Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 36, 4 September 1896 — NUHOU KUWAHO [ARTICLE]

NUHOU KUWAHO

Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Monowai ma ka po Poaha o kela pule aku nei, ua loaa mai ia makou na lono ano nui, mai na Aina e mai. PAA PIO KE KOLOHE NANA I POWA \A KIMO KAMABELA. Ma ke kakahiaka o ka la 10 o Augate aku nei, ua hopuia e kekahi' makai kiu, nona ka inoa o Cody, ka haole a Kimo Kamahela i olelo ai, oia kona aiea nana i hoowalewale a powa maoli ia ai oia, a lilo he mau haneri <iala mai iaia aku. Oka inoa oua haole la, oia o 01iver Winthrop. Ma ke kulanakauhale o Oakland i hopuia ai ua "lima eleele" nei, oiai oia e hele ana ma Alanui 16, e kokoke ana i ke Alanui o San Pahlo. Me he mea la, o kona huli hoi ana mai no ia mai ka Hale Leta mai. Ma lea Poaono aku, ua kuai oia he "tikiki" no Mogave, a me he mea la, e kali wale ana no ia o ka loaa mai o ka lohe mai kona ohana mai. ' He elua mau palapala hopu i hoopukaia nona: hookahi no ka powa; a hookahi no ka hoao e hoeha me ka nianao e

pepehi-kanaka. I kona laweia ana aku no ka rumi hoopaahao, ua nonoi oia e hoopaaia oia maloko o ka rumi mua no ona i hoopaaia ai no ka hewa "pepehi-kanaka," a loaa ai iaia ka laki o ka hookuuia ana e ke lciure. Ma ka wa o Kimo Kamahela i laweia aku ai no ka rumi o ua haole la i hoopaaia ai, a i leona ike ana aku i ua "lima eleele" la, ua pane koke ae la ia (Kimo Kamahela) no ekolu nianawa, e hooia ana oua kanaka la no ia. He kulana kuoo a hoa-ano ko keia kanaka, a ma na ano apau i ka nana aku iaia, me he mea la aole loa oia i ike iki i lee kumu o kona hopu ia ana. Ma ka wa a Kimo Kamahela i kuhikuhi aku ai, ma ke ano oia no ke kanaka nana oia i powa, ua unuhi ae la ua kanaka la i kekahi pepee-paka a nau ae la. Ua olelo no nae oia, he manawa o kona ike ana ia Kamahela, a hookahi manawa ponoi wale no o kona kamailio pu ana me ia. He haoie e ae kekahi i manaoia. ua komo pu me nei haole, ma keia hana powa ia Kimo Kamahela, 0 kona inoa o Donald Archibald Urgnhart: eia nae, ua hoole o Kapena Lees 1 ka oiaio o ia mau olelo. Ma ka lq, 14 mai, ua' laweia ae ua "kaeaea" -nei imua o Lunakanawai Wallaee, no ka hookolokoloia ana no lfa hewa "aihue malu i ke kino" « ! Kimo Kamahela. Ua hoao ikaika ka ! loio Pale, e hoopaneeia ka heluheluia ana o ka olelo lioopii imua o ka mea i hoopiiia, aole nae ae o ka Aha ia mea. *Nolaila, ua heluheluia ka palapala hoopii a ua koiia ka mea hoopiiiae pane; aka, mamuli o na hooikaika ana a ka loio o ka mea lioopiiia, ua hoopanee ka Aha i ko ka mea hoopiiia haawi ana i kana pane'a ma ka Poakahi. (Aug. 17), hora 10 kakahiaka. O kekahi kaikamahine nona ka inoa o Josephine Dunton, a he kaikamahine I hookama hoi ia na Mrs. Margaret Dun- I ton, ola ka mea i hooia, ua ike pono ! oia i ke ano o ko kokoolua o Winthrop, nona ka inoa kapakapa o "Pete." Ual olelo kela kaikamahine, ua hele aku oia ma ka hale i hoopniiia ai o Kimo Kamabela, no ke kii ana i kana mau buke. | Ua kikeke mai la ia ma ka puka ma ke kua o ka hale. Puka mai la kekahi kanaka, me ke pani akahele loa ana aiku i ka puka mahope ona, a ninau mai la iaia i kona makemake. Oiai laua e kamailio ana, ua lawa loa ka manawa kupono loa no ua kaHiamahiue la e ike pono loa ai i na ano apau oua kanaka la. Ma kana hoomaopopo he kanaka ia o 5 kapuai me 3 a 4 paha iniha ke kiekie, lie wohi kino pilalahi • iielehelena pekepeke, lauoho hauliuli ! a lepo nohoi. He mau wahi lima liilii, a me lie mea la, aole. i maa i ka hana.' E puhi ana ia he "kikalika." He mau walii moali alina kekahi ana i ike ai maluna o lea helehelena o ua kanaka la.

NA MOHO PERESIDENA A KA AOAO DEMOKAJRATA DALA KEOKEO. Ma ka la 12 o Augate i hoakoakoa ae ai na Demokarata o loko o ke kulanakauhale o Nu loka ma, Madison Garden, malalo hoi o na malu lau laau e ku ana malaila. He mau taueani o keia poe kai akoakoa aku mailaila. 'Ua hoea pu ae nohoi ma ia wahi o "W. J. Bryan. o Nebraska, ame Arthur Sewall 0 Maine, na moho Peresidena a ka poe Demokarata kakoo i ke Dala Keokeo 1 wae ai. Ma ka hora 7 a oi oia ahiahi, ua alakaiia mai la o Bryan no luna. o ka awai haiolelo e ka Luna Hoomalu James K. Jones, a mahope mai o Sewall me George Stone o Misouri. Ua haiolelo o Bryan imua o keia anaina me ke akamai nui. KUE KE KEIKI I KA MAKUA. Foxcroft, Me., Aug. 14.—Ua hoomaka ia na hana hoeueu hoohuiihuli balota a ka Aoao Repubalika ma keia po. Ua malamaia he anaina haiolelo, a o Harold M. Sewall o Bath, ke kekiki a j ka moho Hope Peresidena a ka Aoao j Demokarata oia ka mea haiolelo. O | keia kana haiolelo kalaiaina mua no keia kau hooikaika koho balota Pere- | sidena. O na ninau ano nui loa o ka la oia kana i kamailio ai. He nui'na Re-

puhalika ame ua Demokarata i heU' mai.. mui na wahi kaav.u!o loa mai. He -<juu a oi ku nui o ka i<oe i akoakoa mai. l'a haiolelo ikaika oia. nia ka aoao e ana i ke dala gula. ma ke ano oia ke (lala alakai o ka aiua. O keia keiki ka mea e hele haiolelo aku ana ma ka Mokuaina hoiookoa o Maine, ma ka hana haiolelo e kue ana i ke kahua holo balota a ka aoao Demokarata kakoo Dala Keokeo, Aole he mau kuee mawaeua o keia keiki ame Uona makuakane ma na mea e ae, ma keia ninau Dala wafle no ko laua like ole. HE WAHINE HAIOLELO AKEA MA KA AOAO O BRYAN. Kansas City, Aug. 19—Aole liuliu a komo aku o Miss Helena Hartnat Milehell, he wahine hana-keaka, ma ke kahua haiolelo akea ma ka aoao kakoo ia Bryan. E hoomaka ana kana haiolelo ma Bloomington, mokuaiua o Ilinoi, ma ka la i kapaia e ko laila poe he La Koele (Labor Day), a mai ia wa aku e hoomau aku ai oia i ka haiolelo ana, i kela ame keia la, a hiki i ka la koho balota. E hele haiolelo ana oia a puni ka mokuaina o lUnoi. AOLE I LELE KA BALUNA NO KA WELAU AKAU. Christinia, Aug. 13.—Ua hoik<Mie ka nupepa Afetenposten, ua hoea ae o Dr. Nansen, ke kanaka kaahele o ka Poai Anu Akau, ma ka mokupuni o Vardoe, Norewai, maluna ae o ka mokuahi Windward. Ua loaa mai hoi i ka nupepa Verdensgung, he nupea puka la no keia kulanakauhale, he lono telegarama mai a Dr. Nansen mai: "Ua huli hoi mai 1«? me ka palekana, mahope iho o kekahi huakai pomaikai." Vardoe, Norewai, Aug. 14. —Ua olelo o Dr. Nansen, ua ko ia laleou e ke au, elike me ke ko ia ana o ka hau, ma ke kukulu komohana a hoea i ke lonitu 84 degere, a ua manao loa ia <5 hoea aku ana lakou i Spitzeubergen. Ua olelo oia ma na wahi a lakou apau i holo aku ai, ua pau wale no ka hau i ka nahaha. Ua loaa aku kekahi mau wahi, he'mau moana kai nunui i hiki aku ka hohonu i ka 3.800 metere. Malalo iho o 150 metere ka hohonu o ke kai, hoomaka aku la ka mehana o ke kai, a me he mea la, o ke kumu o keia mehana, oia na wai-kahe a ke au hoi o ke Kaikuono o Mekiko. Mamuli o ko paniku ia ana o ke alahele e kekahi mau palikahakai i ike mua $le ia e Dr. Nansen, oia ke kumu i hiki ole ai i ka moku ke holo aku ma ka muliwai Oleneka a hala he mau la loihi. Mamuii hoi o ka lawa pono 'ole o Dr. Nansen me na ilio holo hau. no-

laila, ua pelukua hou kana huakai. Ua hoea oia i ka lonitu 8G degere ame 15 minute. Ua oleloia ina i lako pono oia i na ilio holo hau ame na waa, ina i keia la aia oia maluna o ka welau akau kahi i kau hoolai ai. KE KALI NEI NO KA MAKANI. Stockholm, Suedena, Aug. 12.—Ua loaa mai keia lono telegarama mai ke awa mai o Virgos, mai a Prof. Anliee mai: "Ua hoopiliaia ka haluna a piha pono, he mau la i haia ae nei, a ua makaukau loa no ka lele ana. A hoea mai i keia la, ua ikea na mea apau elike no me na mea i manao mua ia. Aia no ka makani ma ka nee kukulu akau; a ina loli ae, o ka palekana no ia." HOOPALAU HANOHANO LOA. Ceptinje, Montenegro, Aug. 18.—Ua hoopalauia o Victor Emanuel, ke Keikialii o Napela, ke keiki hiapo a hooilina a ka Moi o Italia, i ke Kamaliiwahine o Montenegro, ke kolu o na kaikamahine a ka Moi o Montenegro. E KUIKUI PUUPUU ANA O SHARKEY ME SULLIVAN. Nu loka, Aug. 10. —E kuikui puupuu ana o Tom Sharkey me Jolin L. Sullivan, ma ke Kuea Madison, ma ka po o ka la 31 o Augate. Ua holo keia hana. He wahi hakoko lealea wale no keia mawaena o iaua. O John L. Sul- ! livan ka moho o ke ao nei ma ke kuikui ' puupuu, mamua aku o ka lilo ana ia Cofbett. KA HOOKIPA ANA MAI I KA OLOIIE O KINA. Piladelepia, Aug. 19. —Ua hoikeia mai e Mekia.George W. Davis o ka Pualikoa o Amerika, ka hana hookipa hoohiwahiwa ia Li Hung Chang, oiai kona mau la e noho ana ma Amerika. Ua kamailio pu o Mekia George W. Davis me John Rur>sell Young, ko Amerika Kuhina mua ma Kina, no ka mea e pjli ana i keia liana. E hoea mai ana o Li Hung Chang ame kona mau ukali ma'Nu loka, ma ka Poalima, Aug. 28, a ma liekahi la ae e hookipaia mai ai oia e ka Peresidena Mokupuni Kiaaina. E malamaia ana he mau hookahakaha ana o na aumoku-kaua ame na hana lioohiwahiwa e ae. Ma ka la Sabatl e hele aku ai o Li Hung Chang i kfl he kupapau o Keneiala Grant, a ma ke ahiahi iho e ai pu ai oia me John Russell Young, George F. Seward, John E. Ward ame kekahi poe kanaka Amerika e ao i kamaaina ai oia ma Kina. E Ikē ana na makuahine, he laau waiwai uui ka KAMALENA LAAU Kl T N!' no ke kunu "ho" ame ko kunu kaleu. E ioaa koke ana ka oluolu, a he palekana ame ka maikai ka inu ana. Ua . lehiileh.ii loa na makahiki a makou ) kuai aku ai i keirt laau, a aole loa i ikeia kona hoopahuaia ana, ma ka hiki

ole ana iaia ke haawi aku 1 ka liopena hololea maikal. G. W. Richards, Duquesne, Pa. E kuai ia ana e na kuai laau lapaau apau, oia o BENSON, SMITH & CO., na Agena no. ko Hawaii Pae Aina. • Mai ka makaliiki 1878 mai, he eiwa ka nui o na kau o ka lalia ana o ka mai hi ma na wahi like ole o ka aina, a i hoohanaia ai hoi ka Laau Hoola a Chamberlain no ke Nahu Kau, Kolera ame ka Hi, me ka hololea. Ma ka wa e lilo ai ka Mai Hi i ma'i laulaha, ma ke ano lele, he mea mau elike ana no kona oolea ame ka poino me ko ke Kolera Asia. Mamua aku nei, ua hoopahuaia na hooikaika akamai loa ana a na Kauka makaukau, ma ke kaohi ana i kana mau holopapa ana me ka weliweli; eia nae, ua ola i keia laau na ma'i oi loa aku o ke kukonukonu, ko na kamalii ame ko I na kanaka-makua, a ma ka wa nohoi ma'i, a noia mek ua lilo keia i laau ma'i, a 'noia mea ua lilo keia i laau maikai loa ma ke ao nei apau no na ma'i o ka opu. E kuaiia ana e na Mea Kuai Laāu o na ano apau, BENSON & SMITH & CO. Na Agena oko Hawaii Pae Aina. (Aug.) *