Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 29, 17 July 1896 — Page 11

Page PDF (1.26 MB)

This text was transcribed by:  Minara Mordecai
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

IULAI 17, 1896

 

        HOAILONA KULANA. He palekaua o ke ano i maa i ka poe malama moolelo hanauna i mahele pa-hapahaia; hapaha mua a me ka mahele eha, o na kahakaha o ka hae aupuni; ka lua a me ke kolu ma ke kahua, he popo o ka mua i komoia e ka puloulou me ka palekaua uuku iweanakonu.

        NA KAKOO. Aoao Hema, Akua o ka Lanakila e aahu ana he papale lole ula a me ka lei; a e paa ana ma ka lima akau i ka Hae Hawaii i hoohapaia kona pulelo ana.

        KE POO. Ka la e puka ae ana me na kukuna malamalama; maluna ae na hua “Repubalika o Hawaii, 1894,” o ka mea hope ma na huahelu Roma.

        MAKIA. “Ua mau ke ea o ka aina i ka pono.”

        NA KOKUA HOONANI. Malalo iho o ka pale ka manu Phoenix, me na eheu mohala e pii ae ana mailoko ae o ke ahi a me ewalu lau kalo i kauia ma kela aoao keia aoao me na lau maia a me na lau iwaiwa pii iluna.

 

[seal]

[inside a seal] 

Repulic of Hawaii

MDCCCXCIV

Ua Mau Ke Ea O Ka Aina I Ka Pono

 

Aponoia i keia la 25 o Mei M. H. 1896

                SANFORD B. DOLE,

                Peresidena o ka Repubalika o Hawaii.

 

--------

OLELO HOOHOLO HUI.

--------

        NO KA MEA, ua lilo mamua aku nei he kumuhana na ke Aupuui Kuikawa a me ka Repubalika o Hawaii, e kokua i ka hoohui ana i ko Hawaii Pae Aina me Amerika Huipuia; a,

        NO KA MEA, ke akoakoa nei ka Ahaolelo o ka Repubalika o Hawaii ma ke kau mau, a e hoopanee aku ana ma keia mua koke iho no kekahi manawa loihi; a,

        NO KA MEA, he mea kupono e hoike na Lunamakaainana i kohoia e na makaainana i ko lakou manao iwaena o lakou iho a me ka poe nana lakou i koho ma keia mea;

        E HOOHOLOIA e ka Aha Senate a me ka Hale o ka Poe @ nei no ka Ahaolelo o ka Repubalika o Hawaii e like me mamua ma ka manao kupaa e kokua i ka hoohui ana i ko Hawaii Pae Aina me Amerika Huipuia, a ma ke kokua @ mamuli oia kumuhana na maopopo ia lakou ke hoike nei @ ko lakou mau manao ponoi wale no, aka o ka @ o ka poe koho balota o keia Repubalika.

@ keia la 27 o Mei, M. H. 1896.

        SANFORD B. DOLE,

        Peresidena o ka Repubalika o Hawaii.

 

---------

OLELO HOOHOLO HUI.

--------

        E HOOHOLOIA e ka Aha Senate a me ka Hale o ka Poe i koho ia i ka la 31 o Dekemaba, 1896, a mahope aku oia la, pau ke kuaiia ana o na poo leta, na leta poo leta a me na wahi lekanui @ hoopukaia mamua aku o na mea e hoohanaia nei ma ka Hale Leta, a mahope aku oia la o na mea apau e koe ana, ina e koe ana, a hoopau loa ia no; a na ka Peresidena e hoonoho i komite e ekolu mau kanaka i lihi kuleana ole ma ia mea ehana me ka uku ole, e hana pu me ke Kuhina Waiwai a me ka Luna Leta Nui, ma ka helu pono ana i na mea i koe ma ia @ a e nana i ka hooko pono ia ana o ia wahi o keia Olelo Hooholo e pili ana i ka hoopau loa ia ana o ia mau mea.

                Aponoia i keia la 27 o Mei, M. H. 1896

                SANFORD B. DOLE,

                Peresidena o ka Repubalika o Hawaii.

 

--------

OLELO HOOHOLO HUI.

--------

        NO KA MEA o ke Komisina i kohoia ma ka la. 9 o Okatoba, 1895, e noonoo a hoike ae e pili ana i na hana hoolilo aina a me ke kopeia ana o na palapala hoolilo, ua waiho mai i kekahi hoike kuikawa, a ua noi mai i manawa hou e hana ai i hoike piha;

        E HOOHOLOIA e ka Aha Senate a me ka Hale o ka Poeikohoia, e aeia ke komisina i oleloia e hoomau aku i ka huli ana a me ka noonoo ana i na ano o na hoolilo ana i na aina a me ke kopeia ana o na palapala hoolilo, a hoike ae i ka kau o ka Ahaolelo e hiki mai ana.

        Aponoia i keia la 6 o Iune, M. H. 1896.

        SANFORD B. DOLE,                     

        Peresidena o ka Repubalika o Hawaii.

 

------

 

KA HUI ALAHAO ME AINA O OAHU
Manawa Holo
Mai a Mahope aku o lulai 5, 1895


[sideways text]

Will o Ewa Hiki I Waianae Hiki I wili o Hiki I Waianae Hiki I Waianae
Kaa Ukana na la a pau Ewa na la apau na poaouo uio na la apau
Na la a pau Sabati walo no.

A.M. A.M. P.M. P.M. P.M.

Haalele ia Honolulu 6:40 9:15 1:15 1:45 3:10
Haalele ia Manana 7:40 9:35 2:28 2:28 3:33
Haalele WIll o Ewa 8:10 10:19 2:49 2:49 6:14
Hiki i Waianae ----------- 10:34 ------- 3:24 6:49

[sideways text]

Waianae na Will o Ewa Waianae na Will o Ewa Iki i Waianae
la a pau. Kaa Ukana la a pau na la a pau. nae ua Poao

Na la a pau no me Sabati
Koe Sabati

A.M. A.M. P.M. P.M. P.M.

Haalele la Waianae 6:44 ---------- 1:32 --------- 4:16
Haalele Will o Ewa 7:19 9:10 2:07 3:51 4:51
Haalele la Manana 7:50 9:48 2:35 4:22 5:22
Hiki i Honolulu 8:23 10:30 3:11 4:55 5:55

E lawe ana na kaa ahi hali ukana i na kaa ohua o ka papa ekahi.

        G. P. Denison
        Luna.

        F. C. Smith,
        Luna Kuai Palanala Holo.

      ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

NU HOU HAWAII

---------

    He 12 aoao o ke Kuokoa e puka aku nei i keia pule imua o kona poe heluhelu.

---------

    Ua hoopaneeia ka moolelo o ka Mea Huna Pohihihi o Hametona a keia pule ae.

---------

    Ma na lono i loaa mai nei mai Hawaii mai, ua ikeia ka a hou ana o ke ahi a ka wahine.

---------

    Ua wawaia ae ua lilo aku la ka hana ia ana o ka halepaahao o Hilo i John Cook. O kana koho he $2425.

---------

    Ma ka la Sabati nei i haalele mai ai ka mokukaua Mekiko “Zaragoza” i ke awa nei o Kou a hala aku la no Iokohama.

---------

    He nui maoli ke ohohia ia o na kii pena a kela haole pena kii noua ka inoa o Hugo Fisher e hoikeikeia nei ma ka hale Pacific Hardware.

---------

    Ua oleloia o ka loa o ka lua o Kilauea e hoomaka hou nei ka Pele e a me ka ikaika he 150 kapuai ka laula he 50, a o ka hohonu he 600.

--------

    Ma ka Poakahi nei i hoopaeia aku ai no ke kahua hoomalu paahana, ma Kahakaaulana, mai luna aku o ka mokuahi Kina. He 233 Pake a he 79 Iapana.

--------

    A hoea aku i ka la 11 ae nei o Sepetemaba, e piha ai ka hapaha keneturia o na makahiki o ka noho kumu poo ana o Rev. A. Makintosh no ke kula o Kahehuna.

---------

    Ma ka la 9 iho nei o keia mahina i hanau ai maloko o ka Home Kapiolani o Mrs. Ane Kunukau he kaikamahine maikai “a maemae i ke kai ka pua o ka hala.”

---------

    Ua hookohuia o W. F. Wilson i mea ohi waiwai no ka manawa, no ka waiwai o C. Akana o Kailua, Hawaii, i make. A ua hoopaaia oia malalo o ka bona o $5000.

---------

    Ma ke kakahiaka nui nei o ka Poakahi, i ku mai ai ka mokuahi Kina mai Iokohama mai, iloko o na la holo 9 me 12 hora. A ma ka hora 6 o ke ahiahi hiu aku la no Kapalakiko.

---------

    Ma ka po Poalima, a i ole ia, ma ka wanaao paha o ka Poaono i aihue ia aku ai mai loko aku o ka Hotele Hawaii he huina dala i hiki aku i ke 70. Aole i ikeia ka mea nana i hana i keia hana.

---------

    Ma kekahi palapala a Kuhina Kamika mai nei ia L. A. Kakina, ua hoike mai oia, ua hookipa maikai loa ia oia ame Kauka Wood e C. Afona ame kana keiki ma ko laua home nani ma Kina.

---------

    Ke malama nei kekahi poe wahine Hawaii mikiala hana he hui humuhumu kapa lau ame na hana maiau e ae, maloko o ka Ariona Hale i keia mau la e nee nei. He hana maikai keia. Hoomauia.

---------

    He noiau maoli ka hanaia ana o ke Alanui Nuuanu e lohia mai nei e ko makou hoaloha maikai Mr. Lahilahi. Ina nohoi pela e hanaia aku ai ke Alanui Kuakini; aole i kana mai ua mea maikai a kakou.

---------

    Manao makou he mea maikai loa ke pai buke maoli ia kela kumumanao a Mr. J. K. Kaulia, e pili ana no ka Oihana Kahuna Hawaii. O kahi koe aku ia makou o ua kumumanao la, he wahi waiwai loa ia.

---------

    Ua loaa wahi pahu pea mai o Mr. Kanakanui mai Kohala mai, ma keia Kinau mai nei, a ua ola no ka poe i hoea aku ma ka wa e kai puu ia ana ka waiwai a ua kanaka la ma ka Poakolu nei. Get some more Sam.

---------

    O ka Poalua nei, he la nui ia no ka lahui Farani. Oia ka 107 o na la hoomanao a ia lahui no ka haule pio ana o kekahi halepaahao kaulana loa o ke Aupuni Alii o Farani i ka wa kahiko. He wahi keia e hoopaa ia ai na poe pio kalaiaina. Ua hoea aku ka Bana Hawaii ma kahi o ke Komisina Farani. Ua welo na hae o na hale oihana Aupuni Kuwaho ame ko ka mokukaua Adams ame ko ka Repubalika nei nohoi.

---------

    Ua hala aku no na Aina e, maluna aku o ka mokuahi Kina o ka Poakahi nei, ka Luna Dute Nui, Mr. J. B. Kakela. E pau okoa ana paha iaia he ekolu malama ma keia huakai i na kaiaulu mamao.

---------

    Aia ko makou mea kakau mai na aina e mai, oia o Cecilia K. Poepoe ma Santa Cruz, a me he mea la e loaa wahi mea hou mai ana no paha makou ma ke ku ana mai o ka mokuahi Auseteralia i keia la mai Kapalakiko mai.

---------

    Ua hana kuikahi ae nei o Iapana me Berazila, no ka oihana hoopaelimahana. Ma ka wa e makaukau pono ai keia kuikahi, e hoouna aku no o Iapana i 10,000 poe Iapana no ia mau kaiaulu. E like ana o Berazila me Hawaii nei.

---------

    Mamuli o ka poino o na kanaka o Iapana i na hana weliweli lua ole a ke kai hoee, ua haawi ae ko Hawaii nei poe Iapana he mau lulu dala ana, no ke kokua ana i keia poe pilikia. Ua oleloia he 30,000 ka nui o na poe i poino i ke kai hoee.

---------

    Ma ka lono hope loa i loaa mai nei no ka Loio Kuhina ame kona kokoolua, oia o Kauka Wood, e huli hoi mai ana laua no ka Paredaiso o ka Pakipika nei maluna o ka mokuahi Belgie, e upuia aku nei e ku mai ana ma ka la 18 ae nei o Auguate.

---------

    Ke paapaahanaia mai nei ma ke Alanui Kuakini ma ka aoao mauka o ke Alanui, mawaena hoi o ke kahawai Nuuanu ame kahi kahawai o Waolani, he kahua kinipopo na kekahi poe ui hookelakela o na kalana aina ma ia oawa nani o Honolulu nei.

---------

    O ka paani kinipopo i uleleia mawaena o ka Hui Hoku ame ka Hui Honolulu, ma kela Poaono aku nei, ua lilo ka lanakila ia Hoku. He 12 puni a ka mua ia 3 puni wale no a ka muli. He 3 hoi hua nene a ka mua ia 7 hua oia ano hookahi a ka lua.

---------

    Aole he ma’i puupuuliilii maoli, oia hoi, he Small-pox, na ma’i ekolu i puka ai mawaena o na limahana Asia e hoomaluia mai la ma Kahakaaulana, elike me na wawa olelo e nu hele nei i keia mau la; aka, he ma’i ulalii paha, i kapaia e na kauka, hevarioloid.

    Ma ka auina la Poaono aku nei i malama ae ai na wahine kau lei i ko lakou la hoomanao mau o kela ame keia makahiki,, mamuli hoi o ko lakou holo ana i ke kaha o “Kalehuawehe,” ma Waikiki, maluna o elua kaa i hoowehiwehiia me na hae ame na lipo no hoi o ka uka.

---------

    Ke manao nei na poo Aupuni o ka Oihana Koa e hanaia ona waapa no ka oihana koa, i loaa ai he waapa kupono no na luna oia oihana ma ka holo ana no ka moku-kaua o ko no aina e, oiai lakou e ku ana ma ke awa ae nei o Kou. Ua manaoia o ka lilo apau no ia hana ua hiki i ka $400.

---------

    Malalo o na kauoha koa a Konela McLean o ka Pualikoa kumau, ua hopuia o Kapena Good o ia puali, ma ka Poakahi nei, a e hookolokoloia aku ana ia imua o ka Aha Hookolokolo Koa. Haunaele paha auanei Ewa i ka Moae. Heaha la nei ma’i meeau e hoomaneoneo mai nei i na koa o kakou?

---------

    Manuunuu ua kauoha nupepa Kuokoa e hoea mai nei i ko makou nei keena, no keia hapa hope e pau ana i Dekemaba ae nei. He olelo ino ka ka poe kahiko, aole nae hewa ke pa-ki ae i keia wa, oia hoi, “Hele ka wai, hele ka a-la, “ a ma ka olelo maikai o nei wa, hele mai no ke kauoha nupepa, hele pu mai ke dala. Hewa anei ia?

---------

    Ua oleloia ma ka wa e huli hoi aku ai ke Keikialii Oscar Pomare o Bolabola (Tahiti) ‘i kona aina hanau, mahope iho o kona hoonaauaoia ana ma Europa, e lawe pu aku ana oia me ia ilaila i 12 kaa hehihehi wawae. Aole emo a laulaha loa ka holo kaa o keia ano ma Tahiti elike nohoi me Honolulu nei i keia wa.  

---------

    I ka wa i holo aku nei kekahi poe kumu o na Kula Kamehameha i Kauai, ua pae lakou ma Hanalei, a nee koke lakou iloko o na uluwehi o ia mau oawa; a mai laila mai, hele wawae lakou no Lihue nei a hoea loa i Koloa a Hanapepe. Ua nui na kanaka Hawaii i hele ae ma ke alanui e nana ai i keia poe kamahele. Manao kekahi poe kanaka, he poe keia no loko o ka Puali Hoola.

---------

    Ma ke ahiahi Poakahi nei i hopuia ai kekahi haole, nona ka inoa o Rupert, no ka hoopuka ana i kekahi bila dala o ke Aupuni o na mokuaina hema o Amerika Huiia i ka wa i pio ole ai ia mau kakahiaka Poalua nei imua o ka Aha Apana o Honolulu nei, oiai he bila dala io no ia; aole hoi ia he bila dala i imi epa ia, nolaila, aole hiki oia ke hoopii ia no ia hewa ma na Aha Hookolokolo o Hawaii nei.

---------

    E ike ana na makuahine, he laau waiwai nui ka KAMALENA LAAU KUNU no ke kunu “ho” ame ke kunu kalea. E loaa koke ana ka oluolu, a he palekana ame ka maikai ka inu ana. Ua lehulehu loa na makahiki a makou i kuai aku ai i keia laau, a aole loa i ikeia kona hoopahuaia ana, ma ka hiki ole ana iaia ke haawi aku i ka hopena hololea maikai. G. W. Richards, Duquesne, Pa. E kuai ia ana e na kuai laau lapaau apau, oia o BENSON, SMITH & CO., na Agena no ko Hawaii Pae Aina.

-------------------------

OIHANA KAHUNA HAWAII.

---------

Haiolelo a Mr. J. K. Kaulia imua o ka Ahahui Opio Hawaii.

 (Koena mai kela pule mai.)

                Ma ka moolelo hoi o Paao ua oleloia, na Paao i lawe mai i ke kahuna mai. Kahiki mai, a ua lawe pu mai keia kahuna he Akua kii, a na keia kahuna i ao aku i na kanaka i ka hoomana ana i na kii e lilo ai i Akua. Ua olelo ka poe kahiko, o ka hoomana ana i na kii he hoikeana ae ia i ka mana o ke Akua i hunaia, a no ia manao i loaa ai ia lakou i olelo ai lakou he mana ka pohaku, ka laau, na holoholona, a pela aku. Aole wale @ ma ka manao ana ko lakou ike @ ka mana o ia mau mea, aka, mamuli o ko lakou @ welawe pono ana a oia ka mea nana i @ mai i ko lakou manaoio no ka mana o na mea i hoakuaia aku e ke kanaka. Nolaila, i ka hoonuoi ana o ka noonoo no kahi i loaa mai ai ka mana i na mea i hoomana a i hoakuaia e ka lahui Hawaii i ke au kahiko, ke pane mai nei ka lakou mau hana ma o na moolelo la, “No ke Akua ame na Akua mai ka mana ame ka ike i loaa mai i na kanaka o ke au kahiko e lawelawe i ka Oihana Kahuna.”

                Ua olelo mua ae nei au i ka mahaeia ana o ka Oihana Kahuna, a mai a Ole mai, ua hoomakaia ka maheleheleia ana o ke kulana o ka Oihana Kahuna ma na papa penei:

1.        Papa Kahuna Wela (Ahi), a i ole Papa Kahuna Kiekie.

2.        Papa Kahuna Noanoa, a i ole Papa Kahuna Haahaa.

1.        O ka Papa Kahuna Wela, oia no ka Papa Kahuna Ahi, o ka Papa Kahuna hoi mai a Lihauula

mai a hiki ia Ole, o ke kahua hana o keia Papa-huli-honua, oia ka Papa Kahuna kiekie loa iloko o ka lahui Hawaii i ke au kahiko. Aia iloko o keia papa he ekolu mahele o na kahuna, a i kapaia: Mahele Kahuna Kilokilo, o Kane kona Akua; Mahele Kahuna Kuhikuhi Puuone, o Kamohoalii kona Akua; ame ka Mahele Kahuna Kakaolelo, o na Pooaumakua kona Akua. I ka wa e hana ai ma ka lakou oihana e akoakoa mai ai keia mau mahele kahuna imua o ke alo o ke alii nui me ka papa imua o ke alo, me he papakonane la ka hanaia ana, ame na iliili he 390 ua maheleia i na puu ekolu, e like me na papa kahuna ekolu, ma ka pa 130 iliili o ka mahele hookahi; he ulaula ko Kane iliili, he keokeo ko Kamohoalii, a he eleele ko na Pooaumakua.

                E kau like ana keia mau kahuna a pau i na iliili iluna o ka papa ma na kihi ekolu, a o ka ha o na kihi o ka papa no na Akua ia. A makaukau keia mau mea, alaila, waiho ka hana i makemakeia, a ina no ke alii ka hana, eia na hana a na ‘lii: Ka nana i na haawina e hiki mai ana maluna o na ‘lii, ka aina ame ka lahuikanaka, ina no ka make, ke kaua ia mai, ame na enemi wale ia mai paha. A maopopo ka hana, alaila, hoomaka kela ame keia kahuna e pule a e kahea i kona Akua, a pau ia hoonee na iliili, a e kahuna e komo e ana kana iliili i ka piko o ka Papahulihonua, alaila, aia ia kahuna ka hana, ina i ku i ke Kahuna Kilokilo o ko Kane ia, a nana e hai mai ina no ka maikai, alaila, e pane mai ana no ia pela, aohe ohumu alii, aohe makee aina, aohe enemi kanaka, alaila, ua pau ae la na hana o ia la, a pela aku no he la. A ina ma ia hana hou ana, a ike ke Kahuna Kilokilo a hai mai he ohumu alii, he kaili aina a hiki iho, alaila, he kaua ke ano oia, a o ka hana mahope iho o ka mahele i na hana a ke Kahuna Kilokilo, ka nana i na ouli lani no ka lanakila i ke kaua ame ka ole. O ka ke Kahuna Kuhikuhi Puuone ke kilo ana i ke kulana o ka aina i kahi kupono e hoomoana ai i ke kaua e lanakila ai; o ka ke Kahuna Kakaolelo hoi ke kahea i na aumakua e hai mai i ka lakou ike. A ina e ike ke Kahuna Kilokilo aole e lanakila ana ke kaua, a pela me ke Kahuna Kuhikuhi Puuone, o ka haawi pio no ia o ke alii, a pau ae la ke kaua.

“Na Poo-Aumakua Alii.”

                Na Kane–O Kamohoalii, Kanehekili, Kaneuolonui, Kanekii, Kanelele, Oahaka, Kapaikuahiwi, o Kiei ame Halo.

                Na Wahine–Kahai, Haumea, Pele, Hiiaka ka wahine ai laau o Puna, Kaukohola, Kalahiki, Kauwila, Kunaioho, Moehaune, na Wahine Makaakai, Laea ka wahine kua waa, Kamalei, ka Wahine o ke Komohana.

                He mau kahuna lapaau ma’i no keia, ma ka haha ana i ke kino e maopopo ai ka ma’i, a haawi i ka laau kupono o ke ola no ia. Aia pu no i keia mau kahuna kekahi oihana a lakou ka Anaana, ka Hoopiopio, ke Pahiuhiu, ke Oneoneihonua, ka Ulaleo, ame na ano anaana e make ai ke kanaka, a oia ke ano o kona kapaia ana he Papa Kahuna Wela (Ahi), no ka hiki e make ke kanaka ke anaanaia.

2.        O ka Papa Kahuna No’anoa, oia ka Oihana Kahuna i hoolahaia mai e Ole. He papa kahuna

laau ia. Ia Ole loaa ka mana o ka lawelawe ana i ka Papa Kahuna i na alii ame na makaainana, oiai mamua aku o na mamo wale no a Lihauula na mamo e pono ai ke lawelaweia e na mamo a Wakea me Makulu ke ole e ao a ailolo ia, oiai o na Mamo a Wakea he mamo alii ia, a o na mamo hoi a Makulu he mamo kauwa ia. A ua manao ka poe kahiko ua pono ole i keia mau mamo ke lawelawe i ka oihana kahuna, no ka mea, aole lakou i laa no ka lawelawe ana i ka oihana kahuna mai ke Akua mai, ka mana hoi nona mai keia oihana kahuna. Aka, i ke au o Ole, ua hoopauia ia mau kapu a ua hoonoaia, a nolaila i kapaia ai he “Noanoa.” A mai ia manawa mai ua hiki i kela kanaka keia kanaka ke lawelawe i ua oihana la, a o ke kapu Wela o ka Oihana Kahuna mamua aku ua pau. A i ka loaa ana mai o ia pono i na kanaka, ia wa mai ka hoomana nui ia ana o na kii pohaku, laau, na holoholona, na manu ame i’a ame na mea like o ia ano, a ulu mai la na hana hoonohonoho akua, hoounauna, hookomokomo, na hoomanamana e make ai ke kanaka, a o ka loaa wale ana mai oia oihana lapaau aku i na kanaka i kela wa a Ole i hoolaha ai i keia oihana i kapaia aku ai ia poe kahuna ka Papa Kahuna Noanoa, oia hoi, ke kapu a ihiihi o ka Papa Kahuna Wela, ua loaa no ia i keia Papa Kahuna @ no hoi i kapaia ai ka Papa Kahuna Noanoa, o kona ano he haahaa na haawina lapaau i loaa i ka Papa Kahuna Wela, ua loaa no ia i keia Papa Kahuna Noanoa mai i na akua mai, a oia haawina i laha wale aku iloko o ka lahui i kapaia ai ka Papa Kahuna Noanoa. Pela keia, ua ulu wale mai na hana oihana lapaau iloko o keia Oihana Kahuna i ke au o Ole me ke kumu kupono ole, a i haawi ole ia mai a i ao ole ia mai e na mamo kahuna mai a Lihauula mai, nolaila, o ka loaa ana o ia mana keia hoolaha kahuna ana i kapaia ai he Noanoa.

                O ke kahuna i ao a ailolo i keia mau mahele elua o ka Oihana Kahuna, oia hoi ka Ka Papa Kahuna Wela ame ka Papa Kahuna Noanoa, ua kapaia oia he kahuna @ kiekie loa; ua loaa i na kahuna @ Papa Wela keia mau ike. I @ kahiko he nui no na kahuna i @ me keia mau haawina, o Kauakahiakaoia, o Moi. Nuakea, Luhaukapawa, Kapua a Maihea, Naula-a-Maihea ame Luahoomoe, he poe poo kahuna kiekie keia i ke au kahiko.

      --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hoolaha Mana Hookolokolo.

      --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

                ILOKO O KA ANA KAAPUNI APANA Hookolokolo Ekahi o ko Hawaii Pae Aina, Ma ka @. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o WILLIAM R. PARKER o Honolulu, i make @ ole.

                No ka mea, na waiheia mai e Rose Parker ka wahinekanemake, he palapala noi no ka Hookohu Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai i oleloia, a e @ aku ia palapala iaia, nolaila, ma keia, ke hoolahaia aku nei i ka poe apau i kuleana ma na waiwai la, o ka POALIMA. IULA @ 31, 1896, ma Aliiolani Hale, Honolulu, hora 10 o ke kakahiaka, oia kahi ame ka manawa e hele mai ai lakou, a e hoike mai i na @ he kumu ka lakou e ae ole ia ai ke noi.

                Honolulu, H. I. Iolai 1, 1896.

                P. D. KELLETT Jr.,

                Kakauolelo.

      ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    Hela ame Keia.

      ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

      OLELO HOOLAHA PONO WAI.

      Ua waiho ia mai imua o’u he noi kupono e Kahalepaakai (w) o Honolulu, Oahu, no ka hooponoponoia ana o kona mau kuleana pono wai maloko o ka “Auwai o Puahia,” e kahe ana mai ka wai mai o ke kahawai o Manoa: nolaila, i kulike ai me na olelo o ka Mokuna XXVI, Pauku 3 o na Kanawai o 1888, ke hoolahaia aku nei ma keia na poe apau i kuleana ma ua auwai la, e hele mai imua o’u maloko ok a Hale Hookolokolo ma Honolulu (Aliiolani Hale) ma ka hora 10 a. m. o Augate 5, 1896.

      E. M. NAKUINA,

              Komisina o na Ala Liilii ame na Pono Wai no ka Apana o Honolulu. Mokupuni o Oahu, ko Hawaii Pae Aina.

              2607-2ts.

      ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

<       OLELO HOOLAHA

      Ua hoolilo aku au i na mahele kuleana apau ame na waiwai iloko o ka oihana i lawelaweia iho nei e J. T. Waterhouse i make aku nei, a pela pu me na aie i hookaa ole ia mai i ua oihana la, i kuu poe keiki ia F. T. P., E. C., John ame G. T. Waterhouse na lakou e lawelawe aku i ua oihana la, a maluna o iakou na koikoi apau, mai keia la aku Iulai 1, 1896.

      ELIZABESH BOURNE WATERHOUSE,

      Ka Hoolina hookahi wale no, malalo o ka Palapala Kanoha a J. T. Waterhouse.

                2- 05      (1 mo)

      2607-2ts.

      ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

      OLELO HOOLAHA HUI.

      O ka poe no lakou na inoa malalo iho nei, e noho ana kela ame keia o lakou ma Honolulu, ma ka Mokupuni o Oahu, ka Repubalika o Hawaii, ua hoohui ae nei ia lakou, kahi ame kekahi, ma ka oihana o ke kuai aua mai ame ke kuai ana’ku i na waiwai a i poe Kalepa Uku Komisina no hoi, ma Honolulu, malale o ka inoa hui o J. T. Waterhouse, oia no ka oihana i lawelaweia ma @ nei e J. T. Waterhouse, mua, a me kona hope o J. T. Waterhouse, elua

      Hanaia, Honolulu Iulai 1, 1896.

      FREDERICK T. P. WATERHOUSE,

      ERNEST CONISTON WATERHOUSE,

      JOHN WATERHOUSE,

      GEORGE S. WATERHOUSE.

      (1 mo)

      ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

      HOOLAHA A NA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

      Ua hookohu pono ia na mea nona na inoa malalo iho i Lunahooponopono Waiwai no ka Waiwai o ADDIE N. SMITH (w) o Honolulu, Oahu, i make.

      Ma keia, ke hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau he mau koi ka lakou ma ka Moraki a Palapala e ae paha, e hoike koke mai i na mea nona na inoa malalo iho hei iloko o Eono Mahina (6) mai keia la aku, a i ole, e hoole loa ia aku mahope o ia manawa.

      A o na poe a pau he mau aie ko lakou i ka mea i make, e awiwi lakou i ka hookaa koke mai ma ke Keena Loio o S. K. KA-NE, ma ke kihi o na Alanui Moi a me Betela, ma ka Hale maluna.

      (Signed)

               GEORGE WASHINGTON SMITH.

      (Signed)

                 J. E. KAHOA.

Na Lunahooponopono Waiwai o ka Waiwai o Addie N. Smith (w) i make.

        Honolulu, June 26 th , 1896.

2605-4t

      ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO.

        Ua hookohuia ka mea nona ka inoa malalo iho nei i Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai o A. P. Jones, i make, ma keia ke hoolaha aku nei i ka poe apau he mau koi ka lakou i ka waiwai o ua A. P. Jones la, e waiho mai ia mau mea, me ka hooiaio pono ia me na hooia kupono, ina he mau hooia kekahi, ina ua hoopaaia ke koi ma ka moraki maluna o ka waiwai paa, imua ponoi ona, a i ole, ma ke Keena o J. A. Magoon, Alanui Kalepa, e pili la me ka Hale Leta, Honolulu, iloko o eono mahina mai keia la aku, a i ole ia, e hoole mau loa ia aku no ia mau koi.

        MRS. RACHEL JONES.

Ma o kona Loio la o J. Alfred Magoon.

        Honolulu, Iulai 1, 1896                            2605-5t

      ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

        Ua hookohuia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei i Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai o C. R. Mcveigh, o Honolulu, ma ke kauoha a Hon. A. Perry, Lunhanawai Elua o ka Apana Kaapuni Ekahi, ma keia ke hoolaha ia aku nei na kanaka apau he mau koi ka lakou i ua waiwai la e waiho mai ia mau mea, me ka hooiaio pono ia, imua ona, ma kona wahi hana, Honolulu, iloko o eono mahina mai keia la aku, a i ole ia, e hoole mau loa ia aku no ia mau koi. O ka poe i aie i ua waiwai nei, ke haiia aku nei ka lohe a kauohaia hoi e uku mai ia mau aie i ka Lunahooponopono wale no.

        WALTER C. WEEDON,

        Lunahooponpono.

        Honolulu, Iune 19, 1896

        2604-4ts