Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 35, 28 August 1896 — POWAIA O KIMO KAMABELA! Eia hou nei Moolelo o Kimo Kamabela. [ARTICLE]

POWAIA O KIMO KAMABELA!

Eia hou nei Moolelo o Kimo Kamabela.

AOLE I LOAA XA PUUWAI ELEELE. Kapalakiko, Aug. 9—A hoea mai i keia wa, he uuku launa ole kahi alakai i na makai kiu, ma ka imi ana aku ia 01iver W. Winthrop ame kahi "Pete" hoopahaohao, na mea i hoopii ia no ka aihue maiu ana ia Kimo Kamahela, ka Ona miliona, a na laua hoi i hoopaa pio iaia mai ka auina Ia Poakahi mai a hoea i ke ahiahi Poakolu. Ma ka la i nehinei, i hoopukaia aku ai na palapala e hoakaka ana i na anō o na kanaka, aka, aia nae ka hapanui o ka Kapena makai Lees mau hana me kona poe kanaka maloko nei o ke kulanakauhale. Mamuli o ke ano 0 ka hana a na pilikana a Winthrop. ho kumu hiki ai ke manaoioia. aole oia : mamao loa aku i kahi e. a rn? hp me? 1 . eia no lakou ke launa nei me ia. Ke pii mau mai nei ka ikaika o na olelo hoike e kue ana ia Winthrop. Ua ike o Archie Urquhart ame George A. Koeh, he mau mea* i kamaaina ia Winthrop ame Kamahela, e hele ana laua ma ke alanui Montgomery, ma ka auina la Poakahi nei. Ua ike hoi o Koeh ia laua e haalele iho ana i ka Hotele Occidental, a ne mau hoike e ae kekahi e laweia mai ana no ka hooiaio i keia mea. Ia Urquhart, e hele ana me kekahi hoaloha wahine ona, ma alanui Montgomery, ua kaalo ae la o Winthrop ame Mr. Kamahela ma kahi kokoke i ke alajaui Kaleponi. a ua ike hoi o Kamahela ia Urquhart. O kekahi o na "kiure nui," i hoopuka ai i ka palapala hoopii hoahewa e kue ana ia Winthrop, oia kekahi maluna 0 ke kaa hapa-umi o kē alanui Sakaramento, a ke kanaka powa i kau ai, a pela me kana luahi (Kamahela), a ike ia laua e lele aku ana mai ke alanui Ekolu aku (Third Avenue) a hele aku la i ka hale ma ke alanui Kaleponi. Helu 4109. Ua ike hoi o Herbert P. Case, he mea e noho kokoke ana i ua hale la, i ko Winthrop haalele ana iho i ka hale ma ke kakahiaka Poalua, a hele aku la i kekahi halekuai mea ai ma kekahi kihi oia kulana hale, e paa ana ia i kekahi omole, a he mau minute mahope īho, huli hoi mai la oia ika hale. Na A. M. Speck, he mea 1 kamaaina pono loa ia Winthrop, i hoolimalima aku iaia i ua hale la, a ua maopopo hoi o Mrs. Dunton i ke kii o Winthrop, ma ke ano oia no ke kanaka i olelo mai imua ona' oArchibald kona inoa, ma kona wa i hoi mai ai a noho iloko o ka hale. Aole hiki ia Mr. Kamahela ke haalele iho i kona rumi, a ua lawe ia aku no kana ai i na wa apau ana e ai ai. me ka malu loa. He maikai no nae kona noonoo, a he oluolu, a ua kamailio aku oia me ka hooiic.ionaio ol'i imua o ka poe kakau nupepa. Ua hoike hou ae o Kamahela no na hana i hanaia ma kahi hale o ke alanui Kaleponi, kahi ona i paa pio ai no elua la okoa: "He mea maopopo, aole i makaukau kela mau kanaka no ka laua lele powa ana mai maluna o'u, ma ko maua wa 3 komo aku ai iloko o ka hale," wahi ana. "I ko maua komo ana aku iloko o ka rumi moe a noho iho, olelo mai la o Winthrop e kahea ana ia i kana wahine. He mau minute liulhi loa kana i hele aku ai, a no ia mea ua ano e ae la au, a komo ka hoohuoi o'u. oiai aole hiki ia'u ke hoomaopopo, pehea la i loihi loa ai ka manawa o kona hele ana aku e kahea i kana wahine, iloko oia wahi hale uuku. Malia paha e noke ana ia, ia manawa i ka "nookikina i kona kokoolua opiopio a maamaalea ole ma na liana karaima./ 'I ka hoi ana inai o Winthrop, aole ia i komo pono mai iloko o ka rumi, 0 ka wa no ia i holo mai ai o ke kanaka i palulu ia na maka me ka pu panapana, a kauoha mai la i maua e kau pana, a kauoha mai la ia maua e kau nana pono loa aku ai au iaia, a me he mea la ua ike aku la au iaia i kona ano haalulu. He mau sekona ia na'u 1 hooulu ae ai i ko'u mau noonoo a pau i kahi hookahi. lna i ku mamao aku ua kanaka nei i paluluia na maka, ma kahi e mai a'u aku, aole no la au e manao e kui iaia. aka, i kona hoomau ana i ka hele ana mai a kokoke ia'u liooholo iho la au e hakaka au e pono ai. # "I kona wa i kokoke mai ai ia'u, ua ku'i aku la an iaia me ka ikaika, me kuu lima hema. a hina iho la oia ilalo. Ia wa 1 kani aku ai ka pu panapana i kona wa i hina iho ai. Ma ko'u manao, ua ki oia i ka pu, mamuli o kona piha pihoihoi loa. Ua hina aku la hoi au maluna, eia nae, aole au i hoohakalia iki i ko'u ala hou ana ae a ku iluna, a holo aku la no ka pūka i pakele ai hoi au. "A ina he akea ae ke alahele e puka uku ai iwaho. a i oie ia, ina la hoi o ka puka aia ia ma ka akau, aole ma ka hema. ina no la ua puka au iwaho. la'u i hiki ai ma ka puka, a hemo aku la hookahi .o'u wawae iwaho. o ko Winthrop alai ae la no ia me kona kino apau, ma ka puka a o ko'u pili pu ae la nohoi ia. Hahau mai la oia ma kuu poo me kekahi mea e paa ana ma kona lima ar o ko'u poniuniu ae Ia no ia, pau ka ike, a hiki ia laua ke kaualako hou aku ia'u iloko a hoohina iho la ia'u ilalo, maluna o ka papahele.

"0 ka mea mua a'u i hoomanao ai, mahope iho o ko'u pohala ana ae, oia ko Winthrop olelo hooweliweli ana mai ia'u, ma ka i ana mai, e oki no oia i kuu a-i ina au e kue hou aku ana. Ma ia wa, ua paa ae la au i ka nakiikii ia. a hiki ole ke hana ae i kahi mea. Manaoio no au, e hooko ana no oWinthrop e like me kana i olelo mai ai. Mamuli oke ano o kana mau hana mahope mai, ua manaoio loa au he kanaka lima koko eleele loa ia. e kali ole ana ma ka hooko ana i kahi hana karaima lima ikaika, a me he mea la e hana ana no ia i ka hana pepehikanaka. "O na olelo hoike a Kapena makai Lees maloko o ke Chronicle o keia kakahiaka. no na mea e pili ana i na mea i hanāia maloko o ka hale, ua pololei loa ia. E koi mau mai ana o Winthrop ia'u e kakauinoa aku au i na pepa ana i hoomakaukau ai, me ka i ana mai, e hana ana oia malalo o na kauoha a kekahi "poo nui," a he kanaka uahoa loa hoi ia. Ua hoao oia e hookomo mai iloko o ko'u noonoo. aia au ia wa iloko 0 ka lima o' kekahi hui o na kanaka nui o ka mana, e alakaiia ana e kekahi kanaka i lilo i poo nui loa no lakou. a he mea hoi i maa i ke kau ana 1 auhau maluna o ke pio e loaa ana ia lakou. "Ma kona wa i lawe aku ai i kuu buke pakeke na pepa ame ke dala, ua olelo mai la oia, ua waiho aku oia ia mau mea maluna o ka pahu ume. a olelo mai la oia, e hoao ana oia e loaa ka ae ia ana mai ko lakou poo mai, e noihoi hou ia mai ia mau mea ia'u. 0 kela ame keia hana i hanaia mai maluna o'u, oiai au maloko o keia hale e olelo mau mai ana o Winthrop ia'u, ua hookoia ia mau hana malalo o na kauoha a nei kanaka, i oleloia he "poo," a'u nae hoi i manao ai, he. oiaio ole. Olelo mai la oia ia'u, ua kauoha mai ua poo la o lakou iaia, e hooma-hi-.ahua oia i na hana hoehaeha maluna o'u a hiki i ka wa o ko'u ae ana e kakauinoa i na pepa. "Mawaho ae o ka'u hana hoao mua ana e puka au i waho o ka hale, ua ano maluhia na hana e ae apau,a ina aole au i nakiikii ia a hoopihaia hoi kuu .waha i ka welu. ina no ua hiki ke manaoioia he hana maa mau no ke lianaia ana ma ia wa. He maikai loa ua mau kanaka la. aole no i hoino nui mai ia'u. "I kekahi wa, ua nui maoli ko Winthrop oluolu. Ma ke awakea Poakolu, hele mai la ia imua o'u, a olelo mai la e holo ana oia no Mekiko, a nonoi mai la ia'u e lulu lima pu au me ia. Ua pane aku la nae au me diabolo oia e lulu lima pu. ai, oiai, pehea la e hiki ai ia'u ke ala ae iluna a lulu lima pu me ia, oiai au i hoopaaia iho ai a paa maluna o ka moe. A olelo aku la au iaia. ua hiki no iaia ke hana elike me kona makemake. "Mino aka mai la oia, hele mai la a ma ka moe a lulu lima iho la me a'u. Alaila. olelo mai la oia, he mea pono iaia ke haawi mai ia'u i kekahi oleloao maikai. Ku iho la ola mahope o ka moe. ame ka leo ano pahenehene pane mai la oia ia'u: Eia ka'u oleloao ia oe, ma keia mua aku mai hoolauna kamaaina hou oe me na poe malihini, a mai noho oe a hele pu hou me na malihini.' Ua olelo aku la nae au, he mea makehewa kana oleloao, oiai ua loaa e ia'u ka ike ana ia mea ma o ko'u hele.pu ana me ia. Alaila, haalele mai la oia ia'u'me.ka piha hoihoi." Uoko o na la i paa pio ai oia (ka elemakule Kamahela) aole no i uhalu iho kona manao konahao. Aia ka nawaliwali a ka ai, a pela pu hoi me ka loihi loa o kona hoopaa ia ana, o ka mea nui ana e noonoo ana iloko ona 1 kona wa i haaīele iho ai i ka hale ma ka po Poakolu. oia ka mea e paa ai'o "Pete" i ka hopuia e ia. "la maua i haalele pu iho ai i ka hale," wahi aKamahela, 'ua huki ae la ia i a-i o kona kuka iluna a paa pu ae la kona a-i, a huna ae la nohoi i kona helehelena l'a hele aku la oia mamua o'u, a he ano naaupo keia hana ana. Eia nae, ua noke ia ika wiliwili i ka pu ma kona lima, mamua o ko maua haalele ana iho i ka hale, ma ke ano hoomakaukau mai ia'u, ia wa nae a maua e hele ana, e ake loa ana au e halawai maua me kekahi kanaka e hele mai ana, o ka oi aku nae, i maka'i. He lehulehu loa na kulana hale a maua i hele aku ai, aole nae maua i halawai me kekahi ko maua kokoke ana 'ku J ke alanui kaa hapaumi o Greary, ua huli ae la ia, aka, he wahi mea uuku loa ka'u o ka ike ana 'ku o kona helehelena —me he mea la o ka lae wale no ka'u o ka ike ana 'ku. Haawi mai la oia ia'u i hapaumi a huli hoi aku la. "O ko'u manao ia wa, oia ko'u lele ana 'ku maluna ona a puliki iaia, in4 he maka'i kekahi a'u i :ke aku ia wa. I kona haalele ana mai ia'u, aole au i kau aku maluna o ke kaa i holo mai ia wa. Ua hele huli aku la au i maka'i. aole nae he loaa. Aole nohoi au i kamaaina i na alanul o Kapalakiko, a ua maopopo ole nohoi ia'u kahi a'u e ku ana, a heaha la hoi ke ano o kanaka e noho ana ma ia mau wahi. "Makau iho la au, nialia paha aia kekahi mau hoa o keia poe maloko o na hale inu rama a'u i ike aku ai e hamama mai ana, manao iho Ia au he waiwai ole no ka hele ana aku iloko o ia mau hale. Makemake iho la au e hoi hou i ka hale, a ina paha e hiki ana. e hopu hou a paa kela mau kanaka elua. Ina hoi aole laua malaila,

e loaa ana nae ia makou ke kaulahao i hoopaaia ai au ame kekahi mau mea hoike ee. Aka, manao hou iho la au, ua huli hoi aku o 'Pete' i ka hale, a ua lawe aku oia i ke kaulahao, na kaula, ame na mea e ae." Ua hoakaka mai la o Kamahela, ma ke ano pioo ole i na hana a "Pete" i hana aku ai iaia, a ma kona (Kainabela) manao he mea paahana ua wahi "Pete" nei na Winthrop. Ua manaoio nohoi oia, me he mea la, he kanaka 0 "Pete" i ike mua ia e ia, oiai e huna mau aua oia i kona mau maka i na wa apau e noho ai oia iloko o ka hale. Ma ka nana 'ku he hainaka eleele ka palulu maka o ua kanaka la, me na puka nohoi e nana mai ai na maka. Ua hoike aku o Winthrop ia Kamahela i kekahi olelo ano nui loa, ma kona wa e paa ana i ka hauhoaia maluna o ka moe ma ka po Poakahi, a ma ka manawa hoi a Winthrop e olelo ana e pepehi iaia ina aole ia e leakauinoa i na pepa. Penei ka olelo a Winthrop " —: —ua hoohalua makou ia oe no eono pule, aole loa makou e hookuu ia oe i keia wa. Aole anei ou hooinanao 1 ka manawa, he eono pule i hala ae nei, i hoihoi ia aku ai oe no kou wahi moe, a o ka wa hoi ia a na mea apau i manao ai ua ona oe'.' Aka nae, ua hoohainuia oe e niakou ia wa me ka laau hoohiamoe. Aole nae na'u i liaua. Na ko makou poo i hana ia mea." He 20 makahiki i hala ae nei, he kanaka inu rama io no o Kamahela, aka, ua hooki ioa nae oia i ka iuu ana. I keliahi ahiahi, he eono pule i haia ae uei, ua halawai oia me kekalii inau hoaloha kahiko ona. Ua inu ae la lakou ma ka hotele Occidental, a hele loa aku la i ka nui. Aole i liuliu ua ona koke o Kamabela, a hoihoi ia aku la oia i kona rumi. Mai ia po niai aole oia i inu liou. Wahi hoi a Winthrop ia Kamahela: "Ua manao loa makou o kou po ia e olohanaia ai e makou, eia nae na kela poe hoaloha pupule ou i hoopahua i ua haua la." "O kekahi mea auo nui a'u i lohe ai, oiai au iloko o kela hale," walii a Kamahela, "oia kekahi kamakamailio i kaualako ia aku ai ko'u noonoo e manaoio iho, e ohumu ana ua mau kanaka la e hana i kekahi karaima. Ua lohe au ia laua e hoopuka ae ana i ka inoa o Charles R. Bishop, ka ona miliona o Hawaii, e noho nei i keia wa ma ka hote!e Occidental. Ma ko'u manao, e kamailio ana laua e hana i kahi hana eleele maluna ona. A mahope hele mai la kekahi o laua a ninau mai la ia'u, ina paha he kaikamahine ka Charles R. BishoV'

Ina o ka hoolilo ana'ku ia $100 i mea e hoopaaia ai ke ola o kekahi ohana mai na umii ana mai a na ma'i o ka opu iloko o ka makahiki, alaila, e lehulehu auanei ka poe e manao ana lie hana ia i kau iho maluna o lakou, e uku aku lakou ia huina dala; oiai, aole hiki ia lakou ke hoomaunauna wale aku i ko lakou mau ola, a pela hoi me na ola o ko lakou mau ohana no ia huina dala. E loaa ana i kela ame keia mea hoopaa ola no 25 keneta, oia ke kumukuai no ka omole hookahi o ka LAAU HOOLA XORELA A KAMALENA. Aneane ma na wahi apau, ua malee kekahi mea mamuli o ka loohia ana i kekahi ma'i o ka opu mamua o ka loaa ana o kekahi laau, a o kekahi kauka paha. E hiki ana anei ia oe ke hoomaunauna wale i kou ola mamuli o kou ole ana e haawi i keia wahi huina dala uuku loa? E kuaiia ana e na mea kuai laau lapaau o na ano apau, oia o BENSON, SMITH & CO., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina. . ♦