Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 9, 28 February 1896 — OPIUMA! PILIWAIWAI! Haunaele Kuloko!! [ARTICLE]

OPIUMA! PILIWAIWAI!

Haunaele Kuloko!!

Eia 'imun o ka Ahaolelo o ka Repubaii«sa o- Hawaii he Bila Kanawai e ae ana e iaikiniia ka Opiuma ma Hawaii nei. Aole makou e hoakaka akn ana no na pomaikai a me uii polno e uhniahoio »na mamuli <» ka ae laulahaia aua e ke Kanawai e liio i waiwai kalepa kuulaia akea iloko | o keia mau Pae Aiuaj aka, e oielo | ana makou, ke ae ia ka opiuma, | aiaiia, ua ae ia ka Piliwaiwai Lotere, a ke aeia keia mau mea, ua nele ioa kakou i ka Hoohui Aina, a ua hoohamamaia k,\ ipuka no kekahi kaua kipi kuioko. Pela anei? Heaha la ka ke kumu nui o ka hookahuii anpuni o ka 1893? Aoie anei o keia kanawai no ka laikini aoa i ka Opiuma? Ua maopopo ioa, ina ae ia ka laikioiia o ka Opiuma, aiaiia, aole kuinu kupono e hiki ole ai ke ae ia ka Bila Lofcere, kekahi kumu uo hoi o ka hookahuiiia ana o ke Aapuni Moi malalo o ka nohoaiii ana o LiUuokalani. | Aole*nei mamaii o ka ae ia ana i o ka Opiama e laikiniia, a pela pu paha me ke Kanawai Lotere, he mea ia e hoike maopopo aku ana | imua o ka Lahui Amerlka, ka poe no lakou ke panl pakn wa ka Hale Ahaolelo dui, a kak*"o e kikeke : aku nei e ae ia mai i keia Bepubalika ka pomaikai o ko Ao(ierika uoho !itu»cua(u a:;u uialuna mui ona, | a i ole ia, e iilo paha ia i mokuaiaa I maoli iloko o ia aupuni, mamali o : ka hoohui aoa? Ao3e anei hoi ma- | muli o ka ae i» ana o keia kanawai [ Opiuma e ka poe poaui na lakou i | hookahuli i ke Aupuni Moi, aialalo l o ka ae ia ana o ka iaiklui Opiuma e i Liliuokalani, he mea ia a ka lahuā Amerika holo*ko« ame na lahui | lumaao e ae a paa o ke ao nei, e ike | ma! ai na hookahali ia ke Aupani Moi maialo o na kamu kupooo oie,

a e hiki ai ike Aapaoi o Aui«rik» ma o kooa Ahaolelo Hui la, kakoo koke i ke komuhaim h Peresldena H»livala»a n<> ka H«»!hai Aupaui Mol? Ua ainopopoia toj*kou, uia ka wa e h«»io ai keia Kauawai u.t hamama koke ka ipaka no kekafeī hookahuli aupuoi kuioko e kakoo »na uo ka hoala hou aut» i ke Aupnoi MoiHe mau olelo o>aio ioa keia a ke Kuokoa e hoike uei me ke kanalua ole a wiwo t>le hoi. O kaua e koi aei a e koi mau aku uei Ina hoa Hawaii o ka Ahaolelo, e hoike !«• kou me ka oiaio amo ka lokahi, ka oiHknu ole a me ka wiwo ole, aoie na Kauaka Hnwaii he pue wale i ka ihiihi o ka iakou qjuu kee hina kalai aupuui i ku ai a paa mamuli o nu haua pelukiia a lameili e like me keai. A ma ka olelo ana a ka flttwaii, no ua iuii pomaikai a imi loaa o ke ano elike l»>a me keia, oiai he hana ia i pau uiu » i ke Aupuui >loi i ka hanaia, he' palukuha i», he aihemu a he ai poo maunu. Ke haawi nei &e Kuokoa i na oiahalo kiekie ana ia Hanale Waiakuhauki a iue Wile R*uki, uo ko i.iUa hoole lom Hiia aole e ae in.kela kanawai e paiia, me ke dala a ka lehulehu, a e hooki loa ia hoi kona n<x>uoo ia nua. O keia ka rula nlakai aupuni kaulana loa o ka wa kahiko mawaena o na lii o Kohala Akau, ma ka wa aole i hanau o Kamehumeha I, oia hoi, o-u i ka maka oka Wauke oi opiopio." O ke ano o keia, ina he alii, kaukaualii a makaainana e onuuau ana e kipi i kahi alii, alaila e m.ike Uoke kela alii, kauk-a*ialii a luakaainann hoi.