Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 27, 3 July 1896 — Page 4

Page PDF (1.05 MB)

This text was transcribed by:  Martini Eke
This work is dedicated to:  The Eke Ohana

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

KANAWAI E HOOKEA AI I KAMANA HOOOKOLOKOLO O KA AHA HOOMALU MA KEKAHI HIHIA HOEHA I NA LUNA AUPUNI A ME KE KANAWAI 25 O KE AUPUNI KUIKAWA, I KAPALA " HE KANAWAI E PILI ANA IKA MANAHOOKOLOKOLO ONA UNAKANAWAI APANA MAKAHIHIA MIKAMINA."

 

E holoholoia e ka ahaolelo o ka Repubalika o Hawaii:

 

Panku 1. E loaa no i na Lunakanawai Apana, ka mana no ka hoopii ana. hookolokolo ana a me ke kauana i ka hoopaii kekahi mea ihoopiiia no kekahi o na hewa mahope iho nei. oia hoi keia: Na mikamina o kela ano me keia ano, ka aihue ma degere elua. a me ka imiloaa ma kahoopunipuni a me ke kipe. ina aole i oiaku ka hoopaii hokakaia mamua o ka hoopaahaoia ana ma ka hana oolea no elua makahiki a i ole ia ma ka hoopaio elima haneri dala.

 

Pauku 2. O ka Pauku 1 'o ka mokuna LII o ke Kanawai Kanaina. Mokuna VII o na Kanawai o ke Kau o 1870, Mokuna X o na Kanawai o ke Kau o1880. Mokuna VI ona Kanawai o ke Kau o 1882, Mokuna XXV o na Kanawai o ke Kau o 1884, a me ke Kanawai 25 o ke Aupuni Kuikawa ma keia ke hoopau loa ia nei.

 

Aponoia ikeia la 25 o Mei M. H. 1896.

 

SANFPRD B. DOLE,

Peresidena o ka Repubalika o Hawaii .

 

 

 

 

 

 

____________________________________

 

KANAWAI 41.

 

____________________________________

 

HE KANAWAI.

 

E HOOLOLI AI I KA PAUKUI O KE KANAWAI 42 O KE AUPUNI KUIKAWA, I KAPALA " HE KANAWAI E HAAWI ANA I MANA HOOKOLOKOLO HOU AE I KEKAHI MAU LUNAKANAWAI A PANA."

 

E hooholoia e ka Ahaolelo o ka repubalika o Hawaii:

 

Pauku 1. O ka Pauku 1 o ke Kanawai 42 o ke Aupuni Kuikawa ma keia ke hoololiia nei i heluheluia ai e like me keia mahope iho nei:

 

"Pauku 1. O na mana hookolokolo ma na hihia hewa o na Lunakanawai A panao Lihue, Mokupuni o Kauai; Honolulu, Mokupuni o Oahu; Wailuku me Lahaina, Mokupuni o Maui; Hilo, Hamakua, Kohala Akau a me Kona Akau, Mokupuni o Hawaii; maluna o na hewa apau i komo maloko o ka mana hookolokolo o na Lunakanawai Apana e like me ke kanawai, e hooakeaia a ma keiake hooakeaia neia puni a Apana Kaapuni, kahi i waiho ai ko lakou mau apana pakahi."

 

Aponoia i keia la 25 o Mei, M. H. 1896.

 

SANFORD B DOLE,

Peresidena o ka Repubalika o Hawaii.

 

       _________________

 

 

 

 

 

 

KANAWAI 42.

 

        _________________

 

HE KANAWAI

 

E HOOLOLI AIIKAPAUKU 7 O KE KANAWAI I KA PALA " HE KANAWAI NOKA HANA ANA I NA PA AINA." I APONOIA MA KA LA 14 O FEBERUARI, 1859.

 

E hooholoia e ka Ahaolelo o ka Repubalika o Hawaii:

 

Pauku 1. O ka Pauku 7 o ke Kanawai i kapaia " He Kanawainoka hana ana i na Pa Aina," i aponoia ma kaala 14 o Feberuari 1859, ma keiake hoololiia nei i heluheluia ai e like me keia mahope iho nei:

 

"Pauku 7. Aole e manaoia ma keia kanawai ua aeia kekahi mea nona ua aina e pili ana me na aina Aupuni e koi aku i ke Aupuni e nui iloko oka lilo o k e kukulu ana i kekahi pa maluna o ka palena mawaena oia mau aina. Aka eloaa no i keAupuni a i ole ia kekahi mea hoolimalima i na aina Aupuni me ka apono o ka Aha Hooko, ua kuleana i like me na pono i haawiia maloko okeia Kanawaii na poeo naaina e ae,  e koi akue hana e lioke me na olelo o keia Kanawai e kekahi mea noa ka aina e piliana me ia aina Aupuni, a i ole ia e kekahi mea hoolimalimae pili ana ika Aina Aupuni."

 

Pauku 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o kona ia e hoolahaia ai.

 

Aponoia i keia la27 o Mei M.H. 1896.

 

SANDFORD B. DOLE,

Peresidena o ka Repubalika o Hawaii.

_______________

 

 

 

 

 

 

KANAWAI 43.

_______________

 

HE KANAWAI

 

NO KA HOOLOIHI ANA AKU I KEKAHI MAU ALANUI OKA APANA O HONOLULU:

 

E hooholoia e ke Ahaoleloo ka Repubalika o Hawaii:

 

Pauku 1. O na alanui iloko o ka Apana o Honolulu, ma ka Mokupuni o Oahu, ikeia ikeia manawa ma ka inoa, Alanui Papu, Kukui. Vineyard. Kuakini. Bates, Pensacola. Mililani, Moiwahine. a me ka young. e hooloihiia aku no ia, e like me ia i hoomaopopoia mahope iho nei,i kela a me keia manawa, a ka Aha Hooko e hooholo ai, a e kulike hei ia hooloihi ana me na ana pakahi no ia hana i kau ia ma ka Papa Hoike i hoopili pu ia mai me keia; a e kekahi mea ma ke Kanawai ikapaia " He Kanawai e hoomaopopo ai no ka wehe ana, hana hou ana. ame ke pani ana i a Alanui." i aponoia ma ka la 19 o Dekemaba. 1892, e kue ana i keia. ma keia ke kaupale loa ia nei. Eia nae. e hooloihi mua ia na alanui Vineyardme Fort. a e hoopaneeia ka hooloihi ia ana o na alanui e ae i oleloia, a mahope o ka paa ana o ka hooloihi ia ana o na alanui Vineyard a me Fort i oleloia.

 

A i na manawa apau a ka Aha Hooko e manao ai he kupono e hooloihiia aku na alanui. a o kekahi paha o na alanui i hai mua ia ae nei, no ka pono a me ka pomaikai o ka lehulehu, e kanohaia aku no e hana pela, mahope iho nae o ke kauohaia anao na koi poho a me ua hoopomaikai ana, e ili ana maluna o na poe mea aina ma kahi a mau wahi paha e hooloihiia ai o na alanui, a e kohoia ia e like me na hoakaka ana a ke Kanawai i oleloia.

 

Pauku 2. Ina mahope iho o ka hoolahaia ana o keia Kanawai. e hana a kukulu kekahi kanaka a hui paha i kekahi mau hale, a mau hana hou paha, o na ano apau. maloko o na palena i hoomaopopoia no ka hooloihi ana i ke alanui, e like me ia i hoomaopopoia mahope iho nei, alaila, e hoonele loa ia no ia kanaka a hui paha ame ko laua mau hope paha, mai na pono e loaa mai ana. i hoomaopopoia ma ke kanawai a i ole ma ke kaulike paha, no na pilikia, poho, a i ole no kekahi mau poino e ae paha e ulu mai ana: ma o ka hoonee a wawahi ia ana o ia mau hale a mau hana hou paha, i ka manawa e makemakeia ai e hoonee a wawahiia no ka hooloihi ana aku ia mau alanui e like me ia i hai mua ia. Eia nae, ua hiki nmo e loaa ka uku piha no na pilikia, poho a mau poino e ae i ka ona o kekahi mau hale a mau hana hou paha i hanaia a i kukuluia paha mahope iho o ka pau ana o'elima makahiki mai ka la i hoolahaia ai keia Kanawai maloko o na palena i oleloia o kekahi alanui i hana ole ia a paa ka hooloihiia ana iloko o ia manawa.

 

Pauku 3. Mai ka manawa aku o ka hoolahaia ana o keia Kanawai, a hiki i ka manawa e hooko pakahi ia ai ka hooloihiia ana o na alanui i hai muaia, e malama ka Luna Ana Aina me ke Keena Ana Aina o ke Aupuni i na kii no ka hooloihi ana i na alanui i manaoia e hooloihiaku, a e weheia no ia no ka nana ana o ka lehulehu. me ka uku ole, iloko o na hona hana.

Pauku 4. i ka wa e hoolahaia ai o keia Kanawai e kauoha aku ka Luna Ana Aina e hoailonaia na palena i manaoia no ka hooloihi  ana i na alanui me kekahi mau apahu keokeo, paa ku ponom, a I pena ia iho maluna na huaolelo “St Ex”; a e kukulu ia ua mau apahu la ma na heluna lawa kupono, i hiki ai ke hoomaopopo pono ia ia mau palena; a o kela a me keia mea e wee ana a e hoololi ana paha i ua mau apahu la ma kahi e, me ka loaa ole o kekahi mana kupono, e ku ia i ka ahewaia no ka mikamina, a i ka wa e hoahewaia ai e ili maluna ona ka hoopai aole e oi aku mamua o hookahi haneri dala.

 

Pauku 5. E mana no keia Kanawai mai a mahope iho o ka la e hoolaha ia ai.

 

Aponoia I keia la 27 o Mei. M.H.1896.

 

 

SANDFORD B. DOLE,

Peresidena o ka Repubalika o Hawaii.

______________________________

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PAPA HOIKE

 

 

ALANUI PAPAU HOOLOIHI ANA.

 

Mauka o ke Alanaui Kula. 50 Kapuai ke  Akea.

 

Laina Komohana Akau.

 

Hoomaka ana ma ke kihi ma ka aoao mauka o ke Alanaui Kula kahi e moku ai ka laina mauka o ke Alanui Kula e ka laina komohana-akau hou o ke Alanaui Papu. A ua kihi la he 888.2 kupuai Akau, me 1712.5 kapuai komohana o ke kiko Ana Aupuni i luna Puowaina. A e holo ana ma ka Medidiana Oiaio: Ak. 36 deg., 39 min. Hik. 1093.0 kapuai. Oi aku e emi mai paha, a hiki i kekahi kihi o ka laina alanui e kokoke ana i ke kappa hema o ke kahawai o Pauoa.

 

Ak. 51 deg.. 08 min. Hik. 225.6 kapuai ma ke kapa o ua kahawai la, a hiki i ka laina makai o ka hooloihi ia na o ke Alanui Kuakini.

Alaila e holo ke ana i ua kakawai la me ka hooloihi ia ana o ke Alanui Kuakini. Nona ke ana pololei a me ke kowa he Ak. 12 deg.. 31 min. Kom.. 102.4 kapuai a hiki i kahi i hoomaka hou ai ma ka laina mauka o ka hooloihi hou ana o ke Alanui Kuakini.

Ak. 46 deg.. 21 min. 30 sek. Hik. 1072.0 kapuai oi aku a emi mai paha a hiki i ka laina makai o ke Alanui Pauoa ma kekahi wahi he 54.0 kapuai hikinahema o ke kihi o ka Pa pohaku kahiko.

 

Laina Hikina-Hema.

 

Hoomaka ana i kekahi kihi ma ka aoao mauka o ke Alanui Kula e huli pono aku ana i ke kihi hema o ke alanui Kula me Papu i keia Manawa, a e holo ana ma ka Meridiana Oiaio:

Ak. 36 deg.. 39 min. Hik. 1094.0 kapuai oi aku a emi mai paha a hiki I kekahi hiki iloko o ka laina alanui.

Ak. 51 deg.. 08 min. Hik 224.0 kapuai a hiki i ka laina makai o ka hooloihi ia ana o ke Alanui Kuakini.

Alaila e holo ke ana i ke Kahawai o Pauoa a me ka hooloihi ia ana o ke Alanui Kuakini. Ke ana pololei me ke kowa he Ak. 12 deg.. 31 min. Kom. 101.17 kapuai hiki i kahi hoomaka hou ma ka laina mauka o ka hooloihi ia ana o ke Alanui Kuakini ma ke kappa o ke kahawai o Pauoa.

Ak. 46 deg., 21 min, 30 sek. Hik. 1084.0 kapuai, oi aku a emi mai paha, a hiki i kekahi wahi ma ka aoao makai o ke Alanui Pauoa, 105.0 kapuai hikina-hema o ke kihi o ka pa pohaku kahiko.

 

ALANUI KUKUI. HOOLOIHI ANA.

 

Alanui Ema a hiki I Alanui Papu. 50 Kapuai ke Akea.

 

Laina Mauka.

 

E hoomaka ana ma kekahi kihi ma ka aoao komohana-akau o ke Alanui Ema, he 24.5 kapuai ma ke komohana-hema o ke kihi hema o ka pahale o ke Kula kiekie hou a e holo ana ma ka Meridiana Oiaio.

Ak. 27 deg, 49 min., 30 sek. Kom. 557.9 kapuai a hiki i ke kihi akau o ke Alanui Papu a me Kukui.

 

Laina Makai.

 

E hoomaka ana ma kekahi kihi ma ka aoao komohana-akaku o Alanui Ema he 74.5 kapuai ma ke homohana-hema o ke kihi hema o ka pahale o ke Kula kiekie hou a a e holo ana ma ka Meridiana Oiaio.

Ak. 27 deg. 49 min. 30 sek. Kom 557.5 kapuai a hiki i ke hiki komohana o ke Alanui Papu a me Kukui.

 

ALANUI KUKUI HOOLOIHI ANA.

 

Alanaui Nuuanu a Hiki i Alanui Liliha. 50 Kapuai ke Akea.

 

Laina Mauka.

 

E hoomaka ana kekahi kihi ma ka aoao komohana-akau o ke Alanui Nuuanu a oia kihi he 469.5 kapuai akau. A he 3279.0 kapuai komohana o ke kiko Ana Aupuni iluna o Puowaina a e kupono aku ana ia I ke kihi hikina o Alanui Nuuanu ame Kukui I keia wa a e holo ana ma ka Meidiana Oiaio.

Ak. 38 deg., 22 min., 15 sek. Kom. 1107.1 kapuai e a’e ana i ke Kahawai o Pauoa a me Nuuanu a hiki I kekahi kihi ma ka laina o ke alanui ma kekahi wahi he 47.0 kapuai mauka o ke kihi kihina o ka aina o ke Kula Nui o Sana Lui.

Ak. 35 deg., 21 min., 20 sek. Kom., 1393.5 kapuai a hiki i kekahi kihi ma ka laina kihina-hema o ke Alanui Liliha 600 kapuai ma ka hikina-akau o Alanui Moi.

 

ALANUI KUKUI. HOOLOIHI ANA.

 

Laina Makai.

 

E hoomaka ana ma kekahi kihi ma ka laina homohana-akau o ke Alanui Nuuanu a oia kihi he 431.5 kapuai Akau, a he 3313.0 kapuai komohana o ke Kiko Ana Aupuni iluna o Pwowaina a e kupono aku ana ia I ke kihi hema o Alanui Nuuanu a me Kukui, I keia wa a e holo ana ma ka Meridiana Oiaio.

Ak. 38 deg., 22 min., 15 sek. Kom., 1118.0 kapuai e a’e ana i ke kahawai o Pauoa, a me Nuuanu a hiki I kekahi kihi ma ka laina o ke alanui, 3.0 kapuai makai o ke kihi hikina o ka aina o ke Kula Nui o Sana Lui.

Ak. 35 deg., 21 min., 20 sek. Kom. 1391.1 kapuai a hiki i kekahi kihi ma ka aoao hikina-hema o ke Alanui Liliha, 550.0 kapuai ma ka hikina-akau o Alanaui Moi.

 

ALANUI VINEYYARD HOOLOIHI ANA.

 

Alanui Liliha a hiki I Alanui Puowaina. 50 Kaupai ke Akea.

 

Laina Mauka.

E hoomaka ana ma kekahi hiki ma ka aoao hikina-hema o ke Alanui Liliha 1100.0 kapuai ma ka hikina akau o ke kihi hikina o ke alanui Moi a me Liliha, a e holo ana ma ka Meridiana Oiaio.

Hem. 40 deg., 15 min., Hik.. 916.8 kapuai a hiki i kekahi kihi ma ka laina o ke alanui ma ke kappa kiekie ma ke komhana-akau o ke kahawai o Nuuanu.

Hem. 29 deg., 25 min., Hik 711.0 kapuai e a’e ana i ke kahawai o Nuuanu a hiki i kekahi kihi ma la laina o ke alanui. 160.0 kapuai ma ke komohana-akau o kahi e pau mai ai o alanui Vineyard i keia wa.

Hem. 36 deg., 20 min., Hik. 635.5 kapuai a hiki I kahi e hoomaka ai ka uakee, ma kekahi laina 10.0 kapuai mai a e holo like ana me ka laina mauka o ke alanui Vineyard i keia wa.

Alaila ma kekahi uakee ma ke hema o ka hanai (radius) 250.0 kapuai, o ka holo pololei ana a me ka loa o ke kaula, he Hem. 45 deg., 55 min.. Hik 84.2 kapuai a hiki ka pau ana mai o ka uakee.

Hem. 55 deg., 38 min. Hik. 166.5 kapuai a’e ana I ke kahawai o Nuuanu maluna aku o ka uapo ekahi a hiki i kahi i hoomaka ai o ka uakee.

Alaila ma kekahi uakee ma ka akau o ka hanai (radius) 300.0 kapuai o ka holo pololei ana a me ka loa o ke kaula, he Hem. 41 deg., 3 min., Hik. 151.0 kapuai a hiki i kekahi kihi ma ke kapa akau o ke kahawai o Pauoa.

Hem. 26 deg., 28 min., Hik. 502.5 kapuai e a’e ana i ke kahawai o Pauoa a e hoomau aku ana a hiki i kekahi kihi ma ka aoao homohana-akau o ke alanui Papu.

Hem. 24 deg., 45 min. Hik 591.7 kapuai a hiki i kekahi kihi ma ka aoao homohana-akau o ke Alanui Ema 50.0 kapuai mauka o ke kihi hikina o ka pa aina o ke Kula Kiekie hou.

Hema. 24 deg., 9 min., Hik. 915.3 kapuai a hiki i ke kihi akau hou o Alanui Puowaina. Miller a me Vineyard.

 

 

ALANUI VINEYARD HOOLOIHI ANA.

 

50 Kapuai ke Akea.

 

Laina Makai.

 

E hoomaka ana ma kekahi kihi ma ka aoao hikina-hema o ke alanui Liliha 1050.0 kapuai ma ka hikina-akau o ke kihi hikina o ke alanui Moi a me Liliha a e holo ana ma ka Meridiana Oiaio.

Hem. 40 deg., 15 min., Hik. 911.0 kapuai a hiki I kekahi kihi ma ka laina alanui ma ke kappa kiekie ma ke komohana-akau o ke kahawai o Nuuanu.

Hem. 29 deg., 25 min., Hik. 709.3 kapuai e a’e ana i ke kahawai o Nuuanu a e hoomau aku ana a hiki i kekahi kihi ma ka laina o ke alanui 149.0 kapuai ma ke komohana-akau o ka pau ana mai o ke alanui Vineyard i keia wa.

Hem. 36 deg., 20 min,., Hik 637.8 kapuai a hiki i kahi e hoomaka ai o ka uakee ma kekahi laina 10.0 kapuai a e holo like