Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 8, 21 February 1896 — Ku mai! Ku mai! Ka Na-lu! Popoi Kai-uli Kai-koo!! Aohe e hina ia Puko'a Ku ia oe!!! [ARTICLE]

Ku mai! Ku mai! Ka Na-lu! Popoi Kai-uli Kai-koo!! Aohe e hina ia Puko'a Ku ia oe!!!

Ua ike iho makou i oa pane pilikino a ka lunahooponopono o ke Aloha Aina tua Ka Poukahi nei, Feb. 17, mamuli o kona pa pono ana i ka olelo pane oiaio i puka aku ai ma ko makou pepa o kela pule aku nei, a no ka hiki ole iaia ke kulai i na mea a oiakou i hoike aku ai, ua ht>oinaka mai la ia e hoino pilikiuo i ka lunahooponopono o keia nupepa ma na mea i pili ole i ke*kumuhana. Aole l«a oia i hoao Iki e hoole mai i na mea a makou i 'hoike aku ai no na hana i lawelawe ponoi ia e ia, a i lilo ai ia mau hana i mau wahi e hiki ai ia makou ke aku i na mamaia olelo "Kipi! Hoohiki wahahee!! Haihai Kumukanawai !!l" e like me ka ua lunahooponopono la 4 hoino aku ai i ka Lunakanawai Kiekie, no ka haiolelo aoa a ka Luoakanawai Klekie eua na mea e pili ana i ke "Kumu o na Kumukanawai oHawai," ka haiolelo hoi i hoino ole īa mai ai ua iunahooponopono la, ma ke ano piiikino. Ke mau nei ka aaki paa o na olelo a ke Kuokoa. maiuna oaa, HOle hiki iaia ke hoakaka pono mai mnlona o na komu oiaio oo ke kalai ana I ka oiaio o la maa mea. Aoie hiki iaia i keia l»,aole i kaiaapopo, aole ia ia aku, aoie no a hoea i ke ao pau ole. Aoie oia i holke mai i kahi ona i ku oie ai i ka "hoohikl wahahee" mamuii o kona hoohiki pinepine anu nmlaio o ke Kumukaimwai o Euimehameha V., a mahope hoohiki i ke Kumukanawai Elaupu. Nolal* ia, i kooa wehe oie ana i keia oieio hoahewa a makou i kau aku ai ma* luaa ooa, oa ka oia l ka Eiaupu o ke Kaaiakanawai ana i hoohiki ai ma ka M. H. iaß7, a iilo »e ia oia i mea hooiiiki wabat»ee !tke Kamakanawaio 1864; a no kooa hoohiki la Kumukaoawai £taapa o 11887, kekamakanawai i loaaooloko aiai o ka haua kookalmU aapaai, oa

lilo oia i mea kokoa i k& hana hookahali aopani, a oia hana he kipi lanakila ia. Aole wahi olelo pale a oa luaahoopoaopooo ia mai keia mea. Hauiaa loa, mumule ioa aohe puai leo. No ia me<t, ua pili no laia ka hana haihai kamukaoawai ana i .hoioo aka ai i ka Lunakanawai Kiekie. Ua hoao ikaika oia e paie iaia mai kona komo pooo ana īioko o ka hana kipi ana ponoi i hoopuka ai, maoiuli o kona olelo ana, no kona hookuu ia aoa e ke kiur€ o ka aina no ka hewa «ohama bipi, ? ' nolaila, ua hewa ole oia. Aole o makou ahewa 1 keia .manao o ua iunahoopouopono la. Aka, aole o na hoo kuu ana a pau a ke kiorei o ka aina be mea ia e hewa ole ai fea hewa 10 i hanaia eke kanaka. Penei: lna pepehi o A ia E a make a he oiaio no la uiea, a hookolokolo ia n A, n* ka iawa pono ole nae ona hoike iaiua oke kiure, hookuu ia oA e ua poe kiure ia. Aohe ia he mea e hewa ole ai oA. Ua hewa ole io o A uia na kanawai o ka « ina; a&a, ma ke kanawai o ke Akua, a ua luuahooponopono nei e olelo nei aia ilaiia ka hoihoi hou ia ana mai o ke ke Aupuni Moi a Liliuokalani i haalele loa ai, ua ku uo i ka hewa kela kanaka a ke kiure o ka aina i hookuu ai. A oiai he maa mau ua lunahooponopono la i ke kakoo i ka Mea Maua Loa i wahi hoolana nona no ka hoihoi ia ana mai o ae Aupuni Moi a Liiiuokalani i hoole ai, a ma na Kanawai o ua Mea Hoano Loa la: u Ua lohe no oukou ika mea i olelo ia mai e ka poe kahiko, Mai pepehi kanakd oe; a o ka mea e pepehi i ke kanaka, e lilo ana ia 1 ka hoahewaia. Eia hoi ka'u e olelo aku nei ia oukou, o ka mea huhu haia oie ole aku 1 kona hoahanau, e lilo ana la i mea no ka hoahewaia." Ke hoomaopopo mai nei keia, aole o ka make maoii ana o ke kino o ke kanakā, mamuii o ko ka iunahooponopono o ke Aloha Aiua iawelawe ana me ka pu, pahi a mea kaua e ae paha, oia ka pepehikanaka. O ka huhu hala oie iloko o kona naau, eiike me kana i hoino kumu oleaku ai ika Lunakanawai Kiekie, me kona hoino oie ia mai, ho pepehi kanaka no īa, wahi a ka Mea Hoano Loa. Aole ua iunahooponopono nei o ke Aloha Aina i hooie mai ii ka oiaio 0 ko Liiiuokaiani hoohiki ana malalo o ke Kumukanawai o ke Aupuni Kepuhaiika o Hawaii, a niuau iho ia ia, Heaha ka pill o kona hoohiki ana ia Aiapaki, a i oie ia, ii;» hl? Eia ka piii ia Alapakii: O ko Liiiuokaiani hoohiki ana i ke Kumukanawai a ua luuahooponopono uei i hoohiki ole ai, oia ka 'oielo hooiaha maopopo a Liliuo&hlani e hoike ana imun o ke ao nei a pnu, a ioiua no hoi o Peresidena Kalivaiana, aohe Aupuni Moi i koe ma Hawaii nei, oiai he makaainana Repul)alikrt ke "Aiii" i keia U<, a e hoixe ana i l&a poe i iioohiki <>le i ke Kumukf\n;<wai o ke Aupuni Repuhaiika e ku uei, aoie lo«t e hoihoi ia mai ana ke Aupuni Moi a ka lunahoo(><»nopoFio o ke Aioha Aīnae alakai hewa nei ia oukou, a ua iauakiia ke Komukaniwai o ke Aupuni Repubaiika o Hawaii, a ka lunahooponopono o ke Aloha Aina i hoohiki ole ai, a e paipai mau nei i na kanaka' hapa o ka naauao e kue mau aku i ua kumukanawai la ame ke Aununi a e hoomokaahana ana hoi; a ina e ala mai ana he kipi i ke Aupuni e ku nei i ka la apopo, a ma keia mua aku paha, oua lunahooponopono ia kekahi e komo pu ana ma ia kipi, no ka mea, oia kona kulana maoii eku nei i keia wa. 1 ka laoakila ana o ka hana hookahuii aupuni, aole ia he kipi. Oia ka ru!a kanawai i hooholo īa ma Eneiani. Ma na mea piiikino a ka iuoahooponopono o ke Aloha Aina i kamaiilo ai no ka ianahoopooopoeo o keia pepa, na ka laoahooponopono ponoi no ia e pale noua iho, aku, e hoo manaoia, o ka oiea e noho lunahooponopoo» nei uo keia pepw i ke*a w», ka mea maa loa nana i hoike e i u/a honua, o ke Kumokaoawai o 1887 U E kaaalako aku aoa ia ika oohooi Aapuni Moi oiaio aoa o Hawaii nai aka nohona Aupuni Repubalika." A ke ku io uei ua Aupuni ia i keia wa, e h»ki ole al I na hoioo pilikino wnle a ka iunahoopooopono o ke Aioha Alna ke hoohioio. Oi*i» ua paa ia Aupuni, aohe feipi nanw e kalaī. X keia Poakahi ae e kuai Euelala ia al na iako p« daU ame kekahi maalako waiwai eae o na 'ili ma j ka haie kadata o Mogana.