Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 37, 11 September 1896 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NU HOU HAWAII

r t i lmli hoi mai ka Lunakanawal Ki- kio Aiapaki ame kona ohana no Hoiiolmlu nt;i i kela pule aku nei. Ma ke kakahiaka Sabati, huli hoi n>ai ka liamuku Brown mai Maui mai, mahiua inai o ka mokuahi Kalaueiina. Sal)ati. Sepetemaba 6, Loio Kuhina Kamika mai Kauai mai no Honolulu n"i. maluna mai o ka mokuahi "Miknhala." l'a hoopauia maiioko mai o ka puali o na limahana o ka Oihana Dute, ma kela pule aku nei o T. P. Severrln ame T. E. Cook. l'a iauahea hou ae no he lono, ua loaa hou 110 i ka makai kiu David Kaapa he eke daia o na dala o ka Hui Kaa Hapaumi i alhueia ai. l'a loheia mai o Mr. J. K. losepa 0 ilana ka Lunakanawai Apana o liana. ma kahi o Mr. J. S. H. Kaleo 1 waiho aku. Waiawaiaau mai ana na kilihune ua 0 Hanalei, Kauai, he pohuii hou paha ke kanuia aku ana ma ke kihapai o ka Aha Kaapuni o Kauai. He keena maikai a hanohano ko Mr. W. C. Aehi e hoomakaukauia nei ma ka aoao mauka o ke Alanui Moi e pill pu ana me ka haie-hana ili o Collins. Kia ke hooniaamaa mau mai nei na keikl hoehoe waapa o kakou nei i kola mau ahiahi no ke komo pu aku iloko o na lealea heihei o ka la 19 aenei. Kia hou no ua Koia)iti no Kaieponi. Ma ka huli hoi ana aku nei o ka mokuahi Australia ma ka Poakolu nei no Kal«>poni. ua holo nku la o Col. Geo. W. Macfarlane ame kana wahine. 1 Kauai aku nel o Mr. Pua, a ma ka la Sabati aku nel no kona huli hoi ana mai nei. Ua hala loa oia i Nilhau 1 ka aina hanau o ke kino. maluna o ka waapa. l'a hoopauia ke kapu o ka lawaia ana maioko ae nei o ke awa. "Ola ia kinl ke a mai la ke ahi." Hele ana i Ua lawaia. ea: noonoo ana hoi ko kauhule poe. He hewa la la? Maluna mai o ka mokuahi Iwalani 0 ka la Sabati aku nei i huli hoi mai a! o Mr. Satuuel Parker, kana lede. :un»> ka laua mau keiki, ame na poe e ao he uui, l'a patt i ke pa'iia a ua paa i ka huiuuia ka buke Kanawai o keia Kau Ahaolelo i pau aku 'nei, e ko makou halopai nei. O ka huke nae keia ma ka Olelo Enel&ni, a koe ka buke ma ka OirU> Hawaii. O na kahu malama waiwai i keia uo ka Waiwai o Pauahi, oia keia: r; ( arlcs U.. iMshop. Samuel Damon « b.arU's M. Hyde, Charles M. Cooke, J t is«»ph 0. Cartor, Sandford B. Do!e a r.io Honry Holmes. l'a kekahi mau moraki i hana u iho uei i keia mau la. he 8 pa-keneta \>alo no ka ukn-pnnee o ke dala. He i : iko paha keia, i ka nui o ke dala o -oko nei o ka aina e hoopukapukaia mai m>i? Ma ko kakahiaka Poaono nei. ua kaahele ae o Kapena Oamphell ma na hale kalepa o Honolulu nel no ka lulu o.nla uo na hana o ka la heihei waapa uei. oia ka la 19 o keia mahina, a '■:a lcvva iala iloko o eiua hora he $415. l'a aa aku nei Uo Houolnlu nei poe kīpu pololei ! ka Hui Kipu Pololel iMnevem o Kaleponl. e hookuku no ke k.i-wa o 200 Iwllel. B kl ana ka Hui Kaieponl me na pu i hoopili ia me na oho-nana HilU, a o ko Honolulu nel poe t nolo me ia mau mea. Ke manaoia nei e kekahi poe ike Upaau. he laau lapaau maikai loa ka lanaiana" e hoowahawaha nui ia nei 1 keia wa e kakou. AHa, e oki i ka "Unatana" a holke hou aku inakou: malia hoi he laau waiwai nui io aku ana la ma keia mau mua aku. pau nae hoi i ke okl Im. Ke hoomakaia nei k» kukuluia ana o na hale maluna o na Apana aina ma uka ae nel o Puunui. O la kela aina e lawelaweia nel ma ke kual Ullll • Mr. w. C. Aehi. Vm lohela mai, o n dal» i loaa I keia wa, me ke koe no o kekahi hapa nui okoa o ka aina, h«

o iia ?>Lua o ka mokuahi ii.3t Hiii. īi a>. i rn-:. o H. P. HaHwin. R*r. ?:. arae G. P. \VHdc*r, Mr?. H. ;j. ame J. K- los«pa. O ka hookuku klpu poloiei mawaena .> īi-i Piialikoa G. ame D. r ma ka aaina la Poano aku nei. S*petemaba 5. ya ioaa na hela 413 i ka Puaii D. a he 3&7 ka helu I ioaa j ka Puali G. * ;i ka pieo o kekahi poe ma Kaf>a:s,::ki■ ;■ * ikr? 1:1 i.na o na poo < oiali i mr.iaila i keia mau la. Aia . ii" . r.v.: wa, o Kimo Kamabela. ke "Alii" Wiiimana. eiua mau Makapolena. ka makamaka Joseph Nawalil, ame Aberahama Femande3L Aole anei he mea maikai no ka poe lawaia ke hoopiii iho i aniaai hoonul ike maiaio o ka waa a waapa paha, ma ke ano i puka aniani e hiki ai ia lakou ke ike iho i ka i'a e maalo ae ana malalo o ka waa. oiai lakou e hoio ana maluna o ka iiikai? l*a mahui wale mai no makou. eia he opio Hawaii ke hoao nei e kukuiu i nupepa ma ka olelo makuahine. a e hoopihaia ana kona mau aoao apau me na mooielo hoonanea ame kekahi mau manao waiwai e ae. Aole i maopopo ia makou ka inoa i keia wa. aka, e ike aku ana no kakou ke oiii ae. Eia he palapala noi dala ke lawe hele ia nei iwaena o ka iehuiehu no ko lakou kokua mai e like me ka mea hiki no ka uku ana i na lilo o ka wehe ana i aha hookipa 1 na keiki o ka bana puhiohe Lahui ke huii hoi mai lakou i keia mahina ae. He poe wahine wale no na komite. Ua haawi ae o Mr. Kailimai o Kakaako ae nei he wahi paina luau ma kona home noho ma ia aekai, no ka hoohiwahiwa ana i kana kaikamahine ! huli hoi aku i ke Kula Kaikamahine o Kamehameha ma ka Poakahi iho nel. Ua nui na hoa kula o ua lede opio Ia i luana pu aku me ia ma kana papaahaaina ono o ua la 'la. Ma ka mokuahi Mikahala o ka ia Sabati aku nei i huli hoi mai ai ko makou hoaloha maikai Mr. W. H. Tell ame kana lede, Mrs. Victoria Tell ame ka laua kaikamahine, mai ka mokupuni mai o Kauai, me na ola kino maikai, mahope iho o ka hala ana o kekahi mau pule eha ia lakou o ka walea ana ma na kaiaulu o ua mokupuni kaili la nei o Manokalanipo. Ma ka Poaha o kela aku nei i loaa ai i kekahi keiki kanaka he wahi moo, maloko o kekahi pa ma alanui Motwahine, e kokoke ana i Mililani. Ua manaoia he moo keia mai lapana mal, oiai. aole like keia ano moo me ko na holoholona i ikeia ma ia inoa ma Amerika. He ano papa-mu ke kikiko o ka ili—eleele me keokeo —a he ano ahinahina nae ka wai hooluu o ke kino o ua wahi malihini hooweliweli nel. Ma ka auina la Sabati aku nei. ua holo aku la o Kapena Thompson o luna 0 ka moku kiapa S. C. Allen, ame ka malama-moku mua ame ke kamana maluna o kekalii waapa, no ka moku poino e mouo nei mawaho ae o "Laeahi." I ko lakou hoea ana mawaho pono ae o kahi o W. W. Dimond ma Waikiki, ua poiia iho la lakou e ka nalu a lana ana lakou iloko o ke kai. 1 ole o W. W. Dimond ame elua mau kanaka maoli e holo aku e hoopakele ia lakou, pakele ai mai apikiia e kamalii kolohe o ke kai o Kalehuawehe. Ma ka auina la o ka Poalima o kela pule aku nei, i hoopaiia ai o Arthur Fitzgerald e ka Aha Apana o Honolulu nei. no ka hewa "hoana e hoeha me ka mea make." he elua makahiki hoopaahao ma ka hana oolea. Ua hoohalahala loa nae ka Loio Karaitona i ua hihia la i ka Aha Kaapunl, malalo ona kumu elua: (1) E hoeinl i ka hoopai; (2) Ka mana o ka Aha Apana ma ka ofeni "hoana e hoeha me ka mea make. Manao ka loio, aole i loaa ka mnna i na Aha Apana e hoopai ai i ka mea i hoopliia no ia hewa; aka„ o ka mana ninaninau wale no ka mea i loaa ia lakou ma ia hewa. Mahope iki o ka hora 3 o ka wanaao Poakahi nei, ua kuu mai la o Mrs. Wm. Chunghoon i keia ola i ka 26 a keu o kona mau makahiki. a hele kohana aku la ma kela ao. Ua haalele iho oia i ke kane ame na keiki e u aku nona ma keia ao mauleule. Ma ka auina la o ia Poakahi no i malamaia ia ke anaina pule kupapau maluna o kona kino wailua maloko o ka luakini 0 Kaumakapili a mailaila aku i manela ia aku ai a nalo ma ka ilina o Kawaiahao. Ua panikuia ae ka halekuai o Holo me Keiki ia auina Ia no ka manewanewa ana iaia. Aloha \*-ale oia. Ma ka po PoaUma aku nei, Sept 4, 1 kohoia ai na luna nui o ka Hui Opio Hawaii, Ua koho hou ia no o Charles Wllikoki i Peresidena; a o G. L. Desha i Hope Peresidena; B. J. Crawford. i Kakauolelo Hoopaa Moolelo; W. J. Ooelho i Kakauolelo Palapala; J. L. Holt, i Kakauolelo Malama Buke; N. Feruandes, ka Puuku; J. A. Baker i Ilamuku. Komiie Hooko: G. L. Pesha. C. R Dwight. J. M. Kea t S. Meheula ame C. A. Long. Komite Ninaninau; N. Fernandea, J. A. Baker ame W. J. Coelho. A ma ke ahiahi o keia Poaha ae, Sept. 17, e haawi ai iakou i mau anaina hoolaulea inaloko o ko lakou keena halawai.