Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 32, 7 August 1896 — Page 1

Page PDF (1.25 MB)

This text was transcribed by:  Wendy Yamamura
This work is dedicated to:  William Makuakane

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

________________________

Buke XXXV. HELU 32. HONOLULU. POALIMA, AUGATE 7, 1896. NA HELU APAU 2610

________________________

Hoolaua Loio.

________________________

W . R. KAKELA,

@oi@ a he Kokua ma ke Kanawai,

H@ L@NA HOO@A@O PALAPALA,

2370

________________________

@oolaha @uma@

________________________

Allen & Robinson.

NA MEA K@AI PAPA O NA ANO APAU e lo@@ no ma ka UWAPO O PAKAKA, Hono lulu, ma ke kumuk@ai makepono loa, no ka pomaikai o ka lehulehu e makemake ana e kukulu hale. E kipa mai a e ike kumaka.

2396.@

________________________

WILDER & CO., (WAILA MA.

Mea Kuai Papa a me na Lako kukulu hale o na ano a pau, a me na mea e ae apau e pono ai o ka hale.

Ki@i o Alanui Moiwahine me Papu.

396-@

________________________

PAPA! PAPA

AIA MA KAHI O

Lewers & Cooke

(LUI MA)

Ma ke kahua hema o Alanui Papu

me Moi.

E LOAA NO NA

PAPA NOUAIKI

O kela a me keia ano.

Na Pani Puka, na Puka An@ani,

No Olepelepe, na Pou, na O’a,

@a Papa Hele, na Papu Ku,

Me na Papa M@e @@ nui @@

NV PILI HALE O NA ANO A PA@

A me na

WAI HOOHINUHINU NANI

O na ano a pau ioa.

Na @alaki o na Ano he Nui @@@

Ke ha@ ia aku nei oukou e n@ makamaka a pau, ua makauka@ keia mau makamaka o ouko@ @oolawa aku ma na mea a @@ ili ana ma ka @aua oiha@a no@@

Uku Haahaa Loa.

@ like me ka @ @@@@ o Laua a me ka Mea Kuai.

Mele Mai e Wae no O@ko@ @h@

@@

 

HE MOOLELO NANI

-NO-

LUBIANA KASIMILA,

-KA NAITA O KA-

LIONA GULA O BOHEMIA.

-A I OLE-

Ka Hui Naita Eleele o ka Lima Ulaula

MOKUNA I.

Kahi Pupupu-hale ma ka Mauna—Ka oiwi nona ka nanea—Ka Naita Eleele—Ka hooliuliu hakaka.

________________________

 

O ka wa i hoomaka ai keia moolelo, oia ka hapa hope o ke keneturia umikumamakahi.

Aia ma ka palena komohana loa o Bohemia, malalo iho hoi o na kakaipali o ka lalani mauna Bohemia Wolde, a iloko hoi o ka polikua ohuohu o ka waolaau hihipea, e ku ana he wahi pupupu hale, ma kekahi wahi kipuka ululaau i hiki ole aku kona anapuni i ka hookah mile.

He wahi ili laumania keia, a maikai hoi kona waiho ana, a o kona kula mauu uliuli, e kahela maikai ana kona waiho ana me he halii veleveta omaomao la iloko o kekahi halelii nani.

O keia wahi kipuka ulalaau i hoikeia ae la, he wahi ia i ike ole ia e na poe he nui loa, e maau hele ana iloko o ua ululaau la.  O kahi pupupu hale hoi. e ku nei ma keia wahi i hoikeia ae la, he wahi hale laau no ia, a he pili mauu o luna iho o ke kaupoku.

Ma ka auina la o kekahi la kalae a malie o ka mahina o Mie, ua ikaeia aku la ka oili ana mai he elua mau kanaka mailoko mai o ua wahi pupupu hale nei.  Oke Kanaka mau o laua, he oiwi kino hiehie a kulana kilakila kona.  He 60 paha ka nui o kona maumakahiki. O kona ano nae apau, me he le he kanaka ia nona na makahiki malalo mai oke 60.  E hoike mai ana kona mau onohi maka i ke koa ame ka wiwo ole.  He nanaina kuoo nohoi kona; a maluna ae o na mea apau, e hoike mai ana kona hiohiona holookoa i ka waipahe o kona puuwai.  Aia ma kona puhaka, he kae@ ili; a ma ua kaei ili la i @oopaaia aku ai kekahi pahikaua nui. E paa ana oia ma kona lima, he papale muouou veleveta, a he bolu kona wai hooluu.

 

O ka lua, he kanaka opio ia, akahi no oia a hehi aku i na makahiki o ke kanaka makua.  He kilakila kona kino me ka maikai.  E hoike mai ana kona helehelena i ka nani ame ka maemae.  Aia maluna iho o kona papale muouou veleveta, o ka hooluu kai-ina, he hulu o ka manu Osetarika.  He ano loihi iki ae kona oiwi kino i ko ka mua.  He oolea kona mau lala a he puipui nohoi, a o kona hele ana he eleu no ia, me ka hoihoi ame ka mama.  He mohaha maikai kona mau maka, e hoike ana aia iloko o kona houpo kahi i hoopunana ai na manao wainohia o ka maikai, ka maemae ame ka olu waipahe.

Ia laua i hele ai a hoea ma kekahi wahi kaawale mai kahi pupupu hale mai.  noho iho la laua maluna o kekahi pohaku i like loa kona ano, me ko kekahi noho e lawa ai na mea elua a ekolu paha ken oho iho.

I ko laua noho ana keia wahi. ua pane mai la ke kanaka aoo:

“E kuu keiki. i keia la i piha ai na makahiki o ko’u noho kumuao ana nau.  I ka puka ana o ka la i keia kakahiaka, ua hiki ia oe ke olelo iho, ua hoea kou mau makahiki i ka iwakaluakumamakahi.  Iloko o na makahiki i kaa hope ae nei i noho kumuao ai au nau, a o oe hoi i hauman na’u, ua ike no oe, e kuu keiki ua hooko aku au i kuu hana, me ka paupauaho ole, a ua hiki nohoi ia’u ke hooia aku imua ou, he haumana oe i haawi mai ia’u i na haawina o ka hoolahe.  Ke akahuai, ka eleu ame ka hooikaika.  He elua no mau mahele nui o ke kulana hoonaauao a’u i hanai aku ai ia oe.  O ka mua: Oia na mea e pili ana I ka ike o ka malama ana i ke ola kino. ame ke naauaoike olelo ame ke kalai Aupuni.  O ka lua: O ka ike ma ke kakele ana i na mea kaua  Ma keia ike, ua ao aku au ia oe. e kuu keiki i kuu ike apau ma ia oihana. Ua hiki loa ia’u ke kaena ae.  he kakaikahi loa na a Naita o loko nei @ ke Aupuni i hiki ke lanakila maluna ou. Ma ka oniu ana I ka pahikaua. Ka hakoko ana me ka laau ihe ame ka paio ana me ke koi kaua.  Aole hoi oia wale no. aka. He umikumamaiwa makahiki a’u i hanai ai ia oe me @@ manaolana hauoli ame ke ohohia hoi.”

I kela wa i nana aku ai ke kanaka opio i ke kanaka aoo. nona na onohi maka e kilihehe ia mai ana e na kiheahea waimaka, a pane aku la:

                “O Manafereda! Ka hauoli o kuu ma@ la opio, ka oiwi hookahi a kuu puwai i hoo@ aku ai i na manao aloha makua!! Makemake loa au e hoike mai oe ia’u i na mea e pili ana i ko’u mau maua. Ke hoomanao nei no au ua olelo mai oe ia’u, aole no o oe ko’u luaui makuakane.”

                “Pela iho, e kuu keiki.  E hai aku au ia oe. aole loa o’u pili ia oe ma ke koko—aole.  He okoa loa oe mai a’u aku; aka, mamuli o kekahi hoohiki @aahia a’u i nana ai imua o kou makuakane, oiai oia e waiho ana maluna o kona wahi moe, e kokoke aku ana ma ke ka’e o ka luakupapau. Nana aku au ia oe he keiki oe na’u, a owau hoi, ma kau nana mai, he makua au nou.  O kou luaui makuakane.  o ko’u hoaloha oiaio no ia; a oiai oia e waiho ana maluna o kona wahi moe e aneane ana e kailiia aku kona hanu hope loa, ua haawi mai la oia ia oe iloko o kuu poli, me ke kauoha ana mai ia’u e hanai au ia oe, me he mea la mailoko ponoi aku oe o ko’u puhaka.  Kauoha mai no oia ia’u, e hooikaika au me ka hoomanawanui e hookaawale ia oe mai loko mai o na wiliau o na hohona haumia o ko keia ao. Ua haawi aku au I kuu kauoha hope loa i waiho iho ai I keia ao.  O ka nohoalii ana o na hana eleele o ka haumia maloko o na keena pouliuli o ka halealii o ke Aliiaimoku o ka aina, he hanaia i hoowahawaha loa ia e kou luaui makuakane, ame a’u nohoi.  O ka anai ia ana aku o keia mau hana hoopailua mailoko aku o ka aina a hoalii mai ka maemae ame ka nohona make ia o ka pono, oia ka iini o kou makuakane.  O ke kulai ana i na hana haumia, o ka hoopau ana ae i na hana hookaumaha, o ke kiola loa ana aku i na mea pono ole apau mai luna aku o ka aina, a hookomoia aku ia, iloko na hookeleia ana me ka maemae, oia ka hana a kou makuakane i makemake ai e hookoia.”

                Pane aku la ke kanaka opio: “Nolaila, e hoike aku au imua ou, e kuu makua aloha, ke kali nei au, me ke pihoihoi nui, no ka wa a’u e unuhi ae ai i kuu pahikaua mai loko ae o kona wa-hi a hooko aku i na manao laahia

“E kuu keiki, aole loa i mamao aku a hemolele o ko’u makuakane.”

Ka hora a hehi aku no oe ma ka papahele o ka halau hale e hooko ia ai na iini ana a kou puuwai i hoike mai la.  Ina aole au e kuhihewa, alaila i keia po no e komo aku ai oe iloko o kekahi pohai o na hoaloha amen a hoahanau i hoohui ae ia lakou iho, e hana aku i na hana kilakila o ka hanohano.  Nolaila, e kuu keiki, e ku @e me he koa oiaio la, mai kuemi hope, aole hoi oe e makau a wiwo.  Ke ninau nei au ia oe.  E kuemi hope ana anei oe mai ka hana hookelakela ikaika a kakele mea kaua a’u e onou aku ai ia oe?”

“Aole,” wahi a ke kanaka opio.

“Ua pono.  Ke kali nei au o ka hoea mai o kekahi au i moeuhane mua ole ai, i keia po no.  He hoaloha oia no’u, a he hoaloha nohoi oia nou; a iloko o kona mau lima, ua hiki loa ia oe, e kuu keiki. Ke haawi aku i na hilinai ana.”

                “O keia kanaka au, e kuu makua e kali nei, aole anei ia o Mamiona, ka kanaka nana na hana kaulana o ke koa, au i hahai mau mai ai ia’u?”

                “Oia no.”

                “A ua hoike pu main oh@ oe ia’u, he Naita ia?”

                “Ae”

                I kela wa i pua aai ae ai ka ula ohelohelo me na papalina o ua kanaka opio nei, a ninau aku la oia i ke kanaka ana i nana aku ai, he makua hanai oia nona:

                “E Manafereda, e hewa anei hoi au ke ninau aku ia oe; e lilo aua anei au i Naita?”

                “E kuu keiki, e hoea mai ana no ka la, e aahu ai kou kapuai i na kepa gula o ka oihana Nait kiekie loa. Mai hopohopo oe no ia mea.”

                “A! E kuu makua,” wahi a ua kanaka opio nei i pane ae ai, “ina e hoea mai ana ka la e nele ai au, kau hanai nei, i ka hanohano o ke ku ana ma ka ppoai o na Naita kaulana o kuu aina hanau nei, e olelo ae au i keia wa, ua hana mai oe ia’u i ka hana lua ole o ka lokoina.”

                “Ma keaha iho la, e kuu keiki?” I ninau mai ai o Manafereda.

                “No kou hooulu ana i na manao ohohia no ke kahua kaua ame ka rina hookahakaha o na mea kaua, a lilo ia mea i kumuhana hiapaiole na ko’u uhane e lia mau ai.”

                “E kuu keiki, ua hoao mau au e punuku ia kou mau manao uilani apau.”

                “Pela io kou makemake hoopono i kono ai ia oe; aka, e kuu makua, e hoao anei oe e kaohi i na manao uilani e hanupanupa o@hahia ana iloko o ka umauma o ka manu o ka pili o kea o (lark) e ake ana e lele ma kona mau eheu, ae haalele hoi i kona punan?  He mea oiaio, ua houluulu mau oe i na manao uwila iloko o ko’u puuwai, mamuli o na moolelo hiwahiwa a kaulana hoi i hahaia e na Naita lua ole o ke koa ame ka hopo ole; ua poni oe i kuu mau lima, e loaa ia laua ka makaukau ma ka oniu ame ke kakele ana i na mae kaua he nui: ua hooulu oe i kuu kino iloko o ka ikaika: ua hanai oe i kuu uhane me na iini no na hana kilakila o hookaulana: a eia nae, ke i mai nei oe ia’u. e kuu makua, e punuku ka, au I na uilani ana a ko’u uhane!”

                No keia mau huaolelo naauao a ke kanaka opio i pane aku ai, ua nana mai la na maka o Manafereda no kekahi manawa a pane mai la oia:

“Mai hopohopo oe, e kuu keiki. O ka’u wale no e olelo aku nei ia oe, oia keia, e imi e oe I ka haawina o ka maemae ame ka maikai, a e uhai mai no na mea e ae apau mahope.  O ke kahua ia au e ku ai, a loaa no ia oe ka hanohano pookela loa i ikeia e ko kea o nei.”

A hala kekahi wa pokole o ka noho hamau an o ua kanaka opio nei a pela nohoi me Manafereda, alaila, olelo hou aku la oia:

“E Manafereda, ua hai mai oe ia’u no ka mea e pili ana i kuu makuakane, oia hoi, he Naita oia-“

“Ae, e kuu keiki-he Naita oiaio oia. He koa wiwo ole, he kanaka makaukau ma ka lawelawe ana i  na mea kaua, a he kanaka inoa maemae.”

“A pehea hoi ko’u luaui makuakane? Ua hamau loa au imua ou, ma keia uinau; aka, i ka hiki ana mai nei o ka la e ku ai au no’u iho, elike me na heluna o na makahiki i loaa ia’u a mamuli no hoi o kou makemake, e kuu makua, ua manao au, he mea pono loa ia’u  ke ike i kahi mea e pili ana not ko’u makuahine.  He mea oiaio, aole loa oe i hai mai ia’u, ua make ko’u makuahine.  Pela is anei?”

“Ae-ma ko’u manao ke ola nei no oia: aole no e liuliu na la mai keia wa aku, a ike no paha oe iaia.  O ko’u ike hope loa ana iaia, he wa loihi no nae ia i hala ae nei, he maikai no kona ola kino; a ua hoomaopopo oia me ka hauoli no na mea pili an nou.  A! E kuu keiki!!  E @ana aku oe!!! He malihini holoio ae hoi keia e hele mai nei.”            

Ua huli koke ae la ke kanaka opio ma kahi a Manafereda e nana pono ana, a e huhikuhi ana hoi kona lima. Ike aku la ia i kekahi kanaka hololio e puka mai ana mailoko mai o ka ululaau.  He naita kono kulana. He lelele nae kona aahu kila mai luna a lalo, a ua like ka uliuli o ka hooluu eleele o ua aahu kila la, me na eheu o ka manu koraka.  E kau ana nohoi ia maluna o kekahi lio eleele, a o na pono apau o ua lio la, he eleele wale no.  Aia ma ka makuu o ka noho, e paa ana kona papale kila eleele, a he wahi papale muouou wale no maluna iho o kona poo.  No ka mamao loa o kahi ana e hele mai ana, mai kahi aku o Manafereda ma e noho ana, ua hiki ole ke ike ia aku kona helehelena.  Aka i ka hookokoke ana mai nae o ua Naita eleele nei i kahi a laua nei e noho aku ana, ua wehe ae la oia i kahi papae muouou mai kona poo ae, a papale iho la oia i kona papale kila hooluu uliuli, a pani iho la i ke poi maka o ua papale la.  E kuuwelu ana me ka punohu, maluna iho o ua papale la, he mau hulu eleele.

I kono hele ana mai a hoea i kahi a Manafereda ma e noho ana, kaohi iho la oia i kono lio.  He oiaio, ua nana aku la ke kanaka opio noho waokele i ua Naita elele nei me ka hialaai nui, oiai, ua ike aku la oia i ke kulana hiehie a kilkila o ka malihini holo lio.

He loihi kona kino a he puipui maikai nohoi, a e hoike mai ana hoi kona oiwi i na hiohiona o ka ikaika am eke oolea.

“Sir Manafereda,” wahi a ua Naita Eleele nei i pane mai ai, oiai hoi ia i hoihoi iho ai i ka maka o ka laau ihe ana e paa ana a pili i ka honua, “ke Alana aku nei au ia oe i kuu kanaenae o ke aloha.”

“Aloha oe, e Sir Naita o ka Aahu Eleele,” wahi a Manafereda i panai aku ai.

I nei wa me kea no ohohia pioo, hawanawana aku la ke kanaka opio ia Manafereda:

“Ea kahea mai la keia malihini ia oe, ma ka inoa hoohanohano Sir. He oiaio anei, he Naita no oe; a ua loaa hoi ka hoolaaia ana ma ia oihana?

“Ae e kuu keiki.  Ina aole au he Naita, aole au e lilo i kumuao nau.”

“Ua ike anei oe i ka inoa o keia Naita Eleele?”

“Ae,” wahi a Manafereda.

“Eia nae,” i pane hou aku ai ke kanaka opio, “aole hoi oe i pane aku nei ma kona inoa?”

“Aole hiki ia’u ke hana pela, ke ole oia e wehe ae i ke po’I o kona papale kila,” wahi a Manafereda.

Ma ka wa hoi a ka Naita Eleele i hoohuli ae ai i kona lio no ka lele ana iho ilalo, ike aku la ke kanaka opio I ka palekaua kila o ua Naita la, ua hoopaaia ma ka makuu o ka hoho, a nana aku la ia me ke ake ana e ike i ka hoailona maluna iho o ua palekaua la.  Eia nae, aole hiki iaia ke ike aku, oiai ua uhiia iho ua palekaua la i kekahi kahakahana lole eleele.

                (Aole i pau).

Ua loohia o Mr. James Perdue, he koa kahiko e noho ana ma Monroe, Mich., i kekahi ma’i rumatika oolea loa, aka nae, ua loaa koke iaia ke ola mamuli o ka hamo ana i ka LAAU HAMO A KAMALENA. Penei kana olelo: “I kekahi wa, aole i kana mai ka eha o ko’u kua a hiki ole ia’u ke ala ae iluna.  Ina aole e loaa ia’u ka oluolu aole loa au e hoea ianei e kakau ai i keia mau wahi lalani.  He nui ka pomaikai i loaa mai ia’u mai ka Laau Hamo mai a Kamalena, a ke hoomaikai ae nei au no ua laau la.  E kuaiia ana e na poe kuai laau Iapaau apau, ola o BENSON, SMITH & CO., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina.

NUHOU KUWAHO

KA WAE MOHO HOPE PERESI-

DENA A NA DEMOKARATA.

KA WANANA A KA ONA MILION

SEPEREKELA NO Mc KINLEY

Ke Kumuno ka Hoohui Aina me

Amerika.

KA BALUNA I KA WELAU

AKAU.

ARTHUR SEWALL O MAINE, KA

MOHO HOPE PERESIDENA

A NA DEMOKARATA

DALA KEOKEO.

Kikako.-Ma ka la 11 o Iulai i pau ai na hana a ka Aha elele kamahao loa a ka aoao Demokarata, i ikeia mai ka makahiki 1860 mai, ka wa i mahae ai ia aoao a kauliilii ma ka ninau e pili ana i ka nohona hookauwa kuapaa ma Amerika.  I keia la hoi i omauia ai ke kui hope loa, e hoomaopopo ana i ka mahae hou ana o ia aoao, a o nei kulana mahae o lakou, aia ia maluna o ka ninau dala. Ua kohoia o Arthur Sewall o Maine, he kanaka kapili moku no Bath, a he mea hoi i kakoo ikaika i ked ala keokeo, i moho hope Peresidena e komo ana ma ka paa balota e alakaiia ana e ka inoa o William J. Bryan, ke kanaka opio kakaolelo kaulana o na kula papaa la o Misouri.  He oi aku mamua o 160 poe elele iloko o ka Aha elele, mawaho ae o na elele, mawaho ae o na elele kakoo i ked ala gula mai Wiseconosine mai, i hole ma ka la 10 mei, aole e lauiima pu ma na hana no ke koho hope Peresidena ana, maluna o kapapa hana dala keokeo. O keia poe apau mai ka hikina mai lakou o Alegani. Ua Komo pu ma keia hole ana kekahi hapa o na elele mai Minesota mai.  Ua oi aku hoi mamua o 250 ka nui o na elele i ke komo ana e koho Hope Peresidena.  He nui hoi na elele i haalele iho i ke kulanakauhale me ka piha awahua o na noonoo ana.  Ke manaolana nein a poe kakoo i ked ala keokeo e loaa ana no ia lakou na kakoo ikaika ana mai ka aoao “Populiki” mai o na mokuaina komohana ame a Repubalika kakoo i ke dala keokeo, a ua manao lakou o keia iho la na poe na lakou e hoopiha a paa ka haka haka i waiho hamamaia iho e na poe i haalele mai ia lakou, maluna o ke kahua dala keokeo.  Ke manaolana nei no lakou, e hoohuihui ana na poe kakoo dala keokeo a pau o loko o kela aoao keia aoao kalai Aupuni a puili ae i ka hae dala keokeo a ka aoao Demokarata e hoonee nei.

Ma ka wa i uleleia ai na inoa e holo moho ana no ke kulana hope Peresidena, ma ka aoao Demokarata, ua waihoia mai na inoa o Sewall o Maine; Shivley o Inidiana; McLean o Cinicinati: Sibley o Peniselevenia, Bland ame kekahi poe e ae. A ma ka wa i nee ai na hoopaapaa ana a na luna hooikaika o kela ame keia moho, ua ikea ka loli ana ae o na noonoo o kekahi poe, ma ka manao ana he mea pono ke wae ia Ii kanaka no ka mokuaina o Maine.  Eia na kulana koho balota o na moho Ii holo:

Balota mua-Sewall, 100; Sibley, 63; Williams o Masakuseta, 76; Fithian, 1; McLean, 111; Williams o Ilinoi, 22; Bland, 62; Clarke, 50; Lewis, 11; Boies, 20; Harrity, 21; Blackburn, 20; Teller, 1; Daniel, 11; White, 1; Pattison, 21; huina 672.

Balota Elua-Sibley,113; Sewall, 37; McLean, 158; Bland 294; Clark, 22; Harrity 21; Williams o Masakuseta, 15; Harrity, 109; Clarke, 22; Pattison, 1; Daniel, 6; huina 675.

Balota Eha-McLean, 296; Sewall, 261; Williams o Masakuseta, 9; Harrity, 11; Clarke, 46; Pattison, 1; Daniel, 54; huina 675.

Balota Elima-Sewall, 568; McLean, 32; Harrity, 11; Williams, 9; Clarke, 22; Pattison, 1; Daniel, 36.  Ka nui o ka poe i koho ole a i haalele iho i ka Aha elele he 251.

Nolaila, ua kohoia o Arthur Sewall i moho Hope Peresidena, no ka aoao Demokarata, e na balota 568.

NA NUPEPA DEMOKARATA I PEKU IA WILLIAM BRYAN, AOLE E KOKUA.

Nu Ioka, Iulai 11.-Aole i ikeia mamua aku nei, ma ka moolelo kalaiaina o ka aina nei, ma ka moolelo kalaiaina o ka aina nei, ka nui hewahewa o na nupepa pili aoao kalaiaina i hoike maopopo ae i ko lakou kue ana i ke kahua alakai koho balota ame ka moho holo Peresidena i aponoia e kekahi Aha elele elike me keia; a ua hoike puka-a-maka maoli ae keia poe nupepa, mahope koke iho o ke kohola ana o William Jennings Bryan i moho holo Peresidena no ka aoao Demokarata, ma kea no, aole lakou e kakoo iaia am eke kahua ana i ku ai.  I keia kakahiaka, eia na nupepa i hoike moakaka ae i ko lakou mau manao kue maopopo:

Boston Globe, Democrat; Springfield Republican, Independent; New Haven Register, Democrat; Trenton Times, Democrat; Salem News, Democrat; Utica Observer, Democrat: Fitchburg (Mass) Mail, Democrat; Yonkers Gazette, Democrat: Lowell Times, Democrat; Brooklyn Eagle, Democrat; Boston Herald, Independent Democrat; Providence Journal, Independent; Manchester (N.Y.) Union, Democrat; Hartford Times, Democrat; New York Sun, Democrat; New York Times, Democrat; New York Herald, Independent Democrat; Philadelphia Record, Democrat; Philadelphia Times, Democrat Buffalo Courier, Democrat; Buffalo Inquirer, Democrat; Baltimore Sun, Democrat; Richmond Times, Democrat; Charleston News, Democrat; Louisville Courier Journal, Democrat; Detroit Free Press, Democrat; Chicago Chronicle, Democrat; Chicago Staats Zeitung, Democrat; St. Paul Globe, Democrat; Petersburg Index-Appeal, Democrat.

KA OLELO A CLAUS SPRECKELS

NO McKINLEY.

Nu Ioka, Iulai 11.-Hoea mai noonei nei, ma ka po nei, o Claus Spreckels, ka Moi Kopaa o Kalepon@ me kaua wahine am eke kaikamahine, mai Europa mai, maluna mai o ka mokuahi Sana Lui.  Ua makemake oia e wehe i hale hana kopaa ma ke kapakai Pakipika, a mamuli auanei o na mekini ano hou loa e hiki ana laia ke hana @ 3,000 tona kopaa i ka @@@ ka huina lilo o @@@ ia mau dala iloko o na pakeke o na poe mahiai ko-uala o Kaleponi @ na mokuaina kokoke ilaila.  Ua olelo ae o Mr. Spreckels, e hanala aku ana no ke kopaa apau o keia aina i makemake ai, mai loko ponoi ae o ka aina nei, a e loaa ana ia ko mailoko mai o ka ualaulaula.

Ua hoike ae oia, he kanaka oia i pili kona mau iwi mahope o McKinley, a ua maopopo loa iaia, mahope iho o kona lohe ana i ke kohola ana o Bryau, maluna o ke kahua alakai dala keokeo, e hului pau ana ka aoao Repubalika i ka lanakila ma na mokuaina apau. A penei kana mau olelo ano nui:

“O na poe e paa ana i na bona dala Amerika e ukuia ana ma na dala o na Aina E mai, ke makemake nei lakou e ukuia mai ma ke gula, a e pono io no e hookaa ia pela.  He mea pono ke loaa ka waiwai io o ke dala keokeo Amerika hookah i 100 ma Europa elike la nohoi me ko ka aina nei.  Aole pono iki o keia laweia ana o ke dala keokeo i 60 kenta wale no ma na aina e ae.  He mea ia e poino ai ko kakou inoa maikai ma ka aie, a he mea hoi ia e onouia aku ai ka aina iloko o ka banakarupa.  O keia hehena i ulala iho nei no ke dala keokeo, ua hoopioloke aku la ia i na poe o Enelani i kuai i ko kakou  mau bona, aka nae, ke manao nei no nae lakou e ukuia aku ana no lakou ma ke dala gula, a pela io no.

“Ke pili nei au i kuu waiwai apau, e lilo ana ka lanakila o ka la ia McKinley ame ka hae dala gula.  He mea pono ke li ia o Tillman ame Altgeld, a ke huli hoi aku au i Kaleponi, e ahai-a-holo aku ana au ia Lunahoomalu White o ka Aha elele wae moho o ka aoao Demokarata, me ka laau pukani no kona kikala.  Aole he kumu pono e hopohopo ai na kanaka.  Aole na ke noonoo pupule a hehena e ru@a i keia aina, a o ked ala gula ana no ked ala kumu alakai no keia aina, no kekahi manwa loihi e hiki mai ana.”

KA BALUNA I KA WELAU AKAU.

Ladana, Iulai 13.-Ua loaa main a lono mai Tromsoe.  Norewai mai, ua ku aku la ilaila ka mokuahi Victoria, mahope iho o ke kipa ana aku o ua moku la e ika i ke kanaka lele baluna Suedena, oia o Herr Andre, ma ka mokupuni Dane.  Ua hoomakaia ke kukuluia ana o ka hale baluna, a ua manaolana loa o Herr Andre e makaukau ana ia no ka lele ana aku ma kana huakai i ka lewa po@, ma na la omaka mua o lulai.  Aka, o ka manao o ua kanaka lele baluna la oia ka hoao mua ana i kona baluna, ma ka hoolele ana iaia, ma na kaula hookuukuu, elike me ka hana ana o ka lupe.  A pela e ika pono ai oia ike ano o ka baluna.

AE O ENELANI I KA NOHO AHA

UWAO ANA, MA KA NINAU

O VENEZUELA.

Ladana, Iulai 17 Ua waiho aku ka Makuisa o Salisebure imua o ka Hale o na @Lii i keia la i na pepa e pili ana i ke kumuhana palena aina.  Ua hoike aku hoi ua haku la, aole no i pau pono loa na hoopo@ ana @ o Amerika Huipuia ame Beritania no keia mea, aka, eia @@ ke nee nei imua me ka oluolu.  Ma ka @@ o Venezuela, i pili ai o Amerika Hu@ ma ke ano ua komo mai ia ma ke kulana hoomalu hoaloha ua ulu mai @ mamuli o ko Venezuela koi ana i ka olua-hapakol@ o ka @ o Guiana Beritania, kai komo ma@ o keia hoopo@opo@o ana.