aku nei, a ma ka 11 nei hoea oia ma Naalehu, a ma ka la 12 wai, haalele ia laiia no Ka Lua-o-Pele. Mahina Piha o keia malama — "Alemanoka Hawaii" a J. Liwai Kukahi a ina ka Alemanaka a Mr. Thos. G. Thrum, aia ma lanuai-i 29; ma ka Papa Hoike o ka nupepa "P. C. Advertiser," aia ma ka la 30, Ile kukakuka kai malamaia e Komisina Hawts o Beritanla me | Kuhlna Cooper o ko na Aina e, ma ka hora 4 o ka auina o ka Poakolu nei. Aua hoomaha ia aku ke Kmi oia Keeua, ma ia manawa. Ma ke kakahiaka Poakahi nei, mai loohia ka mokuahi Kalaudine 1 ka poino, mamuli o ka hemo ana 0 kekahi puka aoao, a komo ke kai malaila, mamuli wale no o ka ike e ia ana oia liemahema pakele ai. E lilo ana paha ka eo o ke koho balota Alii i ke keiki o ka makanl Apaapaa o Kohala Akau, i na puu haelo lua o Pili me Kalahikiola. Oiai, o kekahi balota i koho ia no Mr. Young ma Honomu, ua ku ole 1 ke Kanawai. Ua loheaia mai, ua nonoiia aku ke Kahu o ka Ekalesia o Kaumakapili e ka Papa Kahu Waiwai a me ka Ahaluna o!a Ekalesia, e waiho mai i ka hana, a uaae maike.Kahu ia noi. Aole howa ke haha akn i ka "Ehu Kai o Puaena." Ua haawi ahaaina ae na poe Repuballka Ilawaii o Hookena, Kona liema, no ka hoohanohano ana r ka huakai' a Peresidena ®ole, iaia i hoea aku ai ilaila ma ka la 9 aku nei. Hookipa ia ka Peresidena o ka Repubalika me ke ohohla.

110 la hauoli ana ka Poaono o keia pule ae# lanuari 18, no na Geremania ma keia raau Pae Aina, oia ka la hnomanao o ka piha ana o na makahiki he 21, mai ka ia i kuknlaia ai o Klni Uiiama I o Perusia i Emepera no Geremauia ma Veresaile, e na Poo Aupunl a pau o Geremania. Mamuli o ke kaua kipi kuioko ma Cuba, ua hoemi ia ka loaa nui ana o na tona kopaa mai laila mai a i Aroerika, nolaila, ua manao ia e hoouna ia aku ke kopaa Hawaii no Piledelepia ame Nu loka, roa ka Lae Hao aku. He 8 mau moku i paa i ka hooiimalima ia no keia hana, no ka uku $5.75 no ke tona hookahi. He mau po kalae keia o ka pooaha lam e ikeia aku nei } a wahi a ko uiakou Profesa o na mea kilo iani, ua ike ola iak Uresa l&ul ame Uresa Uuku ma ka ponaha lani Akau, ao ka hoku «aa ba huelo o Uresa Uuku, ka hnkn naar a «aa-lka p U O ia Xke Kea o Sana i*t>l

E hoike ana ka Napepa Ba!etina Ahiahi o Honolnla nei, [lanuari 14] ua hoouna ia ako he telegarama mai Vitoria Beritania Columebia aka a i Lailana, e hoike ana e kaulaa iho ana ka mokukaua Roiala Ata ilai!a-Victorla_i keii kau hooiJo, alaila, inakaukau no ka liolo aku I ka Hikina. Ma ke ahiahi Poaono aku nei, lanuari 11, ua haawi ae ke Keiklalii Luigi de Savoia o ka mokukaua Cristoforo Colombo ame na 'lii oia moku, he papa ahaaina panai hoohanohano ia Kanikela Sehaefar ame kana wahine, ame na lede e ae he nui, maluna o ka mokukaua. Na ka hui Kawaihau i hookiliwehi hoonanea i na maiihini me na ieo mele Hawaii. O Carl Klemnie kekahi o na haolo i kipakuia mailoko aku nei o ke Aupuni i kelā makahiki a! u nei, a i hoi hou mai nei ia nei, ine ka palapahi ae ole mai ke Aupuni aku, ua hopuia oia e ke Aupuni 110 ka hewa kouao hou mai iloko nei o ka aina, me ka ae ole ia, a ma ka Poakahi iho nei, ua ae oia i kona hewa imua oka Aha Apana. Ma ko noi aka Loio Kuhina, ua kaohi ia ke kau ana i ka hoopai maluna ona.

| He mea pono i kela ame keia ohana ke loaa ona laau lapaau mama |no na ma'i oka opu. I laau lapaau puhili ole no ka "Moku ino loa o lepo" (Diarhea) Nahu, Umii, Kolera ! ame na ma'i apau o ka opu, aole he laau lapaau oi aku o ka maikui,; elike me ka PERRY DAVIS LAAU PKNIKIL A. (Pain Killer). Oa lawe laweia keia laau no na makahiki lie kanalima, a ke hana mau ia nei i kela ame keia la, ma na aina apau o ka honua nei. Oka Hui Kuai Laau Lapaau o Holister, ka Agena. Ma ka hora 11 o ka nei, lanuari 15, ma Kapalama ae nei, i hookuu mai ai o J. Alapai i kona hanu ola hope loa ma keia ao, a haln aku la oia ma kela aoao. Ma ka auina. ia Poaha nei i malamaia ui ke anaina haipule hope maluna o kona "Kinowailua" maloko o ka inakini o Kaumakapili, a mai laila aku uianele ia aku la no ka home lua. Ua haalele iho oia mahope nei he wahine, he ohana keiki, he mau moopuua, ame na hoaloha he nui. Ma ka po Poalima o kela pule aku nei, ua ikeia e kekahi makai kanaka maoli ka paa ole ana o ka pnka o ke Keena Oihana o Mr. Schnaek, a nana i hoike aku i kekahi makai haole. Ika nana ia ana o loko o ke Keena e walho ana he huina dala mahuahua loa i hiki aku ma kahi oka haneri. Ua malama ia ma ka Halewai, a' i kekahi la ae, hoihoi ia aku ika ona. Ua makana ae o Mr. Sehnack i ka makai kanaka he $5, a i ka makai haole he mea hoohiwahiwa wati.