Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 35, 28 August 1896 — Page 1

Page PDF (1.28 MB)

This text was transcribed by:  Joy Durighello
This work is dedicated to:  Michael & Jennifer Durighello

Nupepa Kuokoa.

 

Ke Kilohana Pookela no ka Lahui Hawaii.

 

BUKE XXXV.            HELU 35      HONOLULU, POALIMA, AIGA @E 28, 1896                                     NA  HELU A@AU 2613

 

Hoolaha  @oio

W R. KAKELA,

@ oio a ke Kokua ma ke Kanawai.

HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

-----------------------------------

@oolaha @uma@

 

Allen & Robinson.

 

NA MEA K@AI PAPA O NA ANO APAU e loaa no ma ka Uwapo o PAKAKA, Hono hulu, ma ke kumukuai makepono loa, no ka @@maikai o ka lehulehu e makemake ana e @ ikulu hale. E kepa mai a e ike kumaka.

2396rq

-----------------------------------

WILDER & CO., (WAILA MA.

 

Mea Kuai Papa a me na Lako kukulu hale o na ano a pau, a me na mea e ae a pau e pono ai o ka hale.

 

Kihi o Alanui Moiwahine me Papu.

396-o

-------------------------------------

 

PAPA!  PAPA

 

AIA MA KAHI O

 

Lewers & Cooke

 

(LUI MA)

 

 Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi.

 

E LOAA NO NA

 

PAPA NOUAI@@

 

O kela a me keia ano.

 

 

Na Pani Puka, na Puka Aniani,

an Olepelepe, na Pou, na O'a,

na Papa Hele, na Papu Ku,

me na Papa Moe he nui lo

 

NV PILI HALE O NA ANO A PAU

a me na

WAI HOOHINUHINU NANI

o na ano a pau loa.

 

Na Palaki o na Ano he Nui Wa@

 

            Ke hai ia aku nei oukou e na makamak a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou @ hoolawa aku ma na mea a pau @ ili ana noa ka laua oihana no ka

 

Uku Haahaa Loa.

 

@ like me ka mea e holo ana mawae@ o Laua a me ka Mea Kuai.

 

Hele Mai e Wae no Oukou iho

2896-q

 

----------------------------------------

 

POWAIA O KIMO KAM@BELA!

 

Eia hou nei Moolelo o Kimo Kamabela.

 

AOLE I LOAA NA PUUWAI ELEELE.

            Kapalakiko, Aug. 9.--A hoea mai i keia wa, he uuku launa ole kahi mea alakai i na makai kiu, ma ka imi ana aku ia Oliver W. Winthrop ame kahi "Pete" hoopahaohao, na mea i hoopii ia no ka aihue mallu ana ia Kimo Kamabela, ka Ona miliona, a na laua hoi i hoopaa pio iaia mai ka auina la Poakahi mai a hoea i ke ahiahi Poakolu. Ma ka la i nehinei, i hoopukaia aku ai na palapala e hoakaka ana i na ano o na kanaka, aka, aia nae ka hapanui o ka Kapena makai Lees mau hana me kona poe kanaka maloko nei o ke kulanakauhale. Mamuli o ke ano o ka hana a na pilikana a Winthrop. @e kumu hiki ai ke manaoioia, aole oia i mamao loa akku i kahi e, a me he mea @@ eia no lakou ke launa nei me ia.

            Ke pii mau mai nei ka ikaika o na olelo hoike e kue ana ia Winthrop. Ua ike o Arcie Urquhart ame George A. Koch, he mau mea i kamaaina ia Winthrop ame Kamabela, e hele ana laua ma ke alanui Montgomery, ma ka auina la Poakahi nei. Ua ike hoi o Koch ia laua e haalele iho ana i ka Hotele Occidental, a he mau hoike e ae kekahi e laweia mai ana no ka hooiaio i keia mea. Ia Urquhart, e hele ana me kekahi hoaloha wahine ona, ma alanui Montgomery, ua kaalo ae la o Winthrop ame Mr. Kamabela ma kahi kokoke i ke alanui Kaleponi, a ua ike hoi o Kamabela ia Urquhart. O kekahi o na "kiure nui," i hoopuka ai i ka palapala hoopii hoahewa e kue ana ia Winthrop, oia kekahi maluna o ke kaa hapa-umi o ke alanui Sakaramento, a ke kanaka powa i kau ai, a pela me ana luahi (Kamabela), a ike ia laua e lele aku ana mai ke alajui Ekolu aku (Third Avenue) a  hele aku la i ka hale ma ke alanui Kaleponi. Helu 4109. Ua ike hoi o Herbert P. Case, he mea e noho kokoke ana i ua hale la, i ko Winthrop haalele ana iho i ka hale ma ke kakahiaka Poalua, a hele aku la i kekahi halekuai mea ai ma kekahi kihi oia kulana hale, e paa ana ia i kekahi omole, a he mau minute mahope iho, huli hoi mai la oia i ka hale. Na A. M. Speck, he mea i kamaaina pono loa ia Winthrop, i hoolimalima aku iaia i ua hale la, a ua maopopo hoi o Mrs. Dunton i ke kii o Winthrop, ma ke ano oia no ke kanaka i olelo mai imua ona' oArchibald kona inoa, ma kona wa i hoi mai ai a noho iloko o ka hale.

            Aole hiki ia Mr. Kamabela ke haalele iho i kona rumi, a ua lawe ia aku no kana ai i na wa apau ana e ai ai, me ka malu loa. He maikai no nae kona noonoo, a he oluolu, a ua kamailio aku oia me ka hoonalonalo ole imua o ka poe kakau nupepa.

            Ua hoike hou ae o Kamabela no na hana i hanaia ma kahi hale o ke alanui Kaleponi, kahi ona i paa pio ai no elua la okoa:

            "He mea maopopo, aole i  makaukau kela mau kanaka no ka laua lele powa ana mai maluna o'u, ma ko maua wa i komo aku ai iloko o ka hale," wahi ana.  "I ko maua komo ana aku iloko o ka rumi moe a noho iho, olelo mai la o Winthrop e kahea ana ia i kana wahine. he mau minute liuliu loa kana i hele aku ai, a no ia mea ua ano e ae la au, a komo ka hoohuoi @loko o'u, oiai aole hiki ia'u ke hoomaopopo, pehea la i loihi loa ai ka manawa o kona hele ana aku e kahea i kana wahine, iloko oia wahi hale uuku. Malia paha e noko ana ia, ia manawa i ka hookikina i kona kokoolua opiopio a maamaalea ole ma na hana karaima.

            "I ka hoi ana mai o Winthrop, aole ia i komo pono mai iloko o ka rumi, o ka wa no ia i holo mai ai o ke kanaka i palulu ia na maka me ka pu panapana, a kauoha mai i maua e kau nana pono loa aku ai au iaia, a me he mea la ua ike aku la au iaia i kona ano haalulu. He mau sekona ia na'u i hooulu ae ai i ko'u mau noonoo a pau i kahi hookahi. Ina i ku mamao aku ua kanaka nei i palluia na maka, ma kahi e mai a'u aku, aole no la au e manao e ku iaia, aka, i kona hoomau ana i ka hele ana mai a kokohe ia'u hooholo iho la au e hakaka au e pono ai.

            "I kona wa i kokoke mai ai ia'u, ua ku'i aku la au iaia me ka ikaika, me kuu lima hema, a hina iho la oia ilalo. Ia wa i kani aku ai ka pu panapana i kona wa i hina iho ai. Ma ko'u manao, ua ki aoia i ka pu, mamuli o kona piha pihoihoi loa. Ua hina aku la hoi au maluna, eia, nae, aole au i hoohakalia iki i ko'u ala hou ana ae a ku iluna, a holo aku la no ka puka i pakele ai hoi au.

            "A ina he akea ae ke alahele e puka aku ai iwaho, a i oie ia, ina la hoi o ka puka aia ia ma ka akau, aole hoi ma ka hema, ina no la ua puka au iwaho. I a'u i hiki ai ma ka puka, a hemo aku la hookahi o'u wawae iwaho, o ko Winthrop alai ae la no ia me kona kino apau, ma ka puka a o ko'u pili pu ae la nohoi ia. Hahau mai la oia ma kuu poo me kekahi mea e paa ana ma kona lima a o ko'u poniuniu ae la no ia, pau ka ike, a hiki ia laua ke kaualako hou aku ia'u iloko a hoohina iho la ia'u ilalo, maluna o ka papahele.

            "O ka me mua a'u i hoomanao ai, mahope iho o ko'u pohala ana ae, oia ko Winthrop olelo hoowelliweli ana mai ia'u, ma ka i ana mai, i oki no oia i kuu a-i ina au e kue hou aku ana. Ma ia wa, ua paa ae la au i ka nakiikii ia, a hiki ole ke hana ae i kahi mea. Manaoia no au, e hooko ana no oWinthrop e like me kana ia olelo mai ai. Mamuli o ke ano o kana mau hana mahope mai, ua manaoia loa au he kanaka lima koko eleele loa ia, e kali ole ana ma ka hooko ana i kahi hana karaima lima ikaika, a me he mea la e hana ana no ia i ka hana pepehikanaka.

            "O na olelo hoike a Kapena makai Lees maloko o ke Chronicle o keia kakahiaka, no na mea e pili ana i na mea i hanaia maloko o ka hale, ua pololei loa ia. E koi mau mai ana o Winthrop la'u e kakauinoa aku au i na pepa ana i hoomakaukau ai, me ka i ana mai, e hana ana oia malalo o na kauoha a kekahi "poo nui," a he kanaka uahoa loa hoi ia. Ua hoao oia e hookomo mai iloko o ko'u noonoo aia au ia wa iloko o ka kima o kekahi hui o na kanaka nui o ka mana, e alakaiia ana e kekahi kanaka i lilo i poo nui loa no lakou, a he mea hoi i maa i ke kau ana i auhau maluna o ke pio e loaa ana ia lakou.

            "Ma kona wa i lawe aku ai i kuu buke pakeke na pepa ame ke dala, ua olelo mai la oia, ua waiho aku oia ia mau mea maluna o ka pahu ume, a olelo mai la oia, e hoao ana oia e loaa ka ae ia ana mai ko lakou poo mai, e hoihoi hou ia mai ia mau mea ia'u. O kela mae keia hana i hanaia mai maluna o'u oiai au maloko o keia hale e olelo mau mai ana o Winthrop ia'u, ua hookoia ia mau hana malalo o na kauoha a nei kanaka, i oleloia he "poo," a'u nai hoi i manao ai, he oiaio ole. Olelo mai la oia ia'u ua kauoha mai ua poo la o lakou iaia, e hoomahuahua oia i na hana hoehaeha maluna o'u a hiki i ka wa o ko'u ae ana e kakuinoa i na pepa.

            "Mawaho aae o ka'u hana hoao mua ana e puka au i waho o ka hale, ua ano maluhia na hana e ae apau,a ina aole au i nakiikii ia a hoopihaia hoi kuu waha i ka welu, ina no na hiki ke manaoioia he hana maa mau no ke hanaia ana ma ia wa. He maikai loa ua mau kanaka la, aole no i hoino nui mai ia'u.

            "I Kekahi wa, ua nui maoli ko Winthrop oluolu. Ma Ke awakea Poakolu, hele mai la ia imua o'u a olelo mai la e holo ana oia no Mekiko, a nonoi mai la ia'u e lele lima pu au me ia. Ua pane aku la mae au me diabolo oia e lele llima pu ai, oiai, pehea la e hiki ai ia'u ke ala ae iluna a lulu lima pu me ia, oiai au i hoopaaia iho ai a paa maluna o ka moe. A olelo aku la au iaia, ua hiki no iaia ke hana elike me kona makemake.

            "Mino aka mai la oia, hele mai la a ma ka moe a lulu lima iho la me a'u. Alaila, olelo mai la oia, he mea pono iaia ke haawi mai ia'u i kekehi oleloao maikai. Ku iho la ola mahope o ka moe, ame ka leo ano pahenhene pane mai la oia ia'u: 'Eia ka'u oliloao ia oe, ma keia mua aku mai hoolauna kamaaina hou oe me na poe malihini, a mai noho oe a hele pu hou me na malihini.' Ua olelo aku la nae au, he mea makehewa kana oleloao, oiai ua loaa e ia'u ka ike ana ia mea ma o ko'u hele pu ana me ia. Alaila, haalele mai la oia ia'u me ka piha hoihoi."

            Iloko o na la i paa pio ai oia (ka elemakule Kamabela) aole no i uhalu iho kona manao konahao. Aia ka nawaliwali a ka ai. a pela pu hoi me ka loihi loa o kona hoopaa ia ana, iloko ona i kjona wa i haalele iho ai i ka hale ma ka po Poakolu, oia ka mea e paa ai o "Pete" i ka hopuia e ia.

            "Ia maua i haalele pu iho ai i ka hale," wahi aKaumabela, "ua huki ae la ia i ka a-i o kona kuka iluna a paa pu ae la kona a-i, a huna ae la nohoi i kona helehelena. Ua hele akku la oia mamua o'u, a he ano maaupo keia hana ana. Eia nae, ua noke ia i ka wiliwili i ka pu ma kona lima, maua o ko maua haalele ana iho i ka hale, ma ke ano hoomakaukau mai ia'u, ia was nae a maua e hele ana, e ake Ioa ana au e halawai maua me kekahi kanaka e hele mai ana, o ka oi aku nae, i maka'i. He lehulehu loa na kulana hale a maua i hele aku ai, aole nae maua i

            halawai me kekahi kanaka. I ko maua kokoke ana'ku i ke alanui kaa hapaumi o Greary, ua huli ae la ia, aka, he wahi mea uuku loa ka'u o ka ike ana 'ku o kona helehelena---me he mea la o ka lae wale no ka'u o ka ike ana'ku. Haawi mai la oia ia'u i hapaumi a huli hoi aku la.

            "O ko'u manao ia wa, oia ko'u lele ana 'ku maluna ona a puliki iaia, ina he maka'i kekeahi a'u i ike aku ia wa. I kona haalele ana mai ia'u, aole au i kau aku maluna o ke kaa i holo mai ia wa. Ua hele huli aku la au i maka'i, aole nae he loaa. Aole nohoi au i kamaaina i na alanui o Kapalakiko, a ua maopopo ole nohoi ia'u kai a'u e ku ana, a heaha la hoi ke ano o kanaka e noho ana ma ia mau wahi.

            "Makau iho la au, malia paha aia kekahi mau hoa o keia poe maloko o na hale inu rama a'u i ike aku ai e hamama mai ana, mano iho la au he waiwai ole no ka hele aa aku iloko o ia mau hale. Makemake iho la au e hoi hou i ka hale, a ina paha e hiki ana, e hopu hou a paa kela mau kanaka elua. Ina hoi aole laua malaila, e loaa ana nae ia makou ke kaulahao i hoopaaia ai au ame kekahi mau mea hoike e e. Aka, manao hou iho la au, ua huli hoi aku o 'Pete' i ka hale, a ua lawe aku oia i ke kaulahao, na kaula, ame na mea e ae."

            Ua hoakaka mai la o Kamabela, ma ke ano pioo ole i na hana a "Pete" i hana aku ai iaia, a ma kona (Kamabela) manao he mea paahana ua wahi "Pete" nei na Winthrop. Ua manaoio nohoi oia, me he mea la, he kanaka o "Pete" i ike mua ia e ia, oiai e huna mau aua oia i kona mau maka i na wa apau e noho ai oia iloko o ka hale. Ma ka nana 'ku he hainaka eleele ka pallulu maka o ua kanaka la, me na puka ohoi e nana mai ai na maka.

            Ua hoike aku o Winthrop ia Kamabela i kekahi olelo ano nui loa, ma kona wa e paa ana i ka hauhoaia maluna o ka moe ma ka po Poakahi, a ma ka manawa hoi a Winthrop e olelo ana e pepehi iaia ina aole ia e kakuinoa i na pepa. Penei ka olelo a Winthrop "---------ua hoohalua makou ia oe no eono pule, aole loa makou e hookuu ia oe i keia wa. Aole anei ou hoomanao i ka manawa, he eona pule i hala ae nei, i hoihoi ia aku ai oe no kou wahi moe, a o ka wa hoi ia a na mea apau i manao ai ua ona oe." Aka nae, ua hoohainuia oe e niakou ia wa me ka laau hoohiamoe. Aole nae na'u i hana. Na ko makou poo i hana ia mea."

            He 20 makahiki i hala ae nei, he kanaka inu rama io no o Kamabela, aka, ua hooki loa nae oia i a inu ana. I kekahi ahiahi, he eono pule i hala ae nei, ua halwai oia me kekahi mau hoaloha kahiko ona. Ua inu ae la lakou ma ka hotele Occidental, a hele loa aku la i ka nui, Aole i liuliu ua ona koke o Kamabela, a hoihoi ia aku la oia i kona rumi. Mai ia po mai aole oia iinu hou.

            Wahi hoi a Winthrop ia Kamabela: "Ua manao loa makou o kou po ia e olohanaia ai e makou, eia nae na kela poe hoaloha pupule ou i hoopahua i ua haua la."

            "O kekahi mea ano nui a'u i lohe ai, oiai au iloko o kela hale,"  wahi a Kamabela, "oia kekahi kamakamailio i kaualako ia aku ai ko'u noonoo e manaolo iho, e ohumu ana ua mau kanaka la e hana i kekahi karaima. Ua lohe au ia laua e hoopuka ae ana i ka inoa o Charles R. Bishop, ka ona miliona o Hawaii, e noho nei i keia wa ma ka hotele Occidental. Ma ko'u manao, e kamailio ana laua e hana i kahi hana eleele maluna ona. A mahope hele mai la kekahi o laua a ninau mai la ia'u, ina paha he kaikamahine ka Charles R. Bishop."

            ---------------------------------------------------

Ina o ka hoolilo ana'ku ia $100 i mea e hoopaaia ai ke ola o kekahi ohana mai na umii ana mai a na ma'l o ka opu iloko o ka makahiki, alaila, e lehulehu auanei ka poe e manao ana he hana ia i kau iho maluna o lakou, e uku aku lakou ia huina dala; oiai, aole hiki ia lakou ke hoomaunauna wale aku i ko lakou mau ola, a pela hoi me na ola o ko lakou mau ohana no ia huina dala. E loaa ana i kela ame keia mea hoopaa ola no 25  keneta, oia ke kumukuai no ka omole hookahi o ka LAAU HOOLA KORELA A KAMALENA. Aneane ma na wahi apau, ua make kekahi mea mamuli o ka loohia ana i kekahi ma'i o ka opu mamua o ka loaa ana o kekahi laau, a o kekahi kauka paha. E hiki ana anei ia oe ke hoomaunauna wale i kou ola mamuli o kou ole ana e haawi i keia wahi huina dala uuku loa? E kuaiia ana e na mea kuai laau lapaau o na ano apau, oia o BENSON, SMITH & CO., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina.

            __________________________________

 

NUUOU KUWAHO

            -----------------------

                        ENELANI.

            Ke pii mahuahua mai nei na mea hoike, ua hoea mai ka wa e hekau aku ai o Europa hlookoa maluna o ka nohona maluhia. Ua manaoia loa ia i kahi wa iloko o ka pule mua o Augate nei, e lilo ana ka paonioni mawaena o Tureke ame Creten i mea nana e hookahuli i ka papa nohona maluhia o Europa, aka, ua kaalo aku la nae ia kumu hoohikilele manao me ka palanehe loa. Ma ko Enelani kulana e pili ana i keia mau uluaoa ma ke Kaiwaenahonua, ua nui ka nauki o na Aupuni o Europa iaia, mamuli o ko lakou manao ana, na Enelani keia mau hana e hoouluaoa nei ma Tureke, i mea no na Aupuni o Europa e hoolilo ai i ko lakou mau noonoo ma na pioloke o ia mau wahi, a ulu mai hoi he kaua kuloko mawaena o lakou iho; a i ole ia, i mea e umela mai ai na hoomakaleho ana a na Aupuni nui o Europa mai Asia mai kahi a ko Enelani mau pomaikai nui hewahewa i muu mokaki ai, a o na pomaikai hoi a Enelani i hoopulakaumaka ai me ka hiaiaai nui. Mamuli o kela kulana i hooulu ia aku iloko o na Aupuni o Europa, ua loaa ia lakou ka ikaika o ka nohona lokahi a pili paa i kahi ame kahi; a hulili mai la ko lakou mau maka me ka inaina nui maluna o Enelani.

            Mamuli hoi o ka Enelani mau hana i keia was koke iho nei, no na mea e pili ana ia Kina, ua hoala hou ia na manao hoohuoi iloko o kona mau hoa Aupuni ma Europa nona. Oiai, hookahi mahina mamua ae o ka hoea ana ae o Li Hung Chang, ke kilo Aupuni kaulana loa o Kina, ma Enelani, ua hoolahaia ae, aole oia e hookipaia mai ana e na poo Aupuni me ka nui o na hoohiwahiwaia ana; aka aole nai i liuliu mahope mai, ua loli ae la keia manao a he kulana okoa, oia hoi e pono no e paholaia aku na hookipa hiwahiwa aana o ko Enelani poe ia Li Hung Chang a no ia mea ua manao wale ia, e hoao ana o Enelani e hoe we hou i kona noho haoloa hou ana me Kina.

            O na lono hou loa i loaa ae i Enelani mai Iapana ae, oia ka hoololi ana o Iapana i kona kulana makamaka a pili aku la me Rusia, a ua oleloia, ua ulu mai keia hana a Ia pana mamuli o ke ano e loa o na han a ka Aha Kuhina o Salisebure. Ma keia ano, ua ku hookahi maoli o Enelani nona iho. He olalo, ua haawi aku la o Li Hung Chang i kona mau pepeiao e hoolohe i na olelo mahalo ame na olelo pai a ko Enelani mau olohe kilo Aupuni, a pela nohoi me ka poe o ka ohana alii, aka, aole loa ua kilo Aupuni la o kina i hoopu-a ae he mau mamala olelo e ikea ai kona maliu ana i na hoohiwahiwa a Enelani i lu mai ai imua ona. Aka, o kana maunu nui i hoolewalea aku ai imua o na maka o Enelani, oia ke kulana auhau dute hou e Kina e makemake nei e auhau hou iho maluna o na waiwai kuwaho e komo aku ana iloko ona.

                        NO CUBA.

            Ua hoike ae ka nupepa Herald o Nuloka, he lono telegarama mai Havana mai, penei: "Aohe oiaio o ka lono e lawelaeia ana ke kuikahi maluhia mawaena ona ame ka poe ipi; aka, ua aeia ka loaa ana o ka huikala piha ia ana i na poe kipi apau e haawi pio mai ana ia lakou iho me ka lakou mau lako kaua.'"

            E hoike ana nohoi kekahi lono telegarama mai laila mai, penei:

            "Ua hoea ae he nune nui ma Mansillo, mamuli o ko ke Aupuni kauoha ana i hopuia o Mekia Roblejo, ka Alihikaua o ka pualikoa pualu o na Sepania, a pela pu hoi o Kapena Raventos o ka Oihana Kinai Ahi, he kanaka i lawelawe i ka oihana koa ma ka aoao o ke Aupuni, mai ka wa mua loa mai o ka hoomaka ana mai o keia kaua kuloko. Ua oleloia, o ke kumu i hopuia ai o keia aliikoa kiekie, oia ko laua manaoio ia ana, ua komo pu laua iloko o kekahi ohumu malu e haawi pio i na kulana koa ano nui o e Aupuni ma na lima o ka poe kipi, ma ka wa e lele kaua ia mai ai ke kulanakauhale e Gomeza ame Garcia o ka aoao kipi.

            Ua laulaha ae ka lono, aia no o Maximo Gomez ma Cuba Hikina, e kokoke ana i Sabana, Miranda, e hoala ana ia mau pualikaua lio hou a holo mai ma na okana aina komohana.

                        RUSIA.

            Ua laulaha ae ka lono, ua kauohaia o Kauka Prof. Mendell, he kauka no na mai pupule e holo no Sana Peteroboro, no ka lawelawe lapauu ana maluna o ka Emepera o Rusia, oiai ua oleloia, he kulana ano e loa kona i keia wa, mamuli o ka ikeia ana o kekahi mau hana hoohalua hou a ka poe nihilisi. Ua oleloia, ua kau maoli ka weli i ua Emepera la no kona ola iho i kela ame keia hora, a no ia mea, he mau haneri poe kanaka i pau i ka hopuhopuia ma Sana Petroboro, Waresau, Kieff ame Mosekao.

            Ua nui na wa olelo ma na wahi he nui o Europa e hoike ana, e hele makaikai honua ana ka Emepera o Rusia, ma Europa, a ua manaoia ma ka malama o Sepetemaba ae nei e hookoia ai ia hana. E hoea mua ana oia i Berelina, Kopenahagena, Balmoral ame Parisa. Ke hooliuliu la hoi na poe waiwai o Parisa, me ke Aupuni, e loaa na hookipa hoohiwahiwa ana i ua Emepera la ke hoea oia ilaila.

HAALELE KEKAHI KUHINA O KA AHA KUHINA O PRESIDENA KALIVALANA.

            E hoike ana ka nupepa World o Nu loka, he lono mai Wasinetona mai penei: Aia ma na lima o Peresidena Kalivalana i keia wa, ka palapala haalele oihana a Hoke Smith, kekahi hoa o ka Aha Kuhina, a oia nohoi ke Kuhina Kalaiaina. Ua oleloia, ua hoouna aku oia i kona palapala haalele oihana imua o ka Peresidena, ma ka la ana i kauoha ai i kana nupepa, oia hoi, ka Atlant Journal, e hoopukaia me kekahi manao pepa, e haawi ana oia i kana kakoo ana ia Bryan ame Sewall, me kona hoa hewa ana nae i ka papa kahua hana i kohoia ai alua.  Ma kana palapala imua o ka Peresidena ua hoike aku oia imua ona, makona wa e lawelawe holo balota ana ma Georgia, ua hoohiki oia e paa no ia malalo o na hooholo ana a ka Aha Elele Wae moho a ka Aoao Demokarata e malamaia ana ma Kikako, nolaila, ua manao oia, aole he mea maikai nona ka noho ana iloko o k@ Aha Kuhina.

AKOAKOA NA POE DEMOKARATA KAKOO DALA GULA

            Ua malamaia ka halawai mua loa a ke Komite Hooko a ka Aoao Demokarata Kakoo

Dala Gula ma ka la 8 o Augate aku nei, ma Indianpolis, e hoomaka ana ma ka hor@ @ Ua noonoo ia na hana apau e pono ai ka malamaia ana ona halawai nui ana a na Elele oia aoao. E lilo ana o Indianpoisi kulanakauhale poo no ka hoomakaakau ana i na hana, mamua o ka hoho ana o ka Aha Elele. O ka halawai hou ana, aia ia ma ka la 17 o Augate. Us manaoia, e lilo ana ia Bourke Cochran ka pane ana i ka haiolelo a W. J. Bryan i haiolelo ai. O kekahi kahaka akamai loa keia i ka haiolelo ma Amerika.

 

KA HUI BALUNA O KE AO NEI

            Ua kukulu ae kekahi poe maloko o ke kulanakauhale o Kapalakiko, he hui malalo o ka inoa Ka Hui Poa@ Lewa o Ka Atelankika me Pakipika. O ka hana a keia hui, oia ke kapili  ana i na moku ame na baluna e lele ana iloko o ka lewa, a e juai mai ana hoi lakou i na mea i hoolalaia e kekahi poe akamai a ae no ka hooholo ana i na au moku e lele ana iloko o ka lewa, apela hoi keia hui, e kuai aku no lakou i na mea leel i hanaia e lakou. E lawe ana lakou i na leta, ame na mea wai @ ae, @like me ka laweia ana maluna o ka ili o ka moana. E hana ia ana e lakou na baluna e halihali ana i na mea hoopahu, ame na baluna kiai lewa. O k@ kumuwaiwai o keia hui he $@@@

            -----------------------------------------------------

KA BUKE KI GULA O NA MEA HUNA

                        -----------------------

Na Ouli Kupaianaha o ke Kanaka

 

            HELU 3.

 

Na poe i hanaula mawaena o Marak@

                        21 ame Aperila 19.

            O ka poe i hanaula ma keia maawa o ka makahiki, he poe i loaa na noonoo kalai manao maikai, a he poe noonoo hohonu nohoi. He poe lakou i hanauia mai no ke kulana hoho haku ana, a o ka haawi ana i na kauoha hana ka lakou hana, aole o ka lawelawe ana ia mau kauoha ka lakou e hana ai. He poe kuokoa loa keia o ko lakou mau manao, a makemake no lakou e hanaia, a e hana aku hoi @ kela ame keia hana, eiike me ko lakou makemake ponoi iho. Ina lakou e kauohaia e hana i kahi hana, elike m@ka makemake o kahi mea okoa ae e hihia ana ka lakou hana ana. He makemakemake loa lakou i na hana maikai ame ka maluhia. He poe puni loa lakou i na mea mele ame ka hulahula, a no ia mea, i ko lakou wa @ lohe ai @ ke kani o na mea kani @o@ hiki ia lakou ke noho malie. Eia na@ mamuli o keia kulana ikaika loa o ko lakou mau ohohia ana, he mea ia e hoopilikia nui loa ia ai ko lakou lolo. Aole pono e hanaia na hana hoouluhua a hoopioloke paha imua o keia poe. He mea pono loa e malama pono ia na keiki liilii, e hoomaka ae ana na niho ai=waiu e ulu, ma ka loaa ana ia lakou ka ma-u ame ka oluolu o ke poo. E pono loa i na poe ao@ ke malama loa o loaa i la lolo.

            O a poe i hanauia ma keia mau la, he mea pono ke mare i na poe i hanauia mai ka la 22 aku o Iulai a ka la 22 o Augate, a-o-ole-ia, mai ka la 22 o Novemaba a ka la 21 o Dekemaba.He mea pono i eha makahiki ka emi o ko ka wahine i ko na makahiki o ke kane.

            O na laki o keia poe, iloko o kela ame kela makahiki oia keia: Ianuari 20 a Feberuari 19, Mei 20 a lune 21, Iulai 22 a i Augate 22, a-i-ole-ia, Novemaba 22 a i Dekemaba 21. O na mahele mawaena o ekolu ame eha i hoikeia ae la ka wa maikai loa. He mau wa maikai o ka hoomaka ana i na hana hou, ka mare ana, ka huakai hele, a pela aku.

            O na la paka-liki hoi, iloko o keia ame keia makahiki, oia keia: Sepatemaba a i Okatoba 23, Iune 21 a i Iulai 22, Dekemaba 21 a (i) Ianuari 20. O ka mahele manawa mua, ka oi aku o ke ino. E hoea ana na poino ame na ma'i ikaika ma ke poo iloko o keia wa. Aole pono e hanaia kekahi mau hana ano mui iloko o kekahi o keia mau mahele manawa hope i hoikeia ae la.

 

--------------------------------------------

            Make ana o Lewis J. Levey.

                        -------------

            Ma ke aumoe o ka po Poaono nei i haalele mai ai o Lewis J. Levey i keia ola ana, mahope iho o kona kaa mai ana no kekahi wa pokole. Ua haalele iho aia mahope nei he wahine me na keiki liilii eono ka nui. He 58 ka nui o kona mau makahiki a hala aku la makeia aoao. Ua hanauia oia ma Manchester, Enelani, ma ka la 19 o Sepetemaba, 1838. He oihana keaka kaua i lawelawe ai i kona mau la opio, a ma ia hana oia i kele ai ma Inia. Ua lawelawe oia i ka oihana kudala ma Hawaii nei me ka @iahalo nui ia a hilimalia nohoi. Oia kekahi o na "pio Kalaiaina" i kaiehuia aku no @a aina e, a he ekolu paha mahina i hala ae nei i huli hoi hou mai ai oia no Hawaii nei me kona ohana, me ka manao e holo loa aku no Kina, aka, ua hale e.

 

------------------------------------------------

            He  @@a  p@@@ @ @ kela @@ keia ohana ke l@@ @@@@@@@ o ka opu. I @@@@@@@ puhili ole no ka @moku l@o lua o lep" (Diarhea) Nahu, U@@ii, Kolera, @@@@'i apau o ka opu, @@@@ laau lapaau oi ak@ o ka maikai, elike me ka PERRY DAVIS LAAU P@KNIKILA (Pain Killer). Ua lawelaweia keia laau @@ @@ @@@@hiki he kanaliuia, a ke @@ aina @@ o ka honua nei. O ka Hui Kuai Laau Lapaao o Holister, k@ Ag@@@